Polonia

23 marca przypada Dzień Przyjaźni Polsko-Węgierskiej. Deklaracja o jego ustanowieniu została przyjęta przez parlamenty Węgier i Polski w marcu 2007 r.

Nasze narody łączy wspólna historia, która trwa ponad 1000 lat, a także wspólne wartości oparte na kulturze, religii chrześcijańskiej i umiłowaniu wolności.  Polskę i Węgry łączą wspólne doświadczenia walk o niepodległość.   Dowódcami polskich legionów podczas powstania węgierskiego w XIX w byli generałowie Józef Bem i Józef Wysocki.

Dziś, wobec brutalnej agresji Rosji na Ukrainę, chcemy przypomnieć jednak inny epizod łączący Polskę i Węgry. To historia polskiego gimnazjum w Balatonboglár, utworzonego w grudniu 1939 roku dla Polaków uciekających przed pożogą II wojny światowej,  m. in. dzięki pomocy József Antalla seniora, Sprawiedliwego wśród Narodów Świata i ojca pierwszego premiera demokratycznych Węgier, Józsefa Antalla. Po wybuchu II wojny światowej na Węgry przybyło ponad 100 tys. polskich uchodźców, dla których ówczesny premier - Pal Teleki otworzył granice. W Gimnazjum Balatonboglár uczyło się do 1944 roku ponad 600 uczniów. Wtedy szkoła została zamknięta przez Niemców, a licznych nauczycieli aresztowano i wywieziono do obozów koncentracyjnych. Wielu absolwentów służyło w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie. Warto wspomnieć, że wśród uczniów Gimnazjum Balatonboglár było też bardzo wielu Francuzów. Co ciekawe, druga wolna polska szkoła w okupowanej Europie mieściła się we Francji, w podalpejskiej miejscowości Villard-de –Lans. Jej uczniowie walczyli o wolność Francji.

Dzięki polsko-węgierskim staraniom w Balatonboglár utworzono Salę Pamięci Gimnazjum. Na warszawskich Kabatach jedna z ulic upamiętnia Bogaczyków. Tam umieściliśmy symboliczne kwiaty.

Historię tej pięknej przyjaźni i solidarności przypominamy jednak dziś nie bez przyczyny nam, Węgrom, Francuzom i innym narodom w chwili, gdy inna solidarność - z uchodźcami z Ukrainy, bestialsko niszczonej przez rosyjskiego najeźdźcę, jest tak ważna dla nas wszystkich, dla pokoju w Europie i na świecie.