Poland in the Netherlands

De Ambassade van de Republiek Polen in het Koninkrijk der Nederlanden was verrast door de publicatie van het artikel van prof. Ian Buruma  „De oorlog tegen het Westen. Fatterig, verwijfd, corrupt.”

Het spijt ons te moeten zeggen dat het formuleringen bevat die uw lezers kunnen misleiden en daarom vragen wij u vriendelijk om deze te corrigeren, in het bijzonder met betrekking tot "de nieuwe wet in Polen die het verbiedt om te spreken over Poolse medeplichtigheid aan de holocaust”. Zoals wij het begrijpen, verwijst de auteur naar de wijziging van de wet op het Instituut van Nationale Herinnering ("de wijziging van de IPN-wet"), aangenomen door de Sejm van de Republiek Polen op 26 januari 2018. Deze rechtshandeling was door de auteurs van de wet bedoeld om het gebruik van uitdrukkingen als "Poolse concentratiekampen" in de openbare ruimte te beperken, wat schadelijk zou zijn voor Polen en de Poolse samenleving. Het gebruik ervan kan leiden tot een vervaging van de schuld voor de misdaden van het Duitse Rijk, wat een van de voorbeelden is van Holocaust distortion volgens de werkdefinitie van Holocaust denial and distortion die in 2013 door de International Holocaust Remembrance Alliance werd aangenomen. Laten wij er ook aan herinneren dat de controversiële strafrechtelijke bepalingen van de wijziging van de wet op het Instituut van Nationale Herdenking in 2018 door de Sejm werden ingetrokken. Er is nooit een rechtszaak op basis daarvan aangespannen.

Er zijn veel verschillende soorten geschiedvervalsingen met betrekking tot de Tweede Wereldoorlog. Gedurende vele decennia werd Polen van het Westen gescheiden door het "ijzeren gordijn", daarom zijn onze historische ervaringen - niet alleen van de oorlog en de naoorlogse periode, maar ook eerder - niet altijd goed bekend bij het publiek in sommige landen. In het buitenland is er een gebrek aan kennis over onze ervaring met betrekking tot de Tweede Wereldoorlog. Daarom willen wij u eraan herinneren, dat Polen een land is dat veel heeft geleden tijdens de Tweede Wereldoorlog, het eerste slachtoffer van Hitler was, en hoewel het een tragische bezetting heeft meegemaakt, betaald met het leven van miljoenen Poolse burgers, heeft noch de Poolse regering in ballingschap, noch de Poolse Ondergrondse Staat enige samenwerking met nazi-indringers ondernomen. Het aantal helden in Polen dat hun eigen leven en dat van hun dierbaren op het spel heeft gezet om hun Joodse medeburgers te redden, blijkt uit het grootste aantal Rechtvaardige onder de Volkeren-eretitels dat hier van alle Europese landen is toegekend. Tegelijkertijd wordt er, in tegenstelling tot de bezwaren van critici van de wet, onderzoek gedaan en gepubliceerd, waarbij voorbeelden worden getoond van de misdaden en collaboratie van individuen, zowel Polen als vertegenwoordigers van andere naties. Het is ook problematisch om Polen op te nemen in de paragraaf, waar sprake is van een gids voor SS-officieren, die in bezet Nederland hebben gediend, met de vraag tot welk deel van Europa het behoort.

Bovendien, hoewel het artikel wordt geadverteerd als een transcriptie van een lezing van prof. Ian Buruma op 12 mei dit jaar, als onderdeel van het cyclische evenement Lezing vernoemd naar Professor Bronisław Geremek, willen wij u erop wijzen dat de gepubliceerde tekst aanzienlijk verschilt van de versie die publiekelijk aan de Universiteit van Leiden is verstrekt. De mondelinge toespraak van de heer Buruma concentreerde zich op historische kwesties, zonder enige verwijzing naar de hedendaagse politiek van de Republiek Polen. We begrijpen dat de "live" versie van de lezing in zijn aard vaak verschilt van de later gepubliceerde versie, wat een typisch fenomeen is in academisch en wetenschappelijk werk, niettemin in het geval van prof. I. Buruma, de aanvullingen hebben de uitspraak van de tekst aanzienlijk veranderd, te beginnen met de titel. De lezing die op 12 mei in Leiden werd gehouden, was getiteld "Grenzen van het Westen". Titelwijziging naar "Oorlog tegen het Westen ..." suggereert aan de lezers dat moderne democratische staten vol verdeeldheid en geschillen zijn, wat in strijd is met de intentie van het evenement ter bevordering van Europese samenwerking en integratie. Ik kan u verzekeren dat Polen geen enkele oorlog voert tegen 'westerse' waarden.

Het is spijtig dat dit onderwerp, noch geen van de andere beschuldigingen die in de gepubliceerde tekst van de heer Buruma gedaan zijn, tijdens de lezing niet naar voren is gekomen. Dit zou de ministers van Europese Zaken van onze twee landen die aan het debat bij het evenement hebben deelgenomen, in staat stellen hierop te reageren. Een dergelijke situatie is in tegenspraak met de geest van dit evenement, dat voor de elfde keer werd gehouden. Polen blijft onveranderlijk open voor discussie, maar het dient geen monoloog te zijn , en in de context van waarden kan het zeker niet worden beperkt tot nationalisme dat in de 20e eeuw in heel Europa aanwezig is, waarbij niet alleen de rol van Polen in de strijd tegen de Duitse bezetter in de Tweede Wereldoorlog de hele regio van Midden- en Oost-Europa in de strijd voor vrijheid en de omverwerping van het communisme, maar ook de sterke gehechtheid aan democratische waarden die alle regeringen vergezellen na 1989, het proces van integratie met de EU en NAVO, bij wiens ontwikkeling Polen voortdurend actief betrokken is. Verrassend is dat in zijn lezing "live" prof. I. Buruma de bijdrage van Polen aan de bevrijding van Nederland aan het einde van de Tweede Wereldoorlog noemde, maar dit ontbrak in de reeds gepubliceerde versie.

Het artikel stelt ook - niet ondersteund door enige argumenten - dat "Polen en Hongarije […] landen [waren], die zich bewust hebben gekeerd tegen het Westen”. De vraag is, op basis waarvan trekt de auteur van het artikel een dergelijke conclusie? Het volstaat te kijken naar opiniepeilingen, waaronder Eurobarometer, waaruit blijkt dat de Polen zeer positief zijn over de Europese Unie en dat hun vertrouwen in de EU hoger is dan het gemiddelde. Bovendien voelt de overgrote meerderheid van de Polen zich EU-burgers. Misschien is het de moeite waard om er bij deze gelegenheid aan te herinneren dat Polen een land is dat voorstander is van een sterke EU, dat wil zeggen een land met de steun van de staten en burgers die het vormen, evenals een gemeenschap met een werkelijk democratisch mandaat, waardoor het in staat is effectief op te treden in harmonie en ter bevordering van gemeenschappelijke waarden die aan de basis van de EU liggen, met een goed functionerend Schengengebied en een reële, concurrerende gemeenschappelijke interne markt. Polen, waar het gen van solidariteit diep geworteld is, is een lobbyist voor het versterken van de betrekkingen tussen de Westelijke Balkan en de Europese Unie. De bevestiging van de toewijding van Polen om de samenwerking van Europese landen te versterken, zijn ook regionale initiatieven die door Polen worden geanimeerd: het Driezeeëninitiatief, de Visegrad-groep en de Lublin-driehoek.

Helaas maakt het artikel van prof. Ian Buruma deel uit van de campagne die gericht is op het in diskrediet brengen van de conservatieve regering die sinds 2015 aan de macht is in Polen, en de richting van zijn kritiek is gebaseerd op stereotypen, laster en verdraaiingen.