Obchody Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką
24.03.2022
24 marca br. Ambasada RP w Berlinie we współpracy z Instytutem Polskim w Berlinie, Synagogą Pestalozzistrasse i Gminą Żydowską w Berlinie zorganizowała uroczysty koncert z okazji Dnia Pamięci Polaków ratujących Żydów pod okupacją niemiecką. W trakcie wydarzenia upamiętniono również ofiary trwającej miesiąc wojny w Ukrainie.
Wśród zgromadzonych gości znaleźli się m.in. sekretarz stanu ds. europejskich Senatu Berlina Gerry Woop, ambasador Argentyny w RFN, przedstawiciele korpusu dyplomatycznego i wojskowego w Berlinie, przedstawiciele biznesu, instytucji kulturalnych, dziennikarze i muzycy. Przedstawiciele synagogi zaprosili również gości z berlińskich środowisk żydowskich.
W otwarciu uroczystości głos zabrali kantor synagogi Isidoro Abramowicz, rabin synagogi John Sievers oraz chargé d’affaires a.i. RP Paweł Gronow. W przemowie chargé d’affaires a.i. powiedział:
"24 marca to symboliczna data. 24 marca 1944 roku w Markowej - małej wsi na wschodzie Polski - dokonano egzekucji na polskiej rodzinie za pomoc udzieloną rodzinie żydowskiej. Niemiecka żandarmeria zamordowała wówczas Józefa Ulmę, ciężarną żonę Wiktorię i 6 dzieci oraz 8 ukrywanych przez nich Żydów. Współcześnie w tej wsi od 6 lat działa Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów (...).
Holokaust to najmroczniejszy okres w historii ludzkości. Gdzie wartości, na których opierały się nasze społeczeństwa zostały wyparte. Gdzie pojawiła się bierność i niechęć do udzielania pomocy Żydom. Na szczęście w świecie upadku morale i wartości istniała grupa ludzi, którzy odznaczali się niezwykłą odwagą, za którą płacili najwyższą cenę.
Są to Sprawiedliwi wśród Narodów Świata. Wśród 28 tysięcy Sprawiedliwych tytuł ten nosi ponad 7100 Polaków i Polek. Spośród 51 państw to największa grupa narodowa odznaczonych. Wśród nich są Józef i Wiktoria Ulmowie. Do tego grona w 2019 r. dołączył polski dyplomata konsul Konstanty Rokicki z tzw. Grupy Ładosia, która w okresie II wojny światowej w Szwajcarii w sposób nielegalny, ryzykując surowe konsekwencje zawodowe i osobiste, wystawiała paszporty krajów południowo- i środkowoamerykańskich. W ten sposób z Holokaustu udało uratować się ok. 10 tysięcy polskich i europejskich Żydów. Trwają starania, aby instytut Yad Vashem nadał tytuł Sprawiedliwych wśród narodów świata również ambasadorowi Aleksandrowi Ładosiowi i jego zastępcy Stefanowi Ryniewiczowi (...).
Z inicjatywy Charge d'affaires a.i. RP w Berlinie P. Gronowa minutą ciszy uczczono pamięć ofiar wojny w Ukrainie.
Po części oficjalnej rozpoczął się godzinny koncert muzyki synagogalnej w wykonaniu kantora Isidoro Abramowicza, polskiego organisty dr Jakuba Stefka i 6-osobowego chóru synagogi Pestalozzistrasse. Wysłuchano utworów m.in. Louis Lewandowskiego, Dariusza Przybylskiego, Jakuba Leopolda Weissa, Arno Nadela.
Wydarzenie zorganizowane zostało przy spełnieniu obowiązujących przepisów sanitarnych.
(Fot. Katarzyna Mazur)
