Polska w Niemczech

Spotkanie odbyło się w opactwie Brauweiler, które zostało ufundowane przez rodziców królowej Rychezy i w tym roku obchodzi jubileusz tysiąclecia utworzenia. Rycheza to pierwsza koronowana królowa Polski, żona Mieszka II, matka Kazimierza Odnowiciela. W ramach konkursu dotacyjnego kraju związkowego NRW nagrodzono łącznie 23 projekty, które w 2023 roku odbyły się pod mottem „NRW i Polska – wspólnie dla Ukrainy”. Premier Wüst nawiązał do patronki nagrody, królowej Rychezy, wskazując że ostatnie 1000 lat to również w relacjach Polski i Niemiec okres wzlotów i upadków. Premier NRW podkreślił, że „dzisiaj jesteśmy bliskimi sąsiadami i przyjaciółmi w silnej Unii Europejskiej. (…) Szczególnie jako Niemcy możemy być bardzo wdzięczni, że dziś z Polską łączą nas tak bliskie i dobre relacje”. Dodał, że wszyscy uhonorowani Nagrodą im. Rychezy wnoszą w to istotny wkład. Wyróżnione w 2023 roku projekty są wyrazem solidarności z Ukrainą i zaangażowania na rzecz wspólnych europejskich wartości. Premier NRW i ambasador RP dziękowali laureatom za wzmacnianie przyjaźni polsko-niemieckiej oraz ich zaangażowanie na rzecz wolności i pokoju w Europie.

Premier Nadrenii Północnej Westfalii Hendrik Wüst mówił:

Kto zna wartość wolności lepiej niż nasi polscy przyjaciele. <<Za naszą i waszą wolność>> - to od wieków polskie motto walki o wolność. Legendarne jest umiłowanie wolności przez Polaków. To właśnie masowe protesty Solidarności otworzyły drzwi do pokojowej rewolucji 1989 roku. Polacy byli pionierami i wzorem dla Europy Środkowo-Wschodniej na drodze ku wolności.

Premier NRW nie pominął ciemnych kart wspólnej historii, mówiąc o jednych z najgorszych ataków na godność człowieka, które miały miejsce podczas dyktatury nazistowskiej – również w opactwie Brauweiler, które służyło jako więzienie gestapo, w którym więziono także Polaków i Ukraińców. Więźniem politycznym w Brauweiler był późniejszy kanclerz Niemiec Konrad Adenauer. W swoim przemówieniu ambasador RP Pawłoś nawiązał do zaprezentowanej w opactwie wystawy „Zachować pamięć: praca przymusowa i niewolnicza obywateli polskich na rzecz Trzeciej Rzeszy w latach 1939-1945”, którą otworzył jako ówczesny dyrektor Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie. Premier NRW wskazywał, że również dzisiaj trwa walka o wolność, godność człowieka i bezpieczeństwo: „Rosja chce zniszczyć Ukrainę jako niepodległe państwo i osłabić demokrację w Europie”.

Premier Wüst podkreślał solidarność z Ukrainą i ocenił, że rosyjska agresja „wzmocniła współpracę w Europie i tak musi zostać również w przyszłości”. Ambasador RP Dariusz Pawłoś dodał, że współpraca na rzecz Ukrainy jest potrzebna bardziej niż kiedykolwiek, podkreślając w kontekście nagrody: „obecnie możemy być dumni z wielu polsko-niemieckich inicjatyw społeczeństwa obywatelskiego oraz z tego, że dopuszczamy do nich także członków innego kraju - walczącej Ukrainy.” Za polską solidarność i szeroką pomoc dla Ukraińców i Ukrainy dziękowała Iryna Shum, konsul generalna Ukrainy w Düsseldorfie.

Nagrodę im. Królowej Rychezy zainicjował były premier NRW prof. Jürgen Rüttgers, a pierwszym laureatem w 2009 roku został prof. Władysław Bartoszewski. Za ten symboliczny gest obecnemu na uroczystości prof. Rüttgersowi podziękował ambasador Pawłoś. W 2012 roku nagrodą uhonorowano Polsko-Niemiecką Współpracę Młodzieży. Nagrodę przekształcono następnie w konkurs, w ramach którego stowarzyszenia i organizacje z NRW mogą ubiegać się o środki finansowe w celu realizowania projektów na rzecz wzmacniania polsko-niemieckiej współpracy.

Wśród gości uroczystości w opactwie Brauweiler znajdowali się również były premier NRW i inicjator nagrody prof. Jürgen Rüttgers; posłowie do Landtagu NRW, m.in. Josef Neumann, wiceprzewodniczący grupy parlamentarnej dedykowanej współpracy z Polską; pełnomocnik ds. Polonii przy rządzie kraju związkowego NRW dr Andreas Hollstein; dziekan korpusu konsularnego w NRW i konsul generalna Portugalii w Düsseldorfie Lidia Nabais oraz konsul RP w Kolonii Anita Mikołajczak, jak i przedstawiciele polityki komunalnej, nauki i kultury oraz przedstawiciele środowisk polonijnych.