Wicepremier Gliński: „Nie możemy się godzić na zło” – wernisaż wystawy „Biało-czerwono-biały” w Łazienkach Królewskich
09.08.2022
„Dwa lata temu Aleksandr Łukaszenka sfałszował wybory, zniszczył wolność i demokrację na Białorusi. Ten akt opresji wywołał naturalny, oddolny wolnościowy ruch społeczeństwa białoruskiego. Konkurs i prezentacja prac nagrodzonych w konkursie o pięknej nazwie „Biało-czerwono-biały”, która nawiązuje do flagi wolnej Białorusi, ma przypominać w przestrzeni publicznej o tym, co stało się 2 lata temu na Białorusi. Nie ma być zgody na reżim białoruski, tak samo jak nie ma zgody na rosyjską agresję na Ukrainie” – powiedział wicepremier, minister kultury i dziedzictwa narodowego prof. Piotr Gliński podczas wernisażu wystawy „Biało-czerwono-biały”. Ekspozycja przedstawia prace, które są efektem konkursu na stworzenie plakatu nawiązującego do bezprecedensowej mobilizacji społeczeństwa białoruskiego w latach 2020-2022 na rzecz demokratycznych, wolnościowych przemian oraz upamiętniającego jego bohaterów.
Wicepremier podkreślił, że protesty społeczne, które rozpoczęły się dwa lata temu na Białorusi, wymagały niebywałej odwagi.
W państwie tak opresyjnym wyjść na ulicę i mówić, że chce się być człowiekiem wolnym - to nie jest prosta sprawa. My to pamiętamy z czasów PRL-u, ale ludzie mają tendencję do zapominania. Przez 2 lata społeczeństwo Białorusi protestuje, setki tysięcy ludzi musiały emigrować. W tej chwili na Białorusi mamy co najmniej 1 300 więźniów politycznych, co najmniej 30 dziennikarzy jest więzionych i skazywanych, w tym dziennikarze Telewizji Polskiej i Biełsatu – przypomniał wicepremier.
Minister kultury i dziedzictwa narodowego zwrócił również uwagę na obojętność współczesnego świata wobec represji politycznych, które wciąż maja miejsce za naszą wschodnią granicą.
Świat współczesny znów nie zdaje egzaminu z wrażliwości czy z odpowiedzialności wobec tego zła. Niestety, podobny proces obserwujemy wobec brutalnej wojny na Ukrainie. Dlatego ci, którzy pamiętają i którzy rozumieją swoją odpowiedzialność, mają obowiązek przypominania, niezgadzania się na obojętność wobec zła – dodał prof. Piotr Gliński.
Wicepremier wskazał, że konkurs „Biało-czerwono-biały” spotkał się z ogromnym zainteresowaniem nie tylko w Polsce, ale i za granicą – z wielu krajów wpłynęło bowiem około 250 prac.
Dziękuję Narodowemu Centrum Kultury, Ministerstwu Spraw Zagranicznych oraz moim współpracownikom za zorganizowanie tego symbolicznego konkursu, który ma podtrzymać pamięć o tym, że nie możemy się godzić na zło. Musimy przypominać o tym, co się dzieje na Białorusi od wielu lat. Musimy być razem z tymi, którzy walczą, którzy się nie godzą, cierpią w więzieniach i są prześladowani. Nie ma zgody na reżim białoruski, tak samo jak nie ma zgody na rosyjską agresję na Ukrainie – dodał minister kultury.
Dyrektor Narodowego Centrum Kultury dr hab. Rafał Wiśniewski przypomniał, że tuż po wynikach sfałszowanych wyborów prezydenckich na Białorusi w Polsce odbyły się pierwsze wydarzenia wspierające demokratyczna opozycję.
Z inicjatywy pana premiera prof. Piotra Glińskiego, aby dać wyraz solidarności z Białorusinami, Narodowe Centrum Kultury zorganizowało pierwszy koncert, który był transmitowany przez Biełsat, TVP, Polskie Radio i był również dostępny na stronach NCK. Rok później, w czasie pandemii podobny koncert został zorganizowany w Filharmonii Narodowej – powiedział dyrektor Wiśniewski.
Dyrektor NCK podkreślił, że podejmowane są także inne inicjatywy, które mają na celu wyrażenie solidarności z narodem białoruskim.
Bardzo istotny jest program Gaude Polonia, który jest realizowany z inicjatywy wicepremiera Piotra Glińskiego. To blisko 200 osób, które są stypendystami Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Pamiętamy o Białorusinach podczas wielu różnych wydarzeń. Ich prace można oglądać w Kordegardzie – Galerii Narodowego Centrum Kultury. Zapraszamy naszych kolegów-artystów z Białorusi do udziału w festiwalu Eufonie czy Festiwalu Wschód Kultury, który odbywa się w trzech miastach: Rzeszowie, Lublinie i Białymstoku. Pamiętamy o wolnej Białorusi nie tylko dziewiątego sierpnia – podkreślił Rafał Wiśniewski.
O Konkursie
Narodowe Centrum Kultury we współpracy z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Ministerstwem Spraw Zagranicznych zainicjowały konkurs pt. „Biało-czerwono-biały”, na stworzenie plakatu nawiązującego do bezprecedensowej mobilizacji społeczeństwa białoruskiego w latach 2020 – 2022 na rzecz demokratycznych, wolnościowych przemian oraz upamiętniającego jego bohaterów. Wsparcia dla tego projektu udzieliła Swiatłana Cichanouska, liderka białoruskiej opozycji.
Na konkurs wpłynęły 243 prace z wielu państw, także pozaeuropejskich. Jury przyznało 3 nagrody oraz 14 honorowych wyróżnień. Nagrodzone prace wyróżniają się oryginalnym pomysłem typograficznym i błyskotliwym rozwiązaniem koncepcyjnym. Wiele z zawierało czytelny znak graficzny wkomponowany w barw historycznej flagi Białorusi będącej obecnie symbolem używanym przez białoruską opozycję.
Nagrody
I miejsce - Kamil Skrzypiec, Białoruś 2020-2022
II miejsce - Piotr Depta-Kleśta, B jak wolność
III miejsce - Evgenia Muzheva, Nie jesteśmy mięsem
Wyróżnienia honorowe
1. Edward Kachan, Make law not war (Białoruś)
2. Jerzy Dobrzyniecki, BIAŁO – CZERWONO – BIAŁY – 2020 – BIAŁORUŚ – 2022
3. Katarzyna Dudziak, Voice of freedom
4. Andrzej Tuźnik, W drodze do wolności
5. Zbigniew Babiński, cykl prac Świat Pamięta:
- KRATY
- URNA
- BUTY
- OMON
- ARESZT
- KREW
- FLAGA
6. Jakub Huszaluk, Free Belarus
7. Yordan Yordanov, The hard way to freedom
8. Jarosław Leśniewski, MY
9. Jędrzej Skoracki, Biało-czerwono-biały
10. Paweł Kiełpiński, Flaga
11. Aleksandra Trzuskolas, WOLNOŚĆ TWORZĄ LUDZIE
12. Piotr Stala, Bez tytułu
13. Evgenia Muzheva, 26 lat okupacji
14. Zlatan Dryanov, Free Belarus (Bułgaria)
Plenerową ekspozycję, składającą się z nagrodzonych i wyróżnionych prac, można oglądać do 4 września na ogrodzeniu Muzeum Łazienki Królewskie, w Alejach Ujazdowskich w Warszawie.
