Kasa Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego

Zadania Funduszu Prewencji i Rehabilitacji wynikają z art. 80 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, zgodnie z którym fundusz ten jest przeznaczony na finansowanie kosztów rzeczowych wynikających z realizacji zadań KRUS, o których mowa m. in. w art. 63 ustawy.

Tymi zadaniami są: 

• działalność na rzecz zapobiegania wypadkom przy pracy rolniczej i rolniczym chorobom zawodowym, obejmująca w szczególności analizowanie przyczyn wypadków i chorób,
• prowadzenie dobrowolnych nieodpłatnych szkoleń i instruktaży dla ubezpieczonych w zakresie zasad ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym oraz postępowania w razie wypadku przy pracy rolniczej, 
• upowszechnianie wśród ubezpieczonych wiedzy o zagrożeniach wypadkami przy pracy rolniczej i rolniczych chorobach zawodowych, a także zaznajamianie z zasadami ochrony życia i zdrowia w gospodarstwie rolnym oraz zasadami postępowania w razie wypadku i podejmowanie starań o właściwą produkcję i dystrybucję bezpiecznych środków stosowanych w rolnictwie oraz sprzętu i odzieży ochronnej dla rolników.

Głównym celem działań prewencyjnych, które realizowane są przez jednostki terenowe KRUS jest upowszechnianie „Zasad ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym” oraz wiedzy o zagrożeniach wypadkowych, a w konsekwencji ograniczenia liczby wypadków przy pracy i chorób zawodowych roników. Ww. zasady stanowią zalecenia dotyczące wyposażenia gospodarstwa, ochronę osób pracujących oraz sposobu wykonywania czynności związanych z działalnością rolniczą. Tematyka „Zasad ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym” określana jest przez Prezesa Kasy w porozumieniu z Radą Rolników i ministrami właściwymi do spraw zdrowia, zabezpieczenia społecznego i rozwoju wsi. Ze względu na potrzebę dostosowania poszczególnych zapisów do obowiązujących w krajach Unii Europejskiej unormowań prawnych i dobrych praktyk rolniczych dokument ten jest co jakiś czas uaktualniany. Pierwszy raz został opublikowany w roku 1995. W aktualnym wydaniu poruszane są tematy dotyczące organizacji pracy, ochrony środowiska naturalnego, zabezpieczenia na wypadek pożaru, postępowania z substancjami szkodliwymi (np. środki ochrony roślin, paliwa i nawozy) oraz zalecenia dotyczące stanu psychofizycznego rolnika i jego dobrostanu w momencie przystępowania do pracy. 

Adresatami ww. działań są głównie rolnicy, narażeni każdego dnia na dużą liczę zagrożeń związanych z wykonywanym zawodem. Działania te skierowane są także do dzieci, które dorastają w gospodarstwie rolnym, również narażonych na wiele zagrożeń występujących w ich otoczeniu. Dzieci przebywające w gospodarstwach rolnych wielokrotnie pomagając w różnego rodzaju zajęciach domowych uczestniczą w życiu rodziców, natomiast młodzież (poniżej 16 lat) często wykonuje bardziej skomplikowane zajęcia w gospodarstwie rolnym. Należy jednak pamiętać, że nie wszystkie prace są bezpieczne i dozwolone.
Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego popularyzuje "Wykaz czynności szczególnie niebezpiecznych, związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, których nie wolno powierzać dzieciom poniżej 16 lat". Określa on prace zagrażające dzieciom, które nie posiadają doświadczenia oraz właściwej wiedzy w związku z ich wykonywaniem. Do takich czynności należą: 
a)    Prace związane z pozyskiwaniem i obróbką drewna.
b)    Obsługa zwierząt gospodarskich.
c)    Spawanie elektryczne i gazowe.
d)    Prace z wykorzystaniem substancji chemicznych, nawozów mineralnych i rozpuszczalników.
e)    Prace grożące ciężkimi poparzeniami i pożarem.
f)    Prace w zamkniętych zbiornikach.
g)    Prace na wysokości.
h)    Prace w wykopach ziemnych.
i)    Prace w szkodliwych warunkach, w tym w hałasie i zapyleniu.
j)    Prace obciążające układ kostno-stawowy, w tym dźwiganie i przenoszenie.

(Pełna wersja „Wykaz czynności szczególnie niebezpiecznych, związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego, których nie wolno powierzać dzieciom poniżej 16 lat” znajduje się na dole strony.
Kasa zwraca uwagę na bezpieczeństwo przebywania w gospodarstwie rolnym najmłodszych mieszkańców wsi poprzez wszelkiego rodzaju konkursy dla dzieci mi.in.: 

• Ogólnopolski Konkurs Plastyczny dla Dzieci, który każdego roku jest realizowany pod innym hasłem prewencyjnym, 
• Ogólnopolski Konkurs dla Dzieci na Rymowankę o Bezpieczeństwie w Gospodarstwie Rolnym, 
• Kurs e-learningowy Bezpiecznie na wsi mamy – upadkom zapobiegamy, 

Kasa organizuje również konkursy dla rolników: 

• Ogólnopolski Konkurs Bezpieczne Gospodarstwo Rolne, którego celem jest propagowanie zasad ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym oraz rozpowszechnianie informacji dotyczących zapobiegania wypadkom przy pracy rolniczej i rolniczym chorobom zawodowym,
• Konkurs Testowy z Zakresu Bezpiecznej Pracy w Gospodarstwie Rolnym, który dotyczy zapobiegania wypadkom zgłaszanym do Kasy oraz ma na celu upowszechniania wśród rolników ww. zasad oraz wiedzy o zagrożeniach wypadkowych, w konsekwencji ograniczenia liczby wypadków przy pracy i chorób zawodowych rolników.

Pamiętajmy, że przykładem dla dzieci są rodzice. Stosowanie dobrych praktyk rolniczych w gospodarstwie rolnym przez rodziców-rolników stanowi dla  najmłodszych mieszkańców wsi fundament wiedzy dla właściwego postępowania w przyszłości.