Główne obchody związane z 81. rocznicą tego wydarzenia z udziałem wiceminister kultury i dziedzictwa narodowego Joanny Scheuring-Wielgus odbyły się przed Pomnikiem Bohaterów Getta w Warszawie.

W uroczystościach, które rozpoczęły się w południe, wzięli udział przedstawiciele organizacji żydowskich, władz państwowych i samorządowych, instytucji kultury, jak również kombatanci, „Sprawiedliwi Wśród Narodów Świata” oraz mieszkańcy stolicy.

Następnie uczestnicy Marszu Pamięci Powstańców przeszli na Umschlagplatz, podążając śladem kolejnych miejsc pamięci, takich jak m.in. pomnik Żegoty, bunkier Anielewicza i płyta Szmula Zygielbojma.

Powstanie w getcie warszawskim – rys historyczny

Powstanie w getcie warszawskim wybuchło 19 kwietnia 1943 r. w momencie rozpoczęcia zarządzonej przez Heinricha Himmlera akcji ostatecznej likwidacji getta w wigilię żydowskiego święta Pesach. Kiedy 2 tys. Niemców wkroczyło do getta, przeciwstawiło się im kilkuset młodych ludzi z Żydowskiej Organizacji Bojowej (ŻOB) i Żydowskiego Związku Wojskowego (ŻZW).

Powstanie jako silny opór zbrojny trwało trzy dni. W następnych dniach słabo uzbrojeni bojownicy ŻOB i ŻZW ukrywali się, próbując stawiać opór oddziałom SS, Wehrmachtu, policji bezpieczeństwa i formacjom pomocniczym. Niemcy palili dom po domu, szukali z psami schronów i wyprowadzali z nich ludzi na Umschlagplatz, a następnie wysyłali do obozów.

8 maja 1943 r. w schronie przy ul. Miłej 18 samobójstwo popełnił przywódca powstania Mordechaj Anielewicz wraz z grupą kilkudziesięciu bojowników. Nielicznym powstańcom udało się kanałami wydostać z płonącego getta.

16 maja, na rozkaz Jürgena Stroopa, komendanta policji i SS, Niemcy wysadzili wielką synagogę na ulicy Tłomackie, która znajdowała się w miejscu obecnego placu Bankowego. Było to symboliczne zakończenie likwidacji żydowskiej dzielnicy w okupowanej przez Niemców Warszawie.