Działalność prewencyjna KRUS - Projekt Bezpieczny Rolnik, Bezpieczna Wieś
Bezpieczny Rolnik, Bezpieczna Wieś to hasło projektu prewencyjnego Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, którego celem jest wzmocnienie przekazu prewencyjnego poprzez wspólne dla wszystkich działań hasło i logotyp, zintegrowanie w jedną, identyfikowalną i rozpoznawalną markę dotychczasowych form oddziaływania prewencyjnego KRUS, takich jak: kampanie, szkolenia, konkursy, stoiska informacyjno-prewencyjne, publikacje, działania na rzecz właściwej produkcji i dystrybucji bezpiecznych środków stosowanych w rolnictwie oraz sprzętu i odzieży ochronnej dla rolników, a także wspieranie rozwoju ratownictwa przedlekarskiego na obszarach wiejskich. Poprzez działania projektowe KRUS będzie dążyć do zwiększenia zainteresowania rolników problematyką bezpieczeństwa pracy na wsi, a także do większego zaangażowania mieszkańców wsi w eliminowanie ryzyk wypadkowych w gospodarstwach rolnych. Wokół projektu Bezpieczny rolnik, Bezpieczna Wieś KRUS planuje zgromadzić instytucje i firmy działające na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa pracy w rolnictwie.
W ramach projektu realizujemy działania dotyczące kampanii prewencyjnych:
- Rola rolnika, by upadku unikał
- Mądrze postępujesz wypadku nie spowodujesz
- Nie ryzykujesz, gdy znasz i szanujesz
- Rolniku, nie daj się kleszczom
- Kości i stawy też rolnika sprawy
- Bezpiecznie z niebezpiecznymi substancjami
Projekt jest jednym z działań prewencyjnych na rzecz zmniejszenia liczby wypadków przy pracy i chorób zawodowych rolników, które Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego realizuje w oparciu o zapisy art. 63 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. 2023 poz. 208 z późn. zm.). Od ponad 30 lat eksperci Kasy ds. prewencji docierają do polskich rolników budując skutecznie ich świadomość na temat zagrożeń wypadkowych.
Działania prewencyjne kierowane są do ubezpieczonych w Kasie rolników i ich rodzin, a także do osób związanych ze środowiskiem wiejskim (sołtysów, członkiń KGW, jednostek OSP itp.). Aktywności te mają zasięg lokalny lub ogólnopolski, a ich kierunki oraz formy określane są na podstawie corocznych analiz okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy i chorób zawodowych rolników. Ustanowione przez Prezesa KRUS Zasady ochrony zdrowia i życia w gospodarstwach rolnych upowszechniane są w różny sposób, w zależności od ich tematyki oraz grupy odbiorców.
Formy działań prewencyjnych organizowane przez KRUS:
- Szkolenia, pogadanki, konferencje i inne spotkania o charakterze szkoleniowym;
- Konkursy – począwszy od testów sprawdzających poziom wiedzy na temat bezpiecznej pracy – najczęściej wśród dorosłych rolników, poprzez olimpiady adresowane do młodzieży, po konkursy plastyczne, literackie, teatralne, filmowe;
- Przeglądy gospodarstw, m.in. podczas sezonowych prac polowych;
- Pokazów bezpiecznej pracy i udzielania pierwszej pomocy;
- Publikacje w mediach
- Stoiska informacyjno-prewencyjne KRUS podczas imprez masowych organizowanych dla mieszkańców wsi.
Podczas większości działań prewencyjnych upowszechniane są materiały popularyzatorskie (ulotki, broszury, filmy itp.).
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego podejmuje również starania o właściwą produkcję i dystrybucję bezpiecznych środków stosowanych w rolnictwie oraz sprzętu i odzieży ochronnej dla rolników. Wyrobom o ponadprzeciętnym poziomie bezpieczeństwa nadaje Znak Bezpieczeństwa KRUS i przyznaje wyróżnienie targowe Wyrób zwiększający bezpieczeństwo pracy w gospodarstwie rolnym.
Inną formą oddziaływania jest prowadzenie postępowań prewencyjnych, których celem jest eliminowanie z rynku technicznych środków produkcji, które mogą stanowić przyczynę wypadków, np. przy stwierdzeniu wad konstrukcyjnych maszyn i urządzeń rolniczych lub wykonanych nieprawidłowo usług. Jeśli przyczyną wypadku przy pracy rolniczej była wadliwość stosowanego środka produkcji lub nieprawidłowość świadczonej usługi, Prezes Kasy w postępowaniu regresowym może domagać się od dostawców wadliwych wyrobów i usług zwrotu wypłaconych świadczeń powypadkowych oraz wymagać usunięcia stwierdzonych wad konstrukcyjnych i innych zagrożeń.
Dzięki konsekwentnym działaniom prewencyjnym liczba zgłaszanych wypadków w gospodarstwach rolnych spadła o ponad 80%, a wskaźnik wypadkowości mierzony liczbą wypadków na 1 000 ubezpieczonych obniżył się z 24,6 do 8,0. Celem KRUS jest „zero wypadków i zero chorób zawodowych”, zgodnie z międzynarodową strategią prewencyjną Wizja Zero, do której Kasa przystąpiła w 2018 r. KRUS w swoich działaniach prewencyjnych zwraca uwagę na trzy filary strategii: bezpieczeństwo, zdrowie i dobrostan, które mają kluczowy wpływ na wystąpienie lub nie wypadków czy też chorób spowodowanych pracą w gospodarstwie rolnym.
