Polska na Litwie

„Dziękuję za liczne przybycie i chęć wspólnego świętowania Narodowego Święta Konstytucji Trzeciego Maja – 233. rocznicy uchwalenia Konstytucji Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Tu, w Wilnie dzień ten ma szczególne znaczenie, ponieważ Konstytucja przyjęta została przez Sejm Wielki, w którym zasiadali posłowie z terenów dzisiejszej Polski, Litwy, Białorusi i Ukrainy, a nawet Łotwy, a następnie ratyfikowana przez wszystkie sejmiki koronne i litewskie. Pamiętamy także, że kilka miesięcy później Sejm jednogłośnie uchwalił Zaręczenie Wzajemne Obojga Narodów, które w nowych warunkach ustrojowych gwarantowało równe prawa Korony Polskiej i Wielkiego Księstwa Litewskiego. I chociaż Konstytucja obowiązywała krótko, bo nasze wspólne państwo nie przetrwało agresji trzech zaborczych sąsiadów, mimo dzielnej obrony ustawy majowej w 1792 r., to do dziś jest ona, jako pierwsza nowoczesna europejska konstytucja, przedmiotem naszej wspólnej dumy” – powiedział ambasador RP na Litwie Konstanty Radziwiłł.

„Dziś Polska i Litwa cieszą się wolnością, demokracją i pomyślnością gospodarczą, świętujemy 25. rocznicę przystąpienia Polski i 20. rocznicę przyjęcia Litwy do NATO, a także jubileusz 20-lecia naszego członkostwa w Unii Europejskiej. Niestety takiego szczęścia nie doświadczają nasi bracia Ukraińcy i Białorusini. Ich państwa są obiektem brutalnej agresji i presji ze strony naszego odwiecznego, wspólnego wroga – imperium rosyjskiego. Bliskie sąsiedztwo agresywnego państwa zmusza także nas do gotowości do obrony naszych ziem. Dlatego tak ważne jest dziś, abyśmy dobrze znając naszą wspólną historię i trzeźwo oceniając obecną rzeczywistość, solidarnie działali na rzecz przywrócenia przestrzegania drogich nam wszystkim wartości w naszej części świata” - podkreślił ambasador Radziwiłł.

„Dziś mogę potwierdzić: Polska jako członek Unii Europejskiej jest i pozostanie wierna ideałom i wartościom naszej wspólnoty, aktywnie współkształtując jej przyszłość, zaś jako członek Organizacji Paktu Północno-Atlantyckiego jest i będzie niezawodnym sojusznikiem w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa naszym krajom i obywatelom, będącym forpocztą wolnego świata na wschodniej flance Sojuszu” – dodał ambasador.

„Przy okazji dzisiejszego święta chciałbym wyrazić satysfakcję ze stanu relacji polsko-litewskich. Trzydzieści lat po zawarciu traktatu o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy, nasze kraje blisko współpracują we wszystkich ważnych dziedzinach: polityki, bezpieczeństwa, infrastruktury, gospodarki, nauki, kultury, a nawet sportu. Jesteśmy dla siebie ważnymi i wiarygodnymi partnerami we wszystkich formatach współpracy wielostronnej i bilateralnej. 
W dniach trzydziestej rocznicy podpisania Traktatu musimy także wzmóc wysiłki na rzecz poszanowania praw mniejszości narodowych – Polacy  zamieszkujący od stuleci na Litwie i Litwini w Polsce mogą się stać ważnymi ambasadorami naszej przyjaźni i budowniczymi mostów pomiędzy społeczeństwami naszych państw. Dlatego przedłożenie przez litewski rząd projektu wyczekiwanej od wielu lat ustawy o mniejszościach narodowych to ważny krok, kluczowe jest jednak by przepisy w niej zawarte ustanawiały rzeczywiste gwarancje praw w obszarze zachowania tożsamości narodowej, edukacji w języku ojczystym, możliwości publicznego używania języka mniejszości czy prawidłowego zapisywania imion i nazwisk obywateli Litwy deklarujących przynależność do mniejszości narodowej. Wielkość państwa mierzy się bowiem również troską o mniejszych, a co za tym idzie słabszych” – podkreślił ambasador Konstanty Radziwiłł.

Uroczystość uświetnił akordeonista Karol Pawłowski, któremu towarzyszył sekstet instrumentów smyczkowych ze Szkoły Muzycznej „Lyra” w Wilnie. 

13-letni akordeonista, siódmoklasista z Progimnazjum im. Jana Pawła II w Wilnie Karol Pawłowski jest tegorocznym laureatem nagrody Małego Krzysztofa za wybitne osiągnięcia i promowanie imienia Wilna za granicą. Jest pięciokrotnym zdobywcą Grand Prix i 11-krotnym zdobywcą I miejsca w krajowych i międzynarodowych konkursach akordeonistów.

Hymny Polski i Litwy wykonali uczniowie polskiego Gimnazjum im. Longina Komołowskiego w Połukniu w rejonie trockim.

 

W ramach obchodów Narodowego Święta Konstytucji Trzeciego Maja Ambasador RP na Litwie Konstanty Radziwiłł wręczył odznaczenia państwowe nadane przez prezydenta RP Andrzeja Dudę obywatelom Litwy za rozwijanie polsko-litewskiej współpracy oraz za działalność na rzecz społeczności polskiej na Litwie.

SREBRNYM KRZYŻEM ZASŁUGI 
za rozwijanie polsko-litewskiej współpracy na rzecz zachowania i upamiętniania wspólnego dziedzictwa narodowego odznaczeni zostali:

• Vaidas Andriejauskas
• Kęstutis Vaitukaitis

SREBRNYM KRZYŻEM ZASŁUGI
za zasługi w rozwijaniu polsko-litewskiej współpracy naukowej i uczelnianej

• Artūras Vasiliauskas

BRĄZOWYM KRZYŻEM ZASŁUGI
za zasługi w rozwijaniu polsko-litewskiej współpracy naukowej i uczelnianej

• Ilona Michailovič

BRĄZOWYM KRZYŻEM ZASŁUGI
za zasługi w upamiętnianiu Polaków ratujących Żydów podczas II wojny światowej

• Danutė Selčinskaja

KRZYŻEM KAWALERSKIM ORDERU ZASŁUGI RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
za wybitne zasługi dla społeczności polskiej na Litwie, za rozwijanie polsko-litewskiej współpracy na rzecz zachowania i upamiętniania wspólnego dziedzictwa narodowego

• Stanisława Szotik-Gawlik

SREBRNYM KRZYŻEM ZASŁUGI
za zasługi dla społeczności polskiej na Litwie, za rozwijanie polsko-litewskiej współpracy na rzecz zachowania i upamiętniania wspólnego dziedzictwa narodowego

• Marian Sokalski

SREBRNYM KRZYŻEM ZASŁUGI
za zasługi dla społeczności polskiej na Litwie, za rozwijanie polsko-litewskiej współpracy na rzecz zachowania i upamiętniania wspólnego dziedzictwa narodowego

• Ryszard Jankowski
• Anna Jesvilienė
• Eleonora Kvaščevičienė
• Wioletta Leonowicz
• ks. Ryszard Pieciun

BRĄZOWYM KRZYŻEM ZASŁUGI
za zasługi dla społeczności polskiej na Litwie, za rozwijanie polsko-litewskiej współpracy na rzecz zachowania i upamiętniania wspólnego dziedzictwa narodowego

• Beata Zarumna

DECYZJĄ MINISTRA KULTURY I DZIEDZICTWA NARODOWEGO RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 26 kwietnia 2024 r.
ODZNAKĘ HONOROWĄ „ZASŁUŻONY DLA KULTURY POLSKIEJ” otrzymała 

• Bożena Sosnowska

DECYZJĄ MINISTRA EDUKACJI I NAUKI RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 22 listopada 2023 r. za szczególne zasługi dla oświaty polskiej mniejszości narodowej na Litwie MEDALEM KOMISJI EDUKACJI NARODOWEJ została odznaczona 

• Konsul RP Irmina Szmalec.

 

Fot. Waldemar Dowejko / Ambasada RP w Wilnie