Polska na Litwie

W uroczystym otwarciu wystawy udział wzięli minister kultury Litwy Simonas Kairys, ambasador RP Konstanty Radziwiłł, wicedyrektor ds. kultury i nauki Pałacu Wielkich Książąt Litewskich dr. Ramunė Šmigelskytė-Stukienė, dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro oraz kuratorzy wystawy Wojciech Kalwat i Sebastian Pawlina.

Minister kultury Litwy S. Kairys podkreślił, że „dzięki tej wystawie będziemy mogli poznać ludzi, których znamy z nazw ulic. Badając ich losy będziemy mogli zrozumieć, że możemy wpływać na nasz los na naszą postawę. Należy też pamiętać o tym, że hasła walki o wolność i niepodległość nie wzięły się z niczego”.

„Litwini, Polacy, Ukraińcy i Białorusini mają długą tradycję zbrojnego oporu wobec agresora, czego potwierdzeniem jest Powstanie Styczniowe. Sygnałem do rozpoczęcia Powstania Styczniowego była groźba powszechnej mobilizacji i represje. Dziś moskiewska idea poszerzania Ruskiego Miru i brutalna agresja na Ukrainę są ponownie bodźcem do naszej solidarności i współpracy w obronie naszej suwerenności.” – przypomniał ambasador K. Radziwiłł.

Dyrektor Muzeum Historii Polski  R. Kostro zauważył, że „dzisiaj pamięć powstania styczniowego i trójdzielny herb z 1863 jest również symbolem współpracy i solidarności wobec rosyjskiej agresji, która toczy się na Ukrainie i która zagraża również Polsce i Litwie.”

We współpracy z Działem Edukacji MHP oraz Stowarzyszeniem Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie „Macierz Szkolna” w dniach 25-26 kwietnia w przestrzeni wystawy odbyły się warsztaty dla nauczycieli szkół polskich na Litwie oraz zajęcia edukacyjne dla młodzieży szkolnej.

Ekspozycja w litewskiej, polskiej i angielskiej wersji językowej składa się z dwóch części. Pierwsza z nich to historia powstania 1863–1864 przedstawiona w szesnastu pawilonach.  Początkiem opowieści są przedstyczniowe manifestacje, w dalszej części zwiedzający poznają m.in. przebieg walk, udział w nich wybranych postaci i grup społecznych, doniesienia światowej prasy, biżuterię patriotyczną czy powstańczą modę. Do opowiedzenia o powstaniu wykorzystywane są wspomnienia, relacje, archiwalne dokumenty, zdjęcia, grafiki czy fragmenty prasy z epoki. Podczas zwiedzania widzowie – zwłaszcza ci najmłodsi – będą mieli także okazję ułożyć wielkoformatowe puzzle czy zebrać komplet odbitek powstańczych pieczęci. 

W kolejnej części wystawy znajduje się multimedialna kopuła, gdzie pokazywana jest animacja prezentująca wybrane zagadnienia z okresu Powstania Styczniowego. Obrazy i dźwięki tworzą tu barwną, pełną zwrotów akcji opowieść o zrywie i pozwalają zwiedzającym przenieść się na chwilę w czasy insurekcji.

Wystawa w Wilnie eksponowana będzie do 19 maja 2024 r. Od 24 maja br. wystawa będzie prezentowana w Kownie przed Muzeum Wojskowym im. Witolda Wielkiego.

Współorganizatorami prezentacji wystawy w Wilnie i Kownie są Muzeum Historii Polski, Ambasada RP w Wilnie, Instytut Polski w Wilnie, Muzeum Narodowe - Pałac Wielkich Książąt Litewskich oraz Muzeum Wojskowe im. Witolda Wielkiego.