Polonia

W uroczystości wzięli udział m.in. Podsekretarz Stanu w Mnisterstwie Spraw Zagranicznych Jarosław Lindenberg, Zastępca Szefa Kancelarii Senatu RP Karolina Zioło-Pużuk, Ambasador Królestwa Szwecji w Polsce Andreas von Beckerath, Ambasador Republiki Południowej Afryki Nomvula Josephine Mngomezulu, przedstawiciele ambasady Kanady w Polsce, instytucji nauki, kultury i duchowieństwa oraz Wiceprezes Instytutu Pamięci Narodowej dr hab. Karol Polejowski.

Wiceprezes IPN Dr Mateusz Szpytma powiedział: „Taka jest polska historia, jest piękna i tragiczna, jest też chwilami okrutna, ale jednocześnie to, że dzisiaj wszyscy jesteśmy tutaj pokazuje żywotność naszego narodu, naszego Państwa. Jesteśmy w stanie podnieść się z najtrudniejszych okresów i najtrudniejszych porażek. Chcemy, aby o tej pięknej polskiej historii mówić na świecie, aby znał ją świat. Zajmują się tym polskie placówki dyplomatyczne, ministerstwa, Instytut Pamięci Narodowej, ale myślę, że efekt tej działalności byłby dużo mniejszy, gdyby nie było takich osób jak Państwo, jak instytucje, które dziś zostaną odznaczone.”

Podczas wydarzenia odznaczeni zostali:

- pośmiertnie Anna Maria Alwast, Sekretarz Generalna Kongresu Polonii Kanadyjskiej, Prezes Fundacji im. Adama Mickiewicza w Kanadzie;

- Jacek Fastyn, działacz polonijny z Republiki Południowej Afryki, założyciel Fundacji Dziedzictwa Polskiego w Afryce Południowej;

- Artur Szulc, pisarz i publicysta ze Szwecji, który poprzez swoją działalność przybliża Szwedom polską historię;

- Grzegorz Tymiński, założyciel i Prezes Stowarzyszenia "Pamięć" w USA, Redaktor Pamiec.us, który prowadzi edukację historyczną;

- Apulijskie Stowarzyszenie Polsko-Włoskie, które upowszechnia polską kulturę i język w Apulii, a także promuje pozytywny wizerunek Polski we Włoszech;

- Związek Polaków we Włoszech, który od 30 lat pielęgnuje polską tradycję i historię na włoskiej ziemi.

Nagrody w Pałacu na Wyspie w Łazienkach Królewskich w Warszawie wręczył Dr Mateusz Szpytma.

Minister Jan Dziedziczak serdecznie gratuluje wszystkim nagrodzonym i dziękuje za ich pracę na rzecz Polski!

 

Informacje o nagrodzonych:

Anna Alwast

Anna Alwast znaczną część życia poświęciła Polonii Kanadyjskiej. Poprzez działalność społeczną, pełniąc między innymi funkcję sekretarza generalnego Kongresu Polonii Kanadyjskiej oraz prezesa Fundacji im. Adama Mickiewicza w Kanadzie starała się przywracać pamięć o utraconej ojczyźnie – Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej. Wraz z mężem Krzysztofem Alwastem badała losy rodzin Sybiraków oraz bliskich ofiar zbrodni katyńskiej osiedlonych w Kanadzie. Praca zaowocowała dwutomową monografią.

Nieustannie aktywna, Anna Alwast angażowała się w wiele działań. Wspierała budowę pomników, ufundowała wiele tablic pamiątkowych, współpracowała z organizacjami charytatywnymi, zajmowała się opieką nad grobami polskich weteranów w Toronto i uczestniczyła w uroczystościach patriotycznych. Przez swoje zaangażowanie, starała się wzmacniać więzi Polonii z ojczyzną oraz upowszechniać polską historię i kulturę w Kanadzie.

Zmarła nagle w październiku 2021 roku w Gdańsku. Aktywne życie społeczne, działalność edukacyjna i kulturalna oraz wkład w upamiętnienie historii Polski i Polaków pozostały jej dziedzictwem.

 

Jacek Fastyn

Działacz polonijny, którego osiągnięcia na niwie społecznej dowodzą rzadko spotykanego oddania sprawie promowania kultury i historii Polski za granicą. Pracę społeczną rozpoczął w 1984 roku, kiedy to wyemigrował z Polski do RFN. Szybko nawiązał tam kontakt z Polonią i zaangażował się w pomoc na rzecz Polskiej Misji Katolickiej. Już wtedy jego wysiłki skierowane były głównie na organizowanie wsparcia materialnego dla podziemnej „Solidarności” oraz kultywowanie polskich tradycji i obyczajów.

Od 1986 roku swoje zaangażowanie w życie społeczności polonijnej kontynuował w Republice Południowej Afryki. Wstąpił do Zjednoczenia Polskiego Vaal Triangle, które pomagało Polakom emigrującym do RPA oraz m.in. podtrzymywało świadomość narodową i kultywowało polskie święta i obyczaje.

W 2002 r. został członkiem-założycielem Fundacji Dziedzictwa Polskiego w Afryce Południowej (FDP), której działalność ściśle wpisuje się w misję ustawową Instytutu Pamięci Narodowej. Fundacja gromadzi, archiwizuje i digitalizuje dokumenty i inne archiwalia dokumentujące działalność Polonii południowoafrykańskiej. Wytrwałość i pieczołowitość Jacka Fastyna, którą wykazuje przy cyfryzacji zbiorów i archiwum FDP oraz organizowanie wystaw potwierdzają jego pasję do odkrywania, zachowywania i upowszechniania polskiego dziedzictwa poza granicami kraju.

W 2000 roku został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Artur Szulc

Artur Szulc od wielu lat działa w Szwecji na rzecz upamiętniania historii Polaków. Jego książki, artykuły oraz wykłady online przygotowywane we współpracy z Instytutem Polskim w Sztokholmie przyczyniają się do rozpowszechniania wiedzy o historii Polski wśród szwedzkich odbiorców. Od dawna regularnie wygłaszając prelekcje oraz występując w podcastach i szwedzkim radiu, a także pisząc opiniotwórcze artykuły w mediach, takich jak „Göteborgs Posten” i magazyn „Opulens”, przybliża Szwedom wkład Polaków w zwycięstwo nad III Rzeszą niemiecką, historię „Solidarności” i obalenia komunizmu w Europie, powstania Warszawskiego oraz zagłady Żydów na ziemiach polskich pod niemiecką okupacją.

Artur Szulc jest wielokrotnym stypendystą Szwedzkiego Funduszu Pisarskiego, a także laureatem wyróżnień przyznawanych przez szwedzką Polonię oraz polski MSZ. Jego zaangażowanie w badania historyczne zostało uhonorowane w 2022 r. srebrną nagrodą BohaterON w kategorii Pasjonat.

Grzegorz Tymiński

Założyciel i prezes Stowarzyszenia „Pamięć” w Stanach Zjednoczonych oraz redaktor naczelny Portalu Pamiec.us. Z jego inicjatywy w Doylestown w Pensylwanii wybudowano pomnik Żołnierzy Niezłomnych, zorganizowano Forum Polonijne oraz przeprowadzono akcję „Pamiętaj o Weteranach”, podczas której groby polskich weteranów zostały uporządkowane i udekorowane biało-czerwonymi wstążkami. Stowarzyszenie „Pamięć” poprzez przywracanie pamięci o Żołnierzach Niezłomnych oraz upamiętnianie bohaterów, weteranów i emigrantów politycznych przebywających w Stanach Zjednoczonych umacnia świadomość historyczną wśród Polonii zamieszkałej w USA i Kanadzie.

Grzegorz Tymiński prowadzi również działania edukacyjne wśród uczniów polskich szkół sobotnich. Organizuje spotkania, w trakcie których opowiada o historii Polski, m.in. o żołnierzach podziemia niepodległościowego, bł. ks. Jerzym Popiełuszce, ofiarach stanu wojennego oraz o Zbrodni Katyńskiej, Rzezi Wołyńskiej i Obławie Augustowskiej.

W ramach współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej Grzegorz Tymiński koordynuje na terenie USA akcję „Zapal światło wolności” mającą na celu upamiętnienie wprowadzenia stanu wojennego, a także opiekuje się Przystankiem Historia IPN w Nowym Jorku, gdzie pracownicy IPN organizują lekcje dla uczniów polskich szkół oraz zajęcia dla nauczycieli i edukatorów.

Apulijskie Stowarzyszenie Polsko-Włoskie

Apulijskie Stowarzyszenie Polsko-Włoskie skupia się na upowszechnianiu polskiej kultury w Apulii i promowaniu pozytywnego wizerunku Polski we Włoszech. Organizuje kursy języka polskiego dla dzieci i dorosłych oraz spotkania integracyjne apulijskiej Polonii, podczas których uczestnicy poznają polską historię, literaturę i kulturę. Od siedmiu lat z inicjatywy Stowarzyszenia odbywa się coroczny Tydzień Kultury Polsko-Włoskiej, poświęcony prezentacji polskiej historii. Dzięki współpracy Stowarzyszenia z Instytutem Pamięci Narodowej i Muzeum Auschwitz-Birkenau, w regionie zostały zaprezentowane wystawy o więźniach obozów zagłady, historii Solidarności i pierwszej pielgrzymce Jana Pawła II do Polski.

Apulijskie Stowarzyszenie Polsko-Włoskie planuje kolejne inicjatywy, takie jak wystawy o polskim hymnie, pokazy filmów dotyczących historii Polski oraz upamiętnienie ofiar zbrodni katyńskiej i katastrofy smoleńskiej poprzez tablicę w Bari.

We współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej z okazji Święta Niepodległości zostanie pokazana wystawa „Zbrodnia Katyńska 1940. Zagłada polskich elit” oraz film fabularny o Józefie Mackiewiczu „Czarny sufit”. Podczas VIII edycji Tygodnia Kultury Polsko-Włoskiej zaprezentowana zostanie wystawa IPN „Szlaki Nadziei. Odyseja Wolności”.

Związek Polaków we Włoszech

Związek Polaków we Włoszech (ZPwW) od prawie 30 lat pielęgnuje polską tradycję i historię na ziemi włoskiej. Organizacja w szczególny sposób hołduje historii i dokonaniom 2. Korpusu Polskiego, upamiętniając udział żołnierzy gen. Andersa w wyzwalaniu Włoch. W 70. rocznicę bitwy o Monte Cassino ZPwW wspólnie ze sponsorami ze świata i przy wsparciu Ambasady RP przy Kwirynale otworzył Muzeum Pamięci 2. Korpusu Polskiego przy Polskim Cmentarzu Wojennym na Monte Cassino. Wystawa stała Muzeum przedstawia historię żołnierzy gen. Władysława Andersa, a interaktywne kioski multimedialne z materiałami archiwalnymi oferują możliwość wyszukiwania grobów żołnierzy na czterech cmentarzach wojennych we Włoszech. Muzeum jest odwiedzane przez turystów z całego świata, w tym włoską młodzież szkolną.

Historia 2. Korpusu Polskiego gości również na łamach „Polonii Włoskiej”, biuletynu informacyjnego ZPwW publikowanego w dwóch językach – polskim i włoskim. Oprócz aktualności dotyczących włoskiej Polonii ukazują się tam teksty historyczne, wspomnienia oraz informacje o cmentarzach wojennych. Biuletyn dociera zarówno do odbiorców na terenie Włoch, jak i do instytucji w Polsce i na świecie.

Dzięki wspomnianym inicjatywom Związek Polaków we Włoszech aktywnie wpływa na upowszechnianie polskiej historii i kultury wśród społeczności włoskiej oraz międzynarodowej.

 

Źródło: Instytut Pamięci Narodowej