Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Gołdapi

Pożarnictwo na ziemiach powiatu gołdapskiego

W zakresie ochrony przeciwpożarowej Gołdap posiada długoletnie tradycje. Zacząć należy od tego, że po zakończeniu działań wojennych na tym terenie, zachowało się stosunkowo niewiele obiektów, urządzeń i sprzętu, który pozostał po ludziach wcześniej zamieszkujących te tereny. Znaleziony po wsiach strażacki sprzęt w postaci ręcznych sikawek, parcianych węży, prądownic świadczył o tym, że straż pożarna miała tu swoją historię. Wśród obecnie nielicznie zamieszkującej te ziemie mniejszości niemieckiej są ludzie, którzy pamiętają przedwojenne czasy i doskonale pamiętają, że we wsiach istniały i działały straże pożarne. Świadczy to o tym, że historia straży pożarnych na tych ziemiach nie rodziła się dopiero z nastaniem 1945 roku, a ma o wiele starsze korzenie.

Wszelka dokumentacja dotycząca straży pożarnych z lat przedwojennych dostępna jest wyłącznie w języku niemieckim. Stanowi to dodatkową trudność w dotarciu do tych materiałów oraz ich przetłumaczeniu na język polski.

Powstawanie i organizacja ochrony przeciwpożarowej po roku 1945

Lata powojenne – to lata, w których „szalały” pożary. Podczas organizacji życia powiatu i napływu ludności osiedleńczej powstawały często pożary, które były poniekąd plagą. Powodowane one były głównie złym stanem urządzeń kominowych w budynkach, okresami suszy, wybuchami niewypałów z okresu II Wojny Światowej. W wielu przypadkach wzniecane były przez szabrowników plądrujących opustoszałe mienie niemieckie powodując dotkliwe straty materialne. Wobec takich faktów ludzie zaczynali rozumieć, że nie mogą żyć w odosobnieniu i liczyć tylko na własne siły. Jedną z dróg zabezpieczenia własnego mienia było organizacja i tworzenie straży pożarnych. Poczynania były usankcjonowane zarządzeniami władz starostwa, które zobowiązywały do pełnienia stałych dyżurów przy telefonach i nakazywały utworzenie przy posterunkach MO Osadniczych Ochotniczych Straży Przeciwpożarowych. Ponadto na terenie wszystkich gmin musiały funkcjonować stałe patrole lotne. We wszystkich gminach powiatu musiały powstać grupy operacyjne złożone z 5 osób na czele z sołtysem, które były gotowe w każdej w chwili podjąć akcję gaszenia pożaru.

W okresie powojennym gołdapska straż pożarna przechodziła różne koleje losu. Zmieniła swoją siedzibę status, zakres zadań, nazwę i wielokrotnie zmieniali się jej dowódcy.

W roku 1946 na gruzach zniszczonej w 90% z powodu działań wojennych Gołdapi rozpoczęto tworzenie Ochotniczej Straży Pożarnej. Komendantem jej zostaje Jan Ogrodowski, a jego zastępcą Konstanty Prześniak. Siedziba ówczesnej strażnicy mieściła się przy Placu Zwycięstwa w okolicach miejsca gdzie obecnie jest park miejski i fontanna. Warunki służby nie były łatwe. Brakowało niemal wszystkiego. Strażacy wykorzystywali jako umundurowania bojowego – mundurów i hełmów wojskowych. Na wyposażeniu był jeden nietypowy samochód bojowy „Bising”. Warunki lokalowe były także bardzo trudne.

W roku 1952 w wyniku zabiegów ówczesnych władz w Gołdapi powstała Komenda Powiatowa Straży Pożarnych mająca w dalszym ciągu siedzibę przy Placu Zwycięstwa. Po ukończeniu Szkoły Oficerów Pożarnictwa Komendantem Powiatowym zostaje Konstanty Kozłowski. Funkcję Komendanta pełni przez 23 lata tj. do 1975 r. W latach 1975 – 1977 pełni funkcję Zastępcy Komendanta Rejonowego Straży Pożarnych. W roku 1977 w stopniu kapitana pożarnictwa odchodzi na zasłużoną emeryturę. Za ofiarną służbę w ochronie przeciwpożarowej oraz za pracę na rzecz społeczeństwa zostaje uhonorowany wieloma medalami i odznaczeniami. Między innymi: Złotym Krzyżem Zasługi, Medalem Zwycięstwa i Wolności, Medalem za Zasługi dla Obronności Kraju, Złotym Medalem za Zasługi dla Pożarnictwa, Medalem 30-lecia Polski Ludowej, Srebrną Odznaką w Służbie Narodu, Odznaką 400-lecia Gołdapi, Odznaką Zasłużony Białostoczanin, Odznaką Wzorowego Strażaka.

W roku 1972 Komenda została przeniesiona na ulicę Kolejową 10. Wcześniej w tym miejscu miał swoją siedzibę Odział Transportu Leśnego (OTL). W celu przygotowania obiektu na siedzibę straży pożarnej dokonano wielu prac budowlano – modernizacyjnych. Między innymi wybudowano kompleks garażowo – magazynowy, przystosowano pozostałe po OTL warsztaty na garaże samochodów bojowych, zainstalowano antenę i uruchomiono łączność radiową oraz wykonano wiele innych przedsięwzięć.

Z dniem 1 marca 1975 roku na stanowisko Komendanta Powiatowego został mianowany por. poż. Józef Falęcki. Funkcję ta pełnił do dnia 31 maja 1975 r. W związku z nowym podziałem administracyjnym kraju por. poż. Józef Falęcki zostaje mianowany na stanowisko Kierownika Służby Operacyjno – Szkoleniowej w nowo tworzonej Komendzie Wojewódzkiej Straży Pożarnych w Suwałkach.

Od 11 czerwca 1975 r. obowiązki Komendanta Rejonowego pełnił ppor. poż. Edward Reglewski, który z dniem 1 czerwca 1976 roku został mianowany na stanowisko Komendanta Rejonowego Straży Pożarnych. Funkcję tą pełnił nieprzerwanie do 22 lipca 1990 roku kiedy to został powołany na stanowisko Zastępcy Komendanta Wojewódzkiego Straży Pożarnych w Suwałkach. Za długoletnią pełna poświęcenia służbę został wyróżniony między innymi: Srebrnym Krzyżem Zasługi, Medalem „Za ofiarność i Odwagę w Obronie Życia i Mienia”, Złotym, Srebrnym i Brązowym Medalem „Za Zasługi dla Pożarnictwa” oraz wieloma innymi odznaczeniami i wyróżnieniami.

Od 1 października 1990 roku obowiązki Komendanta Rejonowego Straży Pożarnych pełnił chor. poż. Mirosław Rawinis. Był to okres przygotowania nowych ustaw: o Ochronie Przeciwpożarowej i Państwowej Straży Pożarnej, a także okres likwidacji Komendy Rejonowej Straży Pożarnych w Gołdapi.

W lipcu 1992 po okresie przygotowawczym poświęconym na tworzenie Krajowego Systemu Ratowniczo – Gaśniczego weszła w życie ustawa o Ochronie Przeciwpożarowej i Państwowej Straży Pożarnej. Została zlikwidowana Komenda Rejonowa Straży Pożarnych w Gołdapi, a na jej miejsce została utworzona tylko Jednostka Ratowniczo – Gaśnicza Państwowej Straży Pożarnej podległa pod Komendę Rejonową Państwowej Straży Pożarnej w Olecku. Na stanowisko Dowódcy Jednostki Ratowniczo – Gaśniczej z dniem 1 lipca 1992 roku został mianowany asp. Mirosław Rawinis, a na Zastępcę Dowódcy asp. Krzysztof Giedrojć. Był to bardzo trudny okres budowy Krajowego Systemu Ratowniczo – Gaśniczego. Ze służby odeszło na emeryturę wielu doświadczonych, lecz zaawansowanych wiekiem strażaków. Na Państwową Straż Pożarną zostało nałożonych szereg nowych obowiązków ratowniczych, między innymi ratownictwo w zakresie technicznym, wodnym, chemicznym, ekologicznym. Niestety w ślad za obowiązkami nie poszedł sprzęt umożliwiający pełną i profesjonalną realizację tych zadań. Czyniono różne zabiegi celem pozyskania tego sprzętu. Miedzy innymi wykonywano szereg usług sprzętem specjalistycznym dla ludności tj. ścinka drzew, wykonywanie prac na wysokości, holowanie na zlecenie Policji uszkodzonych i zatrzymanych z innych przyczyn pojazdów, pozyskiwanie kwot od władz gminnych. W ten sposób zgromadzone środki finansowe na koncie środków specjalnych pozwalały na prowadzenie zakupu sprzętu na potrzeby JRG PSP. Równolegle z tymi działaniami należało prowadzić intensywne szkolenie w celu przygotowania nowozatrudnionej i pozostałej w służbie kadry do wykonywania nowych zadań ratowniczych.

W roku 1999 nastąpił nowy podział administracyjny Państwa. Został utworzony powiat olecko – gołdapski. Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza Państwowej Straży Pożarnej w Gołdapi podlegała nadal Komendzie Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Olecku. Komendantem Powiatowym PSP w Olecku został powołany kpt. mgr inż. Krzysztof Giedrojć.

Z dniem 1 stycznia 2002 roku po licznych zabiegach i staraniach władz samorządowych, Gołdap ponownie stała się miastem powiatowym. Zostało utworzone Starostwo Powiatowe i szereg instytucji powiatowych, a wśród nich Komenda Powiatowa Państwowej Straży Pożarnej w Gołdapi. Do tworzenia struktur nowopowstałej Komendy Powiatowej PSP w Gołdapi zostaje wyznaczony przez Warmińsko–Mazurskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP kpt. mgr inż. Krzysztof Giedrojć. Z dniem 1 czerwca 2013 roku na wniosek Komendanta Powiatowego PSP w Gołdapi bryg. mgr inż. Krzysztofa Giedrojcia, Warmińsko-Mazurski Komendant Wojewódzki PSP powołuje na stanowisko Zastępcy Komendanta Powiatowego PSP w Gołdapi kpt. mgr inż. Kamila Pawlukanis. Z dniem 1 grudnia 2017 roku na p. o. Komendanta Powiatowego PSP w Gołdapi zostaje wyznaczony przez Warmińsko–Mazurskiego Komendanta Wojewódzkiego PSP w Olsztynie mł. bryg. mgr inż. Wojciech Szczepanik, który 1 lutego 2018 roku zostaje powołany na stanowisko Komendanta Powiatowego PSP w Gołdapi. Z dniem 1 marca 2021 roku na wniosek Komendanta Powiatowego PSP w Gołdapi bryg. mgr inż. Wojciecha Szczepanika, Warmińsko-Mazurski Komendant Wojewódzki PSP powierza pełnienia obowiązków Zastępcy Komendanta Powiatowego PSP w Gołdapi kpt. mgr inż. Michałowi Herman, który 11 maja 2021 roku zostaje powołany na stanowisko Zastępcy Komendanta Powiatowego PSP w Gołdapi.

Budowa nowej siedziby KP PSP w Gołdapi

Budowa nowej siedziby gołdapskich strażaków to jedna z najważniejszych inwestycji w nowożytnej historii pożarnictwa na ziemiach gołdapskich. Inwestycja była finansowana ze środków budżetu państwa pochodzących z „Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, PSP i BOR w latach 2007-2009” w ramach realizacji zadania „Budowa nowych i modernizacja użytkowanych obiektów” tj. Budowa Strażnicy Komendy Powiatowej PSP w Gołdapi – I etap. Dnia 24.09.2008 r. zawarto umowę z generalnym wykonawcą na wykonanie robót budowlanych i instalacyjnych wraz z przyłączami i sieciami: wodociągową, kanalizacji sanitarnej i deszczowej, elektrycznymi, drogami i dojściami pieszymi. Od miesiąca października rozpoczęto roboty budowlane.

KP PSP w Gołdapi w latach 2010, 2014, 2015, 2018 i 2019 realizowała zadanie inwestycyjne „Budowa Strażnicy Komendy Powiatowej PSP w Gołdapi - II i III etap”, finansowane ze środków budżetu państwa, zakończone w 2019 roku. W ramach zakończonej ww. inwestycji budowlanej powstalo:

1. Budynek o powierzchni zabudowy 379,30 m², kubaturze 3942,84 m³ i powierzchni użytkowej 630,08 m² wybudowany, wyposażony w instalację wodociągową, sanitarną, ppoż., centralnego ogrzewania, wentylacji mechanicznej, sprężonego powietrza, instalację elektryczną i teletechniczną. Budynek składa się z trzech kondygnacji. Parter budynku stanowią garaże na trzy stanowiska z myjnią, kanałem naprawczym i funkcją warsztatu oraz suszarnią do węży. Pierwsze piętro składa się z: kuchni z jadalnią, sali szkoleniowej, siłowni, dwóch pomieszczeń spełniających funkcję szatni, pokoju socjalnego z przynależącą do niego łazienką oraz dwóch niezależnych łazienek z toaletami. W ramach pierwszego wyposażenia zakupiono meble kuchenne, sprzęt AGD do kuchni, wyposażenia łazienek (kinkiety, lustra) oraz gaśnice i znaki ewakuacyjne.
2. Boisko wielofunkcyjne o powierzchni 14 m x 28 m ogrodzone panelami ogrodzeniowymi. Boisko pokryte nawierzchnią sztuczną w postaci trawy syntetycznej oraz wyposażone w oświetlenie zewnętrzne na 4 słupach o wysokości 8 metrów wraz z oprawami oświetleniowymi w technologii LED. Boisko zostało wyposażone między innymi w: bramki piłkarskie, słupy wraz z siatką do piłki siatkowej z możliwością ustawienia do gry w tenisa ziemnego.
3. Wspinalnia do sportów pożarniczych z bieżnią o długości 28,5 m i szerokości 4 m wykonana z tworzywa sztucznego.
4. Ogrodzenie panelowe systemowe z bramami wjazdowymi oraz furtkami wokół posesji o długości 502 m.
5. Plac manewrowy z kostki brukowej o łącznej powierzchni 1264 m².
6. Oświetlenie zewnętrzne posesji.