Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Chodzieży

Dzieje ustrojowe  Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Chodzieży.

 

Ochrona przeciwpożarowa po zakończeniu II Wojny Światowej oparta była na wzorcach przedwojennych tj. na tzw. „filarach społecznej działalności” jednostek OSP i Związku Ochotniczych Straży Pożarnych.

Komenda Powiatowa Straży Pożarnych w Chodzieży powstała na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 lutego 1950 r. „o ochronie przeciwpożarowej i jej organizacji" (Dz. U. 50, poz. 404 z 1951 r.). Na jej podstawie powołano państwowe organy ochrony przeciwpożarowej szczebla centralnego (KGSP), wojewódzkiego, powiatowego i miejskiego. W tym samym czasie ustawą z dnia 20 marca 1950 r. o terenowych organach władzy państwowej (Dz. U. nr 14, poz. 130) wdrożono nowy ustrój administracyjny kraju polegający m.in. na likwidacji samorządów powiatowych i utworzeniu w to miejsce prezydiów rad narodowych. Komenda powiatowa weszła, więc w skład Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Chodzieży (Wydział Gospodarki Komunalnej). W budynku Prezydium PRN mieściła się też jej siedziba. Ówczesne straże pożarne nadzorował Minister Gospodarki Komunalnej.

Stan etatowy Komendy Powiatowej Straży Pożarnych w Chodzieży był wtedy trzyosobowy + trzech kierowców obsługujących jeden samochód GM – 8 marki BEDFORD (jeden z czterech samochodów gaśniczych będących w powiecie). Kierowcy pełnili służbę w systemie 24 x 24. Pierwszym Komendantem Powiatowym Straży Pożarnych w Chodzieży został asp. poż. Stanisław JODDA, który pełnił swe obowiązki do 1958 r.

Dekretem z 7 grudnia 1954 r. powołane zostało Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, które przejęło (od Ministerstwa Gospodarki Komunalnej) nadzór nad ochrona przeciwpożarowa
i któremu zaczęła podlegać bezpośrednio Komenda Główna Straży Pożarnych. Chodzieska Komenda Powiatowa (jedna z 24 a później 29 w województwie poznańskim) stała się samodzielną jednostką organizacyjną, podporządkowaną ogólnemu nadzorowi Prezydium Powiatowej Rady Narodowej (wydział spraw wewnętrznych).

Od 1958 r. do września 1960 r. Komendantem Powiatowym Straży Pożarnych był st. asp. Józef CEBULSKI, a następnie st. ogn. pchor. Zygmunt LESZCZYŃSKI.

W roku 1970 Rada Ministrów, rozporządzeniem z dnia 24 grudnia 1970 r. (Dz. U. nr 31, poz. 26) wyłączyła wojewódzkie i powiatowe komendy straży pożarnych z wydziałów spraw wewnętrznych. Stały się one samodzielnymi jednostkami organizacyjnymi podlegającymi bezpośrednio Prezydiom Rad Narodowych. Nadzór nad ochroną przeciwpożarową sprawował nadal Minister Spraw Wewnętrznych.

Od listopada 1972 r. obowiązki Komendanta Powiatowego Straży Pożarnych w Chodzieży powierzono por. poż. Eugeniuszowi KISZYCKIEMU, który pełnił je do czasu likwidacji powiatów tj. do 1 czerwca 1975 r.

 Reforma administracyjna kraju zapoczątkowana w roku 1972 spowodowała m.in.: likwidację gromad i powołanie gmin. Komendy powiatowe podlegały terenowym organom administracji państwowej szczebla powiatowego. Od 1 czerwca 1975 r. nowy podział administracyjny definitywnie likwidował powiaty, powstało nowe województwo pilskie (ustawa z dnia 28 maja 1975 r. Dz. U. 16, poz. 71), w jego skład wszedł również nieistniejący już formalnie powiat chodzieski. Komendy powiatowe przekształcały się w komendy rejonowe straży pożarnych, ich siedziby i zasięg działania ustalił Minister Spraw Wewnętrznych w porozumieniu z Ministrem Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska w styczniu 1976 roku (MP nr 6, poz. 28). Później jeszcze uzupełnił w marcu 1988 r.

 Dnia 12 czerwca 1975 roku, Sejm uchwalił nową ustawę o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. 1975 nr 20, poz. 106), w której ochronę przeciwpożarową podzielono na terenową i resortowa, nadzór nad nią został powierzony Wojewodzie. Wojewoda zadania te wykonywał za pomocą m.in. komendantów rejonowych i podległych im terenowych zawodowych straży pożarnych. W tym czasie w Chodzieży nie było zawodowej SP w pełnym tego słowa znaczeniu, funkcjonował system mieszany z częściowym udziałem strażaków Ochotniczych Straży Pożarnych.

Komendantami Rejonowymi Straży Pożarnych byli kolejno:

-         kpt. Jan WYSOCZYŃSKI (1975 – 1979),

-         mł. asp. Piotr PAZDERSKI (1979 – 1984),

-         płk. Jerzy MIERZEJEWSKI (1984 – 1989),

-         kpt. Marek GEISLER (1989 – 1992),

 

 Właśnie na przełomie 1989 – 1990 staraniem st. chor. poż. Marka Geislera chodzieska jednostka stała się Zawodową Strażą Pożarną.

W roku 1991 r. zostały uchwalone dwie ustawy, tzw. „strażackie”: o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. nr 81, poz.351) oraz o Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. nr 88, poz. 400). Powołano Państwową Straż Pożarną jako zawodową, umundurowaną i wyposażoną w specjalistyczny sprzęt formację przeznaczoną do walki z pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami. Zawodowa Straż Pożarna w Chodzieży staje się Jednostką Ratowniczo – Gaśniczą Państwowej Straży Pożarnej nr 2 - podległą Komendzie Rejonowej PSP w Pile, której Komendantem jest bryg. Krzysztof FOJT, pełniący tę funkcję do końca 1998 r. (w skali kraju było łącznie 490 JRG PSP).

Pomimo usilnych starań w ramach województwa pilskiego nie udało się uzyskać dla chodzieskiej jednostki statusu komendy rejonowej. Dowódcami JRG PSP byli kolejno:

-         st. kpt. inż. Marek GEISLER (1992 – 1994),

-         kpt. mgr inż. Arkadiusz WÓJCIK (1994 – 1998),

-         mł. kpt. inż. Rafał MROWIŃSKI (1998 – 1999),.

Państwowa Straż Pożarna stała się też, na mocy w/w ustaw, organizatorem krajowego systemu ratowniczo – gaśniczego (KSRG), którego szczegółowe zasady organizacji określiło rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 28 grudnia 2004 r. (Dz. U. nr 140, poz. 799). Krajowy System Ratowniczo – Gaśniczy, mający za zadanie ochronę życia, zdrowia i mienia podczas walki z pożarami i innymi klęskami żywiołowymi oraz podczas ratownictwa technicznego i chemicznego (a od 1996 r. również w ramach ratownictwa ekologicznego i medycznego), zaczął funkcjonować od 1 stycznia 1995 r. w jego skład na terenie ziemi chodzieskiej wchodziły JRG PSP nr 2 oraz jednostki OSP – Budzyń, Margonin, Szamocin i Wyszyny.

Od 1 stycznia 1999 r., w ramach kolejnej reformy administracyjnej wprowadzono trójstopniowy podział terytorialny kraju, zmniejszeniu do 16 uległa ilość województw, zostają ponownie utworzone powiaty. Powstaje województwo wielkopolskie a w jego składzie (jako jeden z 31) powstaje powiat chodzieski. Jego granice oraz ilość gmin wchodzących w skład – uległy jednak zmniejszeniu (ubyły gminy Kaczory, Ryczywół i Ujście) w stosunku do tego z przed 1975 r. Tak, więc po wielu latach, z dniem 1 stycznia 1999 r. w Chodzieży znów zaczyna funkcjonować Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej Jej teren działania stanowią: gmina miejska Chodzież, miasto i gmina Margonin i Szamocin, gmina wiejska Chodzież i Budzyń.

Komendantem Powiatowym Państwowej Straży Pożarnej zostaje st. kpt. inż. Zbigniew Kawa Wielkopolskiemu jego zastępcą kpt. inż. Rafał Mrowiński. Komendant Powiatowy PSP podlega merytorycznie Wielkopolskiemu Komendantowi Wojewódzkiemu PSP w Poznaniu.

Na szczeblu powiatu zwierzchnictwo nad Komendą Powiatową PSP sprawuje Starosta, którym zostaje Władysław Krawiec, który pełnił tą funkcję prawie przez dwie kadencje. Obecnie Starostą Chodzieskim jest Mirosław Juraszek

W latach 1999 – 2000 wybudowano od podstaw nową strażnicę (wartość inwestycji to ponad 1,2 mln PLN), która jest obecnie siedzibą komendy i jednostki ratowniczo-gaśniczej.

Struktura wewnętrzna Komendy Powiatowej PSP oraz charakterystyka systemu kancelaryjnego.

Od 1 stycznia 1986 roku Komenda Rejonowa Straży Pożarnych w Chodzieży funkcjonowała w oparciu o jednolity rzeczowy wykaz akt określony w oparciu o zarządzenie
nr 36 / 75 z dnia 12 grudnia 1975 r. Ministra Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska w sprawie ustalenia jednolitego rzeczowego wykazu akt dla urzędów terenowych organów administracji państwowej.

W grudniu 1992 roku Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej zarządzeniem
nr 9 Komendanta Głównego PSP z 24.12.1992 r. wydała instrukcję kancelaryjną i jednolity rzeczowy wykaz akt dla jednostek organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej. W instrukcji tej, dla dokumentacji komend rejonowych PSP wprowadzono symbol „R”, do którego dodaje się litery będące wyróżnikiem komórki organizacyjnej (np.: Z - komórka kontrolno-rozpoznawcza, K – kadry, F – finanse, itd.). Przedmiotowe Zarządzenie nr 9 Komendanta Głównego PSP było zmieniane zarządzeniami KG PSP: nr 8 z 23.12.1994 r., nr 6 z 31.12.1996 r., oraz decyzjami: nr 30 z 11.08.1998 r. i nr 7 z 2.02.2001 r.

Wyżej wymienione rzeczowe wykazy akt były oparte (tak jest zresztą do chwili obecnej) na dziesiętnym systemie kwalifikacji i stanowiły jednolitą, rzeczową i niezależną od struktury komendy, klasyfikację akt, powstałych podczas jej działalności. Przedmiotowe rzeczowe wykazy akt posiadały też stosowną klasyfikację archiwalną.

Obecnie w Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Chodzieży stosowany jest jednolity rzeczowy wykaz akt dla jednostek organizacyjnych PSP stanowiący załącznik nr 2 do decyzji nr 8 Komendanta Głównego PSP z dnia 27 maja 2004 r. w sprawie instrukcji kancelaryjnej oraz jednolitego rzeczowego wykazu akt dla jednostek organizacyjnych PSP.

Od roku 1999 Komenda Powiatowa PSP funkcjonowała w oparciu o „Regulamin Organizacyjny Komendy Powiatowej PSP w Chodzieży”, zatwierdzony przez Wielkopolskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP w Poznaniu w dniu 19.10.1999 r. Komenda składała się wówczas z następujących komórek organizacyjnych:

- Wydział organizacyjno-kadrowy,

- Wydział operacyjno-szkoleniowy,

- Wydział kontrolno-rozpoznawczy,

- Wydział ds. kwatermistrzowsko-techniczny,

- Komórka ds. finansowych,

- Stanowisko Pracy Służby BHP,

- Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza PSP.

Zmiany dotyczące „Regulaminu Organizacyjnego Komendy Powiatowej PSP
w Chodzieży”, które miały miejsce kolejno: w 2001 i 2006 roku dotyczyły tylko stanowisk służbowych i ilości etatów funkcjonariuszy.

Obowiązujący od 1 stycznia 1999 r., a więc od powstania Komendy Powiatowej PSP system kancelaryjny – mieszany polegał na tym, że sekretariat nadaje pismu chronologiczny numer wpływu, zgodny z dziennikiem korespondencji – nie ma on jednak żadnego wpływu na numer (znak), pod którym pismo zostanie zarejestrowane w spisie spraw danej komórki organizacyjnej.

Jeszcze w czerwcu 2005 r zostały uchwalone zmiany w ustawach o ochronie przeciwpożarowej i o Państwowej Straży Pożarnej powodujące konieczność zmiany około 20 aktów wykonawczych. Akty te, dotyczące m.in. organizacji komend, czasu służby, urlopów, kwalifikacji zawodowych, ukazywały się sukcesywnie w latach 2005 i 2006.

Z dniem 1 stycznia 2007 roku, w ramach reorganizacji obejmującej Państwową Straż Pożarną a będącej skutkiem opisanych wyżej zmian przepisów prawa, zaczął obowiązywać nowy „Regulamin Organizacyjny Komendy Powiatowej PSP w Chodzieży”.

Od 1 stycznia 2011 r. po kolejnej zmianie regulaminu organizacyjnego KP PSP w Chodzieży posiadała 46 etatów, z czego 44 etaty funkcjonariuszy i 2 etaty Korpusu Służby Cywilnej.
W skład komendy powiatowej wchodzą następujące komórki organizacyjne:
1)wydział operacyjno - szkoleniowy i kontrolno - rozpoznawczy  - symbol – PR,
2)samodzielne stanowisko pracy ds. organizacyjno - kadrowych - symbol – PO,
3)samodzielne stanowisko pracy ds. kwatermistrzowskich  - symbol – PT,
4)samodzielne stanowisko pracy ds. finansowych   - symbol – PF,
5)jednostka ratowniczo - gaśnicza    - symbol – JRG.

7 listopada 2010 r. Starostwa Chodzieski Mirosław Juraszek podpisał „Strategię Rozwoju Ratownictwa i Ochrony Przeciwpożarowej Powiatu Chodzieskiego na lata 2010 – 2020”. Dodać należy, że dokument został pozytywnie zaopiniowany przez Komendę Wojewódzką Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu, zaakceptowany i podpisany przez Wielkopolskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP st.bryg. Wojciecha Mendelaka. Przed końcowym zaakceptowaniem wspomnianego wyżej dokumentu ustalenia w nim zawarte zostały uzgodnione m.in. z Burmistrzami i Wójtami Miast i Gmin powiatu chodzieskiego oraz ze służbami, instytucjami działającymi w ramach szeroko pojętego bezpieczeństwa. Było to działanie o tyle ważne i istotne, bowiem w strategii wskazuje się na zadania podmiotów współdziałających w realizacji zadań z zakresu bezpieczeństwa pożarowego i ratownictwa w tym edukacji.

 

Styczeń 2011 r.