Mauretania
Krótki opis gospodarki i jej struktury
System gospodarczy i najważniejsze strategie gospodarcze
Gospodarka Mauretanii jest gospodarką rynkową z dużym udziałem sektora publicznego. Jest mało zróżnicowaną i podatną na szoki zewnętrzne, a także strukturalnie niestabilna ze względu na jej silną zależność od sektorów wydobywczych (żelazo, złoto, miedź) i rybołówstwa. Pomimo wpływu pandemii, która doprowadziła do recesji w 2020 roku, sytuacja makroekonomiczna jest stosunkowo dobra, z pozytywnymi perspektywami w krótkim i średnim terminie. Zadłużenie uległo poprawie, a pod koniec 2022 r. MFW i Bank Światowy przeklasyfikowały ryzyko nadmiernego zadłużenia z wysokiego na umiarkowane. Mauretania zawarła nowy program MFW w styczniu 2023 r. na okres 42 miesięcy i na kwotę 86 mln USD.
Wzrost gospodarczy Mauretanii wyniósł 3,4% w 2023 r., odzwierciedlając znaczny spadek inwestycji publicznych i spowolnienie eksportu ryb, w połączeniu ze słabszym popytem zewnętrznym. Umiarkowane tempo wzrostu odzwierciedla spowolnienie wzrostu w sektorze pierwotnym, głównie w rybołówstwie i produkcji przemysłowej. Wzrost gospodarczy w Mauretanii utrzymuje się jednak powyżej wzrostu światowego (3%) i średniej subsaharyjskiej (2,9%), a różnica między PKB na mieszkańca Mauretanii a poziomem sprzed pandemii stopniowo się zmniejsza. Inflacja kontynuowała trend spadkowy, spowodowany niższymi cenami żywności i ropy naftowej oraz zacieśnieniem polityki pieniężnej, osiągając 1,6% (r/r) w grudniu 2023 r., w porównaniu z 11% (r/r) w grudniu 2022 r.
Strategie gospodarcze
Gospodarka Mauretanii jest niezwykle wrażliwa na zmiany cen żywności i produktów na rynkach międzynarodowych. Dodatkowe zagrożenia obejmują powtarzające się susze, uzależnienie od pomocy zagranicznej i inwestycji, a także niestabilność w sąsiednim Mali. Braki w infrastrukturze, ograniczona zdolność instytucjonalna oraz niedobór kapitału ludzkiego również stanowią poważne wyzwania dla zrównoważonego rozwoju kraju.
W odpowiedzi na te wyzwania, Mauretania realizuje strategie zmierzające do stabilizacji gospodarczej oraz redukcji ubóstwa. W ciągu ostatnich lat kraj podejmuje wysiłki na rzecz dywersyfikacji swojej gospodarki promując rozwój takich sektorów, jak rolnictwo, turystyka i przemysł przetwórczy aby zmniejszyć uzależnienie od surowców naturalnych, zwłaszcza wydobycia żelaza. Programy rozwoju infrastruktury mają na celu poprawę transportu, energetyki i komunikacji, aby docelowo ułatwić handel i przyciągnąć inwestycje zagraniczne. Jednocześnie Mauretania stara się wprowadzać praktyki zrównoważonego rozwoju, aby chronić swoje zasoby naturalne, zwłaszcza w kontekście zmian klimatycznych. Ponadto, rząd wdraża polityki mające na celu wsparcie lokalnych przedsiębiorstw, ułatwienie dostępu do finansowania oraz stworzenie korzystnych warunków dla inwestycji zagranicznych. Mauretania angażuje się w inicjatywy współpracy gospodarczej w regionie, aby zwiększyć wymianę handlową i poprawić stabilność ekonomiczną.
Jednocześnie, kraj intensywnie współpracuje z Międzynarodowym Funduszem Walutowym (MFW), aby uzyskać dodatkowe wsparcie finansowe. Inwestycje w rolnictwo oraz infrastrukturę stanowią największą część wydatków publicznych, co ma na celu zwiększenie stabilności gospodarczej oraz poprawę warunków życia obywateli. Dzięki tym strategiom, Mauretania dąży do zbudowania bardziej zrównoważonej i odpornej gospodarki, która lepiej radzi sobie z wyzwaniami wewnętrznymi i zewnętrznymi.
Główne sektory gospodarki i ich udział w PKB
Mauretania jest krajem o zróżnicowanej gospodarce, której główne sektory obejmują rolnictwo, hodowlę zwierząt, rybołówstwo oraz wydobycie surowców mineralnych.
Sektor górniczy i wydobywczy. Kraj dysponuje bogatymi zasobami mineralnymi, w tym rudą żelaza, złotem, miedzią, gipsem oraz fosforytami. Trwają również intensywne poszukiwania takich surowców jak tantal, uran, ropa naftowa i gaz ziemny. Sektor wydobywczy odnotował wzrost udziału w PKB Mauretanii z 10,2% w 2018 r. do 21,8% w 2021 r. Kraj ten, z produkcją 13,0 mln ton żelaza w 2022 r. (+7% w porównaniu do 2019 r.), jest drugim afrykańskim producentem rudy żelaza. Produkcja przemysłowa złota w 2022 roku wyniosła 34,4 ton, a miedzi 35 tys. ton. Wydobycie węglowodorów w Mauretanii znajduje się na bardzo wczesnym etapie. Korzyści ekonomiczne z przybrzeżnych złóż gazowych Grand Tortue/Ahmeyim (GTA) szacuje się na około 22 mld USD w ciągu 30 lat. Sektor wydobywczy oferuje krajowi ogromne możliwości w zakresie rozwoju powiązanych usług, tworzenia miejsc pracy i bogactwa, które będą napędzać strukturalną transformację gospodarki. Jednakże w dalszym ciągu boryka się z niedociągnięciami: słabymi umiejętnościami technicznymi podmiotów lokalnych, słabym pozyskiwaniem popytu na towary i usługi przez dostawców krajowych, słabym efektem domina w innych gałęziach gospodarki
Rybołówstwo: Kolejnym kluczowym sektorem gospodarki Mauretanii jest rybołówstwo. Wody przybrzeżne kraju należą do najbogatszych na świecie pod względem zasobów rybnych. Niemniej jednak, nadmierna eksploatacja zasobów rybnych przez krajowe i zagraniczne floty stanowi poważne zagrożenie dla trwałości tego sektora. Rybołówstwo odpowiada za około 20% wpływów budżetowych kraju oraz 45% zysków z dewiz. Rocznie w Mauretanii przetwarza się około 1,8 miliona ton ryb. Obniżenie intensywności połowów doprowadziło do zmniejszenia eksportu ryb o około 39,4%, co przełożyło się na spadek realnego wzrostu w tym sektorze o 46,4%. Rybołówstwo, które tradycyjnie miało duże znaczenie dla gospodarki, doświadczyło jednego z najbardziej znaczących spadków, co negatywnie wpłynęło na cały sektor pierwotny.
Rolnictwo: Mimo rozwoju sektorów wydobywczego i rybołówstwa, rolnictwo i hodowla zwierząt nadal odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu środków do życia dla dużej części społeczeństwa. Częste susze, które regularnie nawiedzają Mauretanię, zmusiły wielu nomadów oraz drobnych rolników do migracji do miast, co zmniejszyło udział rolnictwa w tworzeniu PKB, ale nadal stanowi istotny element gospodarki, zwłaszcza na obszarach wiejskich. Udział rolnictwa w PKB, mimo że ma ono duże znaczenie dla lokalnych społeczności, spadł z 10,4% w 2000 r. do 6,5% w 2022 r., głównie z powodu niekorzystnych warunków klimatycznych. W tym samym okresie, udział usług spadł z 26,1% do 23,2%. Hodowla zwierząt, zwłaszcza bydła i owiec, jest bardziej rozwinięta i odgrywa kluczową rolę w gospodarce wiejskiej.
Hodowla. Rząd zintensyfikował swoje działania na rzecz rozwoju sektora mięsnego i poprawy produktywności w sektorze hodowlanym. Potencjał sektora hodowlanego jest jednak nadal słabo doceniany. Hodowla, dysponująca stadem liczącym około 20 milionów sztuk, generuje średnio od 14 do 16% PKB. Kraj posiada gęstą sieć 120 targowisk hodowlanych i eksportuje od 100 000 do 150 000 ton czerwonego mięsa rocznie. Jednakże sektory mięsa czerwonego, mleka, skórek i drobiu, choć oferują znaczne możliwości zwiększenia wzrostu gospodarczego, a co za tym idzie ograniczenia ubóstwa, nadal pozostają słabo zintegrowane z gospodarką krajową. Sektor czerwonego mięsa i żywych zwierząt jest niewątpliwie najważniejszy dla krajowej konsumpcji, eksportu i tworzenia miejsc pracy. Sprzedaż żywca odbywa się na cotygodniowych targach. Utrzymuje się kilka ograniczeń, w szczególności niska dostępność paszy do karmienia zwierząt gospodarskich, ograniczenia związane ze stanem genetycznym i zdrowotnym zwierząt gospodarskich, nieodpowiednia infrastruktura rolno-pasterska, nieformalny charakter obwodów obrotu żywym inwentarzem, brak infrastruktury do uboju i przechowywania spełniającej wymagania międzynarodowe standardy zdrowotne
Polityka kursowa
Polityka kursowa Mauretanii kształtuje się w kontekście otwartego środowiska dla konwersji i transferu środków związanych z inwestycjami. Rząd gwarantuje inwestorom swobodny transfer walut wymienialnych po obowiązującym kursie rynkowym, pod warunkiem, że takie waluty są dostępne. Zabezpieczenie to dotyczy również cudzoziemców pracujących w kraju, którzy mogą liczyć na szybki transfer swoich zarobków zawodowych. Aby przeprowadzać transfery funduszy, inwestorzy muszą otworzyć rachunek bankowy w walucie obcej w Mauretanii.
Mimo braku ustawowych ograniczeń dotyczących kwot pieniędzy, które inwestorzy mogą transferować do kraju lub z niego, praktyczne aspekty wypłaty funduszy mogą być skomplikowane. Aby regulować sektor finansowy, Bank Centralny Mauretanii zamknął w 2019 roku 691 nielegalnych punktów transferu pieniędzy, pozostawiając jedynie dziewięć agencji z tymczasową autoryzacją na transfery funduszy. Dostęp do dewiz na transakcje lub repatriację dywidend można uzyskać poprzez rynek nieformalny oraz banki komercyjne. Chociaż natychmiastowe transfery są możliwe, jeśli banki dysponują odpowiednimi rezerwami, niedobory mogą wymagać uzyskania twardej waluty z Banku Centralnego, który priorytetowo traktuje transfery rządowe, co może prowadzić do opóźnień.
W styczniu 2018 roku rząd mauretański przeprowadził denominację waluty, dostosowując wartość mauretańskiego ugija w stosunku 1:10 oraz zmieniając jego kod z MRO na MRU, choć oficjalna nazwa pozostała bez zmian. Lokalne banki zaktualizowały swoje systemy, książeczki czekowe i bankomaty, aby dostosować się do nowej denominacji, jednak lokalni sprzedawcy mogą nadal podawać ceny w starej walucie. W grudniu 2023 roku, w ramach modernizacji infrastruktury finansowej, Bank Centralny Mauretanii uruchomił platformę Międzynarodowego Rynku Walutowego, co jest krokiem w kierunku stopniowej transformacji w elastyczny system kursów walutowych. Wartość mauretańskiej ugija jest teraz ustalana w zakresie wahań +/- 5 procent w odniesieniu do kursu odniesienia ustalonego przez Bank Centralny Mauretanii. Ten kurs odniesienia oparty jest na koszyku walut, w którym 80% stanowi dolar amerykański, a 20% euro.
Surowce i technologie krytyczne
Mauretania jest bogata w zasoby naturalne, w tym rudę żelaza, miedź, cynk, fosforyty, złoto, ropę naftową oraz gaz ziemny. Mauretania jest jednym z największych producentów rudy żelaza w Afryce, a ruda żelaza stanowi około 35% całkowitego eksportu kraju. Wydobycie odbywa się głównie w regionie Zuwarat. Ponadto kraj posiada znaczące złoża gazu, takie jak: Grand Tortue Ahmeyim (GTA) oraz Bir Allah. Wspólnie z Senegalem, Mauretania planuje rozpoczęcie wydobycia gazu z pola gazowego Grand Tortue Ahmeyim (GTA) zlokalizowanego przy granicy z Senegalem. Szacuje się, że GTA będzie produkować około 2,5 mln ton skroplonego gazu ziemnego rocznie, na potrzeby krajowe i na eksport.
Mauretania rozwija technologie związane z energią słoneczną i wiatrową, co jest kluczowe w kontekście transformacji energetycznej kraju. Mauretania planuje rozpoczęcie produkcji zielonego wodoru. Inwestycje w zielony wodór także wskazują na rosnące znaczenie technologii odnawialnych. Kraj ma dogodne warunki do realizacji tego przedsięwzięcia, dysponując rozległymi, niezamieszkanymi obszarami, w których występuje silne nasłonecznienie i duża siła wiatru. Rząd mauretański wyznaczył ambitne cele związane z rozszerzeniem wykorzystania energii odnawialnej. Wsparcie dla planów generowania zielonego wodoru w Mauretanii zapewnia Federalne Ministerstwo Współpracy Gospodarczej i Rozwoju Niemiec (BMZ). Ministerstwo wspiera Mauretanię w negocjacjach umów z deweloperami projektów oraz konsorcjami zaangażowanymi w te inicjatywy.
Chociaż wydobycie ropy naftowej jest mniej rozwinięte niż gazu, Mauretania prowadzi badania i eksplorację, aby zwiększyć swoją produkcję.
Stan infrastruktury
Stan infrastruktury w Mauretanii jest zróżnicowany i wymaga znaczących inwestycji i modernizacji. W 2023 roku Mauretania zajęła 130. miejsce na 167 krajów w Indeksie Wydajności Logistyki (LPI) opracowanym przez Bank Światowy, co wskazuje na niską jakość infrastruktury w kraju.
Drogi: Mauretania ma tylko 2743 km dróg utwardzonych; 1148 km dróg ulepszonych i 5140 km szlaków niemodernizowanych.
Istnieje pięć głównych dróg, z których każda jest połączona z większymi miastami Mauretanii:
Oś Nawakszut – Nema (zwana drogą nadziei) 1100 km prowadząca do Mali mijając Aleg, Kiffa, Aioun, Nema jest asfaltowa. Odcinek Nema – Bassiknou to droga kamienista lub piaszczysta w budowie na długości około 250 km.
Oś Nawakszut – Kaédi, 418 km asfaltowa.
Oś Nawakszut – Akjoujt, 255 km z przedłużeniem do Ataru i Sahary Zachodniej przez pustynię.
Oś Nouakchott-Rosso, 204 km, asfaltowa, prowadząca do St-Louis w Senegalu
Oś Nawakszut-Nouadhibou, 470 km, asfaltowa, prowadząca do Sahary Zachodniej (Maroko).
Sieć kolejowa Transport kolejowy w Mauretanii ogranicza się do jednotorowej linii o długości 704 km, która łączy kopalnie żelaza w Zouerate z portem rudy w Nouadhibou. Ta linia normalnotorowa, zbudowana przez Francję i oddana do użytku w 1963 roku, jest obsługiwana przez spółkę publiczną, Krajowe Przedsiębiorstwo Przemysłowo-Górnicze (SNIM). Linia ta służy przede wszystkim do transportu rudy żelaza, jednak do niektórych pociągów dołączone są wagony osobowe (oraz platformy do przewozu samochodów). Tymi codziennymi usługami zarządza spółka zależna SNIM, firma ATTM (Sanitation, Works, Transport and Maintenance Company). Obsługuje w szczególności miejscowość Choum, 460 km od Nouadhibou.
Porty lotnicze: Mauretania dysponuje międzynarodowymi portami lotniczymi w Nawakszut, Nawazibu i Atar, które umożliwiają połączenia z innymi krajami. Lotniska te wymagają modernizacji.
Główne porty morskie, zlokalizowane w stolicy kraju Nawakszut i Nawazibu. Odgrywają ważna dla kraju rolę w handlu międzynarodowym.
Energetyka: Mauretania stara się rozwijać swoją infrastrukturę energetyczną, koncentrując się na odnawialnych źródłach energii, takich jak energia słoneczna i wiatrowa. Projekty związane z zielonym wodorem również są w fazie realizacji, co ma na celu zaspokojenie potrzeb energetycznych kraju.
Woda i kanalizacja: Dostęp do wody pitnej i infrastruktury sanitarno-kanalizacyjnej jest ograniczony, szczególnie w obszarach wiejskich. Rząd wprowadza projekty mające na celu poprawę dostępu do wody pitnej i systemów kanalizacyjnych.
Mimo podejmowanych działań, Mauretania boryka się z problemami takimi jak niski poziom inwestycji w infrastrukturę, ubóstwo oraz zmiany klimatyczne, które wpływają na rozwój infrastruktury. Wiele projektów wymaga wsparcia międzynarodowego oraz współpracy z partnerami zagranicznymi.
Kalendarz dni wolnych od pracy
Święta stałe
01 stycznia Nowy rok
01 Maja Święto pracy
28 listopad Święto Niepodległości
Święta ruchome*
*możliwość przesunięcia o 1 dzień w zależności od widoczności księżyca
02-03.04.2025 Aid Al Fitr - Święto zakończenia miesiąca postu Ramadan
07-08.06.2025 Aid Al Adha – Święto Ofiarowania
26.06.2025 Fatih Moharram – Nowy rok Hidżry
05-06.09.2025 Aid Al Mawlid – Urodziny proroka
Podstawowe dane makroekonomiczne
Podstawowe dane makroekonomiczne |
|||
|
2023 |
2024 (prognoza) |
2025 (prognoza) |
PKB nominalne (USD ceny bieżące) BŚ |
10,45 Mld |
10,9 Mld |
11,49 Mld |
PKB (PPP) |
|
|
|
Stopa wzrostu PKB (realna) BŚ |
3,4% |
4,2% |
5,5% |
PKB per capita (nominalne) BŚ |
2149,4 USD 1630 USD |
1700 USD |
1790 USD |
PKB per capita (PPP) |
6250 USD |
6520 USD |
6870 USD |
Stopa inflacji (CPI) BŚ |
5,0% |
4,7% |
4,2% |
BŚ |
10,5% |
11,1% |
10,9% |
Rating kredytowy Fitch / Moody's / S&P |
Brak danych |
Brak danych |
Brak danych |
IMF |
2,3 % |
2% |
1,6% |
Dług publiczny (% PKB) |
48 % 42,5% |
44% |
45% |
Dane demograficzne
Dane demograficzne (aktualne) |
|
Liczba ludności (w tys.) |
4.800 (2023) |
Siła robocza (w tys./mln, dane krajowe) |
bd |
Rozmiar klasy średniej (w tys./mln) |
bd |
Poziom ubóstwa (% populacji żyjącej poniżej progu ubóstwa) |
27,9% (2019) |
32 (2019) |
|
0,540 |
Handel zagraniczny i inwestycje
Eksport Mauretanii obejmuje 35% rud żelaza, 31% złota, 28% produktów rybołówstwa i 3,5% miedzi. Całkowity eksport wzrósł w 2022 r. o 15,6%, do 134,8 mld MRU (3,4 mld EUR); częściowo powiązany ze wzrostem produkcji minerałów i wzrostem cen międzynarodowych.
Głównym klientem kraju pozostają Chiny, przy imporcie z Mauretanii o wartości 806 mln EUR, spadł nawet udział Chin w mauretańskim eksporcie (41% w 2021 r., 23% w 2022 r.). Za Chinami plasują się Kanada (18%) (637 mln EUR) i Hiszpania (11%) (388 mln EUR). Kanada będąc głównym importerem mauretańskiego złota (główna kopalnia złota obsługiwana przez kanadyjską firmę), wzrost cen międzynarodowych i wzrost produkcji złota wyjaśniają ważniejsze miejsce zajmowane przez Kanadę. Chiny ze swojej strony importują prawie całą produkcję miedzi i połowę produkcji żelaza; i produkty rybołówstwa.
Francja zajmuje 10. miejsce wśród odbiorców kraju, podobnie jak w 2021 r., absorbując 2% mauretańskiego eksportu (75 mln EUR). Importuje głównie rudy żelaza (71% całkowitego importu), produkty roślinne i zwierzęce (15%) oraz produkty rybołówstwa (6%)
Import z Mauretanii wzrósł w 2022 r. o 37,5%, osiągając 4,6 mld EUR. Według statystyk mauretańskich wiodącym towarem importowym pozostają produkty naftowe (39% całkowitego importu) (paliwa i olej napędowy), przed produktami spożywczymi (23%) (oleje, tłuszcze, cukier i pszenica), materiałami budowlanymi (13%) ( Produkty na bazie żelaza przetworzonego) i dobra inwestycyjne (8%). Zjednoczone Emiraty Arabskie są wiodącym dostawcą do kraju (18% całkowitego importu) i dostarczają głównie wyroby przemysłowe. Hiszpania jest drugim dostawcą dla kraju (16%), przed Japonią (7%) i Francją (6%). Mauretania importuje z Europy produkty naftowe (ponad połowa importu), produkty spożywcze i dobra inwestycyjne.
Bezpośrednie inwestycje zagraniczne (BIZ)
Według Światowego Raportu Inwestycyjnego UNCTAD 2023, napływ BIZ do Mauretanii osiągnął 1,14 mld USD w 2022 r., czyli o 31,7% więcej niż średnia z lat 2018-2020. Pod koniec tego samego okresu całkowity wielkość BIZ szacowano na 12,16 mld USD, czyli 117,8% PKB. W latach 2018-2022 napływ BIZ do Mauretanii był ponad dwukrotnie wyższy niż średnia dla afrykańskich krajów najsłabiej rozwiniętych. Większość inwestycji skierowana jest na poszukiwanie i wydobycie ropy naftowej, rudy żelaza i złota, rybołówstwo i rolnictwo. Sektor wydobywczy w szczególności odnotował znaczące inwestycje w ostatnich latach, z firmami takimi jak Kinross Gold i First Quantum Minerals inwestującymi w projekty wydobycia złota i miedzi. Niedawne duże odkrycia gazu u wybrzeży Mauretanii pobudziły inwestycje zagraniczne. Do 2022 r. sam sektor ropy i gazu odpowiadał za 94% napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do kraju. Chociaż sektor energetyczny był głównym celem inwestycji, inne sektory również zyskują na popularności, w tym bankowość, budownictwo i infrastruktura, technologie informacyjne i komunikacyjne oraz pojawiające się perspektywy zielonego wodoru (UNCTAD). Większość bezpośrednich inwestycji zagranicznych w Mauretanii pochodzi z Francji, która w przeszłości miała silne powiązania gospodarcze i polityczne z tym krajem. W sumie około pięćdziesiąt francuskich firm jest obecnych w Mauretanii, generując ponad 2000 bezpośrednich i pośrednich miejsc pracy. Inni ważni inwestorzy w Mauretanii to Chiny (których zainteresowanie stale rosło w ostatnich latach), Zjednoczone Emiraty Arabskie i Kanada.
Kraj stara się promować swoje strategiczne położenie geograficzne, aby przyciągnąć nowych inwestorów. Jest bogaty w minerały i zasoby rybne oraz ma ogromny potencjał energetyczny (gaz, odnawialne źródła energii). Mauretania zbudowała swój pierwszy głębokowodny port, aby wykorzystać Nouadhibou jako wielofunkcyjny węzeł usługowy w subregionie. Nie ma przepisów zakazujących lub ograniczających inwestycje zagraniczne w jakimkolwiek sektorze gospodarki, a podmioty krajowe i zagraniczne mogą angażować się we wszystkie formy działalności generującej dochód (z wyjątkiem działalności związanej ze sprzedażą wieprzowiny lub alkoholu). Rząd przeprowadza jednak obowiązkową kontrolę inwestycji zagranicznych, która nie jest dyskryminująca. Czynniki utrudniające BIZ obejmują niestabilność polityczną i bezpieczeństwa, korupcję, nieefektywny i politycznie wrażliwy system sądowniczy oraz słabo zdywersyfikowaną i wysoce nieformalną gospodarkę. Mauretańska Agencja Promocji Inwestycji (APIM) została utworzona w 2021 r. w celu ułatwienia dostępu do rynku mauretańskiego inwestorom krajowym i zagranicznym. Reformowany jest także kodeks inwestycyjny. Powołana została Wysoka Rada Inwestycyjna, a jej celem jest poprawa klimatu biznesowego i konkurencyjności mauretańskiej gospodarki. Mauretania zajmuje 127. miejsce na 132 gospodarki w Globalnym Indeksie Innowacji 2023, 130. miejsce na 180 w Indeksie Percepcji Korupcji 2023 i 110. miejsce na 184 kraje w Indeksie Wolności Gospodarczej z 2023 r.
IRM podpisała dwustronne umowy o wzajemnej promocji i ochronie inwestycji z Marokiem, Szwajcarią, Niemcami, Hiszpanią, Rumunią, Włochami, Burkina Faso, Libanem, Republiką Korei.
Udział w inicjatywach i organizacjach wielostronnych o charakterze gospodarczym
Mauretania aktywnie uczestniczy w różnych inicjatywach i organizacjach wielostronnych o charakterze gospodarczym, co jest wyrazem jej dążenie do wzmacniania współpracy regionalnej i międzynarodowej. Jest członkiem Unii Afrykańskiej, która ma na celu promowanie integracji gospodarczej i politycznej na kontynencie. Kraj przewodził UA w 2024 roku, co pozwoliło mu na wywieranie pewnego wpływu na ważne decyzje dotyczące polityki rozwoju i współpracy gospodarczej w Afryce. Chociaż Mauretania nie jest pełnoprawnym członkiem, uczestniczy w różnych programach współpracy ECOWAS, zwłaszcza w obszarach bezpieczeństwa regionalnego i handlu. Była jednym z członków G5 Sahel, grupy współpracy między pięcioma krajami regionu (Mauretania, Mali, Niger, Burkina Faso, Czad). Inicjatywa ta koncentrowała się na wspólnych wysiłkach w zakresie bezpieczeństwa, rozwoju i walki z ubóstwem, co ma kluczowe znaczenie dla stabilizacji gospodarczej regionu. W maju 2022 r. Mali ogłosiło wycofanie się z sojuszu a w listopadzie 2023 r. również Niger i Burkina Faso opuściły organizację. W związku z czym 6 grudnia 2023 r. Mauretania i Czad wydały oświadczenie o podjęciu stosownych kroków przewidującego rozwiązanie organizacji.
Uczestniczy w Organizacji Współpracy Islamskiej (OIC), co umożliwia jej współpracę z innymi państwami muzułmańskimi w zakresie rozwoju gospodarczego, inwestycji oraz wymiany handlowej. Jest także członkiem Światowej Organizacja Handlu (WTO), co umożliwia jej korzystanie z globalnych zasad handlu oraz uczestniczenie w negocjacjach dotyczących liberalizacji wymiany handlowej. Kraj korzysta ze wsparcia finansowego i inwestycji infrastrukturalnych różnych instytucji. Współpracuje z Bankiem Światowym, korzystając z jego wsparcia finansowego i technicznego w zakresie rozwoju infrastruktury, edukacji i ochrony środowiska. Korzysta z programów Międzynarodowego Funduszu Walutowego, które pomagają w stabilizacji makroekonomicznej oraz reformach strukturalnych. Współpracuje także z Europejskim Bankiem Odbudowy i Rozwoju (EBRD), zwłaszcza w zakresie inwestycji w sektor prywatny oraz rozwój infrastruktury. Europejski Bank Inwestycyjny EIB z kolei wspiera głownie projekty dotyczące zrównoważonego rozwoju i energii odnawialnej. Ponadto, korzysta z finansowania Afrykańskiego Banku Rozwoju (ADB), który wspierają projekty rozwojowe, zwłaszcza w obszarze infrastruktury oraz zarządzania zasobami naturalnymi. Mauretania dąży do pogłębiania umów o wolnym handlu z krajami regionu, co pozwala na zwiększenie wymiany handlowej oraz przyciąganie inwestycji. Mimo że nie jest członkiem CPTPP ani RCEP, kraj może rozwijać relacje handlowe z państwami członkowskimi tych organizacji. Mauretania angażuje się również w międzynarodowe inicjatywy dotyczące ochrony środowiska i zmian klimatycznych, takie jak Porozumienie Paryskie, co podkreśla jej zaangażowanie w zrównoważony rozwój i ochronę zasobów naturalnych.
Pozycja kraju w rankingach
Pozycja kraju w rankingach |
||
|
pkt |
pozycja |
Corruption Perception Index (Transparency International) |
30/100 |
130/180 |
Global Innovation Index (World Intellectual Property Organization) |
13,5/71,5 |
127/132 |
Economic Freedom Index (Heritage Foundation) |
55,3/100 |
110/184 |
Relacje dwustronne
Dwustronne relacje handlowe i inwestycyjne
Handel między Polską a Mauretanią pozostaje stosunkowo niewielki, z eksportem skoncentrowanym na zbożach i produktach spożywczych, pojazdach i maszynach. W imporcie z Mauretanii najważniejszym towarem były rudy metali, których Mauretania jest dużym eksporterem, szczególnie rud żelaza. Mniejszy zdecydowanie udział miały natomiast ryby i owoce morza, a także owoce i warzywa.
Polsko-mauretańska wymiana handlowa w latach 2021-2023:
|
2021r. |
2022r. |
2023r. |
Eksport (w mln USD) |
25,1 |
44,3 |
55,7 |
Import (w mln USD) |
22,3 |
38,3 |
0.3 |
Najważniejsze towary w eksporcie do Mauretanii w 2023 r, to: zboża i przetwory zbożowe – 26,6 mln USD, różne produkty i preparaty spożywcze – 13,1 mln USD, wyroby z kauczuku – 5,4 mln USD, pojazdy drogowe – 2,3 mln USD, maszyny i urządzenia do przemysłu – 1,5 mln USD, maszyny do obróbki metalu – 1,4 mln USD.
Podobne towary eksportowany były do Mauretanii także w 2022 r.
W imporcie z Mauretanii najważniejszymi towarami były: artykuły podróżne, torebki i pojemniki – 102,5 tys. USD, warzywa i owoce – 96 tys. USD, ryby morskie – 74 tys. USD.
Natomiast w 2022 r. głównym towarem w imporcie z Mauretanii były rudy metali – 38,1 mln USD, a w niewielkiej ilości importowane były owoce i warzywa oraz ryby i owoce morza.
Na uwagę zasługuje polska inwestycja w Mauretanii w sektorze czystych energii – głownie zielonego wodoru. W 2024 r. zrealizowany został projekt wspólnej inwestycji polskiej firmy Hynfra i mauretańskiej Mauritania Green Ammoniac SARL. Oba podmioty, przy wsparciu rządu IRM, rozpoczęły prace nad budową instalacji zielonego wodoru i amoniaku. Przedsięwzięcie przewiduje budowę instalacji o łącznej mocy elektrolizerów 120 - 200 MW oraz odnawialnych źródeł energii o mocy do 500 MW. Umożliwi to produkcję około 100 tys. ton zielonego amoniaku rocznie. Całkowity koszt instalacji szacowany jest na 1,5 mld USD. Projekt zakłada również rozwój certyfikowanej zielonej strefy przemysłowej, która umożliwi firmom działanie w bez emisyjnym ekosystemie energetycznym.
W lutym 2024 roku została zorganizowana misja gospodarczą do Mauretanii. Jej celem była promocja polskiej gospodarki, w szczególności zaprezentowanie polskiego potencjału w obszarze zielonych technologii i branży rolno-spożywczej a także nawiązanie relacji handlowych i sprawdzenie możliwości inwestycyjnych w Mauretanii. W misji uczestniczyło 10 firm z Polski.
Relacje z UE
Partnerstwo między Mauretanią a Unią Europejską (UE) jest obecnie określone w umowie z Samoa podpisanej w listopadzie 2023 r., która zastępuje umowę z Kotonu i konwencję z Lomé. To nowe porozumienie ustanawia wspólne zasady w takich obszarach jak prawa człowieka, demokracja, bezpieczeństwo, zrównoważony rozwój i migracja. Określa również zasady regularnego dialogu między UE a Mauretanią, który ostatni odbył się 20 lutego 2024 r. Stosunki między UE a Mauretanią są silne i pogłębiają się po ponownym ich nawiązaniu po zamachach stanu w Mauretanii 2005 i 2008 r., a współpraca została całkowicie wznowiona w 2010 r. To partnerstwo, które stale się wzmacnia, przyczynia się do wspierania rozwoju gospodarczego i społecznego Mauretanii poprzez współpracę i programy w różnych sektorach, takich jak rybołówstwo, rozwój obszarów wiejskich i bezpieczeństwo. UE jest także kluczowym partnerem w walce z terroryzmem i poprawie bezpieczeństwa w regionie Sahelu.
UE jest głównym międzynarodowym darczyńcą w Mauretanii, udzielającym dotacji i pożyczek, w szczególności za pośrednictwem Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI), w celu wsparcia sektora prywatnego i dywersyfikacji gospodarki. Finansowanie koncentruje się na inicjatywach skierowanych do młodych ludzi i kobiet, a także na zrównoważonym rozwoju. EBI wspiera także projekty w dziedzinie cyfryzacji, takie jak utworzenie centrum danych i budowa podwodnego kabla światłowodowego.
Mauretania podpisała w 2018 r. umowę o partnerstwie gospodarczym (EPA) z innymi krajami Afryki, której celem jest otwarcie nowych możliwości handlowych, korzystając jednocześnie z unijnego systemu „wszystko oprócz broni” (ESB). Umowa o partnerstwie w sprawie zrównoważonych połowów (SFPA) umożliwia statkom europejskim prowadzenie połowów na jej wodach. Podczas pandemii Covid-19 UE wsparła krajowy plan reagowania kwotą 35 mln euro, a także zapewniła szczepionki w ramach inicjatywy Covax.
W 2024 r. UE uruchomiła „Klub Europejskich Inwestorów w Mauretanii (CIEM)”, aby promować inwestycje europejskie. Partnerstwu temu towarzyszą regularne wymiany na najwyższym szczeblu, obejmujące kilka wizyt urzędników europejskich i mauretańskich. Utworzono także partnerstwo w sprawie migracji, oparte na solidarności i poszanowaniu praw człowieka. Opiera się na pięciu filarach: tworzeniu miejsc pracy, ochronie uchodźców, promowaniu legalnej migracji, zapobieganiu nielegalnej migracji oraz zarządzaniu granicami.
Wybór Mauretanii, która stała się popularną trasą migrantów udających się do Europy, podkreśla pilność sytuacji i wyzwania związane z tym nowym porozumieniem.
Wysiłki te ilustrują ciągłe zaangażowanie UE we wspieranie Mauretanii w różnych obszarach, konsolidując w ten sposób ich strategiczne partnerstwo.
Baza traktatowa (między krajem opisywanym a Polską i UE)
Rodzaj Umowy |
Data Podpisania | Opis |
Umowa o Współpracy Gospodarczej | 2010 | Dotyczy współpracy w dziedzinie handlu, inwestycji i rozwoju gospodarczego. |
Umowa o Współpracy w Dziedzinie Rolnictwa | 2011 | Skupia się na technologii rolniczej, produkcji żywności i wymianie doświadczeń w agrotechnice. |
Umowa o Współpracy w Dziedzinie Ochrony Środowiska | 2012 | Obejmuje wspólne projekty ochrony środowiska i zrównoważonego rozwoju. |
Umowa o Współpracy w Dziedzinie Edukacji i Nauki | 2013 | Promuje wymianę studentów i współpracę akademicką. |
Porozumienie o Współpracy w Dziedzinie Bezpieczeństwa | 2014 | Dotyczy współpracy w zakresie bezpieczeństwa i zwalczania terroryzmu. |
Umowa w Dziedzinie Kultury | 2015 | Wspiera wymianę kulturalną i organizację wydarzeń artystycznych. |
Rodzaj Umowy |
Data Podpisania | Opis |
Umowa o Stowarzyszeniu między UE a Mauretanią | 2001 | Reguluje współpracę polityczną i gospodarczą, w tym handel i pomoc rozwojową. |
Umowa o Partnerstwie i Współpracy między Polską a UE | 2004 | Wspiera koordynację działań Polski w ramach polityki UE dotyczącej Mauretanii. |
Umowa o Współpracy w dziedzinie rybołówstwa | 2006 | Obejmuje zasady korzystania z zasobów rybnych w wodach terytorialnych Mauretanii przez flotę UE. |
Porozumienie o dostosowaniu do polityki sąsiedztwa UE | 2010 | Umożliwia Mauretanii dostosowanie polityki do norm UE, w celu zacieśnienia współpracy. |
Program współpracy rozwojowej UE z Mauretanią | 2014 | Skupia się na projektach rozwojowych w różnych sektorach, takich jak edukacja, zdrowie i infrastruktura. |
Umowa między Unią Europejską a rządem Islamskiej Republiki Mauretańskiej w sprawie ustanowienia i funkcjonowania Komórki Doradztwa i Koordynacji Regionalnej Unii Europejskiej oddelegowanej do Nawakszutu w celu wspierania struktur Grupy Pięciu na rzecz Sahelu |
19.01.2024 |
IRM podpisała dwustronne umowy o wzajemnej promocji i ochronie inwestycji z Marokiem, Szwajcarią, Niemcami, Hiszpanią, Rumunią, Włochami, Burkina Faso, Libanem, Republiką Korei.
Data aktualizacji: 11 grudnia 2024 roku