Kasa Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego

Przy realizacji przepisów wspólnotowych o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego
w odniesieniu do rolników:

Od 1 maja 2010 r. funkcje instytucji właściwej do ustalania ustawodawstwa właściwego pełni obok ZUS także KRUS, ale wyłącznie w stosunku do osób, które po podjęciu innej aktywności zawodowej na terytorium innego państwa członkowskiego nadal będą spełniać warunki do ubezpieczenia społecznego rolników, np. w sytuacji:

• podejmowania za granicą na własny rachunek podobnej do działalności prowadzonej w Polsce - na podstawie art. 12 ust. 2 rozporządzenia 883/2004,
• prowadzenia działalności rolniczej w Polsce i poza jej granicami (art. 13 ust. 2),
• prowadzenia działalności rolniczej i pozarolniczej w Polsce i działalności pozarolniczej poza jej granicami (art. 13 ust. 2),
• prowadzenia działalności rolniczej w Polsce i pozarolniczej za granicą (art. 13 ust. 2),
• zastosowania wyjątków od przepisów art. 11 do 15 na podstawie art. 16 rozporządzenia 883/2004
  w odniesieniu do osób, które pozostaną ubezpieczone w systemie rolniczym (w KRUS).

Natomiast ZUS nadal potwierdza właściwe ustawodawstwo w stosunku do osób prowadzących działalność rolniczą, ale w następujących przypadkach:

1. kiedy rolnik podejmie pracę podobną do działalności wykonywanej w Polsce, lecz w charakterze pracownika najemnego - przy zastosowaniu art. 12 ust. 2 rozporządzenia 883/2004;
2. kiedy rolnik prowadzący równocześnie pozarolniczą działalność gospodarczą nie będzie spełniał warunków określonych w polskim prawie wewnętrznym do pozostania w systemie rolniczym – przy zastosowaniu art. 13 ust. 2 rozporządzenia 883/2004.

Do 30 kwietnia 2004 r. funkcję instytucji właściwej w stosunku do wszystkich grup ubezpieczeniowych,
w tym również do rolników podejmujących pracę najemną lub wykonywanie pracy na własny rachunek na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej oraz Norwegii, Islandii, Lichtensteinu i Szwajcarii, pełnił wyłącznie Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). W tym celu ZUS wydawał stosowny formularz E 101, potwierdzający pozostawanie w polskim systemie ubezpieczeniowym. 

• funkcje instytucji właściwych (i jednocześnie instytucji miejsca zamieszkania lub pobytu)
  w zakresie krótkoterminowych świadczeń pieniężnych z tytułu choroby i macierzyństwa oraz wypadku przy pracy rolniczej i rolniczej choroby zawodowej, zasiłków pogrzebowych po ubezpieczonych i członkach ich rodzin, do których mają zastosowanie ww. przepisy, pełnią oddziały regionalne i placówki terenowe KRUS;
• funkcje instytucji właściwych (instytucji miejsca zamieszkania - instytucji miejsca pobytu)
  w zakresie emerytur rolniczych, rent rolniczych z tytułu niezdolności do pracy, rent rodzinnych i zasiłków pogrzebowych po emerytach lub rencistach oraz członkach ich rodzin, do których mają zastosowanie powyższe przepisy - pełnią - we współpracy z instytucjami wskazanych niżej państw - następujące jednostki terenowe KRUS:

Lp.	Jednostka terenowa KRUS	właściwa w odniesieniu do osób: posiadających wyłącznie polskie okresy ubezpieczenia, zamieszkałych w następujących państwach: lub okresy ubezpieczenia polskie i zagraniczne, w tym ostatnio przebyte w następujących państwach:
1.	Oddział Regionalny KRUS w Krakowie - Wydział Świadczeń zagranicznych w Nowym Sączu ul. Młyńska 8 33-300 Nowy Sącz tel. +48 (18) 440 73 03 do 07 fax: +48 (18) 440 72 98 mail: nowysacz(at)krus.gov.pl	Australia, Austria, Belgia, Białoruś, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Izrael, Kanada, Korea Pd., Lichtenstein, Litwa, Łotwa,  Luksemburg, Macedonia, Malta, Mołdawia, Mongolia,  Norwegia, Portugalia, Quebec, Rumunia, Słowenia, Słowacja, Stany Zjednoczone Ameryki,  Szwajcaria, Szwecja, Turcja, Ukraina, Węgry, Wielka Brytania, Włochy.
2.	Placówka Terenowa KRUS w Ostrowie Wielkopolskim ul. Krotoszyńska 41 63-400 Ostrów Wielkopolski tel. +48 (62) 736 70 72 do 73, 735 13 37, fax: +48 (62) 736 54 30 mail: ostrow(at)krus.gov.pl	Niemcy

Funkcje instytucji właściwych (i jednocześnie instytucji miejsca zamieszkania lub pobytu) w zakresie krótkoterminowych świadczeń pieniężnych z tytułu choroby i macierzyństwa oraz wypadków przy pracy rolniczej i rolniczych chorób zawodowych, zasiłków pogrzebowych po ubezpieczonych i członkach ich rodzin, do których mają zastosowanie przepisy określone na wstępie, pełnią wszystkie jednostki organizacyjne KRUS.

Do zadań instytucji właściwych należy:

1. wydawanie na wniosek osób podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników zaświadczeń potwierdzających zastosowanie ustawodawstwa danego państwa członkowskiego, w związku z podjęciem pracy najemnej lub pracy na własny rachunek na terenie państw członkowskich Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Szwajcarii oraz Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Płn.;
2. wydawanie na wniosek osób podlegających ubezpieczeniu społecznemu rolników zaświadczeń potwierdzających zastosowanie właściwego ustawodawstwa dla rolników, w związku z podjęciem przez nich pracy najemnej lub pracy na własny rachunek na terenie innych państw, na podstawie zawartych dwustronnych umów międzynarodowych o zabezpieczeniu społecznym - o ile postanowienia tych umów nie stanowią inaczej;
3. ustalanie prawa do polskich świadczeń pieniężnych, z uwzględnieniem okresów ubezpieczenia (zamieszkania) przebytych w państwach członkowskich UE/EFTA;
4. potwierdzanie okresów ubezpieczenia społecznego rolników dla celów krótkoterminowych świadczeń pieniężnych oraz świadczeń emerytalno-rentowych, w tym potwierdzanie właściwych formularzy wynikających z przepisów wspólnotowych Unii Europejskiej oraz umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym;
5. prowadzenie postępowania wyjaśniającego, niezbędnego do prawidłowego wykonania przepisów wynikających z prawa Unii Europejskiej, oraz umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym, pozostających w związku z uregulowaniami ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników;
6. ustalanie prawa do świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego rolników;
7. obliczanie wysokości świadczeń z ubezpieczenia społecznego rolników;
8. wypłata świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego rolników. Transferu świadczeń pieniężnych z ubezpieczenia społecznego rolników do państw członkowskich UE oraz państw Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA), a ponadto do instytucji innych państw na podstawie zawartych umów dwustronnych o zabezpieczeniu społecznym, dokonuje wskazany wyżej oddział regionalny KRUS i placówka terenowa KRUS, pełniące funkcje instytucji właściwych.

Funkcje instytucji łącznikowej wykonuje Centrala KRUS we współpracy z władzą właściwą, tj. Ministerstwem Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz z innymi polskimi i zagranicznymi instytucjami łącznikowymi i właściwymi.

 

---