Obchody Święta 3 Maja w Berlinie
06.05.2023
5 maja br. w ogrodach ambasady odbyły się uroczyste obchody święta narodowego 3 Maja. Gośćmi honorowymi wydarzenia byli Minister ds. UE RP Szymon Szynkowski vel Sęk oraz federalny Minister Finansów Christian Lindner.
W obchodach udział wzięło ponad 300 osób, w tym przedstawiciele niemieckiej administracji, korpusu dyplomatycznego i wojskowego, środowiska polonijne i gospodarcze, przedstawiciele instytucji kulturalnych i naukowych, think-tanków i media.
W swoim przemówieniu Minister Szynkowski vel Sęk obszernie zarysował kontekst historyczny uchwalenia Konstytucji 3 Maja, podkreślając długą tradycję demokratyczną Polski i polski wkład w ustanowienie europejskich filarów praworządności. Wskazał na błędne założenia niemieckiej Ostpolitik, podkreślił skalę polskiej solidarności z Ukrainą i wyraził nadzieję na realne wdrożenie zapowiedzi rządu federalnego w ramach Zeitenwende jako warunku odbudowy wiarygodności Niemiec. Nawiązał do przemówienia europejskiego Premiera RP M. Morawieckiego na Uniwersytecie w Heidelbergu. Dostrzegł zbieżność polskiego spojrzenia z kierowaną przez Min. Ch. Lindnera partią liberalną (FDP) na funkcjonowanie Wspólnego Rynku i wybranych elementów agendy klimatyczno-energetycznej. Zapowiedział spotkanie ministrów ds. europejskich Trójkąta Weimarskiego z udziałem ukraińskiej wicepremier w Kórniku pod Poznaniem (12-13.05. br.). Szeroko skomentował też agendę bilateralną, w tym sprawę pomnika polskich ofiar III Rzeszy w Berlinie. Podkreślił zasadność polskich roszczeń dot. odszkodowań za straty poniesione przez Polskę w wyniku niemieckiej agresji i okupacji, zaznaczając, że „nie istnieje żaden system moralny ani porządek prawny, w którym o odpowiedzialności materialnej czy moralnej wobec ofiary zbrodni decyduje wyłącznie sprawca tej zbrodni, czyli agresor”.
Minister Finansów RFN Christian Lindner wspomniał o swoich polskich korzeniach, gdzie podziękował Ambasadzie za pomoc w nawiązaniu kontaktów do członków rodziny w Wielkopolsce. Dostrzegł inspirującą rolę Konstytucji 3 Maja dla innych krajów europejskich, także pod kątem wolności religijnych, w tym Niemiec (frankfurcka Konstytucja Rzeszy z 1849 r.). Przyznał, że „my Niemcy przez długi czas nie byliśmy dobrymi sąsiadami […] Dokonane krzywdy nie zostaną zapomniane, a nasza odpowiedzialność historyczna jest bezsprzeczna. Polakom należą się podziękowania za dar pojednania, zaufania i partnerstwa”. Ten obraz potwierdziły obchody rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim z udziałem trzech prezydentów. Stwierdził, że jego osobiście napawa pokorą fakt, iż może wziąć udział w tej uroczystości jako minister federalny. Stosunki polsko-niemieckie od 1991 r. uznał za „bez wątpienia historię sukcesu”: Polska jest dziś piątym największym partnerem gospodarczym RFN, dobrze działa siatka instytucjonalna, płynnie przebiega współpraca w UE i NATO. Niemcy od czasu agresji Rosji przeciw Ukrainie „uświadomili znaczenie przyjaźni z Polską”. Podziękował za nieograniczone wsparcie Ukrainy przez Polskę, naszą rolę przywódczą i stawianie czoła rosyjskiemu imperializmowi. Powiedział, że należy trzeźwo przyznać, iż Niemcy prowadziły politykę wschodnią nastawioną na Rosję i prowadzącą do uzależnienia od Rosji. Dziś jednak Niemcy i Polską są bardziej zjednoczeni niż kiedykolwiek w historii, dzieląc wspólną odpowiedzialność. W dalszej części zauważył, że „prawdziwa przyjaźń upoważnia do otwartości i szczerości” – trzeba o tym pamiętać, gdy rozmawiamy o przyszłości Europy. Ważne, żeby dbać o jednolite reguły i nie stawiać demokracji oraz państwa prawa pod znakiem zapytania. Wspomniał spójność polskiej i niemieckiej wizji w odniesieniu do unii gospodarczej i fiskalnej – kiedy europejski model gospodarczy jest pod presją, trzeba go bronić, bez wykluczania „alternatyw technologicznych”. Zaakcentował znaczenie współpracy weimarskiej, anonsując spotkanie ze swoimi odpowiednikami z Polski i Francji w czerwcu w Weimarze. Projekt europejski nazwał projektem pokojowym, który zasługuje na obronę mimo całego wysiłku, który trzeba wkładać codziennie w uzgadnianie stanowisk w ramach UE. „Gdyby Unia nie istniała w czasie wybuchu wojny w Ukrainie, trzeba by ją wynaleźć”. Zakończył apelem o wspólne polsko-niemieckie dbanie o „wartość dodaną” dla Europy poprzez połączenie naszych suwerenności, bo tylko tak można mieć wpływ na międzynarodową agendę. Podkreślił, że Polska była i jest „niezbędnym głosem dla Europy”. Tylko pod warunkiem zrozumienia lekcji historii, można być w stanie korygować błędy współczesnej polityki.
Oprawę muzyczną przyjęcia zapewnili prof. Szymon Musioł i Joanna Szynkowska vel Sęk z Akademii Muzycznej w Poznaniu, która wykonała utwory:
- Stanisław Moniuszko – Prząśniczka
- Stanisław Moniuszko – Polna Różyczka
- Stanisław Moniuszko – Łza
- Pieśń „Witaj Majowa Jutrzenko – kompozytor nieznany.
W trakcie przyjęcia, przypadającego w rocznicę urodzin Stanisława Moniuszki, placówka promowała organizowany 23 maja br. w Filharmonii Berlińskiej koncert „Parii”, realizowany przez Teatr Wielki im. S. Moniuszki w Poznaniu.
Przyjęcie w części sponsorowane było przez Orlen Deutschland, Poznańską Lokalną Organizację Turystyczna, Rogalowe Muzeum Poznania Szymon Walter, Winnicę Miłosz Krzysztofa Fedorowicza oraz POT w Berlinie.