Filmy przedstawiają niezwykłe historie utraconych dzieł, które wróciły do kraju  dzięki  postępowaniom restytucyjnym. Zostaną wyświetlone w poniższej kolejności:

Film „Gitara”| 23’26”

Film przenosi widza do października 1923 roku, kiedy to do willi Witkacego w Zakopanem przyjeżdża Mieczysław Sierpski, przedstawiający się jako marszand i kolekcjoner sztuki. W walizce wypełnionej pracami różnych twórców ma także kolaż „Gitara” Pabla Picassa. Pozostawia ją gospodarzowi w dowód wdzięczności za namalowanie swojego portretu. Dzięki Witkacemu i Władysławowi Strzemińskiemu praca trafia do tworzonego w Łodzi Miejskiego Muzeum Historii i Sztuki im J.K. Bartoszewiczów. Ostatnie sekwencje filmu ukazują niszczenie oraz rabowanie eksponatów Muzeum przez Niemców w 1939 roku. „Gitary” Picassa do tej pory nie odnaleziono.

Film „Portret mężczyzny”| 28’14”

Zrabowany przez Niemców obraz „Portret młodego mężczyzny w peruce” Krzysztofa Lubienieckiego trafił do zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie we wrześniu 2015 roku. Dzieło odzyskano dzięki współpracy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz FBI. Historia ukazana w filmie rozgrywa się w dwóch planach czasowych – współcześnie i w 1728 roku, kiedy to Lubieniecki przygotowuje się do namalowania obrazu.

Film „Autoportret”| 21’47”

Film ukazuje sceny z życia prywatnego Jacka Malczewskiego, m.in. małżeński kryzys i romans z Marią Balową. Podczas II wojny światowej wiele dzieł tego znakomitego artysty zginęło z polskich kolekcji. Jednym z nich jest „Autoportret” ze zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach.

Film „Diana” | 20’04”

Film przedstawia historię marmurowego popiersia antycznej bogini Diany dłuta Jeana-Antoine’a Houdona. Rzeźba należała do króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, który zgromadził w swojej kolekcji tysiące dzieł sztuki. Zrabowane podczas wojny popiersie przed kilkoma laty pojawiło się w ofercie wiedeńskiego domu aukcyjnego, a następnie – dzięki działaniom restytucyjnym resortu kultury – w grudniu 2015 roku powróciło do Pałacu na Wodzie w Łazienkach Królewskich w Warszawie.

Cykl filmów „Dzieła utracone” został zrealizowany przez Wytwórnię Filmów Dokumentalnych i Fabularnych w Warszawie z dotacji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego w latach 2022-23. Składają się na niego 4 filmy w reżyserii Agnieszki Trzos: „Gitara”, „Diana”, „Portret mężczyzny”, „Autoportret”, 3 filmy w reżyserii Pawła Wróbla: „Walka postu z karnawałem”, „Dirk Bouts. Dyptyk”, „Salzburska kolekcja zoologiczna”, a także film w reżyserii Tomasza Jeziorskiego: „Lucas Cranach. Opłakiwanie Chrystusa”.

Jesteś ciekawy innych odzyskanych obiektów?

Piętnaście wybranych dzieł z warszawskich kolekcji publicznych i prywatnych utraconych w czasie II wojny światowej i odzyskanych w ostatnich latach można zobaczyć w Kordegardzie – galerii Narodowego Centrum Kultury. Wśród eksponatów znajduję się m.in. „Portret młodego mężczyzny w peruce” Krzysztofa Lubienieckiego ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie, którego historia zostanie zaprezentowana podczas seansu.

W każdy piątek lipca (05.07, 12.07, 19.07, 26.07) w godz. 16.00-19.00 odbędą się oprowadzania kuratorskie po wystawie.

Zapraszamy serdecznie!