Komenda Powiatowa
Państwowej Straży Pożarnej
w Szamotułach

I.Dzieje ustrojowe

4 lutego 1950r. Sejm uchwalił ustawę o ochronie przeciwpożarowej, w której powołano państwowe fachowe organy ochrony przeciwpożarowej, a mianowicie Komendę Główną Straży Pożarnych, komendy wojewódzkie, powiatowe i miejskie straży pożarnych. Powstał w ten sposób samodzielny pion organizacyjny o charakterze operacyjnym, podległy ministrowi administracji publicznej, mający uprawnienia do dysponowania wszystkimi strażami pożarnymi, tj. zawodowymi terenowymi i zakładowymi oraz ochotniczymi.

Ustawą z dnia 20 marca 1950r. o terenowych organach władzy państwowej (Dz.U. nr 14, poz 130) wprowadzono nowy ustrój administracyjny kraju, likwidując samorząd powiatowy, a powołano prezydia rad narodowych, tym samym powiatowe komendy straży pożarnych weszły w skład Prezydium Powiatowych Rad Narodowych.

16 kwietnia 1951 roku, Okólnikiem Nr 1 z dnia 01.01.1951 roku, w myśl Zarządzenia Komendanta Głównego, została zorganizowana Powiatowa Komenda Straży Pożarnych przy Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Szamotułach. Biura komendy znajdowały się budynku Prezydium Rady Narodowej. Garaże i pomieszczenia przerobiono z byłego warsztatu rzeźnickiego. Strażnica była tak mała, że z ledwością mieściła samochody. Resztę pojazdów i sprzętu rozlokowano częściowo w drewnianym garażu obok strażnicy, oraz w garażach Cukrowni Szamotulskiej. W roku 1958 rozpoczęto budowę nowej strażnicy przy ulicy Obornickiej, gdzie w roku 1961 oddano na ówczesne czasy nowoczesny obiekt z czterema garażami, salą wykładową, oraz sypialniami dla strażaków.

W roku 1954 nadzór nad ochroną przeciwpożarową kraju od Ministra Gospodarki Komunalnej przejął Minister Spraw Wewnętrznych, w związku z tym powiatowe komendy straży pożarnych przeszły z oddziałów gospodarki komunalnej do oddziałów spraw wewnętrznych prezydium powiatowej rady narodowej.

W 1970 roku rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24.12.1970r. (Dz.U. nr.31, poz. 26) wyłączono wojewódzkie i powiatowe komendy straży pożarnych z komórek organizacyjnych spraw wewnętrznych, a Powiatowa Komenda Straży Pożarnych została samodzielną komórką organizacyjną, podległą bezpośrednio Prezydium Rady Narodowej. Nadzór nad ochroną przeciwpożarową przejął Minister Spraw Wewnętrznych.

Ustawą z dnia 28 maja 1975 r. (Dz.U 16, poz.71), zostało utworzonych w kraju 49 województw, w tym województwo poznańskie, pod które należały Szamotuły. Zniesiono powiaty, tym samym przestały działać powiatowe komendy straży pożarnych. Zarządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych z 24.01.1976 r. (MP nr 6, poz. 28) ustalono siedziby i zasięg działania komend rejonowych straży pożarnych. Komenda Rejonowa Straży Pożarnych w Szamotułach obejmowała obszar gmin: Ostroróg, Obrzycko, Pniewy, Kaźmierz, Duszniki, Kwilcz, Sieraków, Chrzypsko Wielkie, Szamotuły. Weszła w życie nowa ustawa o ochronie przeciwpożarowej z 12.06.1975 r., ustalająca między innymi podział ochrony przeciwpożarowej na terenową i resortową.

1 lipca 1992 roku rozpoczęła działalność Państwowa Straż Pożarna. Na podstawie ustawy o Państwowej Straży Pożarnej powstaje Komenda Rejonowa Państwowej Straży Pożarnej w Szamotułach, której obszar obejmuje gminy: Ostroróg, Obrzycko, Pniewy, Kaźmierz, Duszniki, Kwilcz, Sieraków, Chrzypsko Wielkie, Oborniki, Suchy Las, Rokietnica, Tarnowo Podgórne, Szamotuły.

1.01.1995r. rozpoczął funkcjonowanie Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy, mający na celu ochronę życia, zdrowia i mienia podczas walki z pożarami i innymi miejscowymi zagrożeniami, klęskami żywiołowymi, ratownictwa technicznego i chemicznego. W dniu 27.04.1995r. do KSRG roku zostały włączone jednostki Ochotniczych Straży Pożarnych z: Dusznik, Pniew, Ostroroga, Kaźmierza, Wronek, Obrzycka. W dniu 23.05.1997 roku KSRG rozszerzono o jednostki OSP z: Baborowa, Brodziszowa, Podrzewia, Piotrowa, a w dniu 05.08.2003 r. włączono OSP Chojno.

Z dniem 1.01.1999 roku, w wyniku reformy administracyjnej kraju, wprowadzono trójstopniowy podział terytorialny państwa (Dz.U. 96/1998, poz.603) zostaje zredukowana liczba województw z 49 do 16, ponownie zostają utworzone powiaty. Szamotuły znajdują się w granicach województwa wielkopolskiego. Utworzono Komendę Powiatową Państwowej Straży Pożarnej w Szamotułach. Jednocześnie nastąpiła zmiana obszaru działania komendy która objęła tereny gmin: Obrzycko, Wronki, Pniewy, Kaźmierz, Ostroróg, Duszniki, Szamotuły. Zgodnie z ustawą komendanci powiatowi podlegają merytorycznie Wielkopolskiemu Komendantowi Wojewódzkiemu PSP, natomiast na szczeblu powiatu zwierzchnictwo nad nimi sprawuje Starosta.

II. Struktura wewnętrzna ochrony przeciwpożarowej stopnia powiatowego i charakterystyka systemu kancelaryjnego.

W 1947 roku Starostwo Powiatowe stosowało system kancelaryjny dziennikowy. Znak pisma składał się z symbolu komórki dla Referatu Pożarnictwa - Poż.I. , numer pisma i dwie ostatnie cyfry roku.

12 grudnia 1975 roku Ministerstwo Administracji, Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska wydało zarządzenie nr 36/75 w sprawie ustalenia jednolitego rzeczowego wykazu akt dla urzędów terenowych organów administracji państwowej. Właśnie na jego podstawie z dniem 1 stycznia 1986 roku zaczął obowiązywać jednolity rzeczowy wykaz akt dla Komend Wojewódzkich i Rejonowych Straży Pożarnych.

W grudniu 1992 roku Komenda Główna Państwowej Straży Pożarnej wydała instrukcję kancelaryjną i jednolity rzeczowy wykaz akt dla jednostek organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej. W instrukcji tej: dla dokumentacji komend rejonowych PSP wprowadzono symbol "R" do którego dodaje się litery będące wyróżnikiem komórki organizacyjnej. Zarządzenie nr 9 Komendanta Głównego PSP z 24.12.1992 r. zostało zmieniane zarządzeniami KG PSP: nr 8 z 23.12.1994 r., nr 6 z 31.12.1996 r., decyzjami: nr 30 z 11.08.1998 r. i nr 7 z 2.02.2001 r.

Obecnie w Komendzie Powiatowej PSP stosowany jest jednolity rzeczowy wykaz akt dla jednostek organizacyjnych PSP stanowiący załącznik nr 2 do decyzji nr 8 Komendanta Głównego PSP z dnia 27 maja 2004 roku w sprawie instrukcji kancelaryjnej oraz jednolitego rzeczowego wykazu akt dla jednostek organizacyjnych PSP. Zasady i tryb wykonywania czynności kancelaryjnych w Komendzie realizowane są w oparciu o instrukcję kancelaryjną dla organów powiatu (Dz. U. z 1998r., Nr 160 poz. 1074).

Lata dziewięćdziesiąte przyniosły zmianę struktury wewnętrznej Komendy Powiatowej PSP w Szamotułach. Wydziały i sekcje zastąpiły istniejące do tej pory służby.

Obecnie został wprowadzony Regulamin Organizacyjny Komendy Powiatowej Państwowej Straży Pożarnej w Szamotułach, Decyzją nr 14/2011 r. Komendanta Powiatowego Państwowej Straży Pożarnych w Szamotułach z dnia 13 października 2011 roku, w sprawie regulaminu organizacyjnego. Struktura organizacyjna komendy powiatowej przedstawia się następująco:

1. Wydział operacyjno - szkoleniowy
2. Sekcja kontrolno - rozpoznawcza
3. Sekcja organizacyjno - kadrowa
4. Sekcja kwatermistrzowsko - techniczna
5. Samodzielne stanowisko pracy ds. finansów
6. Jednostka Ratowniczo-Gaśnicza