Nowe otwarcie w relacjach polsko-niemieckich
02.07.2024
Kwestie związane z bezpieczeństwem, w tym współpraca militarna, walka z nielegalną migracją oraz bezpieczeństwo zewnętrznej granicy UE – to główne tematy polsko-niemieckich konsultacji międzyrządowych, które odbyły się w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Obradom przewodniczył Premier Donald Tusk oraz Kanclerz Olaf Scholz. Przyjęty został także Polsko-Niemiecki Plan Działania, w którym oba kraje zadeklarowały wolę bliskiej współpracy. Ostatnie konsultacje międzyrządowe między naszymi krajami odbyły się 6 lat temu.
Spotkanie rządów Polski i Niemiec
Delegacje rządów Polski i Niemiec spotkały się w szczególnym momencie. Od dwóch lat trwa wojna w Ukrainie, a sytuacja w regionie staje się coraz bardziej napięta.
"Naszą intencją było nadanie nowego impetu i impulsów do współpracy polsko-niemieckiej. W czasach agresji rosyjskiej na Ukrainę i politycznej dekompozycji, właściwie nikt nie powinien mieć wątpliwości, jak ważna jest wzajemna współpraca [...]. Jesteśmy na dobrej drodze, aby znów mówić z pełnym przekonaniem o przyjaźni polsko-niemieckiej, w tych bardzo trudnych czasach"
– mówił Premier Donald Tusk podczas konferencji prasowej po konsultacjach międzyrządowych.
Jak podkreślił Kanclerz Olaf Scholz, Polska i Niemcy są dobrymi sąsiadami, bliskimi partnerami i rzetelnymi przyjaciółmi.
"Chcielibyśmy stworzyć nową dynamikę dotyczącą naszej współpracy. W wielu dziedzinach tkwi wielki potencjał na rzecz jeszcze ściślejszej współpracy. Dzisiaj przyjęliśmy Polsko-Niemiecki Plan Działania i dzięki temu mamy całą gamę tematów i projektów, nad którymi w kolejnych latach będziemy współpracować"
– mówił także szef niemieckiego rządu.
Priorytetem bezpieczeństwo Europy
Europa, w tym szczególnie Polska, narażona jest na ryzyka, które wynikają z graniczenia z Rosją, Białorusią oraz broniącą się Ukrainą. Sytuacja ta stwarza dla naszego kraju bardzo poważne i niespotykane wcześniej wyzwania.
"Mamy zwiększone zagrożenie aktami dywersji i sabotażu wewnątrz Polski. Dlatego szeroko rozumiane bezpieczeństwo, współpraca militarna, współpraca w kwestii nielegalnej migracji, wspólna praca na rzecz bezpiecznej granicy zewnętrznej Unii Europejskiej – to są tematy, na których mi szczególnie zależy"
– zaznaczył Premier Donald Tusk.
Jak przypomniał, lekcja, którą powinniśmy wyciągnąć z historii jest taka, że Polska i Niemcy, powinny mieć szczególne poczucie odpowiedzialności za bezpieczeństwo i ochronę Europy.
"Polska, jako jedna z największych ofiar II wojny światowej, Niemcy jako sprawcy tego nieszczęścia – dzisiaj, jako wolne narody, powinny wspólnie zadbać o to, aby Europa była bezpieczna, żeby tragedia wojny nigdy się nie powtórzyła"
– powiedział Prezes Rady Ministrów.
Dlatego tak ważne jest, aby cała Europa zrozumiała, że priorytetem jest teraz bezpieczeństwo.
Wspólne europejskie projekty
Premier Donald Tusk i Kanclerz Olaf Scholz rozmawiali także na temat decyzji liderów UE podczas ostatniej Rady Europejskiej.
"Z satysfakcją usłyszałem od Kanclerza Republiki Federalnej Niemiec, że Niemcy są oczywiście gotowe, wspólnie z innymi państwami europejskimi, brać odpowiedzialność za szczelność i bezpieczeństwo granicy zewnętrznej UE"
– poinformował szef polskiego rządu.
Donald Tusk przypomniał także zapisy, które zostały przyjęte przez Radę Europejską. Wynika z nich jednoznacznie, że UE jest gotowa pracować na rzecz projektu „Tarczy Wschód”, a więc skutecznej obrony europejskiej granicy wschodniej oraz wspólnej obrony europejskiego nieba.
"To jest wprost nazwane w konkluzjach. Dedykuję wszystkim konkluzje numer 24 i 26, a także odpowiednie akapity w agendzie strategicznej, jaką przyjęła Unia Europejska. Również po Radzie Europejskiej nikt nie ma wątpliwości, że Europa powinna czuć się także odpowiedzialna za bezpieczne niebo nad Europą"
– wyjaśnił Premier.
Z kolei Olaf Scholz przyznał, że bezpieczeństwo Niemiec i Polski są ze sobą nierozłącznie powiązane.
"Bezpieczeństwo Polski to także bezpieczeństwo Niemiec. Tym się kierujemy, jako sąsiedzi i sojusznicy w ramach NATO i jako partnerzy w Unii Europejskiej. Nasza solidarność i współdziałanie jest naszą siłą. W tym kontekście będziemy wspierać naszą współpracę w dziedzinie bezpieczeństwa i obronności, tak aby zwiększyć nasze możliwości. Konkretnie oznacza to, że chcemy przejąć rolę liderów w regionie bałtyckim w ramach NATO i w ramach ochrony flanki wschodniej"
– powiedział niemiecki Kanclerz.
Finansowanie wspólnej obrony
Polska i państwa bałtyckie forsują obecnie projekt infrastrukturalny w ramach „Tarczy Wschód”, który ma wzmocnić bezpieczeństwo wschodniej granicy UE. Inicjatywa ta jest także w interesie Niemiec.
"Oba nasze państwa są ofiarami fali migracji, zorganizowanej przez Putina i Łukaszenkę. Polska – ponieważ codziennie atakowana jest nasza granica, a Niemcy – ponieważ są głównym celem nielegalnej migracji. Mamy więc tutaj wspólny interes, aby skutecznie temu przeciwdziałać"
– wyjaśnił Donald Tusk.
Jak dodał, nie ma wątpliwości, że Polska i Niemcy będą współpracowały na rzecz dwustronnych rozwiązań oraz na rzecz Europejskiej Tarczy Powietrznej.
"Nasze uczestnictwo w istniejącej już inicjatywie na rzecz obrony powietrznej Europy powinno ułatwić dojście do dobrego finału, jakim byłaby europejska kopuła, dająca Europie bezpieczne niebo"
– powiedział Prezes Rady Ministrów.
Szef polskiego rządu zwrócił po raz kolejny uwagę na potrzebę finansowania takich projektów przez wszystkie europejskie kraje.
Współpraca w wymiarze wartości
Współpraca Polski i Niemiec jest także ważna, jeśli chodzi o wymiar europejskich fundamentów i wartości. Chodzi o to, aby współdziałanie polsko-niemieckie stabilizowało Europę, jako organizację polityczną.
"Chcielibyśmy, żeby nasze działania umacniały podstawowe wartości, które w wielu miejscach w Europie narażone są dzisiaj na atak radykalnych i ekstremistycznych sił politycznych. Relacje Polski i Niemiec mogą być pewnym wzorem postępowania dla wielu innych krajów na świecie"
– zaznaczył Premier.
M.in. na te tematy rozmawiali dzisiaj także odpowiedni ministrowie Polski i Niemiec.
Gest zadośćuczynienia Niemiec wobec Polski
Podczas rozmów w Warszawie poruszone zostały także kwestie historyczne, w tym gest zadośćuczynienia wobec Polski za szkody i straty wywołane niemiecką agresją i okupacją. Dotyczy to m.in. inicjatywy budowy Domu Polsko-Niemieckiego w Berlinie.
Jak podkreślił Premier Donald Tusk, rozmowa o naprawie krzywd powinna budować dobre relacje i nigdy więcej nie powinna stać się przedmiotem wojny dyplomatycznej. Dodał jednocześnie, że nie ma takich kwot, które by zadośćuczyniły Polsce straty wynikające z napaści Niemiec.
"W sensie prawnym, problem reparacji został opisany w decyzjach i traktatach rządowych, ale można wyciągać z tego różne wnioski, co tak naprawdę to oznacza. Dla mnie jest ważne, że usłyszałem dziś słowa i deklaracje, które potwierdzają powszechne przekonanie w Polsce, że wymuszone historią zrzeczenie się reparacji nie zmienia faktu, ile tragicznych strat w ludziach, majątku i terytoriach, Polska poniosła wskutek napaści Niemiec"
– podkreślił Prezes Rady Ministrów.
Teraz najważniejsze jest, aby szukać rozwiązań „nie w duchu konfrontacji politycznej, tylko wzajemnego zrozumienia”.
Polsko-Niemiecki Plan Działania
Rządy Polski i Niemiec przyjęły w Warszawie dokument, w którym zadeklarowały wolę współpracy i pogłębiania bliskich stosunków. Celem obu krajów jest znalezienie odpowiedzi na wyzwania naszych czasów, aby kształtować europejską przyszłość, nie zapominając o przeszłości.
Obok spraw dotyczących bezpieczeństwa, rządy Polski i Niemiec zadeklarowały również współpracę związaną z kwestiami gospodarczymi, energetyką, przemysłem oraz transformacją ekologiczno-cyfrową. Nasze kraje będą ponadto współpracować w sprawach dotyczących m.in. transportu i infrastruktury, działań policyjnych i granicznych, zdrowia, nauki, edukacji młodzieży, wymiaru sprawiedliwości, rozwoju obszarów miejskich czy żywności i rolnictwa.
