Pożegnanie śp. Niny Novak
02.09.2022
„Z ogromnym żalem przyjąłem wiadomość o śmierci Primabaleriny Niny Novak, czyli Janiny Nowak – legendarnej polskiej tancerki baletowej, choreografki, nauczycielki tańca. Jednej z najznakomitszych przedstawicielek polskiej sztuki tańca, dumnie reprezentujących nasz kraj na zagranicznych scenach baletowych. Była wspaniałą i szlachetną osobowością, która z niesłychanym wdziękiem, elegancją i otwartością dzieliła się swoją wiedzą i doświadczeniem” – napisał wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński w liście pożegnalnym, odczytanym przez dyrektor Narodowego Instytutu Muzyki i Tańca Katarzynę Meissner podczas uroczystości pogrzebowych, które odbyły się dziś na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie.
List wicepremiera, ministra kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotra Glińskiego
Z ogromnym żalem przyjąłem wiadomość o śmierci Primabaleriny Niny Novak, czyli Janiny Nowak – legendarnej polskiej tancerki baletowej, choreografki, nauczycielki tańca. Jednej z najznakomitszych przedstawicielek polskiej sztuki tańca, dumnie reprezentujących nasz kraj na zagranicznych scenach baletowych. Była wspaniałą i szlachetną osobowością, która z niesłychanym wdziękiem, elegancją i otwartością dzieliła się swoją wiedzą i doświadczeniem.
Środowisko taneczne doskonale pamięta rok 2020, kiedy Nina Novak gościła w Polsce, aby promować książkę pt. „Taniec na gruzach”, wywiad-rzekę przeprowadzony przez Wiktora Krajewskiego. Odbyła wówczas wiele spotkań i rozmów o czasach, w których niełatwo było realizować artystyczną karierę. Wielokrotnie podkreślała: »Jestem tancerką klasyczną, więc mam to we krwi, że nigdy nie patrzę pod nogi, ale przed siebie. Ot, taka postawa. Również wobec życia (…) Każde nieszczęście w moim życiu starałam się obrócić w szczęście.«
Urodzona w 1923 roku Primabalerina całe swoje życie podporządkowała sztuce pod auspicjami Terpsychory. Z ogromną determinacją dążyła do celu, pobierając lekcje tańca od najlepszych i doskonaląc swoją technikę wykonawczą. W czasie wojny uczyła się w warszawskiej szkole baletowej przy Teatrze Wielkim, szkoląc się pod okiem między innymi Leona Wójcikowskiego. W latach 1937–1939 była solistką Polskiego Baletu Reprezentacyjnego pod kierownictwem Bronisławy Niżyńskiej. Największym przedwojennym sukcesem Artystki była możliwość wystąpienia w Hall of Music w ramach Wystawy Światowej w Nowym Jorku. Zaprezentowała się wówczas przed międzynarodową publicznością w baletach „Harnasie” do muzyki Karola Szymanowskiego i „Wesele w Ojcowie” do muzyki Karola Kurpińskiego.
Była solistką Baletu Feliksa Parnella i tańczyła w Polskim Balecie Mikołaja Kopińskiego. Z tym zespołem odnosiła sukcesy między innymi na deskach teatrów w Warszawie, Białymstoku i Częstochowie. Zachowane z tych spektakli plakaty promowały Ninę Novak jako najlepszą tancerkę w Polsce. W 1946 roku wyjechała do Stanów Zjednoczonych, gdzie jako jedyna Polka w historii została Primabaleriną oraz pedagogiem Ballet Russe de Monte Carlo. Ten zaszczytny tytuł, przyznawany jedynie wybitnym tancerkom baletu, Nina Novak piastowała z należną godnością. Jej kariera w Stanach Zjednoczonych miała spektakularny przebieg, otrzymała honorowe obywatelstwo pięciu amerykańskich miast. Po zakończeniu pracy na scenie, w 1962 roku, otworzyła własną szkołę baletową Ballet Classico Nina Novak de Caracas, i następną w Wenezueli.
W uznaniu zasług w 2017 roku została odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Artystka na scenie charakteryzowała się nienaganną techniką, dyscypliną, nieprzeciętną charyzmą i niezwykłą osobowością.
Choć w powojennej Polsce występowała jedynie gościnnie, dwa razy – w 1961 roku, jako Odetta w „Jeziorze łabędzim” i „Giselle” oraz w 1978 roku, jako Coppélia, to nie będzie nadużyciem stwierdzenie, iż Nina Novak była jedną z najznakomitszych ambasadorek tańca poza granicami naszego kraju.
Do końca pozostała aktywna zawodowo, pełna energii i miłości do tańca. Taka pozostanie w naszej pamięci.
Nina Novak - polska tancerka baletowa, choreografka, primabalerina Ballet Russe de Monte Carlo, nauczycielka tańca
Urodzona 23 marca 1923 roku w Warszawie Janina Nowak w czasie wojny uczyła się w warszawskiej szkole baletowej przy Teatrze Wielkim, pobierając lekcje między innymi od Leona Wójcikowskiego.
W latach 1937–1939 była solistką Polskiego Baletu Reprezentacyjnego, zespołu kierowanego przez Bronisławę Niżyńską. Tańczyła w Balecie Feliksa Parnella oraz w Polskim Balecie Mikołaja Kopińskiego. Największym przedwojennym sukcesem artystki była możliwość wystąpienia w Hall of Music w ramach Wystawy Światowej w Nowym Jorku.
W 1946 roku wyjechała z Polski i odnosiła sukcesy na zagranicznych scenach baletowych. W Stanach Zjednoczonych, jako jedyna Polka w historii, została Primabaleriną oraz pedagogiem Ballet Russe de Monte Carlo. Jej kariera w USA miała spektakularny przebieg, otrzymała m.in. honorowe obywatelstwo pięciu amerykańskich miast. Po zakończeniu pracy na scenie, w 1962 roku, otworzyła własną szkołę baletową Ballet Classico Nina Novak de Caracas w Wenezueli.
W 2017 roku została odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Zmarła 15 marca 2022 roku w Filadelfii w wieku 99 lat.