Dodatek z tytułu pracy przymusowej
W myśl ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia przysługuje dodatek z tytułu pracy przymusowej po dniu 1 września 1939 r. w wysokości 2% emerytury podstawowej za każdy pełny rok takiej pracy. Oznacza to, że osoba uprawniona do emerytury lub renty rolniczej, która udokumentuje okres pracy przymusowej, krótszy niż 12 miesięcy, nie nabędzie prawa do tego dodatku.
Ustawa o ubezpieczeniu społecznym rolników nie definiuje pojęcia "praca przymusowa" - termin ten został określony w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS. Za okresy pracy przymusowej uznawane są następujące okresy pracy:
- wykonywanej na rzecz hitlerowskich Niemiec w okresie II wojny światowej,
- wykonywanej na obszarze Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich w okresie od dnia 17 września 1939 r. do dnia 31 grudnia 1956 r.,
- wykonywanej na rozkaz władz alianckich do dnia 31 grudnia 1945 r.,
- wykonywanej w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach pozyskiwania i wzbogacania rud uranu oraz batalionach budowlanych podczas odbywania służby wojskowej w Wojsku Polskim.
Za pracę przymusową uznaje się każdą pracę wykonywaną w określonych rygorach, pod groźbą jakiejkolwiek kary, o ile do tej pracy dana osoba nie zgłosiła się dobrowolnie, tzn. nie była to praca wykonywana w oparciu o umowę o pracę, na zasadach dobrowolnych bądź z przymusu ekonomicznego.
Należy dodać, że okresy pracy przymusowej mogą być udowodnione wszelkimi dokumentami stwierdzającymi wykonywanie pracy przymusowej, a w przypadku braku dokumentów, dowodami na okoliczność pracy przymusowej mogą być zeznania wiarygodnych świadków (oryginalne oświadczenia co najmniej 2 świadków). Dodatek z tytułu pracy przymusowej przysługuje bez względu na fakt, że okres pracy przymusowej został uwzględniony do ustalenia prawa i wysokości emerytury lub renty z innego tytułu.
Dodatek z tytułu pracy przymusowej dolicza się do części składkowej emerytury lub renty rolniczej, uwzględniając jego wysokość przy ustalaniu wskaźnika wymiaru tej części.