Uroczystość odsłonięcia pomnika Błękitnej Armii generała Hallera w Lesznie
09.10.2023
9 października br. w imieniu Prezesa Rady Ministrów Mateusza Morawieckiego Minister Jan Dziedziczak odsłonił w Lesznie pomnik Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera. W 1919 roku jej żołnierze - polscy ochotnicy z całego świata przybyli tam do Ojczyzny. „Jest to lekcja patriotyzmu. Błękitna Armia była inicjatywą naszych rodaków za granicą, którzy na wieść o tym, że jest szansa na odzyskania przez Polskę niepodległości, chcieli włączyć się w to wielkie dzieło” – mówił podczas uroczystości odsłonięcia pomnika w centrum miasta Pełnomocnik Rządu ds. Polonii i Polaków za Granicą. Minister Jan Dziedziczak był pomysłodawcą pomnika, zrealizowała go Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” im. Jana Olszewskiego”.
Minister Jan Dziedziczak podkreślił, że z inicjatywą powstania pomnika wiążą się nierozerwalnie patriotyzm, jedność i historia Leszna. Idea Błękitnej Armii to przepiękna karta historii i wyraz patriotyzmu naszych Rodaków za granicą, którzy włączyli się w wielkie dzieło odzyskania niepodległości przez naszą Ojczyznę. Pomnik to symbol powrotu Leszna do Polski po wielu latach zaborów.
Pomnik sfinansowany ze środków Kancelarii Prezesa Rady Ministrów stanął na Skwerze 1920 roku w centrum miasta, gdzie jeszcze dwa lata temu stał Pomnik Wdzięczności Żołnierzom Armii Czerwonej. Usytuowanie pomnika gen. Józefa Hallera w Lesznie nie było przypadkowe. „To tutaj przyjeżdżały kolejne składy pociągów specjalnych z Francji do Polski w 1919 roku, a w niedalekim Kąkolewie żołnierze Błękitnej Armii witali się z polską ziemią przed wyruszeniem do walki z Ukraińską Armią Powstańczą. Te ziemie – leszczyńskie i pobliskie tereny, Wielkopolska – kojarzą z "Armią Błękitną" gen. Józefa Hallera” – tłumaczył prezes Fundacji „Pomocy Polakom na Wschodzie”.
W wydarzeniu wzięli udział m.in. przedstawiciele władz Leszna, Hanna Nawrot, Zastępca Dyrektora w Biurze Ministra Rodziny i Polityki Społecznej Marleny Maląg, Maria Szonert-Binienda, Prezes Światowego Stowarzyszenia Republika Polonia oraz Jarosław Narkiewicz, Przewodniczący Rady Polonii Świata.
3-metrowy monument zaprojektował i wykuł w kamieniu artysta-plastyk Radosław Tusznio, absolwent warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych.
Błękitna Armia generała Józefa Hallera powstała we Francji. Była to najliczniejsza polska formacja wojskowa na obczyźnie podczas I wojny światowej. W Błękitnej Armii, zwanej tak od koloru mundurów, służyli polscy ochotnicy ze Stanów Zjednoczonych, Kanady, Brazylii, Francji, a także byli polscy jeńcy z armii państw centralnych. Pociąg wiozący generała Hallera do Polski przybył pod koniec kwietnia 1919 r. Pobyt gen. Hallera i jego armii w Lesznie dał początek powstaniu wielu organizacji niepodległościowych, np. harcerstwa czy Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”.
Jeszcze w tym tygodniu kolejny pomnik Błękitnej Armii zostanie odsłonięty w położonym w pobliżu Leszna Kąkolewie, w miejscu, w którym żołnierze gen. Hallera po raz pierwszy witali się z Ojczyzną.
