W wernisażu wystawy „Ofiara Żydów na Fundusz Obrony Narodowej jako świadectwo i dokument Czynu Naszych Braci na rzecz Ojczyzny naszej” uczestniczyła Hanna Wróblewska, ministra kultury i dziedzictwa narodowego.

O wystawie 

Ekspozycja przybliża wieloaspektowy udział społeczności żydowskiej w historii Polski, podkreślając zwłaszcza ich zaangażowanie w obronę kraju, od wsparcia finansowego po czynny udział w działaniach wojennych. Przedstawia lata I wojny światowej i historie Żydów-legionistów, obrońców Lwowa oraz uczestników wojny polsko-bolszewickiej. Znajdują się na niej także odniesienia do  sytuacji ludności żydowskiej w dwudziestoleciu międzywojennym, jak i ich wkład w polską kulturę, literaturę i sztukę. Ukazane są także problemy, z jakimi musieli się mierzyć w drugiej połowie lat 30. naznaczonych ksenofobią i antysemicką retoryką.

Na wystawie możesz zobaczyć m.in. ciekawą kolekcję fotografii, dokumentów archiwalnych oraz 20 przedmiotów wykonanych ze srebra, które były ofiarowane przez polskich Żydów na rzecz Funduszu Obrony Narodowej w latach 30. ubiegłego wieku.

Weź udział w oprowadzaniach kuratorskich po wystawie, które odbędą się 20 i 27 września oraz 4, 11 i 19 października br.

Fundusz Obrony Narodowej – zjednoczenie społeczeństwa w obliczu zagrożenia

Fundusz Obrony Narodowej został utworzony na mocy dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z 9 kwietnia 1936 r. w celu uzyskania dodatkowych środków na dozbrojenie armii w obliczu zagrożenia ze strony nazistowskich Niemiec. Szeroki udział warstw społecznych w zbiórkach i subskrypcjach pokazał gotowość do postawienia oporu, mimo że na rozbudowę armii było już za późno.

Wśród żydowskich darczyńców i subskrybentów FON były gminy i instytucje, właściciele dużych firm i przedsiębiorstw, inteligencja, ale także niezamożni handlarze, rzemieślnicy i robotnicy. Byli to ludzie o różnych światopoglądach i zapatrywaniach politycznych, których łączył wspólny cel. Na Fundusz składali się mieszkańcy wielkich miast, niewielkich osad i miasteczek w centralnej i wschodniej Polsce. W najuboższych regionach kraju Żydzi stanowili nawet jedną trzecią darczyńców, a ich ofiarność na FON była świadectwem obywatelskiej dojrzałości.

W 1939 r. środki i kosztowności FON znalazły się na Zachodzie i pozostawały w gestii polskiego rządu na uchodźstwie. Po wojnie dużą ich część przekazano władzom Polski Ludowej. Uległy one wówczas rozproszeniu, a numizmaty i precjoza przetopiono i rozprzedano. W 1976 r. do kraju wróciły pozostałe trzy tony sreber, które wzbogaciły kolekcje muzealne.