Polonia

22 października 2020r. w Budapeszcie zainaugurowano ważną i szczególną w swojej formie Kampanię „Ze świętym Janem Pawłem II  w metrze”. Jest to projekt Instytutu Polskiego w Budapeszcie  realizowany z okazji obchodów 100-lecia urodzin Papieża Polaka oraz w związku z prezydencją Polski w V4. Kampania obejmuje prezentację przez miesiąc 200 plakatów w wagonach trzech linii budapesztańskiego metra, z którego codziennie korzysta 1,5 miliona pasażerów. Na plakatach zostały umieszczone fotografie papieża autorstwa Adama Bujaka wraz z 10 cytatami najsłynniejszych wypowiedzi JPII na temat wolności, niepodległości, prawdy i sprawiedliwości. Celem projektu jest promocja Polski jako rzecznika i obrońcy uniwersalnych wartości promowanych przez św. Jana Pawła II. Kampania potrwa miesiąc.

Na zaproszenie Instytutu Polskiego w Budapeszcie,  uroczystej inauguracji wziął udział Jan Dziedziczak, Pełnomocnik Rządu do Spraw Polonii i Polaków za Granicą oraz Jan Badowski, dyrektor Departamentu Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

Instytut Polski w swojej działalności realizował już projekty upamiętniające i popularyzujące dziedzictwo Jana Pawła II. W bieżącym roku we współpracy ze Stowarzyszeniem Katolików Polskich na Węgrzech p.w. św. Wojciecha wydany został w trzech językach album pt. „Święty niepodległości”. Jest on owocem zainteresowania jakim cieszyła się wystawa unikatowych znaczków, kartek pocztowych i kopert wydanych z okazji pielgrzymek św. Jana Pawła II na całym świecie. Wystawa  została zorganizowana w 2018 r. w Instytucie Polskim w Budapeszcie w ramach 24. Dni Polskiej Kultury Chrześcijańskiej na Węgrzech.

Polski papież podczas swoich 104 pielgrzymek dwukrotnie odwiedził Węgry (w 1991 r. i 1996 r.) i przejechał kraj ze wschodu na zachód i każde z odwiedzonych przez niego miejsc upamiętniło to wydarzenie. Podczas pielgrzymki w 1991 r. papież już w pierwszym przemówieniu po przylocie do Budapesztu
(z Krakowa) podkreślił wątki i tradycje łączące narody polski i węgierski oraz zwrócił uwagę na wagę wspólnoty losów w tym regionie Europy, której narody były ciemiężone przez obcych, a teraz dostały szansę na samodzielny rozwój.Podczas tej pielgrzymki JP II m.in. sprawował eucharystię przed Bazyliką św. Wojciecha w  Estergomie (po staropolsku Ostrzyhom) - największą i najważniejszą katedrą katolicką na Węgrzech, która posiada najbogatszy skarbiec katedralny. Najmłodszym przedmiotem skarbca jest kielich, który podarował w 1991 Święty Papież Jan Paweł II.

Następnie Papież odwiedził m.in. siedzibę węgierskiego parlamentu, gdzie do zebranych zwrócił się po węgiersku: Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus, po czym przeprosił i kontynuował po włosku: „Mówi się, że Polacy i Węgrzy to bratankowie. I to prawda, bo potwierdziło się wielokrotnie
w różnych okresach naszej historii. Ale jeżeli chodzi o język, to ja nie jestem dobrym bratankiem. Jednak zapewniam Was, że zrobiłem wszystko, co w mojej mocy. Okazało się że wasz język jest bardzo piękny i wymagający; to taka wąska bramka. Taka wąska jak ta, przez którą musimy przejść w drodze do Nieba. I to może być dobry znak dla Węgrów. Wszyscy ci, którzy mówią tym językiem odnajdą też tę małą bramkę prowadzącą do Nieba. To jest proroctwo dla was. Ja w każdym bądź razie życzę Wam, abyście wszyscy przeszli do Królestwa Niebieskiego”.

Podczas drugiej pielgrzymki w 1996 r. papież m.in. przewodniczył odprawianym na Świętej Górze Panońskiej „Nieszporom Tysiąclecia” podczas obchodów 1000-lecia założenia benedyktyńskiego opactwa w Pannonhalmie (to najstarszy obiekt sakralny na Węgrzech, wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO). O tym wydarzeniu przypomina postawiony tam pomnik JP II.

Form upamiętnienia obu pielgrzymek, ale także postaci papieża i jego pontyfikatu jest wiele na całym terytorium Węgier, m.in.: 11 października 2020 r. - w roku 100. urodzin Karola Wojtyły w dniu zakończenia 26. Dni Polskiej Kultury Chrześcijańskiej - została uroczyście przekazana bazylice św. Stefana w Budapeszcie relikwia pierwszego stopnia, czyli krwi świętego Jana Pawła II. Jest to druga umieszczona w budapeszteńskiej bazylice relikwia św. Jana Pawła II, bo od 19 maja 2019 r. znajduje się tam relikwia włosów (także I stopnia). Ponadto, 18 maja 2020 r., w setną rocznicę urodzin świętego Jana Pawła II, w Bazylice odsłonięto pomnik JP II na pamiątkę pielgrzymki w dn. 20 sierpnia 1991 r.Relikwia krwi JP II od kilku lat umieszczona jest w budapesztańskim polskim kościele na Kőbányi, a patronem Domu Polskiego działającego przy Polskiej Parafii Personalnej w Budapeszcie jest Św. Jan Paweł II.

Jednym z ważniejszych miejsc upamiętniających papieża Polaka jest XVII. dzielnica Budapesztu (Rákosmente), w której dzięki staraniom węgierskiej Polonii postawiono pomnik św. JP II, poświęcony przez prymasa Węgier w ramach obchodów Dni Przyjaźni Polsko-Węgierskiej w dniu 28 marca 2008 r.

Wyjątkowym miejscem na Węgrzech jest Dom Przyjaźni im. Karola Wojtyły w Kecskemét otwarty
w maju 2009 roku. Dom Przyjaźni, zarządzany przez organizację pozarządową, łączy w sobie placówkę socjalną, rehabilitacyjną, dom modlitwy, miejsce wystaw i dom kultury. W 2014 r. ulicy sąsiadującej z budynkiem nadano nazwę „Wadowice”.