Oficjalne otwarcie Pawilonu Polskiego w Wenecji
18.04.2024
Minister kultury i dziedzictwa narodowego Bartłomiej Sienkiewicz – komisarz Pawilonu Polskiego otworzył dziś oficjalnie wystawę „Repeat After Me II” kolektywu Open Group na najważniejszej imprezie artystycznej w Europie – Międzynarodowej Wystawie Sztuki - La Biennale di Venezia
Bardzo się cieszę, że możemy pokazać projekt Open Group, bo uważam, że powaga historycznego momentu, w którym znaleźliśmy się jako mieszkańcy Europy Środkowo-Wschodniej, tego wymaga. Państwo polskie ma pewne obowiązki publiczne, także wobec tego, co dzieje się tu i teraz. Pokazanie tej pracy to wybór wartości państwa polskiego - mówił minister Bartłomiej Sienkiewicz podczas ceremonii otwarcia Pawilonu Polskiego - To wstrząsające widowisko, w którym uchodźcy z Ukrainy naśladują dźwięki wydawane przez śmiercionośną broń, wzywając innych, by robili to samo. Zrobiliśmy to, żeby dać głos Ukraińcom atakowanym bombami i rakietami, a także po to, żeby świat zrozumiał, że obojętność wobec tego konfliktu jest po prostu niemoralna – dodał.
W ceremonii otwarcia wzięli udział twórcy: Yuriy Biley, Anton Varga i Pavlo Kovach, który przyjechał do Wenecji prosto z frontu w Ukrainie. Wszyscy trzej artyści są stypendystami programu Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego „Gaude Polonia”, realizowanego nieprzerwanie od 2003 roku. Kuratorką wystawy jest Marta Czyż, a opiekunem Pawilonu Polskiego – Narodowa Galeria Sztuki - Zachęta.
Tematem tegorocznego La Biennale di Venezia jest „Foreigners Everywhere” („Obcokrajowcy są wszędzie”) i odnosi się do masowych migracji, przekraczania i redefiniowania granic, wspólnot narodowych i kultur.
Odpowiedzią na to hasło jest wystawa „Powtarzajcie za mną II” - zbiorowy portret świadków wojny trwającej w Ukrainie prezentowany w formie instalacji przypominającej bar karaoke. Jednak w tym wypadku akompaniamentem nie są znane przeboje, lecz wystrzały, kanonady, wycie i wybuchy, a tekstem — opisy śmiercionośnej broni.
Artyści Open Group pokazują wojnę jako doświadczenie zbiorowe, niezależne od wieku, pochodzenia, statusu zawodowego i społecznego, oddając głos jej świadkom i skupiając uwagę na indywidualnym przeżywaniu katastrofy.
Instrukcje o tym, jak zachowywać się w sytuacji zagrożenia, dystrybuowane przez ukraiński rząd różnią się w zależności od tego, czy przeprowadzony atak jest ostrzałem z karabinów szturmowych, ostrzałem artyleryjskim, ostrzałem z wielu wyrzutni rakiet czy bombardowaniem z powietrza. Umiejętność ich rozpoznania po dźwiękach pomaga ratować życie, o czym przekonują nas relacje świadków.
Sztuka nie wprowadza pokoju, nie powstrzymuje wojny. Ale wywołuje emocje, które nie pozwalają nam być obojętnymi. By zrozumieć, by umieć się przeciwstawić złu, musimy „powtarzać za nimi” - skomentował Bartłomiej Sienkiewicz.
Międzynarodowa Wystawa Sztuki - La Biennale di Venezia - organizowana jest co dwa lata, począwszy od 1895 roku. Polska uczestniczy w niej od roku 1932. Budowa Pawilonu została sfinansowana przez rząd polski i do dziś jest on jego własnością. W czasie trwającej sześć miesięcy wystawy w pawilonach narodowych na terenie ekspozycyjnym biennale (Giardini i Arsenale) oraz w różnych miejscach w Wenecji prezentowane są projekty ponad 300 artystów z całego świata.
Wystawę można oglądać w Pawilonie Polskim w Wenecji do 24 listopada 2024 r.
Open Group
Członkami kolektywu Open Group są Yuriy Biley, Pavlo Kovach i Anton Varga. Zapraszają oni inne osoby, które dołączają do Open Group na czas realizacji projektów z ich udziałem. Praca kolektywu opiera się na badaniach interakcji i komunikacji pomiędzy artystami i artystkami, odbiorcami, sytuacją i przestrzenią. W swojej praktyce badają również koncepcję kolektywnej współpracy.
Od 2011 roku członkowie grupy prowadzą niezależne przestrzenie artystyczne, takie jak galerie Detenpyla czy Efremova26 (2013–2014) we Lwowie. W 2013 roku otrzymali specjalne wyróżnienie PinchukArtCentre Prize, a w 2015 roku – nagrodę główną. Ich prace były prezentowane w Pawilonie Ukraińskim na 56. Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Wenecji (2015). W 2016 roku artyści Open Group byli kuratorami wystawy Stopień zależności. Kolektywne praktyki młodych ukraińskich artystów 2000–2016 w BWA Wrocław. W 2017 roku wystawiali w ramach Future Generation Art Prize@Venice 2017 (wydarzenia towarzyszące 57. Biennale w Wenecji). Na kolejnym, 58. Biennale (2019) kolektyw był kuratorem wystawy w Pawilonie Ukraińskim. W 2024 roku Open Group reprezentuje Polskę na 60. Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Wenecji z projektem Repeat after Me II.
Prace Open Group były pokazywane w wielu miejscach, jak m.in.: Albertinum, Drezno; Ludwig Múzeum, Budapeszt; Badischer Kunstverein, Karlsruhe; Narodowe Muzeum Sztuki Ukrainy, Kijów; Museum de Fundatie, Zwolle (Holandia); Belvedere 21 Museum of Contemporary Art, Wiedeń; Galeria Labirynt, Lublin; Miguel Abreu Gallery, Nowy Jork; PinchukArtCentre, Kijów; Jam Factory Art Center, Lwów; 4th Autostrada Biennale, Prizren (Kosowo); The School of Kyiv – Kyiv Biennial 2015; ARS AEVI Museum, Sarajewo.
Marta Czyż
Historyczka sztuki, niezależna kuratorka, krytyczka. Mieszka i pracuje w Warszawie.
Kuratorka Polskiego Pawilonu na 60. Biennale w Wenecji w 2024 roku (z wystawą ukraińskiego kolektywu Open Group).
W swojej praktyce wykorzystuje archiwa i najnowsze wydarzenia z historii sztuki, które mają wpływ na kulturę i ruchy społeczne. Zajmuje się badaniem historii wystawiennictwa w Polsce oraz problematyki zawodu kuratora.
Realizowała wystawy w takich instytucjach, jak CSW Zamek Ujazdowski i Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki w Warszawie, BWA Zielona Góra, Miejski Ośrodek Sztuki w Gorzowie Wielkopolskim, Muzeum Narodowe w Szczecinie. W 2020 roku była kuratorką 10. Festiwalu Sztuk Efemerycznych Konteksty w Sokołowsku oraz 9. Triennale Młodych w Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku. W 2022 roku razem z Yuriyem Bileyem zrealizowała wystawę Towarzystwo Zniechęcenia w Domu Spotkań z Historią w Warszawie. Regularnie publikuje w prasie artystycznej i opiniotwórczej („Dwutygodnik”, „Vogue Polska”, „Polityka”, miejmiejsce, „Wysokie Obcasy”, „Camera Austria”, follow.art). W 2015 roku opublikowała wraz z Julią Wielgus książkę "W ramach wystawy – rozmowy z kuratorami". Stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2018), członkini AICA.