Kasa Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego

Bąblowica jest chorobą przenoszoną na ludzi przez zwierzęta. Powodują ją larwy tasiemca z rodzaju Echinococcus, którego jaja mogą znajdować się w kale zakażonych lisów, psów i kotów. Dostają się do organizmu człowieka podczas bezpośredniego kontaktu z zakażonymi zwierzętami, po spożyciu żywności lub wody skażonej jajami, a także mogą zostać przeniesione do ust brudnymi rękami.

Jaja mogą znajdować się na sierści, pysku i języku zakażonych zwierząt oraz na skażonych przedmiotach.

Najczęściej do zakażenia dochodzi po zjedzeniu nieumytych jagód, borówek i poziomek. Można się wtedy zarazić tasiemcem lisim. Z najnowszych danych Polskiej Akademii Nauk wynika, że najwięcej że najwięcej zarażonych zwierząt jest na Podkarpaciu oraz Warmii i Mazurach.

Larwy tasiemców rozwijając się, tworzą formy pęcherzy – stąd polska nazwa bąblowiec. Choroba u ludzi rozwija się przez wiele lat bezobjawowo, dlatego jej wczesne rozpoznanie jest utrudnione.

Nie ma możliwości zarażenia się od chorego człowieka.

Najczęściej bąblowicę u ludzi wywołują dwa gatunki tasiemców:

- Echinococcus granulosus – wywołujący bąblowicę jednojamową (jednokomorową),

- Echinococcus multilocularis – wywołujący bąblowicę wielojamową (wielokomorową).

Bąblowica jednojamowa

Tasiemiec lokalizuje się zwykle w wątrobie oraz płucach (larwa może się rozwijać w narządzie nawet kilka lat!). Organizm chcąc się obronić przed larwą tasiemca, odgradza się od niej, otaczając ją łącznotkankową otoczką, wówczas powstaje cysta (bąbel) wypełniona płynem. Z uwagi na powolny wzrost torbiele nie wywołują początkowo objawów chorobowych i są wykrywane przypadkowo, przy wykonywaniu badań obrazowych. Dopiero rosnący bąbel uciskając sąsiadujące tkanki, prowadzi do zaburzenia ich funkcji oraz powstawania zmian zapalnych, a czasem nawet martwicy. Ponadto tasiemiec wydzielając toksyny może powodować reakcję uczuleniową.

Bąblowica wielojamowa

Pasożyt najczęściej umiejscawia się w wątrobie, a organizm ludzki nie wytwarza otoczki wokół jego cysty. Pasożyt tworzy w wątrobie bogatą sieć wypustek, rozprzestrzenia się m.in. wzdłuż naczyń krwionośnych, docierając m.in. do płuc, kości, mózgu, co może przypominać proces tworzenia przerzutów nowotworowych. Tasiemce mogą ulokować się w każdym organie lub tkance, lecz w 80-95% przypadków bąblowicy znajdowane są w wątrobie i płucach. Przebieg choroby uzależniony jest od lokalizacji pasożyta. Torbiel umiejscowiona w wątrobie może skutkować dolegliwościami bólowymi w obrębie brzucha, uczuciem pełności i rozpierania, dyskomfortem w podżebrzu prawym, wzdęciami czy nudnościami. Duże torbiele mogą prowadzić do powiększenia wątroby, a ich ucisk na drogi żółciowe czy naczynia dawać objawy żółtaczki lub nadciśnienia wrotnego.

Leczenie bąblowicy polega na chirurgicznym usunięciu cyst i zastosowaniu odpowiednich leków.

Bąblowica rzadko występuje u ludzi. Jest jednak groźną chorobą prowadzącą do nieodwracalnych i poważnych powikłań, dlatego lepiej zapobiegać niż leczyć!

Zapobieganie potencjalnej ekspozycji na zarażenie:

• niespożywanie owoców leśnych zbieranych z podłoża – jagody, poziomki i borówki należy przed zjedzeniem umyć pod strumieniem ciepłej, bieżącej wody;
• unikanie bezpośrednich kontaktów ze zwierzętami leśnymi i bezpańskimi;
• dokładne mycie rąk po powrocie z gospodarstwa, grzybobrania lub wędrówki leśnej;
• nieużywanie do mycia owoców i warzyw, ani do spożycia, wody ze zbiorników dostępnych zwierzętom;
• regularne odrobaczanie psów i kotów (dotyczy to zwłaszcza zwierząt gospodarskich, hodowanych na wsi),
• wygrodzenie posesji (ogródka, warzywnika) w celu zapobiegania dostępowi lisów i innych dzikich drapieżników.
   

Źródła:
1. www.gov.pl 
2. www.medonet.pl