Polska na Litwie

Uroczysty pochówek, który odbył się 27 stycznia, poprzedziła msza święta w kościele pw. św. Anny w Jewiu (Vievis) z udziałem żołnierzy z obu krajów, lokalnej społeczności oraz m.in.: ambasador RP na Litwie Urszuli Doroszewskiej, wiceministra obrony narodowej Litwy Žilvinasa Tomkusa, mera Elektrėnai Kęstutisa Vaitukaitisa, zastępca dyrektora Litewskiego Centrum Badań Ludobójstwa i Ruchu Oporu Vytasa Lukšysa, attaché obrony płk Sławomira Pawlikowskiego oraz wiceprezesa IPN prof. Krzysztofa Szwagrzyka.

Mszę świętą wspólnie odprawili metropolita wileński abp Gintaras Grušas i biskup koszedarski Jonas Ivanauskas.

„Zbrojny konflikt polsko-litewski sprzed 100 lat to temat bolesny dla obu narodów, jednak coraz częściej potrafimy o nim rozmawiać bez złych emocji i uprzedzeń. Staramy się rozumieć i jednocześnie krytycznie oceniać racje ówczesnych przywódców politycznych i wojskowych, nastroje panujące w społeczeństwach, ponad wiek gnębionych przez rosyjski imperializm, stosujący zarówno nagą przemoc, jak i obracający przeciw sobie zniewolone narody zgodnie z bezwzględną zasadą „dziel i rządź” – powiedziała Ambasador RP na Litwie U. Doroszewska.

„Odrodzone państwa były efektem wysiłku patriotycznego swoich żołnierzy i obywateli oraz determinacji i silnej tożsamości narodowej” – wskazał w nadesłanym liście sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz. Podkreślił on, że „znaki pamięci toczonych wówczas walk stanowią groby wojenne, w których spoczywają obok siebie żołnierze nierzadko walczący wówczas po przeciwnych stronach frontów”.

"W tych czternastu prostych żołnierskich trumnach spoczywają szczątki tych, którzy 102 lata temu strzelali do siebie, których połączyła śmierć na tym samym polu bitwy i usypana przed laty troskliwą ręką bratnia mogiła. Honorami państwowymi, wojskowymi, uroczystą Mszą św., modlitwą złożeniem do grobu i należną żołnierzowi salwą honorową nad mogiłą żegnamy żołnierzy spod znaków polskiego orła i litewskiej pogoni. W tym szczególnym dniu, w tej szczególnej chwili czujemy dumę i satysfakcję z dobrze wypełnionego wobec naszych poległych przodków świętego i niezbywalnego obowiązku odnalezienia mogiły, szczątków, złożenia ich godnego do grobu. Jednocześnie odczuwamy żal, że dziś nie możemy jaszcze tak, jak chcielibyśmy zawołać ich po imieniu. Przyjdzie jednak taki czas i głęboko w to wierzę, że będziemy mogli to po polsku i po litewsku uczynić” - powiedział wiceprezes IPN prof. Krzysztof Szwagrzyk.

Po Mszy św. z kościoła św. Anny wyruszył kondukt pogrzebowy. Polscy i litewscy żołnierze spoczęli z honorami we wspólnej mogile.

Fot. Waldemar Dowejko