Komenda Wojewódzka
Państwowej Straży Pożarnej
w Szczecinie

Programy w zakresie realizacji zadań publicznych, sposoby ich realizacji, wykonywanie i skutki realizacji tych zadań

Ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. powołała Państwową Straż Pożarną jako zawodową, umundurowaną i wyposażoną w specjalistyczny sprzęt formację przeznaczoną do realizacji zadań publicznych mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa publicznego poprzez walkę z pożarami , klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami.

                Mając na względzie realizację powyższych zadań Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie powołał zespół do opracowania Strategii Rozwoju Krajowego Systemu Ratowniczo – Gaśniczego do 2015 r., który stanowi integralną część organizacji bezpieczeństwa wewnętrznego państwa, obejmującą w celu ratowania życia, zdrowia mienia lub środowiska:

• prognozowanie,
• walkę z pożarami lub innymi klęskami żywiołowymi,
• ratownictwo techniczne,
• ratownictwo chemiczne,
• ratownictwo ekologiczne,
• ratownictwo medyczne.

                Według autorów programu pozwoli on na długofalowe planowanie środków finansowych w budżetach podmiotów finansujących działalność w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz zapewni bazę materiałową uzasadniającą wnioskowanie o środki finansowe na projekty inwestycyjne realizowane z funduszy pomocowych – PHARE, Banku Światowego i innych.

                Strategicznym celem tego programu jest usprawnienie struktur Krajowego Systemu Ratowniczo – Gaśniczego (KSRG) oraz poprawa stanu wyposażenia Jednostek Ratowniczo Gaśniczych PSP i Ochotniczych Straży Pożarnych w ramach KSRG
 (patrz. Cel strategiczny nr 1 i 2). System ten skupia jednostki ochrony przeciwpożarowej, inne służby inspekcje, straże instytucje oraz podmioty, które dobrowolnie w drodze umowy cywilnoprawnej zgodziły się współdziałać w akcjach ratowniczych. Główną rolę w KSRG odgrywa Państwowa Straż Pożarna, która w ramach powyższego systemu realizuje następujące zadania:

• rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń,
• organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w czasie pożarów, klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń,
• wykonywanie pomocniczych specjalistycznych czynności ratowniczych w czasie klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń przez inne służby ratownicze,
• kształcenie kadr dla potrzeb Państwowej Straży Pożarnej i innych jednostek ochrony przeciwpożarowej oraz powszechnego systemu ochrony ludności,
• nadzór nad przestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych,
• prowadzenie prac naukowo-badawczych w zakresie ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony ludności,
• współpraca z Szefem Krajowego Centrum Inforamcj Kryminalnych w zakersie niezbędnym do realizacji jego zadań ustawowych.

 

CEL STRATEGICZNY 1 

Usprawnienie struktur krajowego systemu ratowniczo – gaśniczego

 

CELE KIERUNKOWE	CELE SZCZEGÓŁOWE
Uzyskanie optymalnej sieci podmiotów	Analiza przewidywanych zagrożeń wynikających z rozwoju gospodarczego oraz terenów szczególnie narażonych na zagrożenia,
	Określenie rodzaju prognozowanych działań ratowniczych
	Wyznaczenie jednostek ratowniczych do włączenia do systemu przy uwzględnieniu maksymalnego czasu dojazdu (15 min)
	Tworzenie nowych jednostek ratowniczo – gaśniczych na obszarach o zwiększonym zagrożeniu
optymalizacja organizacji jednostek ksrg	Aktualizacja wojewódzkiego oraz powiatowych planów ratowniczych oraz sprawdzanie przyjętych założeń na drodze ćwiczeń i manewrów
	Optymalizacja przygotowania do działań odwodów operacyjnych i grup specjalistycznych
	Wypracowanie i wdrożenie systemu oceny przygotowania komend powiatowych i miejskich do organizowania i prowadzenia dużych akcji ratowniczych.
	Tworzenie zintegrowanych stanowisk kierowania dla wszystkich służb ratowniczych na szczeblu wojewódzkim i powiatowym
	Rozbudowa zintegrowanych systemów łączności bezprzewodowej i przewodowej
Podniesienie poziomu wyszkolenia ratowniczego	Opracowanie programów szkolenia doskonalącego na potrzeby prowadzenia specjalistycznych akcji ratowniczych
	Ustalenie harmonogramu szkoleń dla ratowników PSP i OSP
	Doskonalenie wyszkolenia strażaków PSP i członków OSP z KSRG w komendach powiatowych oraz wojewódzkim ośrodku szkolenia
Wzmocnienie systemu ratowniczego w zakresie pomocy przy akcjach ratowniczych	Włączenie do KSRG podmiotów, inspekcji i innych instytucji posiadających sprzęt i materiały niezbędne do prowadzenia akcji ratowniczych
	Podpisanie umów i porozumień umożliwiających skuteczniejsze prowadzenie działań ratowniczych

CEL STRATEGICZNY 2 

poprawa stanu wyposażenia jednostek ratowniczo – gaśniczych PSP i ochotniczych straży pożarnych z ksrg

 

CELE KIERUNKOWE	CELE SZCZEGÓŁOWE
Dostosowanie wyposażenia jednostek KSRG do przewidywanych działań ratowniczych	Wymiana wyeksploatowanych i przekraczających normy użytkowania samochodów ratowniczo-gaśniczych i specjalnych
	Określenie jednostek KSRG przewidzianych do doposażenia w specjalistyczny sprzęt w zależności od przewidywanego charakteru działań ratowniczych
	Ustalenie potrzeb specjalistycznego sprzętu technicznego, niezbędnego do prowadzenia przewidywanych akcji ratowniczych
	Doposażenie zaplecza technicznego w Szczecinie i Koszalinie w środki transportu, sprzęt i urządzenia umożliwiające rozwinięcie zaplecza technicznego na miejscu dużych akcji ratowniczych
rozbudowa i modernizacja infrastruktury technicznej	Opracowanie programu rozbudowy i modernizacji obiektów PSP i jednostek OSP włączonych do KSRG
	Modernizacje systemów ogrzewania strażnic
	Realizacja programu PHARE dotyczącego modernizacji obiektu KW PSP z dobudową mieszczącą Wojewódzkie Stanowisko Koordynacji Ratownictwa oraz zaplecze techniczne
	Przygotowanie i przeprowadzenie programu PHARE obejmującego budowę Komendy Powiatowej PSP w Policach
	Rozbudowa zaplecza poligonowego Sekcji Szkolenia o stanowiska do ćwiczeń z zakresu katastrof budowlanych, drogowych, chemicznych oraz komory dymową i rozgorzeniową dla strażaków i grup specjalistycznych

 

Przyszłościowy kształt systemu ratowniczo-gaśniczego województwa powinien opierać się na następujących założeniach i podmiotach ratowniczych.

Założenia systemu ratowniczego:

• główny ciężar działań ratowniczych na terenach poza miejskich, powinien opierać się na działaniach jednostek OSP włączonych do ksrg, posiadających dobrą bazę lokalową, właściwe wyposażenie w sprzęt do określonych działań ratowniczych, niezawodną łączność dyspozycyjną
  i alarmową oraz dobrze wyszkolonych ratowników zapewniających obsługę posiadanego sprzętu.
• działania ratownicze w miastach powyżej 20 tys. ludności powinna prowadzić Państwowa Straż Pożarna, która swoimi siłami i środkami wspierać będzie działania na terenie powiatu,
• inne podmioty ratownicze i gospodarcze mogą spełniać jedynie rolę wspomagającą działania JRG i OSP po podpisaniu stosownych porozumień (w porozumieniach należy uwzględnić zasady odpłatności).

 

Docelowy kształt systemu ratowniczego w 2015 roku:

• Jednostki ratowniczo-gaśnicze PSP w miastach powyżej 20 tys. ludności,
• Jednostki OSP włączone do systemu z różnorodnym zakresem działań ratowniczo - gaśniczych (przedstawionym w pkt. 5),
• Inne podmioty, jak: inspekcje, straże, wydziały urzędów gmin i miast, instytucje państwowe zajmujące się szeroko pojętą ochroną życia, mienia i przestrzegania przepisów prawa,
• Siły i środki Obrony Cywilnej,
• Stworzone na bazie posiadanych w województwie sił i środków ratowniczych, odwody wspomagające działania lokalnych podmiotów ratowniczych,

Nadzór nad organizacją i funkcjonowaniem systemu ratowniczego, sprawować powinny Komendy Powiatowe/Miejskie PSP oraz Komenda Wojewódzka PSP.

Planowany rozwój systemu ratowniczego będzie wymagał oprócz optymalizacji obsady etatowej i wykorzystania kadry dowódczej, także:

• wyposażenia OSP w KSRG w systemy komputerowe,
• wyposażenia OSP w zdalne systemy alarmowania,
• dostosowania systemów łączności stosowanych w OSP do obecnych wymagań,
• zintegrowanie systemów informatycznych Komend Powiatowych/Miejskich z systemem KWPSP,
• wprowadzenia    systemu    wspomagania    dowodzenia    w    PSK/MSK   i WSKR umożliwiającego dysponowanie sił i środków podmiotów ratowniczych do działań,

Ponadto celem strategicznym programu jest także poprawa stanu ochrony przeciwpożarowej w województwie zachodniopomorskim (patrz. Cel strategiczny nr 3).

 

CEL STRATEGICZNY 3

poprawa stanu ochrony przeciwpożarowej w województwie

 

CELE KIERUNKOWE	CELE SZCZEGÓŁOWE
Poprawa bezpieczeństwa pożarowego poprzez przestrzeganie przepisów przeciwpożarowych	Doskonalenie rozpoznawania zagrożeń przez pion kontrolno – rozpoznawczy komend PSP
	Kontrolowanie przestrzegania przepisów przeciwpożarowych w szczególności w obiektach szczególnie niebezpiecznych oraz ważnych w skali powiatu i województwa
	Prowadzenie zaostrzonej polityki represyjnej w stosunku do podmiotów naruszających przepisy przeciwpożarowe
	Rozwinięcie działań zapobiegających poważnym awariom przemysłowym
	Popularyzowanie zasad bezpieczeństwa pożarowego w mediach oraz w pracy z młodzieżą
Rozwijanie współpracy międzynarodowej w zakresie alarmowania oraz prowadzenia wspólnych działań ratowniczych	Wdrożenie postanowień porozumienia z landami Republiki Federalnej Niemiec w zakresie wzajemnej pomocy podczas katastrof, klęsk żywiołowych i innych poważnych wypadków
	Doposażenie jednostek KSRG w sprzęt i urządzenia umożliwiające alarmowanie oraz koordynację działań podczas działań ratowniczych o charakterze transgranicznym
	Prowadzenie nauki języka niemieckiego i angielskiego dla kadry dowódczej PSP oraz stanowisk kierowania PSP

 

 Zintegrowane systemy ratownicze w województwach i powiatach

Przewidując, że w najbliższych latach nastąpi znaczny wzrost zagrożeń związanych z anomaliami pogodowymi, co wiąże się z dużą ilością osób poszkodowanych, którym trzeba będzie zapewnić niezbędną pomoc, zintegrowany system ratownictwa powinien być tak skonstruowany, aby pomoc ta była natychmiastowa i skuteczna.

W skład zintegrowanego systemu ratowniczego   na   poziomie   powiatu   powinny wchodzić:

1.      Komenda Powiatowa/Miejska PSP - wykonująca główne zadania ratownicze jak: działania planistyczne, logistyczne i organizacja działań ratowniczych,

2.      Jednostki Ratowniczo Gaśnicze - realizujące podstawowe działania ratownicze wytyczone przez sztab dowodzenia systemem ratowniczym.

3.      Jednostki OSP włączone do ksrg - realizujące zadania ratownicze w zakresie posiadanych sił i środków.

4.      Policja - realizująca zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa powszechnego podczas prowadzonych działań ratowniczych.

5.      Obrona Cywilna - realizująca zadania ratownicze w przypadku wystąpienia klęsk żywiołowych, posiadająca na swoim wyposażeniu odpowiedni sprzęt oraz wyszkolonych ludzi.

6.      Urzędy Miast i Gmin - realizujące podstawowe zadania związane z zapewnieniem niezbędnych materiałów i środków do likwidacji zagrożeń oraz zapewniający pomoc dla osób poszkodowanych.

 

W skład zintegrowanego systemu ratowniczego na poziomie województwa powinna wchodzić:

1.  Komenda Wojewódzka PSP - realizująca zadania planistyczne i logistyczne w przypadku gdy zagrożenie wykracza poza teren powiatu lub województwa. Głównym zadaniem KW PSP będzie zorganizowanie odpowiedniej ilości sił i środków niezbędnych do likwidacji zagrożenia.

2.  Komenda Wojewódzka   Policji   -   realizująca   zadania   planistyczne   i   logistyczne   dla   zapewnienia odpowiedniej ilości sił i środków na potrzeby działań ratowniczych.

3.  Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki - realizujący zadania planistyczne i organizacyjne na wypadek likwidacji zagrożeń ocharakterze ponad powiatowym.

W skład zintegrowanych systemów ratowniczych, tak na poziomie powiatowym, jak i wojewódzkim, powinny być włączone inne służby o charakterze pomocniczym dla walki z zagrożeniami, jak: różnego typu pogotowia, podmioty gospodarcze wyznaczone do realizacji zadań obronnych.

Odrębnego opracowania wymaga sprawa włączenia do systemu ratowniczego Wojska Polskiego. Rozpracowania wymaga sprawa użycia i alarmowania sił wojskowych do działań ratowniczych oraz ich udział w pracach planistycznych i organizacji działań na szczeblu wojewódzkim.

Zintegrowane systemy dysponowania i koordynacji działań

     Na bazie zintegrowanych systemów ratowniczych na szczeblu powiatu i województwa należy w najbliższych latach utworzyć centra powiadamiania ratunkowego i centra zarządzania kryzysowego.

System ten obowiązuje, jednak należałoby wprowadzić następujące zmiany:

 

CPR - Centra Powiadamiania Ratunkowego.

1. Jeden numer alarmowy dla wszystkich zdarzeń stanowiących zagrożenie dla życia, zdrowia i mienia.

2. Alarmowanie i dysponowanie sił i środków ratowniczych odbywa się z jednego stanowiska kierowania w powiecie i województwie.

3. Łączność i alarmowanie dostosowane do realizacji zadań stawianych dla CPR.

 

CZK - Centra Zarządzania Kryzysowego.

1. Centra zarządzania kryzysowego funkcjonują tylko w przypadku wystąpienia dużej skali zagrożenia i powoływane są przez starostów i wojewodów na czas zagrożenia.

2. W skład CZK wchodzą kierownicy wszystkich służb ratowniczych oraz wydziałów urzędów państwowych niezbędnych do likwidacji danego rodzaju zagrożenia.

3. CZK opracowuje plany ratownicze dla prowadzenia akcji ratowniczych.

4. CZK powinno być wyposażone w łączność dyspozycyjną ze wszystkimi służbami ratowniczymi.

5. CZK powinno posiadać uprawnienia do dysponowania wszystkimi siłami i środkami niezbędnymi do prowadzenia akcji ratowniczej.

Współpraca transgraniczna

Województwo zachodniopomorskie na odcinku lądowym graniczy z dwoma krajami związkowymi Republiki Federalnej Niemiec: Meklemburgią-Pomorzem Przednim i Brandenburgią; bezpośrednie kontakty łączą je także z Berlinem. Interesy ekonomiczne, szczególnie w dziedzinie transportu, wiążą region z Republiką Czech i Republiką Austrii.

Choć nadmorskie położenie i funkcjonowanie zespołu portów Szczecin-Świnoujście otwiera regionowi możliwości utrzymywania szerokich kontaktów międzynarodowych, szczególna uwaga skupiona jest na najbliższych sąsiadach: Szwecji (południowa Skania) i Danii (wyspa Bornholm), a także bardziej odległym, lecz ważnym dla rozwoju przyszłych kontaktów, rosyjskim Okręgiem Kaliningradzkim. Z tymi właśnie regionalnymi partnerami wiążą województwo zachodniopomorskie umowy i porozumienia.

Na uwagę zasługuje fakt, iż położenie nadmorskie i przygraniczne stymuluje niezwykle szybki rozwój kontaktów międzynarodowych przede wszystkim na poziomie gmin. Zupełnie inny, pełniejszy charakter ma współpraca międzynarodowa na szczeblu województw. Nie mniej dynamiczna niż w przypadku gmin, ma ona jednak wymiar prawdziwie transgranicznych rozstrzygnięć, a nie tylko bieżącej współpracy. W jej ramach tworzone są warunki współpracy w dziedzinie w ochrony środowiska, transgranicznego planowania przestrzennego, rozwoju zasobów ludzkich i aktywności gospodarczej. Aktualna sytuacja społeczno-polityczna stwarza szerokie możliwości rozwoju współpracy międzynarodowej regionów. Przystąpienie Polski do Unii Europejskiej jeszcze te możliwości poszerzy.

System  zarządzania strategią

System zarządzania strategią obejmuje określenie sposobu wdrażania strategii, podmioty zarządzające jej realizacją oraz bardzo ważny element, jakim jest monitorowanie i ewaluacja wdrażania strategii.

W wyniku monitorowania i ewaluacji konieczne staje się aktualizowanie zapisów strategii, celem dostosowania jej realizacji do zmieniających się warunków zewnętrznych i wewnętrznych wpływających na realizację celów i programów.

Ważnym czynnikiem jest określenie finansowania strategii, w tym zwłaszcza określenie źródeł finansowania.

 Wdrażanie strategii

Skuteczny system realizacji Strategii Rozwoju KSRG zależeć będzie od jakości i ilości informacji, których kształt wynika z zastosowanego systemu monitoringu i ewaluacji Strategią rozwoju realizowana będzie również przez programy wojewódzkie. Treść tych programów będzie zbliżona do kształtu europejskich programów operacyjnych, co oznacza, że będą posiadały szczegółową prospekcję wydatków z podziałem na poszczególne cele danego programu. Przy opracowaniu i realizacji programów wojewódzkich o znaczeniu sektorowym, Komenda Wojewódzka PSP w Szczecinie współpracować będzie z instytucjami społecznymi i gospodarczymi działającymi w danej dziedzinie objętej programem.

Ośrodkami koordynującymi współpracę w danym sektorze (np. ochrona środowiska, itp.) będą merytoryczne wydziały Komendy Wojewódzkiej PSP w Szczecinie. Generalnym zamiarem jest więc utworzenie sieci współpracy instytucji, stowarzyszeń na rzecz realizacji Strategii Rozwoju Krajowego Systemu Ratowniczo – Gaśniczego w województwie zachodniopomorskim. 

Podmioty zarządzające realizacją strategii

Podmiotami zarządzania strategią są:

1. Zachodniopomorski Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej w Szczecinie – jako zarządzający strategią całościowo,

2. Naczelnicy Wydziałów Komendy Wojewódzkiej PSP w Szczecinie – zarządzający poszczególnymi projektami realizowanymi przez KW PSP,

3. Komendanci Powiatowi i Miejscy - zarządzający poszczególnymi projektami realizowanymi przez swoje jednostki organizacyjne,

4. Wojewoda Zachodniopomorski - zarządzający projektami realizowanymi lub nadzorowanymi przez Urząd Wojewódzki.

5. Marszałek Województwa Zachodniopomorskiego - zarządzający projektami realizowanymi lub nadzorowanymi przez Urząd Marszałkowski.

6. Kierownicy jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do projektów realizowanych przez samorządy gminne i powiatowe.