„Kobieta wyzwolona. Polskie art déco w ceramice” - nowa wystawa w Kordegardzie
08.03.2024
Uroczystym otwarciem wystawy pt. „Kobieta wyzwolona. Polskie art déco w ceramice” Narodowe Centrum Kultury uczciło Międzynarodowy Dzień Kobiet. Na ekspozycji prezentowanej w warszawskiej Kordegardzie od 9 marca do 7 kwietnia br. zwiedzający mogą podziwiać przedwojenne ceramiczne figurki kobiet wykonane w stylu art déco. Eksponaty pochodzą z jednego z najważniejszych ośrodków ceramicznych w Polsce lat 20. i 30. XX wieku – Polskiej Wytwórni Fajansów w Pacykowie, która funkcjonowała na wschodnich terenach II Rzeczypospolitej.
O wystawie
W przestrzeni warszawskiej Galerii Kordegarda można podziwiać 13 fajansowych figurek z lat 20. XX wieku, w tym 10 autorstwa austriackiego rzeźbiarza Wilhelma Thomascha. Dziewięć figurek zostało zaprojektowanych dla fabryki w Pacykowie, natomiast jedna (wykonana według modelu tego samego artysty) została stworzona dla słynnej austriackiej wytwórni Friedricha Goldscheidera w Wiedniu. Te unikalne, kolekcjonerskie egzemplarze przedstawiają postacie kobiece w stylu art déco, odzwierciedlające modę i gust epoki.
Wśród prezentowanych obiektów znajduje się m.in. „Młoda dama”, przedstawiająca budzącą się kobietę w piżamie, która została umieszczona na plakatach z okazji rocznicy wejścia Polski do Unii Europejskiej. Podziwiać można również takie figurki jak „Kobieta z psem”, „Popiersie kobiety z kwiatami” oraz „Kobieta z tamburynem”, których autorem jest Stanisław Czapek - artysta rzeźbiarz, absolwent ASP w Wiedniu i pierwszy kierownik artystyczny fabryki w Pacykowie. Dzieła prezentują najwyższą jakość polskiej przedwojennej produkcji ceramicznej, wykonywanej z najlepszych materiałów i z dbałością o poziom artystyczny.
Celem wystawy jest popularyzacja mało znanych osiągnięć polskiego przedwojennego dizajnu, a jednocześnie pokazanie nowej roli kobiety w stylistyce art déco. Figurki z Pacykowa stały się symbolami nowoczesności i luksusu. Pokazują kobiety nowoczesne i wyzwolone, które pracują, czytają, odpoczywają, bawią się i korzystają z życia.
Z myślą o osobach niewidomych i niedowidzących na wystawie pojawiła się też współczesna kopia jednego z oryginalnych obiektów, wydrukowana w technologii 3D, którą można dotykać. Figurka została wzbogacona autodeskrypcją.
Oprowadzania kuratorskie po wystawie „Kobieta wyzwolona. Polskie art déco w ceramice” odbędą się w dniach: 22 marca i 5 kwietnia (w godz. 16.00-19.00).
Polska Wytwórnia Fajansów w Pacykowie
Polska Wytwórnia Fajansów w Pacykowie została założona przez Aleksandra Lewickiego w 1912 roku i funkcjonowała do rozpoczęcia II wojny światowej. Była jednym z ważniejszych ośrodków ceramicznych XX wieku w Polsce (obok Ćmielowa).
Początkowo produkcja Wytwórni obejmowała głównie naczynia użytkowe. Z czasem zajęła się produkowaniem dekoracyjnych figur zwierząt, jak również kobiet. Charakterystyczną cechą wyrobów z Pacykowa stała się masa ceramiczna o jasnokremowym kolorze i malowanej dekoracji z charakterystycznym świetlistym wykończeniem. Eksportowano je i sprzedawano na terenie całej Polski (poprzez sieć ajentów), Austrii oraz innych krajów.