Przyznaliśmy nagrody w konkursie „Zabytek Zadbany”
17.09.2024
Osiemnaście obiektów otrzymało status „Zabytku Zadbanego”. Nagrodzone budynki otrzymały także „tarczę Zachwatowicza”, czyli tablicę z charakterystycznym biało-niebieskim znakiem , która jest wyrazem uznania dla starannie przeprowadzonych prac konserwatorskich, restauratorskich czy adaptacyjnych. Jury przyznało 8 nagród i 10 wyróżnień. Łącznie ocenionych zostało 67 zabytków.
Uroczysta gala konkursu odbyła się w dawnym dworze Pusłowskich, który został zniszczony w 1944 r. i odbudowany po wojnie, a obecnie jest siedzibą Departamentu Ochrony Zabytków MKiDN. Nagrody i wyróżnienia przyznane laureatom wręczyła Bożena Żelazowska, sekretarz stanu w MKiDN i generalna konserwator zabytków.
W tegorocznej edycji konkursu „Zabytek Zadbany” znalazły się obiekty z całej Polski należące do samorządów, muzeów, parafii, przedsiębiorstw oraz osób prywatnych. Zabytki zgłoszone w konkursie oceniło jury w składzie: prof. dr hab. arch. Małgorzata Rozbicka, dr hab. szt. Monika Bogdanowska, dr Małgorzata Gwiazdowska, historyk sztuki, w latach 1996-2018 Miejski Konserwator Zabytków w Szczecinie, dr Jerzy Ilkosz, dr Maciej Prarat i dr hab. Miron Urbaniak.
Laureaci Konkursu „Zabytek Zadbany” 2024
- Kategoria utrwalenia wartości zabytkowej obiektu
Laureaci:
- willa secesyjna Maxa Erfurta w Jeleniej Górze, właściciel: Miasto Jelenia Góra
- kasyno oficerskie w Twierdzy Modlin, właściciel: Miasto Nowy Dwór Mazowiecki
Wyróżnienia:
- kamienica rezydencjonalna Hilarego Majewskiego w Łodzi, właściciel: Miasto Łódź
- budynek z kaplicą baptystów w Szczecinie, właściciel: Zbór Kościoła Chrześcijan Baptystów w Szczecinie
- Kategoria rewaloryzacji przestrzeni kulturowej i krajobrazu
Laureat:
- zespół pałacowo-parkowy w Lewkowie, właściciel: Muzeum w Lewkowie
Wyróżnienia:
- ruiny zespołu pałacowo-parkowego w Goszczu, właściciel: Gmina Twardogóra
- ruiny zamku Lipowiec w Babicach, właściciel: Muzeum Małopolski Zachodniej w Wygiełzowie
- Kategoria adaptacji obiektów zabytkowych
Laureat:
- magazyn na terenie dawnej Stoczni Gdańskiej (obecnie Montownia Lofts & Experience), właściciel: Euro Styl Montownia – Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Wyróżnienia:
- zespół drewnianej zabudowy leśniczówki w Granicy, właściciel: Kampinoski Park Narodowy
- budynek dawnego starostwa (wraz z piwnicami kwartału królewskiego) i gotyckie piwnice ratuszowe w Olkuszu, właściciel: Gmina Olkusz
- budynki pokoszarowe przy ul. Franciszka Ratajczaka 1 i 3 w Poznaniu, właściciel: Uniwersytet WSB Merito w Poznaniu
- Kategoria architektury i budownictwa drewnianego
Laureat:
- kościół filialny Podwyższenia Krzyża Świętego w Lubiechni Małej, właściciel: Parafia Rzymskokatolicka Najświętszego Serca Pana Jezusa w Rzepinie
Wyróżnienia:
- pawilon Starej Pijalni w Goczałkowicach-Zdroju, właściciel: Uzdrowisko Goczałkowice-Zdrój – Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
- leśniczówka przy ul. Rydzowej 1 w Warszawie, właściciel: Lasy Miejskie – Warszawa
- kościół Świętej Anny w Jaktorowie, właściciel: Parafia Rzymskokatolicka Świętej Anny w Jaktorowie
- Kategoria zabytków techniki
Laureat:
- maszynownia i nadszybie szybu Kościuszko, właściciel: Zabytkowa Kopalnia Ignacy w Rybniku
- Kategoria specjalna właściwego użytkowania i stałej opieki nad zabytkiem
Laureaci:
- lamus dworski w Hawłowicach Górnych, właściciel: Marian Wołkowski-Wolski
- Muzeum „Dom Szewca” w Pszczewie, właściciel: Gminny Ośrodek Kultury w Pszczewie
O konkursie
„Zabytek Zadbany” to ogólnopolski konkurs Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków, prowadzony przez Narodowy Instytut Dziedzictwa. Konkurs szczyci się wieloletnią tradycją – powstał w 1975 roku. Został zapoczątkowany został przez polskiego architekta i historyka Bohdana Rymaszewskiego, który w latach 1971-1983 pełnił funkcję generalnego konserwatora zabytków. Celem konkursu jest promowanie i nagradzanie najlepszych praktyk w zakresie ochrony, konserwacji i adaptacji zabytków, podkreślając tym samym znaczenie dbałości o narodowe dziedzictwo kulturowe.
Laureaci konkursu otrzymują dyplomy oraz tablice, które mogą być później umieszczone na zabytkach. Na tablicach widnieje charakterystyczny biało-niebieski znak zwany „tarczą Zachwatowicza” oraz nazwa i data edycji konkursu „Zabytek Zadbany”. Tablice te, symbolizujące uznanie dla starannie przeprowadzonych prac konserwatorskich, restauratorskich czy adaptacyjnych, można zobaczyć na wielu obiektach w całej Polsce – znanych, jak np. Muzeum Emigracji w Gdyni, czy mniej rozpoznawalnych, ale równie cennych, takich jak most kolejowy w Bytowie czy kościół Matki Boskiej Różańcowej w Koszalinie-Jamnie.