Informator ekonomiczny
14.02.2025
Informacje ogólne
Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, język urzędowy
Położenie geograficzne: Islandia jest wyspą leżącą między 66°32′ a 63°23’ szerokości geograficznej północnej oraz między 24°32’ a 13°29’ długości geograficznej zachodniej. Wyspę od północy opływa Morze Grenlandzkie, od wschodu Morze Norweskie, a od południa i zachodu Ocean Atlantycki.
Liczba ludności: 406 523 mieszkańców (14.02.2025 r., zródło: Registers Iceland)
Obszar: 103 000 km2, z czego obszar lądowy to 100 250 km2. Długość linii brzegowej wynosi 4970 km.
Stolica: Reykjavik, który zamieszkuje ok. 125 000 mieszkańców. Miasto wchodzi w skład gminy Reykjavíkurborg, która oprócz stolicy obejmuje jej okolice oraz tereny położone po drugiej stronie zatoki Kollafjörður. Zespół miejski Wielkiego Reykjavíku (Stór-Reykjavík), obejmujący stolicę i sąsiednie miasta skupia ok. 218 tys. osób, a cały region stołeczny Höfuðborgarsvæðið 222,5 tys., czyli około 2/3 ludności kraju. Inne większe miasta: Kópavogur (ok. 36 tys. mieszkańców), Hafnarfjörður (ok. 27 tys., mieszkańców), Akureyri (ok. 18 tys. mieszkańców), Reykjanesbær (ok. 14 tys. mieszkańców).
Język urzędowy: islandzki (przy czym wiele usług publicznych dostępnych jest w języku angielskim, nierzadko również w języku polskim)
Warunki klimatyczne
Klimat na wyspie jest zróżnicowany. Południowe wybrzeże jest cieplejsze, wilgotniejsze i bardziej wietrzne niż północ. Wyżyny w centrum wyspy stanowią najzimniejszą część kraju. Niżej położone obszary śródlądowe na północy są najbardziej suche. Natomiast opady śniegu w zimie występują częściej na północy niż na południu. Klimat wybrzeża Islandii jest subarktyczny.
Średnia temperatura w lipcu w południowej części wyspy wynosi 10–13° C. Latem temperatura może jednak osiągnąć 20–25°C. Najwyższą zarejestrowaną temperaturą było 30,5° C we wschodnich fiordach w 1939 roku.
Islandzka zima jest stosunkowo łagodna ze względu na klimat morski i bliskość ciepłych prądów północnoatlantyckich. Średnia temperatura na południu wyspy zimą wynosi około 0° C, a na północy około -10 ° C. Najniższa zarejestrowana temperatura wynosi -39,7° C.
Aktywność sejsmiczna: Islandia, położona jest na tzw. "gorącym punkcie" Grzbietu Śródatlantyckiego, w związku z czym posiada wiele wciąż czynnych wulkanów. Najbardziej aktywne wulkany: Eyjafjallajokull (1666 m), który wybuchł w 2010 r., Katla (1512 m), który ma duże prawdopodobieństwo wybuchu w bliskiej przyszłości, Grimsvoetn i Hekla.
Główne bogactwa naturalne
Głównymi zasobami naturalnymi Islandii są energia wodna, energia geotermiczna i diatomity. Islandzki przemysł energii odnawialnej zapewnia prawie 85% krajowej energii pierwotnej. W szklarniach ogrzewanych energią geotermiczną uprawiane są warzywa, owoce i kwiaty.
System walutowy, kurs i wymiana
Obowiązującą w Islandii walutą jest korona islandzka (ISK). Kurs ISK do EUR w dn. 14.02.2025 wynosił 0.0068 (ISK za 1 EUR), a kurs ISK do USD wyniósł 0.0071.
Religia
Oficjalnie 67,2% mieszkańców należy do luterańskiego (ewangelickiego) kościoła Islandii, jednak w praktyce tylko mała część ludności jest religijna. Według oficjalnych danych ok. 4 % ludności jest wyznania katolickiego. Liczba ta jednak uwzględnia tylko osoby oficjalnie zarejestrowane. Najprawdopodobniej liczba ta jest jednak większa ze względu na liczność imigrantów z Polski (ponad 20 tysięcy – 7% ludności Islandii), Litwy (2,9 tys.) i Filipinów (2,0 tys.). Ok, 6% mieszkańców Islandii deklaruje przynależność do kościoła chrześcijańskiego innych denominacji. 1,2% wyznaje Ásatrú., a 4% inne religie.
Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy
Święto |
Data |
Nýársdagur -Nowy Rok |
1 stycznia |
Skírdagur - Wielki Czwartek |
święto ruchome |
Föstudagurinn langi - Wielki Piątek |
święto ruchome |
Páskadagur- Wielkanoc |
święto ruchome |
Annar í páskum - Wielki Poniedziałek |
święto ruchome |
Sumardagurinn fyrsti - pierwszy dzień lata |
23 kwietnia |
Alþjóðlegur frídagur verkafólks - Międzynarodowy Dzień Pracy |
1 maja |
Uppstigningardagur - Wniebowstąpienie |
święto ruchome |
Hvítasunnudagur- Zielone Świątki |
święto ruchome |
þjóðhátíðardagur Íslendinga - Dzień Niepodległości |
17 czerwca |
Frídagur verslunarmanna - Dzień Handlowca |
3 sierpnia |
Aðfangadagur - Wigilia Bożego Narodzenia |
24 grudnia |
Jóladagur- Boże Narodzenie |
25 grudnia |
Annar í jólum - Drugi Dzień Świąt Bożego Narodzenia |
26 grudnia |
Gamlársdagur - Sylwester |
31 grudnia |
Infrastruktura transportowa
Islandia ma ponad 90 lotnisk, w tym jedno lotnisko międzynarodowe w Keflavíku oraz 14 innych lotnisk, do których odbywają się loty pasażerskie.
Islandia ma 12 869 km dróg publicznych, z czego 5 040 km jest utwardzonych.
Główne porty znajdują się w Akureyri, Hornafjördur, Ísafjörður, Keflavíku, Raufarhöfn, Reykjavíku, Seyðisfjörður, Straumsvík i Vestmannaeyjar.
Obowiązek wizowy
Islandia należy do Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz do strefy Schengen. Obywatele polscy nie potrzebują wiz. Granicę Islandii można przekraczać legitymując się ważnym dowodem osobistym lub paszportem. Obywatele UE, w tym Polski, mają prawo pobytu w Islandii. Oznacza to, że nie potrzebują pozwolenia na pobyt i mogą swobodnie podejmować pracę lub studia, pod warunkiem, że posiadają środki wystarczające do utrzymania się.
System administracyjny
Ustrój polityczny
Islandia jest republiką zgodnie z obowiązującą konstytucją z 1944 (była nowelizowana w 1984 r. oraz w 1991 r.).
Głową państwa jest prezydent, który wybierany jest w wyborach powszechnych i bezpośrednich co 4 lata. Prezydent podpisuje ustawy uchwalone przez Parlament i ma także możliwość ich zawetowania. W praktyce jednak bardzo rzadko korzysta z prawa weta. Prezydent mianuje rząd oraz odwołuje ministrów.
Władza ustawodawcza
Głównym podmiotem władzy ustawodawczej jest 1-izbowy parlament, Althing (isl. Alþingi). Parlament liczy 63 członków. Są oni wybierani na 4-letnią kadencję według systemu proporcjonalnego.
Władza wykonawcza
Szefem rządu jest wyznaczany przez prezydenta premier, który wraz z resztą gabinetu stanowi władzę wykonawczą. Rząd musi posiadać zaufanie parlamentu, przed którym ponosi odpowiedzialność.
Struktura administracji gospodarczej
Administracja gospodarcza na szczeblu centralnym składa się z następujących ministerstw: Ministerstwo Finansów i Spraw Gospodarczych, Ministerstwo Przemysłu i Innowacji, a także Ministerstwo Transportu i Samorządu Lokalnego.
Ministerstwo Finansów i Spraw Gospodarczych kieruje finansami publicznymi i sprawami gospodarczymi. Odpowiada ono za kwestie rynku finansowego, poprawę ładu korporacyjnego i planowania. Ministerstwo zarządza także zasobami ludzkimi państwa i zajmuje wiodącą pozycję w zakresie usprawnień i innowacji w operacjach rządu centralnego. Minister Finansów i Spraw Gospodarczych kieruje ministerstwem i odpowiada za wszystkie decyzje administracyjne. Natomiast stały sekretarz, działając pod zwierzchnictwem ministra, kieruje funkcjonowaniem ministerstwa. Ministerstwo obejmuje pięć departamentów:
Sekretariat Ministra, Departament Spraw Gospodarczych i Usług Finansowych, Departament Spraw Skarbowych, Departament Podatków oraz Departament Zarządzania Publicznego i Reform. Dwa inne departamenty, Departament Prawny i Administracyjny, działają na zasadzie międzyresortowej. Dodatkowo istnieje specjalny departament ds. Zatrudnienia i Zasobów Ludzkich.
Ministerstwo Przemysłu i Innowacji (MII) odpowiada za wszystkie sektory związane z businessem i działalnością gospodarczą. Zostało utworzone w 2012 r. po połączeniu Ministerstwa Rybołówstwa i Rolnictwa, Ministerstwa Przemysłu, Energetyki i Turystyki oraz części Ministerstwa Gospodarki.
Ministerstwo Transportu i Samorządu Lokalnego jest odpowiedzialne za wszystkie sprawy związane z transportem lądowym, lotniczym i morskim, w tym ustawodawstwo w zakresie planowania, rozwoju i eksploatacji systemów infrastruktury, bezpieczeństwa i ochrony transportu. Odpowiada za telekomunikację, komunikację cyfrową, bezpieczeństwo internetowe i usługi pocztowe, a także administrację samorządową, politykę regionalną, rejestrację obywateli oraz wycenę nieruchomości i nieruchomości.
Sądownictwo gospodarcze
Arbitraż gospodarczy - https://chamber.is/arbitration
System sądowniczy:
- https://www.government.is/topics/law-and-order/the-judicial-system-in-iceland/
- https://www.domstolar.is/en/
Pomoc prawna - https://www.government.is/topics/law-and-order/legal-aid-in-iceland-basic-information/
Gospodarka
Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej
Gospodarka Islandii jest jedną z najszybciej rozwijających się w OECD, napędzaną przez turystykę zagraniczną i silny popyt krajowy. Rynek pracy jest napięty, a wzrost płac solidny, podczas gdy wysoka kompresja płac pomaga utrzymać wysoce egalitarną gospodarkę.
Gospodarka Islandii łączy strukturę kapitalistyczną i zasady wolnego rynku z rozbudowanym systemem opieki społecznej. Z wyjątkiem krótkiego okresu podczas kryzysu w 2008 r. Islandia osiągnęła w ostatnich latach wysoki wzrost, niskie bezrobocie i wyjątkowo równomierny rozkład dochodów. W ostatnim dziesięcioleciu islandzka gospodarka staje się coraz bardziej zdywersyfikowana. Imigracja gwałtownie wzrosła od końca lat 90., napędzana w dużej mierze przez silny wzrost gospodarczy i wysoki standard życia. Przyniosło to ważne korzyści ekonomiczne, w tym zwiększenie populacji w wieku produkcyjnym i pomoc Islandii w zaspokajaniu popytu na pracę w szybko rozwijających się sektorach. Rozwija się przemysł wytwórczy i usługowy, szczególnie w dziedzinie turystyki, produkcji oprogramowania i biotechnologii. Bogate źródła energii geotermalnej i wodnej przyciągnęły znaczne inwestycje zagraniczne w sektorze aluminium, przyspieszyły wzrost gospodarczy i wzbudziły zainteresowanie firm z branży zaawansowanych technologii, które chcą założyć centra danych z wykorzystaniem taniej zielonej energii. Islandia pozostaje wrażliwa na wahania cen światowych za główny eksport i wahania kursu walutowego korony islandzkiej. (OECD 2023)
Główne sektory gospodarki
Íslandsstofa zidentyfikowała następujące główne sektory gospodarki w Islandii: turystyka, rybołówstwo i żywność, energia i zielone rozwiązania, innowacje i technologie, przemysły kreatywne.
Turystyka
W ciągu ostatniej dekady zaobserwować można zmianę głównego źródła wzrostu gospodarczego – z sektora rybnego na sektor turystyczny. Od 2010 r. turystyka stała się głównym motorem wzrostu gospodarczego Islandii. Turystyka w Islandii skurczyła się w 2019 i 2020 roku z powodu COVID-19, a całkowita liczba turystów spadła do 2 milionów w 2019 roku i do 486 000 w 2020 roku. Od lata 2023 roku sektor turystyczny w pełni się odrodził, z 1,8 miliona turystów w 2022 roku.
Według obliczeń Islandzkiej Izby Turystyki i Isavii w 2024 r., liczba pasażerów zagranicznych odlatujących z kraju przez lotnisko Keflavík wyniosła ok. 2,26 mln, czyli prawie o 50 tys. więcej niż w 2023 r. W 2024 r. najwięcej wylotów obejmowało Amerykanów – ok. 620 tys., co stanowi nieco ponad jedną czwartą (27,4) wyjazdów. Liczba wyjazdów Brytyjczyków znalazła się na drugim miejscu, a na trzecim miejscu znaleźli się Niemcy. Na czwartym miejscu (4,8%) w tym zestawieniu znajdują się obywatele Polski.
Rybołóstwo
Poza sektorem turystycznym podstawą gospodarki Islandii jest rybołówstwo. Według Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) w 2022r., Islandia zajęła czternaste miejsce wśród największych krajów rybackich na świecie.
Całkowity połów ryb przez statki islandzkie w 2024 r. wyniósł 994 tys. ton. (Statistics Iceland)
Aluminium
Islandzka sieć energetyczna jest w całości zasilana energią odnawialną, pochodzącą z hydroenergii i źródeł geotermalnych. Przyciągnęło to huty aluminium, które produkują aluminium przy znacznie niższej emisji CO2 niż gdyby ich działalność była zasilana energią elektryczną z paliw kopalnych, takich jak węgiel i gaz ziemny. Hutnie aluminium w Islandii są zasilane energią odnawialną i przyczyniają się tylko do jednej szóstej średniej emisji gazów cieplarnianych z produkcji aluminium na świecie. Wszyscy islandzcy producenci aluminium uzyskali certyfikat ASI Performance Standard. (Green by Iceland)
Odnawialne źródła energii
Około 85% całkowitej podaży energii pierwotnej w Islandii pochodzi z krajowych odnawialnych źródeł energii. Jest to najwyższy udział energii odnawialnej w jakimkolwiek krajowym budżecie energetycznym.
Głównym zastosowaniem energii geotermalnej jest ogrzewanie pomieszczeń, a ciepło jest rozprowadzane do budynków za pośrednictwem rozległych systemów ciepłowniczych. Około 85% wszystkich domów w Islandii jest ogrzewanych energią geotermalną.
Na Islandii jest realizowany ambitny program, którego celem jest pierwsza na świecie całkowita rezygnacja z paliw kopalnych do 2050r. (Ministry of Industries and Innovation).
Tabela najważniejszych wskaźników makroekonomicznych
Wyszczególnienie |
Rok bieżący lub rok z aktualnie dostępnymi danymi |
rok poprzedni |
PKB |
29, 9 mld Euro (2023 r.) |
28, 7 mld Euro (2022 r.) |
PKB na jednego mieszkańca |
77, 2 tys. Euro (2023 r.) |
74, 9 tys. Euro (2022 r.) |
Tempo wzrostu PKB w procentach |
4,1 (2023 r.) |
8,9 (2022 r.) |
Relacja deficytu/nadwyżki finansów publicznych do PKB w procentach |
0,4 (2020 r.) |
0,9 (2019 r.) |
Relacja całkowitego długu publicznego do PKB w procentach |
37,8 (luty 2024 r.) |
37, 7 (sierpień 2023 r.) |
Stopa inflacji (indeks cen konsumpcyjnych CPI) w procentach |
4,6 (styczeń 2025 r.) |
6,7 (styczeń 2024 r.) |
Stopa bezrobocia w procentach |
3,9 (grudzień 2024 r.) |
3,8 (grudzień 2023 r.) |
Wartość eksportu |
13, 71 mld USD (2023 r.) |
13, 11 mld USD (2022 r.) |
Wartość importu |
13, 53 mld EUR (2023 r.) |
13,14 mld EUR (2022 r.) |
Handel zagraniczny
Najważniejsi partnerzy eksportowi Islandii to Niderlandy (udział ok. 30%), Wielka Brytania (9,9%), Hiszpania (8,3%), USA (6,9%), Francja 6,4%), Niemcy (6,%), Norwegia (5,2%). Polska z udziałem 1,2 % eksportu była wówczas 14 partnerem Islandii (2018).
Główne kierunki importu Islandii: Norwegia (11,5%), Chiny (8,9%), Niemcy (8,7%), USA (8,4%), Niderlandy (6,3%), Dania (6,3%), Wielka Brytania (5,3%), Australia (4,4%) Szwecja (4,3%). Polska z udziałem 2,3% importu Islandii była wówczas 13 partnerem (2018).
Inwestycje zagraniczne
Rząd Islandii i inne zainteresowane strony promują eksport islandzkich towarów i usług za pośrednictwem publiczno-prywatnej agencji Islandsstofa, funkcjonującej międzynarodowo pod nazwą Business Iceland (https://www.businessiceland.is/). Business Iceland pomaga islandzkim przedsiębiorstwom z głównych sektorów przemysłu w eksporcie produktów i usług, w tym rybołówstwa (owoce morza i technologia), produktów rolnych (w tym organicznej jagnięciny), produktów i rozwiązań zaawansowanych technologii (oprogramowanie, protetyka itp.) oraz usług (turystyka). Business Iceland promuje i poniekąd koordynuje eksport islandzki m.in. do UE w ramach EOG, do Wielkiej Brytanii, USA, Kanady oraz na rynki światowe. Islandia nałożyła środki kontrolne ws. inwestowania kapitału po załamaniu gospodarczym pod koniec 2008 r., co w dużej mierze utrudniło lub wręcz uniemożliwiło islandzkim inwestorom i funduszom emerytalnym inwestowanie poza Islandią. Rząd zniósł kontrolę kapitału 14 marca 2017 r. W Polsce perspektywiczną inwestycją islandzką było utworzenie oddziału Islandsbanki w Warszawie, który zajmuje się m.in. obsługą IT banku.
Uczestnictwo w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze gospodarczym
Islandia jest częścią Europejskiego Obszaru Gospodarczego (European Economic Area - EEA), co oznacza włączenie w funkcjonowanie jednolitego rynku wewnętrznego Unii Europejskiej, przy jednoczesnym utrzymaniu barier celnych w niektórych sektorach. Ważna jest aktywność Islandii w regionie północnym. Islandia jest członkiem Rady Nordyckiej i Nordyckiej Rady Ministrów, Nordyckiego Banku Inwestycyjnego i Nordyckiego Funduszu Rozwojowego. Jest także aktywnym członkiem Rady Arktycznej. Islandia jest także członkiem szeregu globalnych organizacji gospodarczych, z których do najważniejszych należą WTO i OECD.
Stosunki gospodarcze z Unią Europejską
Stosunki gospodarcze i handlowe Islandii z UE reguluje głównie umowa o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG). Europejski Obszar Gospodarczy rozszerza przepisy dotyczące jednolitego rynku (z wyjątkiem przepisów dotyczących rolnictwa i rybołówstwa) na kraje Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Oznacza to, że Islandia jest prawnie zobowiązana do stosowania dyrektyw i rozporządzeń UE dotyczących swobodnego przepływu towarów, osób, usług i kapitału w prawie islandzkim.
Obroty handlowe z UE stanowią 59% handlu zagranicznego Islandii. Od 2016 r. UE miała niewielką nadwyżkę handlową. W 2018 r. 73% islandzkiego eksportu trafia do UE. Eksport Islandii do UE składał się w tym okresie głównie z metali nieszlachetnych i z nich wytworzonych artykułów (54%) oraz produktów pochodzenia zwierzęcego (34%). Islandia była piątym największym eksporterem ryb i produktów rybołówstwa do UE, stanowiąc wówczas 5% importu ryb do UE. Rząd Islandii po 21.12.2024 r. zapowiedział zorganizowanie referendum ws. przystąpienia Islandii do Unii Europejskiej przed 2027 r. UE przekazała w odpowiedzi sygnał, iż Islandia nigdy formalnie nie wycofała wniosku akcesyjnego, zaś 11 rozdziałów dotychczas wynegocjowanych uznaje się za zamknięte. Do dalszej ew. negocjacji pozostają takie klastry i rozdziały jak rybołówstwo. W Islandii trwa również zainspirowana przez rząd debata nt. przydatności korony islandzkiej i scenariuszy ew. przyjęcia innej waluty (euro), która jest obecnie na etapie zlecenia zewnętrznych specjalistycznych ekspertyz w tym zakresie, które mają posłużyć społeczeństwu celem przed wyrobieniem sobie zdania w kontekście nadchodzącego referendum akcesyjnego.
Inwestycje polskie w Islandii
Inwestycje polskie w Islandii pozostają aktualnie w fazie wciąż nie w pełni zrealizowanego potencjału. Widoczne i popularne oraz zyskujące na znaczeniu w Islandii są polskie znane marki, takie jak m.in. marka odzieży sportowej i zimowej 4F, która posiada swój magazyn w centrum Reykjaviku oraz sklep w stołecznej galerii handlowej oraz marka kosmetyczna Ziaja posiadająca firmową drogerię w Hafnarfjörður oraz realizująca sprzedaż on-line. Istnieją w Islandii m.in. polskie restauracje, punkty gastronomiczne, piekarnia, polskie sklepy, a także punkty usługowe. Zainteresowanie realizowaniem wspólnych projektów w Islandii zadeklarował również Lotos / Orlen. Oczekuje się, iż uruchomienie bezpośrednich połączeń lotniczych z Warszawy do Reykjaviku 12 kwietnia 2025 r. realizowanych przez tradycyjnego przewoźnika Polskie Linie Lotnicze LOT (również w klasie biznes, co może być istotne dla przedsiębiorców i przedstawicieli dużych spółek) zdynamizuje wymianę handlową oraz przyczyni się w średniej i długiej perspektywie do wzrostu wzajemnych inwestycji.
Dwustronna współpraca gospodarcza
Gospodarcze umowy dwustronne
Od momentu wejścia Polski do UE (1 maja 2004 r.) współpraca gospodarcza realizowana jest na podstawie Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG) wraz z poprawkami wynikającymi z rozszerzenia EOG o 10 krajów nowo przystępujących (Protokół do EOG w sprawie rozszerzenia wszedł w życie 6 grudnia 2005r.). Z dniem 1 maja 2006 r. Islandia zniosła wszelkie ograniczenia w dostępie do rynku pracy dla obywateli nowych państw członkowskich UE, w tym Polski.
Nie straciły ważności bilateralne umowy między Polską a Islandią, których nie obejmuje kompetencja Wspólnoty, w tym: Umowa w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku z 19.06.1998r. ( Dz.U. 1999 nr 79 poz. 890).
Dwustronna wymiana handlowa
Wg danych wstępnych GUS za 2018 r. Islandia jest 61 partnerem eksportowym Polski (udział 0,07%) i 65 partnerem w imporcie (udział 0,08%). Na dynamikę importu w szczególności wpłynęło zwiększenie importu aluminium i wyrobów aluminiowych oraz ryb.
W przypadku wymiany towarowej Polski z Islandią występuje duża koncentracja handlu w kilku wiodących branżach, co prowadzi do dużej fluktuacji wymiany handlowej.
Najważniejsze grupy towarowe w polskim eksporcie do Islandii w 2019 r. to:
- wyroby przemysłu elektromaszynowego – 61,4%, w tym urządzenia mechaniczne (11,5%), pojazdy mechaniczne i ich części (7,4%) oraz statki i łodzie (41,4%),
- artykuły rolno-spożywcze – 7,2%,
- wyroby metalurgiczne, głównie z żeliwa, stali i aluminium – 10,1%,
- wyroby przemysłu chemicznego – 6,2%, w tym głównie wyroby farmaceutyczne (2,7%) i tworzywa sztuczne (2,6%)
Najważniejsze grupy towarowe w polskim imporcie z Islandii:
- wyroby metalurgiczne – 46,9%, w tym aluminium i wyroby z aluminium (44,8%), żeliwo i stal (2,1%),
- ryby – 47%.
Wzajemne inwestycje
Udziały kapitałowe firm islandzkich w Polsce wynoszą łącznie szacunkowo ok. kilkunastu mln PLN. Firmy islandzkie zatrudniały w Polsce łącznie poniżej tysiąca pracowników. Na uwagę zasługuje m.in. utworzenie oddziału największego banku islandzkiego Islandsbanki w Polsce, w Warszawie.
Inwestycje polskie w Islandii są niewielkie, wśród nich firma odzieżowa Reykiavik Raincoats.
Współpraca regionalna
Reykjavik jest miastem partnerskim (siostrzanym) Wrocławia od 2017 roku, zaś drugie co do wielkości islandzkie miasto Akureyri posiada umowę o współpracy z Jelenią Górą. Ważny symbol wzajemnej współpracy gospodarczej – fabryka Olza, produkująca bardzo popularne w Islandii wafle „Prince Polo” również mieści się w regionie Polski południowej.
Współpraca samorządów gospodarczych
Istnieje Islandzko-Polska Izba Gospodarcza, scalona w sfederowaną Izbę Gospodarczą. Samtök iđnađarins – SI – Federacja Przemysłu Islandzkiego dużą wagę przykłada do współpracy z Polską, pozyskiwania polskich partnerów biznesowych oraz pracowników i ekspertów z Polskich dla zrzeszonych w niej właścicieli spółek i przedstawicieli branż.
Dostęp do rynku
Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług
Na półkach supermarketów islandzkich odnaleźć można bez trudu polskie towary. Istnieją również osobne sklepy z wyłącznie polskimi towarami w Islandii, głównie w Reykjaviku. Wafle „Prince Polo” można kupić praktycznie w każdym sklepie spożywczym lub stacji benzynowej. Polscy przedsiębiorcy prowadzą również małe i średnie przedsiębiorstwa w Islandii. Współpracą z Islandią zainteresowane były również największe polskie przedsiębiorstwa, takie jak Orlen. Polskie Linie Lotnicze LOT uruchomią bezpośrednie połączenie Warszawa – Reykjavik od 12 kwietnia 2025 r.
Dostęp do rynku pracy
Islandia jest popularnym celem emigracji zarobkowej Polaków. Polacy stanowią największą grupę imigrantów w Islandii. Łącznie Polaków na Islandii jest około 30 tys., czyli ok. 8 % ludności. Przepisy prawa islandzkiego zapewniają obywatelom UE takie same traktowanie jak obywatelom islandzkim. Wiele urzędów zamieszcza na stronach internetowych informacje w języku polskim. Istnieje możliwość wypełniania druków i dokonania rozliczenia podatkowego w języku polskim, a w wielu instytucjach obsługuje się polskich klientów w języku polskim.
Nabywanie i wynajem nieruchomości
Pomimo tego, iż Islandia nie jest członkiem Unii Europejskiej, jest częścią Europejskiego Obszaru Gospodarczego, zatem Europejczycy nie potrzebują zgody na zakup nieruchomości w tym państwie. Kupcy spoza Europy muszą uzyskać zezwolenie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Islandii.
System zamówień publicznych
Islandia stosuje przepisy własnego prawa krajowego dotyczące zamówień publicznych zgodnie z załącznikiem XVI do Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym. Na podstawie: Dz.U. L 1 z 3.1.1994, s. 461. Wersja obowiązująca od 3 marca 2018 r.
Różnice kulturowe w kontaktach biznesowych
Brak zasadniczych różnic kulturowych. Islandczycy bardzo przestrzegają zasady czasu wolnego – biura wielu instytucji pustoszeją około godziny 16:00, w piątki czas pracy biurowej jest skrócony, a wielu pracowników wykonuje pracę zdalnie. Istnieje gradacja załatwiania spraw – w pierwszej kolejności kontakt zdalny, e-mailowy, następnie rozmowa przez telefon, a w sprawach tego wymagających osobiste spotkanie. Jednocześnie, nierzadko w celu zawarcia długofalowej współpracy i jej podtrzymywania, spotkania osobiste wydają się być nieodzowne. Dużo silniejsza niż w Polsce jest w Islandii rola związków zawodowych – znaczna większość pracowników jest uzwiązkowiona, co przyczynia się do wielu benefitów pracowniczych, rekreacyjno-wypoczynkowych i innych, a także do mocnej regulacji rynku pracy.
Hierarchia w firmach jest zazwyczaj płaska i obowiązują nieformalne stosunki między pracownikami, którzy na każdym szczeblu zwracają się do siebie po imieniu, dystans skracany jest do niezbędnego minimum. Preferowany kontakt z organami oraz instytucjami miejscowymi jest drogą e-mailową. Warto również uwzględnić fakt, że w większości branż działają branżowe związki zawodowe, które m.in. co roku negocjują podwyżki płac i warunki zatrudnienia. Oczekuje się, że firmy zagraniczne działające na rynku islandzkim dostosują się do tych wymogów.
Warto pamiętać, by spotkania oraz wydarzenia biznesowe nie były organizowane w poniedziałki rano oraz piątki po 14.00. Należy także uwzględniać dni świąteczne i wolne od pracy, jak i sezon urlopowy trwający od połowy czerwca do połowy sierpnia. Istotna jest równowaga między życiem zawodowym, a prywatnym.
Większość Islandczyków mówi płynnie po angielsku.
Przydatne kontakty i linki
Administracja Gospodarcza
Kancelaria Prezydenta - https://www.forseti.is/
Kancelaria Premiera - https://www.stjornarradid.is/raduneyti/forsaetisraduneytid/
Ministerstwa
Ministerstwo Spraw Zagranicznych - https://www.stjornarradid.is/raduneyti/utanrikisraduneytid/
Ministerstwo Kultury i Handlu - https://www.stjornarradid.is/raduneyti/menningar-og-vidskiptaraduneytid/
Ministerstwo Edukacji i ds. Dzieci - https://www.stjornarradid.is/raduneyti/mennta-og-barnamalaraduneytid/
Ministerstwo Finansów i Ekonomii - https://www.stjornarradid.is/raduneyti/fjarmala-og-efnahagsraduneytid/
Ministerstwo Żywności, Rolnictwa i Rybołówstwa - https://www.stjornarradid.is/raduneyti/matvaelaraduneytid/
Ministerstwo Zdrowia - https://www.stjornarradid.is/raduneyti/heilbrigdisraduneytid/
Ministerstwo Szkolnictwa Wyższego, Nauki i Innowacji - https://www.stjornarradid.is/raduneyti/haskola-idnadar-og-nyskopunarraduneytid/
Ministerstwo Sprawiedliwości - https://www.stjornarradid.is/raduneyti/domsmalaraduneytid/
Ministerstwo Infrastruktury - https://www.stjornarradid.is/raduneyti/innvidaraduneytid/
Ministerstwo Spraw Socjalnych i Pracy - https://www.stjornarradid.is/raduneyti/felags-og-vinnumarkadsraduneytid/
Ministerstwo Środowiska, Energii i Klimatu - https://www.stjornarradid.is/raduneyti/umhverfis-orku-og-loftslagsraduneytid/
Samorządy gospodarcze
Polska-Islandzka Izba Handlowa - https://polsk-islenska.is/polska-pl-2/
Islandsstofa, Business Iceland - https://www.islandsstofa.is/
Prasa ekonomiczna
Viðskiptablaðið - dziennik ekonomiczny https://vb.is/
Bændablaðið - dziennik rolniczy https://www.bbl.is/
Oficjalne strony o charakterze ekonomicznym
Seðlabanki Íslands - Bank Centralny https://www.sedlabanki.is/
Vinnumalastofnun - Urząd Pracy Islandii https://island.is/s/vinnumalastofnun
Hagstofa - Krajowy Urząd Statystyczny https://www.hagstofa.is/
Mast - Państwowa Inspekcja ds. Żywności i Weterynarii https://www.mast.is/
Skatturinn - Urząd Skarbowy (Podatki) https://www.skatturinn.is/
Wiadomości z Islandii po polsku
https://www.ruv.is/polski
https://icelandnews.is/
Data aktualizacji: 14.02.2025 r.