Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Kętrzynie

Przyczyną tragedii może być niewiedza, zaniedbanie, czy wadliwa instalacja odprowadzania spalin.

ZADBAJ O BEZPIECZEŃSTWO TWOJE I TWOICH NAJBLIŻSZYCH!  

Pamiętaj!  

- Sprawdź stan techniczny wszelkiego rodzaju urządzeń służących do ogrzewania pomieszczeń lub wody, a przede wszystkim urządzeń gazowych! 

- Zadbaj o  dokonanie okresowego przeglądu komina! 

- Zapewniaj dopływ odpowiedniej ilości powietrza, w tym szczególnie do kotłowni oraz do łazienek, kuchni i innych pomieszczeń, w których znajdują się urządzenia opalane paliwem gazowym! 

- Sprawdź drożność instalacji wentylacyjnej oraz stan przewodów odprowadzających spaliny. Nie zatykaj otworów wentylacyjnych i napływowych powietrza, kratek wentylacyjnych i otworów w drzwiach! 

- Nie ogrzewaj pomieszczeń mieszkalnych kuchenką gazową! 

- Zadbaj o wymianę, bądź naprawę przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia, niesprawnych urządzeń grzewczych! 

 

Uważaj!  

- Jeśli masz szczelne okna, niebezpieczeństwo związane z niewłaściwą wentylacją jest szczególnie groźne. 

- Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości zwróć się natychmiast do właściciela bądź zarządcy budynku – to on jest odpowiedzialny za jego bezpieczne użytkowanie. 

- Możesz zamontować czujnik tlenku węgla w pomieszczeniach, których użytkowane są urządzenia gazowe służące do podgrzewania wody i/lub ogrzewania pomieszczeń. 

Nie lekceważ zagrożenia! 
Bądź ostrożny - Czad – cichy zabójca! 

Rozpoczął się sezon grzewczy, a wraz z nim wzrasta ryzyko pojawienia się śmiertelnych przypadków zatruć osób tlenkiem węgla (czadem) z uwagi na niewłaściwe eksploatowanie urządzeń grzewczych. Przyczyną tragedii może być niewiedza, zaniedbanie, czy wadliwa instalacja odprowadzania spalin. 

 

OSTRZEGAMY! 

Każdego roku z powodu zatrucia tlenkiem węgla, potocznie zwanego czadem, ginie kilkadziesiąt osób.
Bardzo często nie ma to związku z powstaniem pożaru, a wynika jedynie z niewłaściwej eksploatacji budynku i znajdujących się w nich urządzeń i instalacji grzewczych.

 

PRZYPOMINAMY!

Przepisy zobowiązują do czyszczenia kominów!

Zgodnie z § 34 rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 7.06 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz. U. Nr 109 poz.719), w obiektach, w których odbywa się proces spalania paliwa stałego, ciekłego lub gazowego, usuwa się zanieczyszczenia z przewodów dymowych i spalinowych:
- cztery razy w roku w domach opalanych paliwem stałym (np. węglem, drewnem); 

- dwa razy w roku w domach opalanych paliwem ciekłym i gazowym; 

- co najmniej raz w miesiącu, jeżeli przepisy miejscowe nie stanowią inaczej od palenisk zakładów zbiorowego żywienia i usług gastronomicznych; 

- co najmniej raz w roku usuwamy zanieczyszczenia z przewodów wentylacyjnych. 

Art. 62 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2020 r. poz. 1333) zobowiązuje właścicieli i zarządców obiektów budowlanych, w tym bloków mieszkalnych i domów jednorodzinnych do okresowej kontroli, co najmniej raz w roku stanu technicznego  instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych).

 

RADZIMY! 

Skąd się bierze czad i dlaczego jest tak niebezpieczny? 

Tlenek węgla powstaje podczas procesu niepełnego spalania materiałów palnych, w tym paliw, które występuje przy niedostatku tlenu w otaczającej atmosferze. 

Niebezpieczeństwo zaczadzenia wynika z faktu, że tlenek węgla: 
- jest gazem niewyczuwalnym zmysłami człowieka (bezwonny, bezbarwny i pozbawiony smaku); 

- blokuje dostęp tlenu do organizmu, poprzez zajmowanie jego miejsca w czerwonych ciałkach krwi, powodując przy długotrwałym narażeniu (w większych dawkach) śmierć przez uduszenie. 

Co jest główną przyczyną zaczadzeń? 

Głównym źródłem zatruć w budynkach mieszkalnych jest niesprawność przewodów kominowych: wentylacyjnych, spalinowych i dymowych. 

Wadliwe działanie wspomnianych przewodów może wynikać z: 
- ich nieszczelności; 

- braku konserwacji, w tym czyszczenia; 

- wad konstrukcyjnych; 

- niedostosowania istniejącego systemu wentylacji do standardów szczelności stosowanych okien i drzwi, w związku z wymianą starych okien i drzwi na nowe. 

Powyższe może prowadzić do niedrożności przewodów, braku ciągu, a nawet do powstawania zjawiska ciągu wstecznego, polegającego na tym, że dym zamiast wydostawać się przewodem kominowym na zewnątrz, cofa się z powrotem do pomieszczenia.

Co zrobić, aby uniknąć zaczadzenia? 

W celu uniknięcia zaczadzenia należy:
- przeprowadzać kontrole techniczne, w tym sprawdzanie szczelności przewodów kominowych, ich systematyczne czyszczenie oraz sprawdzanie występowania dostatecznego ciągu powietrza; 

- użytkować sprawne techniczne urządzenia, w których odbywa się proces spalania, zgodnie  z instrukcją producenta; 

- stosować urządzenia posiadające stosowne dopuszczenia w zakresie wprowadzenia do obrotu; w sytuacjach wątpliwych należy żądać okazania wystawionej przez producenta lub importera urządzenia tzw. deklaracji zgodności, tj. dokumentu zawierającego informacje o specyfikacji technicznej oraz przeznaczeniu i zakresie stosowania danego urządzenia; 

- nie zaklejać i nie zasłaniać w inny sposób kratek wentylacyjnych; 

- w przypadku wymiany okien na nowe, sprawdzić poprawność działania wentylacji, ponieważ nowe okna są najczęściej o wiele bardziej szczelne w stosunku do wcześniej stosowanych w budynku i mogą pogarszać wentylację; 

- systematycznie sprawdzać ciąg powietrza, np. poprzez przykładanie kartki papieru do otworu bądź kratki wentylacyjnej; jeśli nic nie zakłóca wentylacji, kartka powinna przywrzeć do wyżej wspomnianego otworu lub kratki; 

- często wietrzyć pomieszczenie, w których odbywa się proces spalania (kuchnie, łazienki wyposażone w termy gazowe), a najlepiej zapewnić, nawet niewielkie, rozszczelnienie okien; 

- nie bagatelizować objawów duszności, bólów i zawrotów głowy, nudności, wymiotów, oszołomienia, osłabienia, przyspieszenia czynności serca i oddychania, gdyż mogą być sygnałem, że ulegamy zatruciu czadem; w takiej sytuacji należy natychmiast przewietrzyć pomieszczenie, w którym się znajdujemy i zasięgnąć porady lekarskiej. 

W trosce o własne bezpieczeństwo, warto rozważyć zamontowanie w domu czujek dymu i gazu. Koszt zamontowania takich czujek jest niewspółmiernie niski do korzyści, jakie daje zastosowanie tego typu urządzeń (łącznie z uratowaniem najwyższej wartości, jaką jest nasze życie).  

Jak pomóc przy zatruciu tlenkiem węgla? 

W przypadku zatrucia tlenkiem węgla należy: 
- zapewnić dopływ świeżego czystego powietrza; w skrajnych przypadkach wybijając szyby w oknie; 

- wynieść osobę poszkodowaną w bezpieczne miejsce, jeśli nie stanowi to zagrożenia dla zdrowia osoby ratującej; w przypadku istnienia takiego zagrożenia pozostawić przeprowadzenie akcji służbom ratowniczym; 

- wezwać służby ratownicze (pogotowie ratunkowe, PSP); 

- jak najszybciej podać tlen; 

- jeżeli osoba poszkodowana nie oddycha, ma zatrzymaną akcję serca, należy natychmiast zastosować sztuczne oddychanie np. metodą usta - usta (jeśli wiemy o braku przeciwwskazań np. choroba zakaźna, jeśli nie znamy osoby pomijamy sztuczne oddychanie) oraz masaż serca;
- nie wolno wpadać w panikę, kiedy znajdziemy dziecko lub dorosłego z objawami zaburzenia świadomości w kuchni, łazience lub garażu; należy jak najszybciej przystąpić do udzielania pierwszej pomocy.

Zadbaj o warunki do ewakuacji na wypadek pożaru:
- Nie stosuj krat w drzwiach i oknach, na klatkach schodowych i przejściach między nimi oraz wyjściach na dach - krata utrudni ewakuację podczas pożaru oraz wydłuży czas oczekiwania na pomoc strażaków; jeżeli musisz, zakładaj kraty, które można otworzyć od wewnątrz. Klucz przechowuj w miejscu, znanym wszystkim domownikom; pamiętaj, że podczas pożaru może to być jedyna droga ewakuacji. 

- Nie zastawiaj sprzętami korytarzy i dojść do mieszkań – może to utrudnić ewakuację oraz dojście ratowników.  

W zakresie posługiwania się ogniem otwartym:
- dopilnuj, by dzieci nie bawiły się ogniem, materiałami pirotechnicznymi czy urządzeniami elektrycznymi, nigdy nie pozostawiaj małoletnich dzieci bez opieki; 

- nie pal śmieci w śmietnikach i nie dopuść do zaprószenia ognia w zsypie; 

- nie pal papierosów w łóżku - ludzie giną nie tylko w pożarach obejmujących całe mieszkanie; zdarza się, że zaprószenie ognia niedopałkiem papierosa po zaśnięciu, prowadzi do śmiertelnego zatrucia; 

- nie zapalaj świec w pobliżu materiałów łatwo zapalnych; 

- nie pozostawiaj włączonej kuchenki bez dozoru - odparowanie wody z garnka może doprowadzić do zwęglenia pozostałości, zapalenia ich i silnego zadymienia mieszkania, szczególnie niebezpiecznego dla śpiących osób; przypadkowe wygaszenie kuchenki podczas gotowania może również doprowadzić do ulatniania się gazu i jego wybuchu; 

- przestrzegaj zakazu używania wyrobów pirotechnicznych w pomieszczeniach;

- przestrzegaj instrukcji obsługi wyrobów pirotechnicznych; 

- przestrzegaj wymagań prawa lokalnego w zakresie stosowania wyrobów pirotechnicznych; 

- wyposaż mieszkanie w gaśnicę proszkową, minimum 2-kilogramową; taką gaśnicą będziesz mógł bezpiecznie gasić palące się urządzenia elektryczne pod napięciem; 

- wyposaż mieszkanie w autonomiczną czujkę pożarową, alarmującą o powstaniu dymu (podczas każdego pożaru wydzielają się duże ilości dymu). 

Gdy opuszczasz mieszkanie:
- sprawdź czy zostały wyłączone wszystkie odbiorniki prądu i gazu; 

- przed opuszczeniem domu na dłuższy czas odłącz zasilanie prądem elektrycznym oraz zakręć zawory wody i gazu; 

- u sąsiadów pozostaw informację, gdzie będziesz przebywać. 

 

Gdy powstanie pożar: 
- zadzwoń do straży pożarnej pod numer - 998 lub z telefonu komórkowego 112; 

- staraj się zejść na piętro poniżej palącego się mieszkania lub wyjść na zewnątrz budynku - pamiętaj - dym unosi się do góry, nie wolno zjeżdżać windami, nie należy otwierać drzwi, przez które wydobywa się dym, gdyż dostarczenie większej ilości tlenu może spowodować szybki rozwój pożaru i płomienie mogą nas poparzyć; 

- jeżeli nie możesz opuścić mieszkania, nie otwieraj drzwi prowadzących na korytarz, uszczelnij je, wzywaj krzykiem pomocy, wykonuj polecenia strażaków; 

- nie gaś wodą urządzeń elektrycznych, grozi to porażeniem prądem; staraj się wyciągnąć z gniazdka przewód zasilający (np. drewnianym kijem od szczotki), można wykręcić bezpieczniki by odłączyć dopływ prądu do mieszkania; 

- powiadom o zagrożeniu sąsiadów; 

- nie wdychaj dymu - zasłoń usta mokrą tkaniną; jeżeli to możliwe - zmocz swoje ubranie lub owiń ciało mokrą grubą tkaniną z naturalnych materiałów (z lnu, wełny, bawełny itp.). 

 

Gdy poczujesz gaz:
- zawiadom jak najszybciej pogotowie gazowe i administrację;

- powiadom sąsiadów; 

- nie włączaj światła ani żadnych urządzeń elektrycznych; 

- nie zapalaj zapałek czy zapalniczek; 

- zamknij zawór gazu w mieszkaniu; 

- otwórz szeroko okno; 

- wyjdź na zewnątrz budynku.   

 

Numer alarmowy - 112

Straż pożarna - 998

Pogotowie gazowe - 992
  

PAMIĘTAJMY!

Od stosowania się do powyższych rad może zależeć nasze zdrowie i życie oraz zdrowie i życie naszych bliskich. A wystarczy jedynie odrobina przezorności.

Źródło: KW PSP w Olsztynie

Źródło: KG PSP