Wernisaż wystawy „WALKA O WOLNOŚĆ. Powstanie Styczniowe 1863–1864”
24.01.2023
24 stycznia Ambasada RP i Instytut Polski zorganizowały w Wilnie wernisaż przygotowanej przez Muzeum Historii Polski wystawy „WALKA O WOLNOŚĆ. Powstanie Styczniowe 1863–1864”.
W wernisażu wzięli udział Ambasador RP na Litwie Urszula Doroszewska, Dyrektor Muzeum Historii Polski Robert Kostro, Dyrektor DDPK w MSZ Litwy Marius Janukonis i Franciszkanin o. Marek Dettlaff.
Wystawę zaprezentowano na ogrodzeniu kościoła franciszkańskiego (ul. Trakų 7), w miejscu symbolicznym dla powstania. Franciszkanie nie tylko poparli zryw, na terenie ich klasztoru były przyjmowane przysięgi powstańcze i odprawiane msze święte w intencji powstańców. O. Dettlaff przypomniał istnienie dokumentu z 1864 r., w którym władza carska karze klasztory franciszkański i bernardyński za udział w powstaniu.
Ambasador Doroszewska podkreśliła, że "Historyczna wystawa przypomina o tym duchu, który na Litwie był bardzo mocny – o duchu Powstania Styczniowego".
Dyrektor Muzeum Historii Polski R. Kostro przyznał, że wystawa ukierunkowana jest głównie na zagranicznego odbiorcę – „chcemy tutaj na Litwie, ale również na Ukrainie, w krajach, które są spadkobiercami Rzeczypospolitej, przypomnieć powstanie styczniowe”.
Z kolei M. Janukonis, dyrektor DDPK MSZ Polski, wskazał na jej edukacyjne znaczenie - „w czasie przywracania pamięci o powstaniu, przypomina ona wspólną historię Litwy z Polską, ale też wszystkich narodów, które stanęły do walki z zaborcą”.
Przygotowana przez Muzeum Historii Polski na zamówienie Ministerstwa Spraw Zagranicznych wystawa „Walka o wolność. Powstanie Styczniowe 1863–1864 na 13 planszach w syntetyczny sposób przedstawia genezę największego zrywu niepodległościowego przeciwko rosyjskiemu zaborcy. Oprócz specyfiki powstańczej pokazuje przemiany, które zaszły w polskim społeczeństwie w czasie powstania, naświetla też role odegraną w walce przez poszczególne grupy społeczne. Zaakcentowana została rola pamięci o Powstaniu Styczniowym, która była jednym z filarów tożsamości państwa polskiego po odzyskaniu niepodległości w 1918 r. i jest żywa do dziś – czego najlepszym przykładem jest niedawny (2019) ponowny, państwowy pogrzeb przywódców i uczestników Powstania Styczniowego. Zidentyfikowane genetycznie szczątki powstańców odprowadzali z wileńskiej katedry na cmentarz na Rossie prezydenci Litwy i Polski oraz przedstawiciele Białorusi, Estonii, Łotwy i Ukrainy.
Ekspozycja będzie czynna w dniach 24 stycznia – 24 lutego 2023 r.
Fot. Waldemar Dowejko