Polska w Niemczech

W czasie oficjalnych uroczystości w Ravensbrück, w imieniu ocalałych z obozu wystąpiła Pani Barbara Piotrowska, która w swoim przemówieniu przedstawiła losy polskich więźniarek deportowanych do KL Ravensbrück po kapitulacji Powstania Warszawskiego. W punkcie „Upamiętnienie o charakterze religijnym” znalazł się kolejny akcent polski. Pacierz obozowy – ułożoną w obozie przez więźniarkę Urszulę Wińską wersję modlitwy „Ojcze nasz” - odmówiła Hanna Nowakowska, wiceprezydent Międzynarodowego Komitetu Ravensbrück. Na zakończenie uczestniczące delegacje złożyły kwiaty pod głównym pomnikiem b. obozu „Die Tragende” (Niosąca). Polski wieniec złożył ambasador RP Dariusz Pawłoś, w asyście B. Piotrowskiej, ks. dr Roberta Ogrodnika, kapelana Klubu byłych Więźniarek KL Ravensbrück, delegacji organizacji kombatanckich przybyłych z kraju oraz grupy harcerzy i harcerek, kultywujących pamięć o polskich więźniarkach. Po zakończeniu głównego programu została odprawiona polska Msza św. Miejscem celebracji był Zellenbau, dawny więzienny pawilon. Nabożeństwo odprawili proboszcz Polskiej Misji Katolickiej w Berlinie ks. Przemysław Kawecki i ks. dr R. Ogrodnik.

W Sachsenhausen zorganizowano oprowadzanie z polskojęzycznym przewodnikiem po terenie b. obozu. Uczestniczyło w nim ok. 50 osób, w tym uczniowie z rodzicami oraz dyrektor i nauczyciele Szkoły Polskiej przy Ambasadzie RP w Berlinie, środowisko PMK oraz osoby indywidualne zainteresowane sprawami historycznymi oraz upamiętnień. Ambasada RP zapewniła transport autokarem dla grupy, przygotowała też trasę po byłym KL Sachsenhausen polskimi śladami. D. Pawłoś razem z Polonią złożył kwiaty: w miejscu egzekucji 33 polskich więźniów obozu, dokonanej w listopadzie 1940 roku;  w Zellenbau – gdzie przetrzymywano gen. Stefana Roweckiego ps. Grot oraz hierarchów kościoła katolickiego i ewangelickiego, bp Władysława Gorala i bp Juliusza Bursche; pod tablicą ku czci 183 profesorów i ludzi nauki z krakowskich uczelni deportowanych do Sachsenhausen w konsekwencji tzw. Sonderaktion Krakau przeprowadzonej jesienią 1939 r. Podsumowaniem polskich uroczystości była Msza św. wzbogacona oprawą muzyczną chóru działającego przy PMK w Berlinie, odprawiona w pobliżu pomników gen. S. Roweckiego i gen. Bolesława Roi. Oba są umiejscowione niedaleko budynku obozowej komendantury. Obok przedstawicieli środowisk polonijnych, w nabożeństwie uczestniczył prof. Axel Drecoll, dyrektor Fundacji Brandenburskie Miejsca Pamięci.