Polonia

Wizyta na Łotwie rozpoczęła się od odwiedzin w Kościele pw. Matki Boskiej Bolesnej w Rydze, gdzie w każdą niedzielę i święta Polacy mogą uczestniczyć w nabożeństwach odprawianych w języku ojczystym. Gospodarzem spotkania był ksiądz proboszcz Andrzej Stokłosa. Minister Dziedziczak zapoznał się z postępami prac w powstającym przy parafii Ośrodku Polskim, remontowanym przy wsparciu Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Będzie to oczekiwane przez społeczność polską w Rydze miejsce spotkań naszych Rodaków.

Pełnomocnik Rządu złożył kwiaty na grobie Ity Kozakiewicz, pierwszej Prezes Związku Polaków na Łotwie. Urodzona w polsko-łotewskiej rodzinie Ita Maria Kozakiewicz była dziennikarką, tłumaczką poezji i badaczką folkloru. Jako deputowana Rady Najwyższej Republiki Łotewskiej kierowała komisją do spraw praw człowieka, gdzie zabiegała o mniejszości narodowe, przede wszystkim o Polaków. Dzięki niej Rodacy skupieni w Związku Polaków na Łotwie jako pierwsi wsparli Łotyszy w walce o wolność i niepodległość. W 1990 r. wraz z pozostałymi deputowanymi Frontu Narodowego Łotwy Ita Kozakiewicz opowiedziała się za niepodległością kraju od ZSRR. Była zaangażowana w działalność Związku Polaków na Łotwie, którego była wieloletnią prezes. Między innymi dzięki jej staraniom w 1989 r. na Łotwę przyjechali pierwsi nauczyciele z Polski i powstały polskie szkoły działające prężnie do dziś. Zginęła tragicznie we Włoszech, w falach Morza Tyrreńskiego, w drodze powrotnej z konferencji pod hasłem "Kraj – Emigracja", na której po raz pierwszy Polacy ze Związku Sowieckiego spotkali się z Rodakami z różnych zakątków świata.

Podczas pobytu w Rydze Minister Jan Dziedziczak odwiedził Polską Ogólnokształcącą Szkołę Średnią im. Ity Kozakiewicz, jedyną polską szkołę w stolicy Łotwy, gdzie uczy się blisko 400 uczniów, a zajęcia prowadzą miejscowi nauczyciele i pedagodzy delegowani z Polski przez Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą. W ubiegłym roku szkoła obchodziła swoje 30-lecie. Pełnomocnik Rządu ds. Polonii i Polaków za Granicą wręczył na ręce dyrektor Terezy Dinula Odznakę Honorową za Zasługi dla Polonii i Polaków za Granicą przyznaną szkole decyzją Premiera Mateusza Morawieckiego.

Minister Dziedziczak odwiedził w Szkółkę Niedzielną Kultury i Języka Polskiego w Jakubowie, gdzie od ośmiu lat odbywają się lekcje języka polskiego i zajęcia przybliżające najmłodszym polską kulturę i historię. Złożył także kwiaty pod pomnikiem Ity Kozakiewicz, wzniesionym w 2022 roku dzięki środkom z Kancelarii Premiera.

Na zakończenie pierwszego dnia wizyty Pełnomocnik odwiedził Państwowe Gimnazjum Polskie w Rzeżycy (Rezekne), jedyną polską placówkę w tym mieście, gdzie uczy się ponad 600 uczniów. W podziękowaniu za pielęgnowanie polskiej tożsamości narodowej Minister wręczył szkole Odznakę Honorową za Zasługi dla Polonii i Polaków za Granicą na ręce dyrektor tej placówki Olgi Burowej.

W drugim dniu wizyty Pełnomocnik Rządu ds. Polonii i Polaków za Granicą odwiedził Polską Szkołę Podstawową im. Hrabiów Platerów w Krasławiu. Działająca od ponad 30 lat placówka,  jedyna w tym mieście, jest wspierana przez nauczycieli kierowanych z Polski przez Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą. Odbyło się tam także spotkanie z uczestnikami półkolonii organizowanych dzięki środkom Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. Świętego Maksymiliana Marii Kolbego. Na miejscowym cmentarzu minister Dziedziczak złożył kwiaty na kwaterze naszych Rodaków poległych w 1920 roku.

Kolejnym punktem programu były odwiedziny w Państwowym Gimnazjum Polskim im. Józefa Piłsudskiego w Dyneburgu (Daugavpils), gdzie polski język, kulturę i tradycję poznaje ponad 450 uczniów. Na ręce jej dyrektor Haliny Smulko przekazana została Odznaka Honorowa za Zasługi dla Polonii i Polaków za Granicą przyznana szkole za jej wybitne zasługi dla krzewienia polskości.

Spotkanie z przedstawicielami Związku Polaków na Łotwie odbyło się w Domu Polskim w Dyneburgu. Minister Jan Dziedziczak podziękował naszym Rodakom za pielęgnowanie i promowanie polskości. Na ręce wieloletniego prezesa Związku, Ryszarda Stankiewicza i jego Małżonki, Żanny Stankiewicz przekazał zapewnienie o wsparciu ze strony Polski.

Na zakończenie swojej wizyty na Łotwie Minister Jan Dziedziczak odwiedził Przedszkole Polskie im. Jana Platera-Gajewskiego w Dyneburgu. To jedyna taka placówka na Łotwie, a jej wychowankami jest ponad 100 dzieci. Najmłodsi Polacy często biorą udział w apelach i  akademiach z okazji polskich świąt państwowych, pięknie śpiewają pieśni patriotyczne i uczą się polskich tańców ludowych. W podziękowaniu za pond 30-letnią działalność przedszkola, Pan Premier Mateusz Morawiecki przyznał Odznakę Honorową za Zasługi dla Polonii i Polaków za Granicą, którą Pełnomocnik Rządu ds. Polonii i Polaków za Granicą wręczył na ręce dyrektor placówki Anżeli Dubowskiej.