„Wymazać Naród” wstrząsający dokument o rosyjskiej zbrodni na dziedzictwie kulturowym Ukrainy
22.02.2023
Na terytorium Ukrainy przed wojną istniało ponad 5 tys. muzeów, 65 rezerwatów historyczno-kulturalnych i ok. 170 tys. zabytków, w tym siedem obiektów światowego dziedzictwa UNESCO. Tylko w ciągu pierwszych dziesięciu miesięcy wojny, Ministerstwo Kultury i Polityki Informacyjnej Ukrainy zarejestrowało ponad 800 przypadków zniszczeń dokonanych przez wojska rosyjskie na dziedzictwie kulturowym Ukrainy. Liczba ta z każdym dniem rośnie, a i tak nie obejmuje wszystkich obszarów i zniszczeń.
Ataki na obiekty dziedzictwa kulturowego czy grabież ukraińskich zbiorów muzealnych są pogwałceniem prawa międzynarodowego. Obecnie, jak nigdy wcześniej, Ukraińcy i dziedzictwo kulturowe znajdujące się na Ukrainie potrzebuje wsparcia i pomocy całej społeczności świata. Film ma stanowić przekaz skierowany do organizacji i społeczności międzynarodowej, dla przedstawienia skali i bezwzględności zniszczeń, jakie są tam dokonywane.
Film „Erase the Nation” w reż. Tomasza Grzywaczewskiego to dokument pokazujący zniszczenia na dziedzictwie kulturowym Ukrainy dokonane przez wojska Federacji Rosyjskie od 24 lutego 2022 r. W produkcji zostały pokazane celowe zniszczenia ukraińskich zabytków od Lwowa, poprzez Czernichów, Iwanków, Kijów, Charków, aż po Izium i Bohorodyczne na wschodzie Ukrainy. Zbrodnie dokonywane na dziedzictwie kultury świeckiej i sakralnej, od zabytków archeologicznych po współczesne biblioteki i szkoły. Wypowiedzi ukraińskich przedstawicieli świata kultury pokazują obraz celowej walki barbarzyńskiego najeźdźcy z ukraińską tożsamością, walki za którą ukraińscy bohaterowie oddają życie.
– Rosjanie niszczą najważniejsze obiekty. Ostrzelanie Muzeum Skoworody jako symbolu wielkość naszego ducha jeszcze raz potwierdza, że miało ono charakter celowy, aby zniszczyć tożsamość naszego narodu – mówi jedna z bohaterek filmu, Hanna Yarmish z Narodowego Muzeum Pamięci H. S. Skoworody.
Film prezentuje również sposoby zabezpieczania i próby ochrony niszczonych obiektów, jak i skalę pomocy, jaka jest i będzie potrzebna do ochrony i odbudowy dziedzictwa kulturowego znajdującego się na terenie Ukrainy.
Film pt. „Wymazać Naród” jest dostępny na kanale YouTube TV NID.
Narodowy Instytut Dziedzictwa od początku rosyjskiej agresji angażuje się w ochronę dziedzictwa kulturowego Ukrainy. Decyzją Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w strukturze NID funkcjonuje Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie, które jest głównym koordynatorem rządowej pomocy dla sektora kultury. Centrum koordynuje (krajowe i zagraniczne) inicjatywy ratujące zasoby kulturalne Ukrainy, prowadzi działalność informacyjną i edukacyjną o ukraińskim dziedzictwie kulturowym, w szczególności o zagrożeniach i jego stratach wywołanych działaniami wojennymi.
Tomasz Grzywaczewski – dziennikarz i autor książek, scenariuszy filmowych oraz publikacji naukowych z zakresu stosunków międzynarodowych. Relacjonował konflikty zbrojne na Donbasie, w tureckim Kurdystanie, Górskim Karabachu, a obecnie na Ukrainie.
Film zrealizowano na zlecenie Narodowego Instytutu Dziedzictwa w ramach działań Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie. Sfinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie, to jednostka Narodowego Instytutu Dziedzictwa, powołana przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego, jako główny koordynator rządowej pomocy dla sektora kultury na Ukrainie. Doświadczenie Instytutu oraz wieloletnia współpraca polsko-ukraińska dały podstawy do zorganizowania skutecznego wsparcia dla dziedzictwa kulturowego Ukrainy od pierwszego dnia wojny. Centrum koordynuje (krajowe i zagraniczne) inicjatywy ratujące zasoby kulturalne Ukrainy, prowadzi działalność informacyjną i edukacyjną o ukraińskim dziedzictwie kulturowym, w szczególności o zagrożeniach i jego stratach wywołanych działaniami wojennymi. Współpracuje z polskimi instytucjami kultury, muzeami, archiwami państwowymi i bibliotekami, konserwatorami zabytków oraz innymi instytucjami. Instytut wspiera Ukrainę na forum instytucji międzynarodowych, w szczególności w zakresie przekazywania informacji oraz dowodów celowego niszczenia ukraińskich dóbr kultury. We współpracy z UNESCO oraz innymi organizacjami międzynarodowymi, NID inicjuje również nowe przedsięwzięcia wspierające ochronę ukraińskiego dziedzictwa kulturowego.
Narodowy Instytut Dziedzictwa od 60 lat gromadzi, bada i popularyzuje wiedzę o materialnym i niematerialnym dziedzictwie kulturowym znajdującym się na terenie Polski. Przygotowuje opinie, ekspertyzy, studia, a także opracowuje standardy konserwatorskie. Udostępnia w nowoczesny i kompleksowy sposób informacje o polskich zabytkach. Na portalu zabytek.pl można odnaleźć opisy zabytków, dokumentację , archiwalne i aktualne zdjęcia obiektów, modele 3 D oraz wiele innych zasobów. Instytut organizuje wydarzenia promujące dziedzictwo kulturowe i aktywnie uczestniczy na forum organizacji międzynarodowych jak UNESCO, ICOMOS, ICCROM, ONZ. Jest ogólnopolskim koordynatorem międzynarodowych wydarzeń m. in. Europejskich Dni Dziedzictwa i Europejskich Dni Archeologii.
Więcej informacji na: nid.pl, https://ukraina.nid.pl/