Polska na Litwie

Polska delegacja pobyt na Litwie rozpoczęła od wizyty na Cmentarzu na Rossie. Tam senatorowie złożyli wieniec przed Mauzoleum Matki i Serca Syna, gdzie pochowana jest matka Józefa Piłsudskiego oraz serce Marszałka. Delegacja udała się także do Kaplicy Powstańców, by oddać hołd uczestnikom Powstania Styczniowego.  

Kolejnym punktem wizyty w Wilnie był udział w dyskusji przy okrągłym stole, zorganizowanej w Pałacu Władców w związku z 230. rocznicą uchwalenia Konstytucji 3 maja oraz Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów. Słowo wstępne wygłosili patroni dyskusji: Przewodnicząca Sejmu Republiki Litewskiej, Viktorija Čmilytė-Nielsen oraz profesor Tomasz Grodzki, Marszałek Senatu RP. Marszałek w swoim wystąpieniu zaznaczył:

„Jesteśmy w wielkiej rodzinie Unii Europejskiej i NATO, ale warto przypomnieć, że w tamtych czasach Rzeczpospolita Obojga Narodów stanowiła unikalną mieszankę kultur, wyznań i nacji. To był w pewnym sensie prekursor przyszłej Unii Europejskiej. Żyjemy w czasie dynamicznych przemian w wymiarze politycznym, gospodarczym i  społeczno- kulturalnym, ale ciągle czerpiemy z dokumentu, który został uchwalony 230 lat temu. Pamiętajmy, że nasi pradziadowie zarysowali nam jak budować wspólnotę i wzajemne zrozumienie, jak zrozumieć, że różnorodność to nie jest wada.”

Dyskusja odbyła się pod hasłem „Konstytucja 3. Maja: Historia, Spuścizna i Pamięć”. Aktywnie uczestniczyli w niej także Wicemarszałek Senatu Bogdan Borusewicz i senator Maria Koc.

„Konstytucja 3 Maja była prawem nowoczesnym, nie dlatego ze była pierwsza w Europie, ale dlatego że wprowadzała idee oświecenia do prawa Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Niestety, funkcjonowała zbyt krótko, by obronić to nasze wspólne dobro – Państwo. Ale jej znaczenie było większe w tym okresie kiedy już realnie nie obowiązywała (…) To była idea, którą mogliśmy się szczycić i prawo do którego mogliśmy nawiązywać” - powiedział Wicemarszałek Senatu Bogdan Borusewicz. Jak dodała senator Maria Koc: „Konstytucja 3 Maja, jak na swoje czasy była wręcz rewolucyjna. Z perspektywy tych 230 lat historii, Konstytucja gruntownie zmieniła społeczeństwo – rozbudziła uczucia patriotyczne, obowiązek wobec własnej Ojczyzny. Ta Konstytucja umocniła polskiego ducha i wspólnotę narodową – to pozwoliło przetrwać czasy zaborów".

Wydarzenie, którego współorganizatorami była Ambasada oraz Instytut Polski w Wilnie, Ambasada Litwy w Warszawie i Sejm Republiki Litewskiej, było transmitowane przez litewską telewizję LRT. Można je było oglądać również na profilu FB Kancelarii Senatu, Ambasady oraz Pałacu Wielkich Książąt Litewskich. Tematami dyskusji z udziałem polskich, litewskich i ukraińskich ekspertów było m.in. miejsce Konstytucji 3 maja w historii konstytucjonalizmu oraz w pamięci krajów dzielących spuściznę Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Eksperci debatowali również na temat idei zawartych w dokumencie z 1791 roku w kontekście wyzwań dzisiejszego świata. (Program)

W czasie wizyty odbyła się także rozmowa w cztery oczy Marszałka Senatu prof. Tomasza Grodzkiego z Przewodniczącą Sejmu Republiki Litewskiej Viktoriją Čmilytė-Nielsen.