Polskie zaangażowanie na Bałkanach Zachodnich
Wyrazem solidarności Polski z krajami rozwijającymi się jest z jednej strony angażowanie się w działania wynikające z członkostwa w organizacjach międzynarodowych: UE, ONZ i OECD na rzecz wdrażania celów zrównoważonego rozwoju, z drugiej zaś, realizacja projektów pomocowych na rzecz potrzebujących. W ten sposób umacniamy status naszego państwa jako godnego zaufania. Dodatkowo prezentujemy się jako kraj ekspertów, z którego doświadczenia i wiedzy chcą czerpać państwa rozwijające się. Polska wspiera też politykę otwartych drzwi Unii Europejskiej, inicjuje i uczestniczy w projektach zmierzających do poszerzenia Wspólnoty.
Polska aktywnie działa na rzecz wsparcia europejskiej integracji sześciu krajów Bałkanów Zachodnich: Albanii, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Kosowa, Macedonii, Serbii. Z każdym rokiem zwiększa zaangażowanie we wspieranie wysiłków reformatorskich państw bałkańskich w ich dążeniu do UE. Dzielimy się doświadczeniem przedakcesyjnym z naszymi bałkańskimi partnerami poprzez uczestnictwo w tzw. projektach twinningowych, organizację szkoleń dla urzędników oraz eksperckich konferencji dwustronnych czy seminariów dla młodzieży w obszarze pojednania. Polska stoi na stanowisku, iż najwłaściwszą drogą dla zapewnienia bezpieczeństwa i dobrobytu całego kontynentu jest dążenie państw Bałkanów Zachodnich i UE do pełnej integracji. Nasze poparcie dla rozszerzenia nie jest bezwarunkowe – wszystkie państwa aspirujące do Wspólnoty powinny dokonać wyraźnych postępów w zakresie reform wewnętrznych i stosunków dobrosąsiedzkich, aby osiągnąć ten cel. Jesteśmy przekonaniu, że rozszerzenie UE jest najefektywniejszym narzędziem w pracy na rzecz pokoju, bezpieczeństwa i dobrobytu państw – kandydatów. Ponadto, wobec współczesnych wyzwań politycznych, gospodarczych, społecznych i w obszarze bezpieczeństwa państwa Bałkanów Zachodnich i obecne państwa członkowskie muszą ściśle współpracować, docelowo jako partnerzy w UE.
Twinning, tj. współpraca bliźniacza, polega na wykorzystaniu przez polską administrację publiczną wspólnotowych programów pomocowych do wspierania państw sąsiadujących z UE w reformowaniu ich sektora publicznego, głównie w budowaniu nowoczesnej administracji opartej na polskich standardach i doświadczeniach.
Jakkolwiek na przestrzeni ostatnich sześciu lat polskie instytucje administracji publicznej realizowały większość projektów twinningowych w krajach objętych programem ENI-wschód[1] (czyli w regionie post-sowieckim) to państwa Bałkanów Zachodnich pozostawały drugim głównym kierunkiem polskiej pomocy twinningowej.
W tym czasie polskie instytucje przygotowały 69 propozycji twinningowych, z których 29 skierowanych było do państw Bałkanów Zachodnich. W konsekwencji polskie instytucje wygrały 19 konkursów twinningowych w państwach objętych programem ENI-wschód oraz 11 na Bałkanach Zachodnich.
Polska administracja realizowała w krajach Bałkanów Zachodnich następujące projekty:
- cztery twinningi w Macedonii
- dwa twinningi w Kosowie
- dwa twinninigi w Chorwacji
- jeden twinning w Albanii, Bośni i Hercegowinie i Serbii.
Główne obszary tematyczne, w których realizowane były polskie projekty to: rolnictwo, audyt finansów publicznych, reformy instytucji egzekwujących przestrzeganie prawa, integracja europejska oraz reformy edukacji.
[1] ENI-east – ang. European Neighborhood Instrument - east. Instrument finansowy Komisji Europejskiej skierowany do państw post sowieckich.