Kasa Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego

1.    Co to jest renta wdowia?

Renta wdowia to wypłata własnego świadczenia emerytalno-rentowego (na przykład emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy) łącznie z rentą rodzinną po zmarłym małżonku. 

Jedno ze świadczeń składających się na rentę wdowią będzie wypłacane w całości, a drugie w części równej 15%. 

Od 1 stycznia 2027 r. drugie świadczenie wypłacane będzie w wysokości 25%.

2.    Co to jest zbieg świadczeń?
Zbieg świadczeń to prawo do jednoczesnego otrzymywania co najmniej dwóch świadczeń emerytalno-rentowych. Świadczenia te wypłacimy w odpowiednich proporcjach, przynajmniej jedno w pełnej wysokości. Jedno świadczenie wypłacimy zatem w pełnej wysokości (w 100%), a drugie –  w pełnej wysokości lub w części, na przykład w 50% albo 15%. 

3.    Gdzie należy złożyć wniosek o rentę wdowią?
Wniosek o rentę wdowią możesz złożyć w dowolnym organie emerytalno-rentowym (KRUS, ZUS, WBE, ZER-MSWiA czy BESW), w którym  jesteś uprawniona (uprawniony) do jednego ze świadczeń: emerytury, renty własnej lub renty rodzinnej. 

Osoby uprawnione do świadczeń z dwóch organów rentowych mogą same zdecydować, do którego z nich chcą złożyć wniosek o rentę wdowią. 

4.    Kiedy złożyć wniosek o rentę wdowią?
Wniosek o rentę wdowią możesz złożyć już teraz. Aby otrzymać rentę wdowią od 1 lipca 2025 r., złóż wniosek najpóźniej do 31 lipca 2025 r. 

Jeśli wcześniej nie ubiegałaś/ubiegałeś się o rentę rodzinną lub o własne świadczenie i otrzymujesz tylko jedno świadczenie – na przykład emeryturę, złóż wniosek o drugie świadczenie – na przykład rentę rodzinną. 

Razem z tym wnioskiem możesz złożyć również wniosek o rentę wdowią.

5.    Czy do wniosku o rentę wdowią trzeba dołączyć jakieś dokumenty?

Jeśli masz prawo do renty rodzinnej lub (oraz) do innego świadczenia emerytalno-rentowego, to posiadamy już wymagane dokumenty i do Wniosku o ustalenie zbiegu świadczeń, zwanego rentą wdowią, nie musisz dołączać żadnych dokumentów. 

Jeśli uznamy, że do rozpatrzenia Twojego wniosku potrzebne są dodatkowe dokumenty, poprosimy Cię o ich dostarczenie.

6.    Od kiedy będzie wypłacana renta wdowia?

Renta wdowia będzie wypłacana nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r. 

7.    Pobieram emeryturę rolniczą. Mąż był ubezpieczonym rolnikiem. Zmarł, gdy miałam 56 lat. Czy do wniosku o rentę rodzinną powinnam dołączyć jakieś dokumenty? 

Do wniosku o rentę rodzinną prosimy dołączyć kwestionariusz dotyczący okresów ubezpieczenia męża. Jest to druk KRUS SR-21, który można pobrać na stronie internetowej www.gov.pl/krus, dostępny jest również we wszystkich jednostkach organizacyjnych KRUS. 

Potrzebne będą także dokumenty, które potwierdzą okresy ubezpieczenia męża. Mogą to być świadectwa pracy, zaświadczenia ZUS czy książeczka wojskowa, jeśli mąż był ubezpieczony w systemie powszechnym i odbył zasadniczą służbę wojskową. 

Mogą być również potrzebne odpisy skrócone aktów zgonu i małżeństwa, o ile nie są w posiadaniu KRUS, ani KRUS nie może ich uzyskać we własnym zakresie. Szczegółowe informacje uzyska Pani w naszych placówkach. Jeśli uznamy, że do rozpatrzenia wniosku niezbędne są dodatkowe dokumenty, poprosimy Panią o ich dostarczenie.

8.    Pobieram rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy i mam ustalone prawo do renty rodzinnej po mężu w ZUS (świadczenie zawieszone). Gdzie powinnam złożyć wniosek o rentę wdowią? 
Wniosek może Pani złożyć w dowolnym organie rentowym, w którym ma Pani ustalone prawo do własnego świadczenia lub renty rodzinnej, czyli w KRUS albo w ZUS.

9.    Czy wniosek o rentę wdowią powinnam złożyć osobiście? Czy może go przekazać moja siostra i czy muszę dać jej jakieś upoważnienie?

Wniosek musi być przez Panią własnoręcznie podpisany. Może złożyć go Pani osobiście, przesłać pocztą lub poprosić inną osobę, na przykład siostrę, o przekazanie do KRUS.

Wniosek można też przekazać przez elektroniczną skrzynkę podawczą ePUAP. Dokument elektroniczny musi być podpisany kwalifikowanym podpisem elektronicznym lub podpisem zaufanym.  

Do złożenia wniosku nie wymagamy żadnego pełnomocnictwa ani upoważnienia innej osoby. 

Jeśli chciałaby Pani, aby siostra mogła załatwiać inne sprawy związane z rentą wdowią, rentą rodzinną lub innym świadczeniem emerytalno-rentowym, to powinna Pani udzielić jej pełnomocnictwa lub wystawić upoważnienie do reprezentowania Pani w tych sprawach. 

Pełnomocnictwo takie lub upoważnienie może przekazać do KRUS również Pani siostra, na przykład z wnioskiem o rentę wdowią.

Pełnomocnictwo (upoważnienie) można napisać odręcznie. Ważne jest, aby zawierało Pani dane osobowe oraz dane siostry: imię i nazwisko, Pesel, adres, rodzaj, serię i nr dokumentu tożsamości  – dowodu osobistego lub paszportu. Musi znaleźć się w nim również informacja – do jakiego celu ma służyć oraz Pani własnoręczny podpis.   

10.    Jestem wdowcem od 5 lat. Skończyłem 81 lat, mam problemy z poruszaniem i nie korzystam z żadnych form elektronicznego przekazywania dokumentów. Opiekuje się mną syn. Sam nie mogę złożyć wniosku o rentę wdowią. Co zrobić?

Prosimy wypełnić i własnoręcznie podpisać wniosek. Następnie syn może go złożyć w najbliższej jednostce organizacyjnej KRUS. Wniosek taki można również wysłać pocztą. 

11.    Jestem wdową. Mam ustalone prawo do rolniczej renty rodzinnej po zmarłym małżonku, ale pobieram własną emeryturę z ZUS. Mąż zmarł gdy miałam 59 lat. Wystąpiłam z wnioskiem o rentę wdowią. Czy otrzymam to świadczenie i jaka będzie jego wysokość? 

TAK. Od 1 lipca 2025 r. uzyska Pani prawo do zbiegu świadczeń w wysokości:

• 100% emerytury i 15 % renty rodzinnej albo
• 100% renty rodzinnej i 15% emerytury, 

w zależności o tego, który wariant zaznaczyła Pani we wniosku.

Ważne! 
Suma połączonych świadczeń (wraz z dodatkami wypłacanymi razem z tymi świadczeniami) nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. Jeżeli suma świadczeń przekroczy tę kwotę, pomniejszymy wypłatę renty rodzinnej o kwotę przekroczenia. 

12.   Mam 65 lat i od 3 lat jestem wdową. Oboje z mężem pobieraliśmy z KRUS emerytury w kwotach niewiele wyższych od najniższych. Czy będę miała prawo do renty wdowiej?

TAK. Będzie Pani miała prawo do jednego świadczenia w pełnej wysokości – 100% oraz drugiego – w wysokości 15% świadczenia.

Do Pani będzie należała decyzja, które świadczenie będziemy wypłacać w całości, a które w części. 

Aby otrzymać rentę wdowią, musi Pani złożyć wniosek o rentę wdowią oraz wniosek o rentę rodzinną.

13.    Pobieram rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy. Za 2 lata w listopadzie osiągnę wiek emerytalny. Mój mąż zmarł w grudniu 2024 r. Prowadziliśmy wspólne gospodarstwo rolne przez ponad 35 lat. Czy otrzymam rentę wdowią?

Żebyśmy mogli wypłacić rentę wdowią, musi Pani osiągnąć powszechny wiek emerytalny, czyli mieć ukończone co najmniej 60 lat oraz mieć ustalone prawo do renty rodzinnej i własnego świadczenia.

Nie osiągnęła Pani jeszcze wieku emerytalnego, dlatego od 1 lipca 2025 r. nie uzyska Pani prawa do renty wdowiej. Prawo to powstanie, jeśli po ukończeniu 60 lat nie zmieni się Pani sytuacja rodzinna, czyli nie zawrze Pani nowego związku małżeńskiego.

14.    Jestem emerytką od kilku lat i mam ustalone prawo do renty rodzinnej lecz jej nie pobieram, ponieważ jest niższa od mojej emerytury. Mąż zmarł, gdy miałam 53 lata. Czy mogę skorzystać z renty wdowiej?

NIE. Rentę wdowią możemy wypłacić tylko wdowie, która spełniła warunki do renty rodzinnej po zmarłym małżonku nie wcześniej niż w dniu, w którym ukończyła 55 lat. Ponieważ mąż zmarł, gdy miała Pani 53 lata, nie nabędzie Pani prawa do pobierania renty wdowiej.

15.    KRUS wypłaca mi emeryturę rolniczą i mam ustalone prawo do renty rodzinnej po zmarłej pierwszej żonie. Obecnie jestem w nowym związku małżeńskim. Czy mogę otrzymać rentę wdowią?

NIE. Prawo do wypłaty renty wdowiej ustaje, jeśli zawrze Pan nowy związek małżeński. Rentę wdowią można otrzymywać wyłącznie w przypadku zbiegu własnego świadczenia z rentą rodzinną po ostatnim małżonku. 

16.    Mąż zmarł w grudniu 2024 r., pobierał pełną emeryturę z KRUS. Mam 60 lat, nadal posiadam gospodarstwo rolne i opłacam składki w KRUS. Czy mogę otrzymać rentę wdowią? Gdzie złożyć wniosek? 

Aby otrzymać rentę wdowią musi Pani mieć ustalone prawo do własnego świadczenia emerytalno-rentowego i renty rodzinnej. W tym celu proszę złożyć do KRUS wnioski o:

• własną emeryturę rolniczą, 
• rentę rodzinną po zmarłym mężu,
• rentę wdowią. 

17.    Otrzymuję emeryturę z ZUS. Mój mąż pobierał emeryturę z KRUS. Gdzie otrzymam rentę wdowią i kto będzie mi ją wypłacał ZUS czy KRUS?

Przede wszystkim powinna Pani złożyć wniosek o rentę rodzinną w KRUS. Natomiast wniosek o rentę wdowią może Pani złożyć w KRUS (razem z wnioskiem o rentę rodzinną) lub w ZUS. Wybór należy do Pani. W przypadku uzyskania prawa do renty wdowiej emeryturę, jak dotychczas, będzie wypłacał ZUS, a rentę rodzinną KRUS - w odpowiednich proporcjach.

18.    Na początku stycznia br. złożyłam w KRUS wniosek o rentę wdowią. Czy w lipcu 2025 r. z KRUS otrzymam wyrównanie świadczenia od stycznia?

NIE. Prawo do wypłaty renty wdowiej przysługuje od dnia spełnienia wszystkich warunków określonych w ustawie, jednak nie wcześniej niż od 1 lipca 2025 r. i wyrównania za okres przed ww. datą nie będą wypłacane. Nie ma znaczenia czy wniosek zostanie złożony w styczniu czy w lipcu 2025 r. 

19.    Mam 92 lata i jestem wdowcem od 10 lat. KRUS wypłaca mi w zbiegu emeryturę rolniczą w całości (100%) i rentę rodzinną z ZUS po zmarłej żonie w części równej 50%. Czy otrzymam rentę wdowią.

Pan już pobiera własną emeryturę w zbiegu z 50% renty rodzinnej i renta wdowia wypłacana w proporcji 100% jednego świadczenia i 15% drugiego będzie niższa od dotychczas otrzymywanych świadczeń. W związku z tym jeżeli osoby, które obecnie pobierają zbieg świadczeń z rentą rodzinną (jedno w 100%, drugie w 50%) wystąpią o rentę wdowią mogą otrzymać niższe świadczenie.

20.    Mam prawo do emerytury w KRUS i renty rodzinnej w ZUS. Złożyłam wniosek o rentę wdowią, który organ będzie pobierał podatek?

Zarówno KRUS, jak i ZUS pobierają zaliczkę na podatek dochodowy od wypłacanych świadczeń emerytalno-rentowych. Każdy z ww. organów pomniejsza kwotę zaliczki (wynoszącej 12% świadczenia) o 1/12 kwoty zmniejszającej podatek tj. o 300 zł miesięcznie. Ponieważ wszystkim podatnikom przysługuje jedno takie zmniejszenie podatku, bez względu na ilość pobieranych świadczeń, to otrzymywanie świadczeń wchodzących w skład renty wdowiej z dwóch organów rentowych zmniejszających zaliczkę o 300 zł, może doprowadzić do niedopłaty podatku dochodowego, ujawnionej po zakończeniu roku podatkowego. Aby tego uniknąć może Pani: 

• złożyć do KRUS lub ZUS wniosek o pobieranie zaliczki na podatek bez pomniejszenia o ww. kwotę 300 zł albo
• złożyć do KRUS oraz do ZUS wnioski o pomniejszanie zaliczki na podatek o połowę ww. kwoty tj. o 150 zł.

21.    Jestem uprawniona do emerytury rolniczej. Mąż otrzymywał dwie emerytury: rolniczą i pracowniczą. Zmarł 15 stycznia br. Jaka będzie wysokość mojej renty wdowiej? Czy w jej skład wejdą dwie renty rodzinne?

Po otrzymaniu prawa do dwóch rent rodzinnych (z ZUS po emeryturze pracowniczej i z KRUS po emeryturze rolniczej) powinna Pani dokonać wyboru, którą z rent chce pobierać i ta będzie wypłacana w zbiegu z Pani emeryturą – w proporcjach:

• emerytura rolnicza w 100% i jedna renta rodzinna w 15% albo
• emerytura rolnicza w 15% i jedna renta rodzinna w 100%.

22.    Otrzymuję emeryturę rolniczą i emeryturę z ZUS. Dwa lata temu zmarła moja żona, która otrzymywała emeryturę z KRUS. Jaka będzie wysokość przysługującej mi renty wdowiej?

Po uzyskaniu prawa do renty rodzinnej i renty wdowiej zbieg przysługujących Panu świadczeń wypłacany będzie w następujących proporcjach:

• 100% renty rodzinnej + 15 % emerytury rolniczej + 15% emerytury pracowniczej lub
• 100 % emerytury rolniczej + 100% emerytury pracowniczej + 15% renty rodzinnej. 

Suma połączonych świadczeń nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. Jeżeli przekroczy tę kwotę, pomniejszymy wypłatę o kwotę przekroczenia. 

23.    Obydwoje z mężem pobieraliśmy po dwie emerytury z ZUS i z KRUS. W grudniu zmarł mój mąż, w jakiej wysokości będę otrzymywała rentę wdowią?

Będzie miała Pani prawo do jednej renty rodzinnej (korzystniejszej lub przez Panią wybranej) z ZUS lub KRUS oraz dwóch swoich emerytur. Do renty wdowiej przyjęte zostaną trzy świadczenia 
w odpowiednich proporcjach, w zależności od Pani wyboru:

• 100% renty rodzinnej +15 % emerytury rolniczej + 15% emerytury pracowniczej lub
• 100 % emerytury rolniczej + 100% emerytury pracowniczej + 15 % renty rodzinnej.

Suma połączonych świadczeń nie może przekroczyć trzykrotności najniższej emerytury. Jeżeli przekroczy tę kwotę, pomniejszymy wypłatę o kwotę przekroczenia.

24.    Mój zmarły mąż zawsze miał emeryturę rolniczą wyższą od mojej renty rolniczej. Czy do renty wdowiej KRUS zaliczy mi 100% świadczenia męża i 15% mojej renty?

NIE. Na Pani wniosek w pierwszej kolejności wyliczymy Pani kwotę renty rodzinnej, która może być niższa od emerytury pobieranej przez zmarłego męża. Wysokość renty rodzinnej to 85% emerytury podstawowej (obecnie wynoszącej 1.602,86 zł) + 50% części składkowej świadczenia przysługującego mężowi. Następnie do ustalenia kwoty renty wdowiej przyjmiemy:

• 100% renty rodzinnej, ustalonej w wyżej opisany sposób oraz 15 % Pani renty lub
• 15% renty rodzinnej oraz 100% Pani renty.

 

Więcej informacji o rencie wdowiej