Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Gnieźnie

Wymagania w zakresie sprawdzenia organizacji oraz warunków ewakuacji

Właściciel lub zarządca obiektu innego niż mieszkalny, przeznaczonego dla ponad 50 osób będących jego stałymi użytkownikami, powinien co najmniej raz na 2 lata przeprowadzać praktyczne sprawdzenie organizacji oraz warunków ewakuacji z całego obiektu.

W przypadku obiektów, w których cyklicznie zmienia się jednocześnie grupa powyżej 50 użytkowników, w szczególności: szkół, przedszkoli, internatów, domów studenckich, praktycznego sprawdzenia organizacji oraz warunków ewakuacji należy dokonać co najmniej raz na rok, jednak w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia rozpoczęcia korzystania z obiektu przez nowych użytkowników.

W przypadku obiektu przeznaczonego przede wszystkim do użytku ludzi o ograniczonej zdolności poruszania się, takiego jak szpital, żłobek, przedszkole, dom dla osób starszych, lub zawierającego część (strefę pożarową) o takim przeznaczeniu, zakres i obszar budynku objęty praktycznym sprawdzeniem organizacji i warunków ewakuacji musi być uzgodniony z właściwym miejscowo komendantem powiatowym (miejskim) Państwowej Straży Pożarnej.

O terminie przeprowadzenia praktycznego sprawdzenia organizacji i warunków ewakuacji należy powiadomić właściwego miejscowo komendanta powiatowego (miejskiego) Państwowej Straży Pożarnej nie później niż na tydzień przed ich przeprowadzeniem.

Powyższe obowiązki wynikają z § 17 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109, poz. 719, z późn. zm.) i mają na celu przede wszystkim zapewnienie w obiektach budowlanych właściwego funkcjonowania rozwiązań organizacyjnych w zakresie ewakuacji, w tym ich wdrożenia do stosowania przez użytkowników w praktyce.

Przepisy przeciwpożarowe nie określają natomiast sposobów praktycznego sprawdzenia organizacji oraz warunków ewakuacji.

Sposoby te co do zasady określane są w instrukcjach bezpieczeństwa pożarowego, które są sporządzane dla każdego z ww. obiektów. Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego ma charakter indywidualny - przyjęte w niej rozwiązania powinny być dostosowane do specyfiki konkretnego obiektu oraz uwzględniać wszelkie okoliczności wpływające na funkcjonowanie w danym obiekcie ochrony przeciwpożarowej.

Obowiązek sprawdzenia organizacji oraz warunków ewakuacji w czasie epidemii COVID-19.

W chwili obecnej może okazać się niezbędne dokonanie przeglądu instrukcji bezpieczeństwa pożarowego pod kątem rozwiązań funkcjonujących w omawianym zakresie w kontekście zaleceń, wytycznych, zasad, obostrzeń oraz wymagań, jakie

funkcjonują lub powinny być spełnione w związku z zagrożeniem spowodowanym chorobą zakaźną COVID-19, wywoływaną wirusem SARS-CoV-2.

Przyjęte sposoby praktycznego sprawdzenia organizacji oraz warunków ewakuacji nie powinny nigdy zwiększać tego zagrożenia.

W każdym przypadku, w którym występuje taka potrzeba, powinno się wdrażać właściwe dla obecnej sytuacji szczególne rozwiązania w zakresie warunków i organizacji ewakuacji ludzi oraz praktycznego sposobu ich sprawdzania, które z jednej strony powinny uwzględniać potrzebę ochrony zdrowia użytkowników obiektu budowlanego, a z drugiej strony zapewniać odpowiedni poziom ochrony przeciwpożarowej w rozpatrywanym aspekcie oraz możliwość jego oceny poprzez weryfikację przyjętych rozwiązań w praktyce.

W tym szczególnym okresie może się okazać, że np. w budynku, dla którego przewidziano ewakuację jednoczesną wszystkich użytkowników, nie jest obecnie optymalnym rozwiązaniem przeprowadzanie ćwiczeń ewakuacyjnych polegających na próbnej ewakuacji w takim wymiarze. Mogą wystąpić również inne przypadki uniemożliwiające bezpieczną realizację obowiązku w sposób przyjęty pierwotnie w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego.

Natomiast dokonując zmian w zakresie sposobu praktycznego sprawdzenia organizacji oraz warunków ewakuacji należy mieć na względzie cel omawianego obowiązku. W szczególności należy sprawdzić, czy:

− przyjęte dla danego obiektu rozwiązania organizacyjne oraz warunki ewakuacji są właściwe (zgodne z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej oraz dobrymi praktykami i zasadami wiedzy w tym obszarze) i znane jego użytkownikom, zwłaszcza tym, którzy odgrywają kluczową rolę w czasie ewakuacji (kadra kierownicza/zarządzająca, administracja i obsługa budynku, opiekunowie, nauczyciele, recepcja, ochrona, etc.),

− użytkownicy danego obiektu rzeczywiście znają i umieją korzystać w praktyce z zastosowanych w nim rozwiązań w zakresie ewakuacji (np. drogi ewakuacyjne, zamknięcia przeciwpożarowe, urządzenia służące zapewnieniu odpowiednich warunków ewakuacji).

Ważne jest również, aby realizacja tego obowiązku miała zawsze wymiar praktyczny (jeżeli jest to możliwe w danym przypadku można np. przećwiczyć organizację ewakuacji z udziałem wszystkich osób kluczowych dla jej właściwego przeprowadzenia, wykonać ćwiczenia ewakuacyjne w sposób etapowy dla poszczególnych grup użytkowników, oceniając przy tym występujące w praktyce organizację oraz warunki ewakuacji ludzi). Dobór właściwego rozwiązania w przedmiotowej kwestii zależy od konkretnych uwarunkowań.

Wprowadzane zmiany w omawianym zakresie powinny być zmianami mającymi charakter czasowy – powinny funkcjonować w okresie występowania zagrożenia związanego z chorobą zakaźną COVID-19. Po ustąpieniu tego zagrożenia należy wrócić do rozwiązań optymalnych w warunkach normalnych.

Opracowanie:

Biuro Rozpoznawania Zagrożeń

Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej