Medale „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej i działalności kulturalnej wręczone
09.12.2022
Wybitny witrażysta Wiktor Ostrzołek, nestor polskiej etnografii Marian Pokropek oraz pierwszy redaktor naczelny Wydawnictwa Archikonfraterni Literackiej Marian Romaniuk zostali uhonorowani Złotymi Medalami „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. Srebrne Medale otrzymali animator kultury Janusz Byszewski, kompozytor i wokalista Ireneusz Dudek, aktorka Bożena Dykiel, reżyser i scenarzysta Janusz Gast, muzykolog Zofia Helman, aktor i producent filmowy Ryszard Kirejczyk oraz pianista i kompozytor Andrzej Seroczyński. Odznaczenia przyznane przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotra Glińskiego wręczyła w piątek wiceminister Wanda Zwinogrodzka.
Odznaczeni Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Wiktor Ostrzołek jest jednym z najwybitniejszych współczesnych witrażystów. Jego działalność obejmuje głównie realizacje sakralne. Przez niemal 60 lat swojej działalności artystycznej wykonał ponad 150 realizacji witrażowych, ale także polichromie, mozaiki, rzeźby, płaskorzeźby i portale. Artysta zajmował się także grafiką książkową i artystyczną, projektowaniem znaków heraldycznych, w tym herbów biskupich, jak również insygniów i pieczęci. Jego witraże znajdują się głównie w Polsce, ale można je też oglądać w Anglii, Niemczech, Holandii i Francji.
Do najwybitniejszych realizacji krajowych Wiktora Ostrzołka należą: 5 polskich katedr (m.in. w Poznaniu, Szczecinie, Gorzowie Wielkopolskim i Warszawie), dwa słynne sanktuaria (Kalwaria Zebrzydowska, Sanktuarium Bożego Miłosierdzia w Krakowie Łagiewnikach) i jeden z największych polskich kościołów - Bazylika Mariacka w Gdańsku.
Prof. Marian Pokropek jest emerytowanym pracownikiem naukowym Uniwersytetu Warszawskiego, nestorem polskiej etnografii i niestrudzonym popularyzatorem polskiej kultury ludowej, sztuki ludowej oraz regionalnego budownictwa drewnianego. Jest również kolekcjonerem polskiej sztuki ludowej, zbieranej od kilkudziesięciu lat oraz organizatorem i właścicielem prywatnego Muzeum Sztuki Ludowej w Otrębusach, w którym prezentuje olbrzymią kolekcję około 10 tysięcy dzieł sztuki. W ramach Muzeum prof. Marian Pokropek prowadzi bezcenne archiwum fotograficzne, zawierające dokumentację z ponad 60. lat swojej pracy.
W ciągu 65 lat działalności naukowej profesor opublikował kilkaset prac naukowych. W 2019 roku wydane zostało jego znakomite dzieło pt. „Etnografia. Materialna kultura ludowa Polski na tle porównawczym”, będące kompendium wiedzy dla wszystkich zainteresowanych polską kulturą ludową. To najważniejsza tego rodzaju praca wydana współcześnie.
Marian Romaniuk był pierwszym redaktorem naczelnym Wydawnictwa Archikonfraterni Literackiej. Do końca 2022 r. pełni funkcję sekretarza wydawnictwa.
Od 2017 roku, po otrzymaniu Srebrnego Medalu „Zasłużony dla Kultury Gloria Artis", Marian Romaniuk kontynuował badania nad spuścizną kard. Stefana Wyszyńskiego, czego efektem jest kilka książek poszerzających wiedzę o dorobku i nauczaniu prymasa. Jednym z największych osiągnięć Mariana Romaniuka jest drugie, poszerzone i uzupełnione, wydanie bibliografii przedmiotowo-podmiotowej Prymasa Tysiąclecia. Dwutomowa praca została wydana nakładem dwóch wydawnictw: IPN i UKSW. Autor zapowiedział trzecie wydanie bibliografii w 2023 roku.
Odznaczeni Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Janusz Byszewski - niezależny twórca, animator kultury, wykładowca, kurator kultury współczesnej, współzałożyciel grupy pARTner. Ma ogromne, czterdziestoletnie zasługi w dwóch, ściśle powiązanych ze sobą, obszarach aktywności twórczej: edukacji artystycznej, kreatywnej, kształceniu animatorów kultury, edukacji muzealnej i przygotowywaniu do pracy arteterapeutów, jak również realizacji projektów artystycznych, społecznych, ze szczególnym wyróżnieniem działań ze społecznościami lokalnymi i realizowanymi w przestrzeni publicznej.
Ireneusz Dudek - muzyk, kompozytor, wokalista, twórca i dyrektor festiwalu Rawa Blues - największego i najważniejszego festiwalu Bluesowego w Polsce. Działalność artystyczną rozpoczął w amatorskiej wówczas grupie SBB na przełomie lat 60. i 70. W tym okresie epizodem w karierze muzyka była współpraca z zespołem Twarze. Podczas drugiej edycji festiwalu Rawa Blues wystąpił z formacją Dudek Blues Band, zaś w 1983 roku powołał Sesję Bluesową Ireneusza Dudka, skupiającą uznane nazwiska bluesa i jazzu.
Występował również pod pseudonimem Shakin’ Dudi, co przyniosło mu ogromną popularność – występował na festiwalach (od Jarocina do Opola) i na największych salach koncertowych. Miał także okazję zaprezentować swoją muzykę na dużych festiwalach w Austrii, Holandii i w Niemczech. Był pierwszym Polakiem i jednym z nielicznych europejskich artystów, który zagrał koncert w prestiżowym klubie „Subway" w Kolonii.
Kolejna dekada przyniosła nowy, jeszcze bardziej ambitny projekt artysty - Symphonic Blues. Fuzja bluesa i smyczkowych brzmień zachwyciła Thomasa Rufa, niemieckiego promotora i wydawcę, który w latach dziewięćdziesiątych zobaczył Symphonic Blues na żywo i postanowił wylansować na zachodnich rynkach muzycznych.
Po latach Ireneusz Dudek zagrał z pełnym składem orkiestry symfonicznej NOSPR z Krzesimirem Dębskim za pulpitem dyrygenckim na festiwalu Rawa Blues. W 2010 roku zaskoczył po raz kolejny, publikując kameralny, akustyczny, nagrany z jazzowymi muzykami album „Bluesy”, na którym śpiewał bluesa po polsku. Płyta przyniosła mu nagrodę „Fryderyka".
Bożena Dykiel - jest absolwentką warszawskiej PWST. W 1971 r. zadebiutowała rolą autostopowiczki w filmie „Uciec jak najbliżej”. Jest jedną z najpopularniejszych i najbardziej charakterystycznych polskich aktorek telewizyjnych i filmowych.
Jeszcze w czasie studiów Bożena Dykiel występowała w Studenckim Teatrze Satyryków, następnie była aktorką Teatru Narodowego w Warszawie. W 1972 roku zagrała w filmie „Trzeba zabić tę miłość” Janusza Morgensterna oraz u Andrzeja Wajdy, tworząc pamiętną kreację Kaśki w „Weselu”. Popularność zyskała dzięki rolom komediowym w takich filmach jak: "Alternatywy 4", "Wyjście awaryjne", czy "Brunet wieczorową porą".
Janusz Gast - reżyser, scenarzysta, autor. Działalność artystyczną i animatorską rozpoczął już w szkole średniej. Mając 16 lat, zachwycony wybitnymi dokonaniami polskiej i światowej kinematografii, zajął się kręceniem etiud filmowych. Od 1970 roku animował i realizował wiele przedsięwzięć artystycznych środowiska studenckiego o zasięgu ogólnopolskim i międzynarodowym.
Prof. dr hab. Zofia Helman - wybitny muzykolog, pedagog i emerytowany profesor Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1954–1959 studiowała muzykologię na Uniwersytecie Warszawskim. Jest autorką opracowań, wielu haseł encyklopedycznych i licznych rozpraw o polskich kompozytorach, wśród których są m.in. Grażyna Bacewicz, Zygmunt Mycielskiego, Roman Palestra, Fryderyk Chopin, Karol Szymanowski, Krzysztof Penderecki czy Mieczysław Karłowicz. Będąc członkiem wielu stowarzyszeń muzycznych i muzykologicznych w kraju i na świecie znajduje się w gronie ambasadorów dziedzictwa muzyki polskiej.
Ma ogromny wkład w przybliżanie twórczości, wyobraźni i technik kompozytorskich Karola Szymanowskiego. Wraz ze Zbigniewem Skowronem oraz Hanną Wróblewską-Straus jest autorem monumentalnego opracowania dwóch tomów listów Fryderyka Chopina pt. „Korespondencja Fryderyka Chopina”, które ukazały się nakładem wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Ryszard Kirejczyk – karierę rozpoczął w 1973 roku od współpracy produkcyjnej przy filmie „W pustyni i w puszczy” Władysława Ślesickiego. Następnie zajął się produkcją filmów fabularnych, telewizyjnych oraz seriali. Jego filmografia obejmuje takie tytuły jak: "Zapis zbrodni" (1974), „Moja wojna, moja miłość” (1975), „Ognie są jeszcze żywe” (1976), „Akcja pod arsenałem” (1997) czy „Gwiazdy poranne” (1979).
W 2000 roku był dyrektorem programowym Koszalińskiego Festiwalu Debiutów Filmowych „Młodzi i Film”. Od 20 lat jest dyrektorem Związku Autorów i Producentów Audiowizualnych, należącej do SFP organizacji zbiorowego zarządzania.
Andrzej Seroczyński - pianista, aranżer i kompozytor. Edukację artystyczną rozpoczął w Lublinie, a następnie kontynuował w Wyższej Szkole Muzycznej w Warszawie w klasie fortepianu.
Jako pianista kameralista i szef zespołów muzycznych był związany z różnymi instytucjami w kraju oraz za granicą. Współpracował z takimi wykonawcami jak: Beata Artemska, Maria Fołtyn, Bogdan Paprocki, Bernard Ładysz, Violetta Villas, Alina Janowska, Kalina Jędrusik, Stasiek Wielanek czy Irena Santor.
Za osiągnięcia artystyczne i zaangażowanie w sprawy społeczne Andrzej Seroczyński otrzymał wiele wyróżnień i odznaczeń m.in. od Komitetu Pamięci ks. Jerzego Popiełuszki, Związku Artystów Scen Polskich czy Związku Polskich Autorów i Kompozytorów.