Ogniste żniwa

Lato to czas najbardziej wytężonej pracy na wsi. W tych niesprzyjających okolicznościach przychodzi pracować rolnikom, dla których trwają żniwa. Ciężka i długotrwała praca w takich warunkach to nie lada wyzwanie dla organizmu. Tegoroczna długotrwała susza oraz fala męczących upałów powodują, że zbiór płodów jest ciężki, sprzyja również powstawaniu pożarów. Wyjątkowo wysokie temperatury, przegrzane maszyny rolnicze oraz wszechobecna susza przyczynia się do powstawania pożarów. W wielu przypadkach próby ich gaszenia są tragiczne w skutkach dla rolników. Podobnie jak w latach ubiegłych, płoną kombajny zbożowe, prasy belujące wraz z ciągnikami, ścierniska na polach oraz stodoły i inne budynki gospodarcze. Tak skrajne warunki wymagają wzmożonej ostrożności oraz bezwzględnego przestrzegania wszystkich zasad bezpieczeństwa przeciwpożarowego. Wystarczy iskra, aby żywioł pochłonął i obrócił w popiół wszystko co napotka na swojej drodze, często dorobek życia rolniczej rodziny.

Uwaga! Przyczyną pożarów mogą być:

przegrzanie urządzeń i elementów roboczych np. łożysk w maszynach rolniczych m.in.: kombajnach, prasach;
przeciążenia i zwarcia instalacji elektrycznych w ciągnikach i maszynach rolniczych oraz w budynkach;
niewłaściwe składowanie różnego rodzaju paliw i substancji łatwopalnych znajdujące się na terenie obejścia oraz w pobliżu maszyn i budynków;
palenie tytoniu (papierosów) podczas prac żniwnych oraz transportu słomy, siana itp.;
wypalanie suchych traw, słomy i pozostałości roślinnych na polach (ścierniskach), łąkach oraz nieużytkach;
wadliwe urządzenia grzewcze, wentylacyjne i klimatyzacyjne w budynkach oraz nieszczelne przewody kominowe;
praca bez zabezpieczeń pożarowych m.in. cięcie, spawanie, roboty remontowo-budowlane z użyciem otwartego ognia;
zaprószenie ognia przez dzieci;
umyślne podłożenie ognia – podpalenia;
wyładowania atmosferyczne;
zwarcia instalacji elektrycznej w wyniku uszkodzenia przez gryzonie.

Ponadto do rozprzestrzeniania pożarów przyczynia się niesprawny podręczny sprzęt gaśniczy lub jego brak na wyposażeniu ciągników, kombajnów oraz innych maszyn rolniczych.

W wielu przypadkach utrudniony dostęp do gaśnic oraz brak umiejętności ich obsługi sprawia, że próby gaszenia pożaru są bezskuteczne, a co najgorsze prowadzą do poparzeń ciała, a nawet śmierci na ich skutek.

fot: dh Michał Tomaszewski/OSP Czarniejewo

Z życia wzięte:

Rolnik pracował przy zwózce słomy na polu w pobliżu własnych zabudowań. Podczas pracy spostrzegł, że ściernisko zaczęło się palić. Samodzielnie podjął nieudolną próbę gaszenia ognia, co doprowadziło do rozległych poparzeń ciała. Pomimo udzielonej pomocy przez lotnicze pogotowie ratunkowe i szybkiego transportu helikopterem do szpitala poszkodowany zmarł po trzech dniach od zdarzenia.

Rolnik używając kombajnu zbożowego kosił własne pole. Podczas wykonywanej pracy doszło do zatarcia łożyska, co doprowadziło do uszkodzenia mechanizmu paska klinowego i wywołało pożar maszyny. Rolnik przystąpił do gaszenia za pomocą posiadanej gaśnicy, która okazała się niesprawna. Następnie próbował stłumić ogień przykrywając go płótnem i zasypując źródło ognia ziemią, którą gołymi rękami zbierał ze ścierniska. Pożar został opanowany ale jego konsekwencją było dotkliwe poparzenie kończyn górnych.

Rolnik pracował na podwórku w pobliżu drewnianego budynku przy naprawie rozrzutnika używając do tego szlifierki oraz spawarki. Po wykonanej pracy udał się do domu na posiłek przygotowany przez żonę. Przez okno zauważył, że pali się budynek gospodarczy. Natychmiast wybiegł z domu i zaczął gasić ogień za pomocą węża z wodą. Na pomoc przybiegli mu sąsiedzi, którzy zaczęli wynosić sprzęt i wyprowadzać bydło z pozostałych budynków. Ogień szybko się rozprzestrzeniał i szedł w stronę kolejnych zabudowań. Pożar ugasiła dopiero wezwana straż pożarna. Podczas próby gaszenia rolnik doznał poparzenia twarzy i rąk.

Chcesz uniknąć takich sytuacji? Pamiętaj o:

ścisłym przestrzeganiu wskazań zawartych w instrukcji obsługi maszyn rolniczych;
wyposażeniu miejsc omłotu, stertowania i kombajnowania w sprawne gaśnice oraz sprzęt pozwalający wykonanie pasów ograniczających rozprzestrzenianie się ognia;
bezwzględnym zakazie palenia tytoniu przy obsłudze maszyn rolniczych, urządzeń i pojazdów podczas zbiorów płodów rolnych oraz w miejscach ich składowania;
zakazie używania otwartego ognia w odległości mniejszej niż 10 metrów od miejsca składowania płodów rolnych i omłotów;
bezpiecznych odległościach przy ustawianiu stogów i stert siana tj.:

- 100 metrów od lasu i terenów zielonych;
- 30 metrów od dróg publicznych i torów kolejowych;
- 30 metrów od urządzeń i linii wysokiego napięcia;
- 30 metrów od budynków z materiałów palnych i 20 metrów od budynków z materiałów niepalnych;
- 30 metrów od pozostałych stogów i stert;

nieprzekraczaniu powierzchni stert, stogów i borgów powyżej 1 000 m² i 5 000 m³;
o wykonaniu i utrzymaniu co najmniej dwumetrowego zmineralizowanego pasa (pozbawionego materiałów palnych) w odległości 3 metrów od stert i stogów;
zakazie wypalania słomy i pozostałości roślinnych w odległości mniejszej niż 100 metrów od zabudowań, lasów, zboża na pniu, stert i stogów, bądź powodując zakłócenia ruchu drogowego jak również bez stałego nadzoru;
właściwym składowaniu materiałów palnych, w tym pozostałości roślinnych, gałęzi i chrustu.