Beskidzkie Muzeum Sakralnej Architektury Drewnianej Diecezji Bielsko-Żywieckiej otwarte
11.05.2023
„Na tej pięknej podbeskidzkiej ziemi celebrujemy dziś bardzo podniosły moment - otwieramy wspólne dzieło wielu osób i instytucji, które można określić mianem nowej, mądrej i pięknej instytucji. To wyjątkowy projekt, który łączy przeszłość z teraźniejszością i przyszłością, który jest oparty na wiedzy i profesjonalnym podejściu do dziedzictwa sakralnego i religijnego” – powiedział wicepremier prof. Piotr Gliński podczas uroczystości otwarcia Beskidzkiego Muzeum Sakralnej Architektury Drewnianej Diecezji Bielsko-Żywieckiej, która odbyła się dziś w amfiteatrze obok kościoła św. Mikołaja w Polance Wielkiej. Nadanie nowych funkcji kulturalnych drewnianym obiektom zabytkowym z terenu Podbeskidzia było możliwe dzięki realizacji projektu dofinansowanego w ramach POIiŚ.
Minister kultury i dziedzictwa narodowego zwiedził również obiekty objęte pracami budowlanymi i konserwatorsko-restauratorskimi w ramach realizacji projektu: kościół św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Nidku, kościół św. Andrzeja Apostoła w Osieku oraz dawną szkołę i kościół parafialny w Starej Wsi.
Wicepremier zwrócił uwagę, że Beskidzkie Muzeum Sakralnej Architektury Drewnianej Diecezji Bielsko-Żywieckiej, określane mianem Muzeum Rozproszonego, obejmuje niezwykle pięknie zachowaną sakralną architekturę drewnianą.
Ta sieć Muzeum Rozproszonego obejmuje 7 wyjątkowych obiektów i jest dowodem na to, jak łącząc dobre strony różnych środowisk - osób i instytucji - można stworzyć coś niezwykle pożytecznego – powiedział prof. Piotr Gliński podczas uroczystości.
Minister kultury i dziedzictwa narodowego wskazał, że możliwość przekazania środków na realizację tego typu dobra publicznego jest niezwykle satysfakcjonująca.
Z dumą mogę powiedzieć, że w ciągu 7 lat udało się nam o ponad 100% zwiększyć budżet Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, dzięki czemu nasze instytucje mogą znacznie lepiej działać w obszarze kultury i dziedzictwa. Mamy także duże osiągnięcia w ramach tzw. funduszy europejskich. Beskidzkie Muzeum Sakralnej Architektury Drewnianej to jeden ze 146 projektów realizowanych z funduszy UE, będących w dyspozycji polskiego resortu kultury – podkreślił prof. Piotr Gliński.
Szef resortu kultury przypomniał, że w ciągu ostatnich 7 lat w obszarze kultury i dziedzictwa narodowego zrealizowano łącznie 6 272 inwestycje.
Możemy być usatysfakcjonowani, gdyż jest to praca całego naszego narodu. W okresie dwóch kadencji zrealizowaliśmy także 30 tys. projektów w obszarze kultury. Tak powinna zmieniać się Polska. Tym bardziej jestem wdzięczny za to, że przy projekcie stworzenia Beskidzkiego Muzeum Sakralnej Architektury Drewnianej pracowało tak wiele osób, co dało wspaniały i wyjątkowy efekt – podsumował minister kultury.
O projekcie
Projekt pn. „Beskidzkie Muzeum Sakralnej Architektury Drewnianej Diecezji Bielsko-Żywieckiej – udostępnienie dziedzictwa kulturowego Podbeskidzia poprzez nadanie nowych funkcji kulturalnych drewnianym obiektom zabytkowym” był realizowany w latach 2019-2023.
Pracom konserwatorsko-restauratorskim poddano 7 bezcennych dla polskiej kultury zabytkowych, sakralnych obiektów drewnianych z terenu diecezji bielsko-żywieckiej (od 1 poł. XVI w. do 2 poł. XVIII w.): kościół św. Wawrzyńca w Grojcu, kościół św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Nidku, kościół św. Andrzeja Apostoła w Osieku, kościół św. Mikołaja w Polance Wielkiej, dawną szkołę parafialną w Starej Wsi, kościół św. Andrzeja Apostoła w Gilowicach oraz kościół św. Apostołów Szymona i Judy Tadeusza w Łodygowicach.
Projekt został zrealizowany przez zespół pod kierunkiem ks. dr. Szymona Tracza – historyka sztuki, głównego pomysłodawcy oraz autora merytorycznych opracowań z zakresu historii i historii sztuki. Przeprowadzone prace budowlano-konserwatorskie polegały m.in. na wymianie gontowego poszycia dachowego, spróchniałych podwalin, zniszczonego szalowania zewnętrznego w obiektach oraz odtworzeniu dróg procesyjnych i konserwacji historycznych ogrodzeń. Dzięki tym działaniom bryły kościołów oraz dawnej szkoły odzyskały historyczny kształt charakterystyczny dla drewnianej architektury pogranicza śląsko-małopolskiego. Równocześnie pracom konserwatorsko-restauratorskim poddano zniszczone polichromie ścienne oraz bezcenne wyposażenie wnętrz (ołtarze, ambony, chrzcielnice, prospekty organowe i inne).
We wnętrzach odrestaurowanych obiektów zostały stworzone ekspozycje muzealno-edukacyjne oparte o najcenniejsze zabytki sztuki sakralnej z terenów diecezji bielsko-żywieckiej. Obiekty Beskidzkiego Muzeum Sakralnej Architektury Drewnianej Diecezji Bielsko-Żywieckiej wraz z pozostałymi czternastoma drewnianymi kościołami, znajdującymi się na terenie województwa śląskiego i małopolskiego, tworzą wspólny szlak turystyczno-kulturowy.