Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Kętrzynie

Odpowiedzialność karna z tytułu nie udzielenia pomocy:

Kodeks karny: Art. 162. § 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim

niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3

§ 2. Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej.

Ustawa o Państwowym Ratownictwie medycznym

Art. 5. Kto zauważy osobę lub osoby znajdujące się w stanie nagłego zagrożenia życia lub zdrowia, obowiązany jest w miarę posiadanych możliwości:

1) do niezwłocznego udzielenia pierwszej pomocy,

2) do niezwłocznego zawiadomienia centrum powiadamiania ratunkowego

Pierwsza pomoc

pierwsza pomoc - należy przez to rozumieć zespół czynności podejmowanych w celu ratowania osoby znajdującej się w stanie nagłego zagrożenia życia lub zdrowia, wykonywanych bez użycia wyrobów medycznych oraz produktów leczniczych przez osoby nie posiadające uprawnień do podejmowania medycznych działań ratowniczych

Podstawowe środki ochrony osobistej ratownika lub osoby udzielanej pomocy medycznej

- rękawiczki jednorazowe

- przyrząd do sztucznego oddychania (ustnik)

Zagrożenia dla ratownika lub osoby udzielającej pomocy medycznej

- choroby zakaźne przenoszone drogą kropelkową: gruźlica(TB), Zespół ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej (SARS)

- choroby zakaźne przenoszone poprzez krew: wirusowe zapalenie wątroby (żółtaczka)

Zasady postępowania ratowniczego

a) omdlenie - kilkuminutowa utrata przytomności, która jest spowodowana zaburzeniami w ukrwieniu mózgu

postępowanie - kończyny do góry z zapewnieniem drożności dróg oddechowych, po odzyskaniu przytomności kilka minut na leżąco do pojawienia się wyraźnych oznak krążenia krwi na policzkach

b) wstrząs - dysproporcja między zapotrzebowaniem a zaopatrzeniem w tlen poszczególnych narządów na skutek ostrej niewydolności krążenia. Wstrząs: septyczny lub toksyczny (zakażenie krwi), hipowolemiczny (zmniejszenie objętości krążącej krwi), anafilaktyczny (reakcja uczuleniowa), kardiogenny (zmniejszenie wydolności serca), przywspółczulno-naczyniowy (powiększenie objętości układu krwionośnego przy niezmiennej ilości krwi).

- objawy: bladość i chłód skóry, wargi tracą swą czerwoną barwę i przybierają odcień blado-siny, bledną również łożyska paznokci i po ich uciśnięciu bardzo powoli znowu różowieją, zwraca uwagę wyraźny niepokój chorego - drży, jest lękliwy i odurzony (nie odpowiada na zadane pytania, sam natomiast zapytuje wielokrotnie o to samo), na czole występuje zimny, lepki pot, chorym wstrząsają dreszcze.

Ciśnienie tętnicze krwi szybko obniża się, wraz ze spadkiem ciśnienia tętniczego może dojść do rozszerzenia źrenic i zniesienia ich reakcji na światło w następstwie niedokrwienia i niedostatecznego utlenienia mózgu

- postępowanie - chorego we wstrząsie należy ułożyć w pozycji Trendelenburga (z obniżoną górną częścią ciała i uniesionymi nogami).Utrzymujące się w tej pozycji krwawienie należy zatamować i zaopatrzyć. Nie podawać nic do picia i jedzenia.

c) duszność - spowodowana niewydolnością układu oddechowego

- objawy: zasinione wargi i policzki, zaciągający, szarpiący oddech, znaczny niepokój przy zachowanej świadomości

- postępowanie - usunięcie ewentualnych czynników utrudniających oddychanie, ułożenie w pozycji półsiedzącej.

d) zatrucie - zespół objawów chorobowych wywołanych działaniem substancji trującej na organizm.

- objawy: mdłości, wymioty, biegunka, bóle brzucha, bóle głowy, zaburzenia świadomości, zaburzenia oddechu, objawy wstrząsu, zmiany tętna, zmiany psychiczne.

postępowanie - duszność przypadku zatruć pokarmowych podać wodę do picia w celu zmniejszenia stężenia substancji w żołądku. Można wywoływać wymioty poprzez drażnienie tylnej ścianki gardła. Wyjątek stanowią substancje żrące (kwasy, zasady, rozpuszczalnikami organicznymi, detergentami pianotwórczymi oraz u osób nieprzytomnych. W przypadku zatrucia zasadami lub kwasami można poda białko kurze, które tworzy z metalami ciężkimi związki nierozpuszczalne i działa osłonowo na ścianki żołądka. Zawsze należy zabezpieczy ewentualne opakowanie ze spożytej substancji.

e) oparzenia - powstają w wyniku działania wysokiej temperatury na tkanki. Ponad 18% ciała wywołują wstrząs, bardzo często zakażenie, powodują dużą utratę płynów

- objawy - zaczerwienienie, powstanie pęcherzy wypełnionych płynem surowiczym, pęknięcia naskórka, zwęglenia, martwica.

- postępowanie - nie nakładamy na miejsca oparzone żadnych maści tranowych, białka kurzego, oleju ponieważ może to doprowadzić do zakażeń. Jedynie woda lub opatrunki hydrożelowe, które przepuszczają ten i nie przywierają do oparzonych tkanek, przez co łatwo je usunąć. W przypadku oparzenia kończyn natychmiast zdjąć wszelką biżuterię. Nie wolno zrywać odzieży przyklejonej do ciała, a jedynie odciąć dookoła.

f) odmrożenia - miejscowe uszkodzenie tkanek na skutek działania zimna. Zdarzają się nawet przy temperaturach powyżej 0 stopni, szczególnie przy wietrznej i wilgotnej pogodzie.

- objawy - z powodu płynnych i nieostrych granic zmian na skórze trudno jest rozstrzygnąć, czy mamy do czynienia z odmrożeniem, czy też z miejscowym wychłodzeniem. Dopiero w ciepłym pomieszczeniu można z grubsza odróżnić te dwa rodzaje uszkodzeń: lekkie odmrożenie i silne przechłodzenie powodują od razu silny ból, podczas gdy ciężkie odmrożenia pozostają również w cieple zupełnie niebolesne. Głównym zagrożeniem w odmrożeniu jest nieodwracalne obumarcie odmrożonych części ciała a także zakażenie.

- postępowanie - należy szybko przywrócić krążenie w odmrożonych tkankach poprzez masaż lub stopniowe ogrzewanie letniej a później ciepłej wodzie. Rozpoczynamy ogrzewanie wodą o temperaturze 25-30st.C, aby po kilkunastu minutach zwiększyć ją aż do 38-40st.C.

g) zachłyśnięcia - zatkanie górnych dróg oddechowych ciałem obcym

- objawy - możliwość aspiracji ciała obcego należy podejrzewać, gdy ktoś nagle, bez jasnej przyczyny, przestaje oddychać, sinieje i traci przytomność. Przy całkowitej niedrożności dróg oddechowych wskutek niedotlenienia szybko dochodzi do utraty przytomności, a po kilku minutach do zatrzymania krążenia.

- postępowanie - dopóki pacjent jest przytomny, należy nakłaniać go do mocnego kaszlu i wykrztuszenia ciała obcego, polecane uderzenie między łopatkami jest dopuszczalne jedynie u niemowląt, małych dzieci, ciężarnych i otyłych. U wszystkich pozostałych należy zastosować rękoczyn Heimlicha. Pchnięcie można powtarzać do 10 razy. Gdy pacjent jest nieprzytomny przed zastosowaniem rękoczynu Heimlicha nieprzytomnego pacjenta należy ułożyć na wznak. Uciskanie nadbrzusza pomiędzy pępkiem a wyrostkiem mieczykowatym w kierunku do głowowym wykonuje się techniką jak przy pośrednim masażu serca. Jeśli opisany rękoczyn nie daje pożądanego rezultatu, należy próbować usunąć palcami (wskazującym lub środkowym) ciało obce z gardła ratowanego. U dzieci starszych niż 1 rok zaleca się stosowanie rękoczynu Heimlicha. U dzieci do 1 roku życia nie należy używać rękoczynu Heimlicha. Dzieci w tej grupie wiekowej podnosi się wysoko za stopy lub układa na kolanach ratownika, z głową zwieszoną w dół. Uderzanie między łopatkami może spowodować usunięcie ciała obcego. Technika uderzeń między łopatkami powinna być uzupełniona powolnym uciskaniem klatki piersiowej w miejscu wykorzystywanym w pośrednim masażu serca. Niemowlę obraca się w tym celu na grzbiet i z głową położoną niżej układa się na przedramieniu ratownika.

- krwotoki - wylanie się krwi z naczynia krwionośnego lub serca wskutek urazowego lub chorobowego uszkodzenia ich ściany. Nagła utrata ponad 500 ml krwi może być niebezpieczna, lecz ubytek krwi do 1 litra, jeśli jest powolny, nie stanowi bezpośredniego zagrożenia życia. Przy dużej ilości utraty krwi istnieje zagrożenie wstrząsem. Objawy nagłej utraty krwi (blada skóra, szczególnie twarzy, oraz słabe, ledwo wyczuwalne tętno na tętnicy promieniowej lub, tym bardziej, jego brak) tętnicze i żylne. W przypadku krwotoków opatrunek uciskowy na ranę. W przypadku ran opatrunek osłonowy+kodofiks. Nie stosujemy opasek zaciskowych.

- postępowanie - ucisk na ranę bezpośrednio lub chwilowy ucisk na dużej tętnicy (udowa, ramieniowa). Zakładając opatrunek uciskowy należy pamiętać, aby przy zaciskaniu zwojów opaski nie doprowadzić do zastoju krwi w bardziej odległej od opatrunku części kończyny. Nie wolno stosować opasek prowizorycznych (sznurka, liny, kabla elektrycznego itp.). Opaska musi być szeroka i nieco elastyczna. Zastój powstaje wówczas, gdy żyły powierzchowne zostaną zaciśnięte, a główne tętnice, głębiej położone, zachowują drożności i nadal pompują krew do tej części kończyny. Krew nie ma drogi odpływu, następuje przepełnienie naczyń i nasilenie krwotoku, zaś kończyna przybiera kolor siny. W takim wypadku należy natychmiast zdjąć opatrunek i założyć go ponownie, nieco słabiej napinając opaskę. Krwotok z nosa - Poszkodowanego z krwotokiem z nosa sadza się z głową lekko pochyloną ku przodowi. Po stronie krwawienia należy ucisnąć lekko skrzydełko nosa, na nasadę nosa i kark można przyłożyć zimny kompres. Poszkodowany nie powinien łykać krwi. Jeśli krwotok lub inne obrażenia ciała powodują objawy przedwstrząsowe - i wyłącznie wtedy - poszkodowanego należy położyć. Zalecane jest ułożenie na brzuchu lub na boku, aby krew swobodnie wyciekała przez nozdrza. Zaciągnięcie krwi do płuc grozi zachłyśnięciem, a połykanie - wymiotami, które mogą być przyczyną dodatkowych powikłań.