Spotykamy się tutaj w nowym, imponującym gmachu Muzeum, oddanym do użytku zaledwie we wrześniu 2023 r., który jest jednocześnie częścią wielkiego kompleksu muzealnego tworzonego na Cytadeli Warszawskiej, w miejscu symbolicznym dla historii Polski, a szczególnie dla historii Powstania Styczniowego. To właśnie tutaj dokonał się jego epilog. Nieopodal znajduje się miejsce straceń, na którym 5 sierpnia 1864 r. dokonano egzekucji dyktatora powstania Romualda Traugutta wraz z pozostałymi członkami Rządu Narodowego – wskazał w liście Bartłomiej Sienkiewicz.

Szef resortu kultury podkreślił, że Cytadela – zgodnie z carskim rozkazem – miała górować nad Warszawą stanowiąc symbol rosyjskiej władzy, siły i dominacji, a dzisiaj jest miejscem, w którym opowiada się i uczy o historii Polski.

Pod powstańczymi sztandarami z wizerunkami Białego Orła, Pogoni i Archanioła Michała, w setkach bitew i potyczek, prowadzonych na terenach Królestwa Kongresowego, Litwy, Grodzieńszczyzny i Wołynia, wzięło udział około 200 tysięcy bojowników, a śmierć poniosło blisko 20 tysięcy. Kolejne tysiące objęła fala popowstaniowych represji, w tym zsyłek na Syberię i konfiskat majątków – przypomniał minister.

Minister Sienkiewicz wskazał, że pamięć o powstaniu styczniowym, która tkwi w nas głęboko, jest pamięcią czterech narodów, które upamiętniają powstańczych bohaterów. Przekładem jest fakt, że w wojnie przeciwko rosyjskim wojskom atakujących Ukrainę bierze udział ochotniczy pułk białoruski, którego patronem jest Konstanty Kalinowski.

Dziękując wszystkim zaangażowanym w organizację koncertu, szef resortu kultury szczególne słowa podziękowania skierował do organizatora – Muzeum Historii Polski oraz Pełnomocnika Ministra Wojciecha Kalwata – za realizację dwuletniego programu obchodów rocznicowych. „Życzę Państwu wielu wzruszeń podczas dzisiejszego koncertu!” – zakończył Bartłomiej Sienkiewcz.

O koncercie

Koncert symfoniczny „Moniuszko, Paderewski, Palester” w wykonaniu Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus im. Jerzego Semkowa pod dyrekcją dyrygenta Norberta Twórczyńskiego było wydarzeniem oddającym hołd bohaterskim uczestnikom powstania styczniowego, którzy przeciwstawili się rosyjskiemu zaborcy, inspirując kolejne pokolenia do walki o niepodległość.

W programie koncertu upamiętniającego wybuch powstania styczniowego znalazło się wiele wątków, które układały się w opowieść o dążeniu do wolności i wspólnotowej sile sztuki, dlatego przed wydarzeniem muzykolog Marta Tabakiernik podczas krótkiego wykładu wprowadzającego opowiedziała o tym, co łączy dzieła tak różnych twórców, jak Moniuszko, Paderewski i Palester. Poprzez naświetlenie kontekstów oraz detali technik kompozytorskich uczestnicy spotkania mogli bardziej świadomie zanurzyć się w muzyce.

Program koncertu składał się z dwóch części. Podczas pierwszej uczestnicy usłyszeli dwa utwory – „Mazura” z opery „Halka” Stanisława Moniuszki, będącej ważnym dziełem narodowej literatury operowej, oraz „Koncert fortepianowy a-moll” Ignacego Jana Paderewskiego w wykonaniu utalentowanego pianisty Jana Wachowskiego. W drugiej części Orkiestra Sinfonia Iuventus zaprezentowała muzykę do baletu „Pieśń o ziemi” Romana Palestra, w której kompozytor połączył elementy folkloru ze współczesnym mu językiem muzycznym.