Polska pomoc w Libanie w 2020 r.
24.02.2021
Polska pomoc w Libanie realizowana była głównie przez organizacje pozarządowe i polskie przedstawicielstwo dyplomatyczne we współpracy z podmiotami lokalnymi.
Działania koncentrowały się na wspieraniu inicjatyw rozwojowych z obszaru: kapitał ludzki, przedsiębiorczość, sektor prywatny, ochrona środowiska oraz humanitarnych: zapewnienie schronienia i opieki medycznej najbardziej potrzebującym.
Działania na rzecz przestrzeni miejskiej
Największym wyzwaniem i potrzebą w 2020 r. była odbudowa zniszczonej wybuchem infrastruktury miejskiej Bejrutu. Z tego względu Polska zadecydowała o zwiększeniu dofinansowania projektu wsparcia społeczności przyjmującej i uchodźców w dzielnicy Maarach (Bourj Hammoud) w Bejrucie, znajdującej się kilkaset metrów od epicentrum eksplozji. Projekt rewitalizacji infrastruktury urbanistycznej wdrażany był przez UN HABITAT oraz PCPM i zakładał poprawę warunków i jakości życia populacji zamieszkującej ten obszar.
Dzielnica Maarach uważana jest za jeden z uboższych obszarów miasta. Wynika to z występującego tam przeludnienia, złych warunków mieszkaniowych i nierozwiniętej gospodarki lokalnej. Okolica obejmuje 90 budynków mieszkalnych i usługowych, w których na co dzień przebywa ponad 1000 osób.
Projekt składał się z 3 komponentów: rehabilitacja infrastruktury miejskiej (renowacja elewacji budynków, przebudowa sieci elektrycznej, rozbudowa sieci kanalizacyjnej); zapewnienie alternatywnych, odnawialnych źródeł energii (ogniwa fotowoltaiczne do oświetlenia alejek i przestrzeni wspólnych) oraz ochrona przeciwpożarowa (dostarczenie wozu strażackiego oraz szkolenia z zakresu reagowania na sytuacje kryzysowe). Ostatnie działania projektowe zakończą się w połowie 2021 r.
Przeciwdziałania negatywnym skutkom pandemii COVID-19
Tłem polskiej pomocy rozwojowej w Libanie w 2020 r. była postępująca pandemia C-19. W połowie roku Polska zadecydowała o uruchomieniu dodatkowych środków finansowych z przeznaczeniem na zapobieganie i zwalczanie epidemii koronawirusa w tym kraju.
Jeden z projektów w ramach ww. celu zakładał wzmocnienie pozycji zawodowej najbardziej dotkniętych skutkami pandemii COVID-19 grup uchodźców syryjskich i palestyńskich oraz społeczności przyjmującej Libańczyków i wdrażany był na miejscu przez lokalnego partnera we współpracy z PAH.
Ośrodek szkoleniowy w rejonie obozu dla uchodźców Burj Barajneh, który został wybudowany w ramach projektu, prowadził zajęcia dla dzieci i młodzieży z zakresu podstawowych umiejętności życiowych oraz szkolenia zawodowe dla dorosłych z biznesu i przedsiębiorczości oraz robotyki i drukowania 3D i/lub programowania.
Dzięki interwencji wzmocniono libański sektor przedsiębiorczości, w tym aktywności zawodowej i możliwości znalezienia zatrudnienia przez osoby zagrożone wykluczeniem społecznym, w szczególności kobiety i osoby młode.
Natychmiastowa odpowiedz polskiego rządu w zakresie udzielenia Libanowi wsparcia po wybuchu z dnia 4 sierpnia 2020 r. spotkała się z bardzo pozytywnym odbiorem wśród społeczności lokalnej. Zaledwie dwa dni po eksplozji Polska wysłała do Bejrutu grupę poszukiwawczo-ratowniczą MUSAR, a także przekazała lekarstwa, sprzęt i materiały medyczne, które dzięki Agencji Rezerw Materiałowych, za pośrednictwem Ministerstwa Spraw Zagranicznych, trafiły do szpitala im. Rafika Haririego w Bejrucie - podstawowego szpitala do walki z COVID-19 w Libanie.
Ochrona środowiska i edukacja
Polskie działania w Libanie w 2020 r. obejmowały także inicjatywy poświęcone ochronie środowiska.
Należał do nich m.in. projekt wsparcia rozwoju sektora odnawialnych źródeł energii poprzez instalację solarnego systemu podgrzewania wody w prowadzonej przez katolików szkole dla osieroconych dzieci Antoine Social orientation School w Mrouj. W ramach działania przeprowadzono również szkolenia dla dzieci nt. znaczenia czystej wody dla człowieka i środowiska naturalnego ze szczególnym uwzględnieniem przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych.
W ramach projektu wsparto rozwój zielonych technologii i sektor energii odnawialnej w Libanie, obniżone zostały bieżące koszty funkcjonowania szkoły poprzez zaopatrzenie instytucji w alternatywne źródło energii. Beneficjentami projektu było 135 dzieci uczących się w szkole oraz 35 osób kadry zatrudnionej w placówce. Dzięki projektowi wzrósł komfort nauczania. Pozyskana została również nowa wiedza nt. higieny, zielonych technologii i ochrony środowiska. Interwencja skierowana była do wszystkich osób bez względu na pochodzenie, płeć, rasę i religię, a projekt przyczynił się do promowania prawa do zdrowia i edukacji, a także tworzenia środowiska sprzyjającego zdrowiu.
Kolejny projekt wdrażany przez PCPM na Północy Libanu zakładał kompleksowe wsparcie dla lokalnych społeczności w prowincji Akkar, dotkniętych skutkami pandemii COVID-19 i kryzysu ekonomicznego. W ramach działania rozbudowano system opieki zdrowotnej - szpital w Kobayacie otrzymał strefę do przyjmowania pacjentów z C-19 oraz respirator. Udzielono również pomocy lokalnym kooperatywom i spółdzielniom pracy, zwłaszcza tym w sektorze rolno-spożywczym, których działalność uległa załamaniu w wyniku kryzysu gospodarczego. Projekt przewidywał również dalszą rozbudowę oczyszczalni ścieków w Kobayacie oraz rozbudowę sieci wodno-kanalizacyjnej w tym regionie. Dzięki powyższym działaniom zauważalnie wzmocniono libański sektor przedsiębiorczości, w tym aktywności zawodowej i możliwości znalezienia zatrudnienia przez mieszkańców regionu, w szczególności kobiet i osób młodych, dopiero wchodzących na rynek pracy.
Szkoły publiczne w Libanie dysponują słabo rozwiniętą infrastrukturą wodno-kanalizacyjną z przestarzałymi zbiornikami i systemami filtracji wody. Dlatego w 2020 r. Polska pomoc we współpracy z klubem Rotary Tripoli Cosmopolis zaopatrzyła 6 libańskich szkół publicznych w systemy filtrów wody. Projekt przyczynił się do ograniczenia występowania chorób i do poprawy jakości edukacji. Projekt jest częścią większego programu filtracji wody realizowanego przez Rotary Lebanon na terenie całego kraju. Istotnym elementem interwencji było przeprowadzenie szkoleń dla dzieci nt. znaczenia czystej wody dla człowieka i środowiska naturalnego, co było szczególnie ważne w kontekście trwającej pandemii.
Opieka medyczna
Ważnym obszarem aktywności Polski w Libanie w 2020 r. była również pomoc medyczna mieszkańcom nieformalnych obozowisk namiotowych i skupisk uchodźców. Co roku zakres nieodpłatnych usług medycznych świadczonych przy pomocy PCPM zarówno w klinice stacjonarnej w Bire, jak też w klinice mobilnej jest rozszerzany. Klinika mobilna, wspierana od lat przez Polską pomoc, wciąż niesie pomoc najbardziej potrzebującym osobom w obozach dla uchodźców w północnym Libanie.
Pomimo trudności związanych z pandemią koronawirusa oraz wybuchem w bejruckim porcie wsparcie otrzymywane przez Liban w ramach programu Polskiej pomocy będzie rozszerzane w przyszłości. W 2021 r. Polska pomoc planuje kontynuowanie wcześniejszych projektów oraz nowe, kolejne interwencje humanitarno-rozwojowe w sektorach przedsiębiorczości, edukacji i ochrony środowiska.
Opr. Amb. RP w Bejrucie