Polska pomoc

Istnieją wprawdzie jeszcze znaczące plantacje, zarządzane najczęściej przez obcokrajowców. Jednak mniejsze pola kawowe wykorzystywane poprzednio przez indywidualnych farmerów w większości zostały podzielone między ich dzieci i wykorzystane pod zabudowę lub uprawę kukurydzy, stanowiącej podstawę codziennego wyżywienia żyjących na zboczach Kilimanjaro ludzi z plemienia Chagga.  W efekcie powyższych zmian wzrosło ubóstwo, szczególnie wśród drobnych rolników i ich rodzin. O ile sposobem na zapewnienie codziennego pożywienia stała się uprawa kukurydzy i bananów, to jednak rolnicy stopniowo stracili źródło gotówkowych przychodów, niegdyś pozyskiwanych dzięki uprawie kawy. A gotówka jest konieczna choćby do opłacenia edukacji dzieci, prostych usług czy choćby wizyty u lekarza.

W warunkach prostego rolnictwa w wielu miejscach na świecie źródłem pozyskiwania gotówki małych gospodarstw rolnych jest systematyczny skup mleka. I właśnie taką działalność rozpoczęli 12 lat temu rolnicy z rejonu Mwika położonego na wschodnich zboczach Kilimanjaro. Zaczęło się od zbierania niewielkich nadwyżek mleka z indywidualnych gospodarstw i prostego podgrzewania go na palenisku. W ciągu tego czasu, dzięki wsparciu wielu dobrych ludzi doszli do utworzenia niewielkiej mleczarni przy miejscowej parafii i założenia spółdzielni mleczarskiej.

W 2019 roku spółdzielnia mleczarska z Mwika, mleczarnia Kondiki oraz była spółdzielnia kawowa z Uru (kolejny rejon południowego Kilimanjaro) zostały partnerami Fundacji Ekonomicznej Polska-Afryka Wschodnia i rozpoczęto realizację 2- letniego projektu realizowanego we współpracy z  Polską pomocą.

2019 rok przyniósł intensywne prace nad stworzeniem dwóch centrów wsparcia rolników- mleczarzy, które świadczą też usługi weterynaryjne, prowadzą sklepy zaopatrzenia rolniczego, produkują i sprzedają pasze. W wiosce Uru działalność Centrum Wsparcia zlokalizowana została w wyremontowanym w ramach projektu budynku byłej spółdzielni kawowej, w wiosce Mwika Centrum Wsparcia wybudowane zostało od podstaw.

W celu zwiększenia mleczności - dofinansowano zakup ponad 30 jałówek, które trafiły do zagród rolników z Uru. Prowadzone były też liczne szkolenia dotyczące zasad prawidłowego żywienia krów,  zasad higieny podczas dojenia i dalszego procesu zajmowania się mlekiem podczas prowadzonego skupu. Dla mleczarni Kondiki zakupione zostały dodatkowe zbiorniki na mleko pozwalające na jej stopniowe uniezależnienie się od dużych ogólnokrajowych mleczarni oraz samochód chłodnia do transportu produktów mlecznych.

Drugi moduł projektu realizowany w 2020 roku, pomimo wielu problemów wynikających z wybuchu ogólnoświatowej pandemii koronawirusa, przyniósł szereg dalszych pozytywnych zmian zarówno w Uru, jak i Mwika. W Centrum w Uru ruszył codzienny skup mleka realizowany w oparciu o schładzalniki zakupione w Polsce oraz rozwinął się system świadczenia usług i zaopatrzenia rolniczego. W ramach Centrum Mwika powstał kolejny nowy budynek z głównym przeznaczeniem na szkolenia rolnicze, ale i o szerszym charakterze społecznym.

W mleczarni Kondiki organizowane są kolejne centra skupu mleka wyposażone w schładzalniki z Polski, rozwijana jest produkcja wyrobów mlecznych o wydłużonej przydatności do spożycia (np. jogurty owocowe), a w ramach wsparcia marketingu i sprzedaży - organizowana jest sieć punktów sprzedaży przetworów mlecznych w kilku miastach regionu (Moshi, Arusha, Same, Mwanga, Himo, itd.) i zmieniane są opakowania produktów.

Ponieważ rośnie złożoność technologiczna mleczarni - powstał również własny warsztat mechaniczny zapewniający bieżące wsparcie i okresowe przeglądy i naprawy sprzętu wykorzystywanego w przetwórstwie mleka. Dodatkowo do końca 2020 roku planowane jest zakończenie prac nad powstaniem systemu filtracji wody wykorzystywanej do przetwórstwa mleka oraz prostego oczyszczania ścieków przemysłowych.

Dzięki wsparciu rozwoju przez Fundację Ekonomiczną Polska - Afryka Wschodnia i Program Polska pomoc w  sumie w systemie skupu mleka z rejonach Uru i Mwika funkcjonuje ok 900 rolników a zatrudnienie przy wsparciu rolników w obu centrach oraz skupie i przetwórstwie  mleka ma ponad 50 osób. Centra wsparcia rolniczego w Mwika i Uru stają się wzorem dla innych rejonów Kilimanjaro, jak rozwijać mleczarstwo, zaś mleczarnia Kondiki z małej przykościelnej przetwórni staje się średniej wielkości lokalną spółdzielczą mleczarnią i zakładem przetwórczym z prawdziwego zdarzenia.

opr. Fundacja Ekonomiczna Polska - Afryka Wschodnia 

Kawa i mleko. Polska pomoc rozwojowa w Tanzanii  - reportaż Michała Żakowskiego w Programie III Polskiego Radia