Polski Atom

Materiał informacyjny
opracowany przez Departament Energii Jądrowej
Ministerstwa Klimatu i Środowiska
14 lipca 2021 r.

BIEŻĄCY PRZEGLĄD WYDARZEŃ W ENERGETYCE JĄDROWEJ NA ŚWIECIE

MAEA kończy misję doradczą ds. bezpieczeństwa na Białorusi Zespół ekspertów Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) zakończył w ubiegłym tygodniu misję doradczą ds. bezpieczeństwa jądrowego na Białorusi, którą zrealizowano na zlecenie jej rządu. Dwutygodniowa misja Międzynarodowej Służby Doradczej ds. Ochrony Fizycznej (IPPAS) dokonała przeglądu krajowego systemu bezpieczeństwa w zakresie materiałów jądrowych oraz związanych z nimi obiektów i działań.   MAEA rozpoczyna budowę centrum szkoleniowego do zwalczania terroryzmu jądrowego Dyrektor generalny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA), Rafael Mariano Grossi, uczestniczył w uroczystości rozpoczęcia budowy nowego obiektu, który pomoże wzmocnić zdolności krajów do zwalczania terroryzmu jądrowego w obszarach takich jak nielegalny handel materiałami jądrowymi i fizyczna ochrona obiektów oraz ważnych wydarzeń publicznych.   Chiny rozpoczynają budowę demonstracyjnego SMR China National Nuclear Corporation (CNNC) poinformował, że 13 lipca oficjalnie rozpoczęła się budowa demonstracyjnego małego reaktora modułowego ACP100 w elektrowni jądrowej Changjiang w chińskiej prowincji Hainan. Projekt będzie pierwszym na świecie komercyjnym SMR rozmieszczonym na lądzie. Wielozadaniowy ciśnieniowy reaktor wodny (PWR) o mocy 125 MWe – zwany również Linglong One – jest przeznaczony do produkcji energii elektrycznej, ogrzewania, produkcji pary lub odsalania wody morskiej.   Zezwolenie na uruchomienie bloku jądrowego Shin Hanul 1 Koreański Komitet Bezpieczeństwa i Ochrony Jądrowej (NSSC) wydał warunkową zgodę na uruchomienie bloku nr 1 w elektrowni jądrowej Shin Hanul należącej do Korea Hydro & Nuclear Power (KHNP). Organ dozoru jądrowego wymaga wprowadzenia dodatkowych środków bezpieczeństwa w pierwszym z dwóch reaktorów APR-1400 budowanych w tej elektrowni.

1. MAEA kończy misję doradczą ds. bezpieczeństwa na Białorusi

Zespół ekspertów Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) zakończył w ubiegłym tygodniu misję doradczą ds. bezpieczeństwa jądrowego na Białorusi, którą zrealizowano na zlecenie jej rządu. Dwutygodniowa misja Międzynarodowej Służby Doradczej ds. Ochrony Fizycznej (IPPAS) dokonała przeglądu krajowego systemu bezpieczeństwa w zakresie materiałów jądrowych oraz związanych z nimi obiektów i działań.

Przegląd obejmował środki ochrony fizycznej wdrożone w pierwszej białoruskiej elektrowni jądrowej w Ostrowcu w obwodzie grodzieńskim, aspekty bezpieczeństwa związane z transportem materiałów jądrowych oraz zabezpieczenia informatyczne w obiektach jądrowych.

„Goszcząc misję IPPAS, Białoruś wykazała się dużym zaangażowaniem i ciągłymi wysiłkami na rzecz wzmocnienia swojego krajowego reżimu bezpieczeństwa jądrowego” – powiedziała Elena Buglova, dyrektor Wydziału Bezpieczeństwa Jądrowego MAEA, podczas ceremonii zakończenia misji 9 lipca w Mińsku. „Białoruś przyczyniła się również do udoskonalenia metodologii IPPAS w ostatnich miesiącach, w szczególności poprzez przeprowadzenie pilotażowej samooceny swojego systemu bezpieczeństwa jądrowego w ramach przygotowań do tej misji”.

Jest to trzecia misja IPPAS przyjęta przez Białoruś – pozostałe odbyły się w 2000 i 2009 roku. Zespół spotkał się w Mińsku z urzędnikami Departamentu Bezpieczeństwa Jądrowego i Radiacyjnego Ministerstwa Sytuacji Nadzwyczajnych Republiki Białorusi (Gosatomnadzor), Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Kolei Białoruskich - w ramach Ministerstwa Transportu i Łączności - oraz Centrum Operacyjno-Analitycznego przy Prezydencie Republiki Białoruś. Zespół odwiedził także elektrownię jądrową Ostrowiec.

Misja porównała krajowe procedury i praktyki bezpieczeństwa jądrowego z postanowieniami Konwencji o ochronie fizycznej materiałów jądrowych (CPPNM) i jej nowelizacją, a także z wytycznymi MAEA w zakresie bezpieczeństwa jądrowego. Białoruś jest stroną konwencji CPPNM, ale nie ratyfikowała jeszcze poprawki z 2005 roku.

Zespół zauważył, że zasadnicze elementy systemu bezpieczeństwa jądrowego na Białorusi ustanowiono zgodnie z wytycznych MAEA.

Wadim Sinyavsky, białoruski minister ds. sytuacji kryzysowych, stwierdził, że w dynamicznie zmieniającym się współczesnym świecie systemy bezpieczeństwa jądrowego muszą być gotowe do adekwatnej reakcji na nowe wyzwania i zagrożenia. Dla Białorusi, która realizuje swój pierwszy program energetyki jądrowej, rekomendacje ekspertów międzynarodowych mają szczególne znaczenie dla wzmocnienia wymogów bezpieczeństwa jądrowego państwa.

Zespołem kierował Joseph Sandoval z Sandia National Laboratories w USA, a w jego skład weszło ośmiu innych ekspertów z Bułgarii, Francji, Rosji, Szwajcarii, Ukrainy, Wielkiej Brytanii i MAEA.

Elektrownia Ostrowiec składa się z dwóch bloków energetycznych wyposażonych w reaktory WWER-1200/V-491 o łącznej mocy 2220 MWe. Blok nr 1 został podłączony do sieci w listopadzie ubiegłego roku i w czerwcu rozpoczął pracę komercyjną, natomiast w bloku nr 2 trwają obecnie przygotowania do załadunku paliwa.

Koszt budowy elektrowni Ostrowiec, w dużej mierze sfinansowany pożyczką z Rosji, wyniósł 11 mld USD (9 mld EUR). Trzy państwa bałtyckie i członkowie UE: Estonia, Łotwa i Litwa wyraziły obawy, podobnie jak sama UE, o stan bezpieczeństwa w elektrowni. Rosyjska państwowa korporacja jądrowa Rosatom, która buduje obiekt, odrzuciła twierdzenia, że obiekt jest niebezpieczny, twierdząc, że projekt jest zgodny z najwyższymi międzynarodowymi standardami.

Źródło: https://www.world-nuclear-news.org/Articles/IAEA-completes-security-advisory-mission-in-Belaru

2. MAEA rozpoczyna budowę centrum szkoleniowego do zwalczania terroryzmu jądrowego

Dyrektor generalny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA), Rafael Mariano Grossi, uczestniczył w uroczystości rozpoczęcia budowy nowego obiektu, który pomoże wzmocnić zdolności krajów do zwalczania terroryzmu jądrowego w obszarach takich jak nielegalny handel materiałami jądrowymi i fizyczna ochrona obiektów oraz ważnych wydarzeń publicznych.

Centrum Szkolenia i Demonstracji Bezpieczeństwa Jądrowego MAEA (IAEA Nuclear Security Training and Demonstration Centre, NSTDC) będzie zlokalizowane w obiekcie MAEA w Seibersdorf, 30 km na południe od Wiednia w Austrii, i ma zostać uruchomione w 2023 roku. Budowę Centrum uświetniono uroczystą ceremonią wmurowania kamienia węgielnego, w której wzięli udział Dyrektor Grossi i przedstawiciele państw członkowskich.

„Centrum pomoże nam we wspieraniu krajów, aby być na czołowej pozycji w zakresie ochrony przed terroryzmem jądrowym” – powiedział Grossi. „Wzmocni to centralną rolę, jaką Agencja odgrywa w tym obszarze o znaczeniu międzynarodowym”.

Agencja oferuje szkolenia w zakresie bezpieczeństwa jądrowego od wczesnych lat 70-tych. Liczba wniosków o takie szkolenia wzrosła jednak w ostatnich latach, w szczególności ze względu na wejście w życie w 2016 r. nowelizacji Konwencji o ochronie fizycznej materiałów jądrowych (CPPNM) – najważniejszego międzynarodowego instrumentu prawnego w walce z terroryzmem jądrowym. Ponadto potrzeba wsparcia państw członkowskich w zakresie ochrony materiałów jądrowych wzrosła, ponieważ coraz więcej krajów rozpoczyna programy energetyki jądrowej lub rozpoczyna budowę reaktorów badawczych.

Centrum udostępni ponad 2000 metrów kwadratowych specjalistycznej infrastruktury technicznej i sprzętu. Szkolenia praktyczne zostaną przeprowadzone na systemach demonstracyjnych i w środowiskach wirtualnej rzeczywistości. Platformy te będą emulować systemy bezpieczeństwa stosowane w elektrowniach jądrowych, reaktorach badawczych i na przejściach granicznych. Uczestnicy przećwiczą między innymi procedury dotyczące kontroli dostępu i alarmów, skontrolują systemy ochrony fizycznej, lepiej zrozumieją zagrożenia bezpieczeństwa komputerowego i nauczą się prowadzenia rozpoznania obszaru w poszukiwaniu materiałów promieniotwórczych podczas ważnych wydarzeń publicznych. Ćwiczenia w ośrodku szkoleniowym wzmocnią również zdolności w zakresie kryminalistyki jądrowej i zarządzania miejscami przestępstw radiologicznych dla celów procesowych.

Centrum i wielofunkcyjny budynek, w którym będzie się ono mieścić, pozyskały do tej pory ponad 11,3 mln euro z funduszy pozabudżetowych, co wskazuje na silne wsparcie ze strony państw członkowskich MAEA dla prac Agencji w zakresie bezpieczeństwa jądrowego. Arabia Saudyjska zobowiązała się do 8,3 miliona euro, Wielka Brytania zobowiązała się do 2 milionów euro, a Stany Zjednoczone zobowiązały się do 1 miliona euro.

„Dzięki wielkiej hojności naszych krajów-darczyńców ten nowy obiekt pozwoli nam rozszerzyć zakres działania kompleksu Seibersdorf MAEA” – dodał Grossi. W obiekcie MAEA Seibersdorf mieści się osiem laboratoriów zastosowań jądrowych pracujących w branży spożywczej i rolnej, zdrowia ludzi, monitorowania i oceny środowiska, a także dwa laboratoria analityczne do weryfikacji jądrowej w ramach systemu zabezpieczeń Traktatu NPT.

MAEA uruchomiła obiekt Seibersdorf w 1962 roku, który w tamtym okresie liczył mniej niż 40 pracowników. Od tego czasu znacznie go rozbudowała wraz ze wzrostem zapotrzebowania na różnorodne usługi i ośrodek zatrudnia obecnie około 250 specjalistów w różnych dziedzin naukowych.

Źródło: https://www.iaea.org/newscenter/pressreleases/iaea-breaks-ground-on-training-centre-to-counter-nuclear-terrorism

3.  Chiny rozpoczynają budowę demonstracyjnego SMR

China National Nuclear Corporation (CNNC) poinformował, że 13 lipca oficjalnie rozpoczęła się budowa demonstracyjnego małego reaktora modułowego ACP100 w elektrowni jądrowej Changjiang w chińskiej prowincji Hainan. Projekt będzie pierwszym na świecie komercyjnym SMR rozmieszczonym na lądzie. Wielozadaniowy ciśnieniowy reaktor wodny (PWR) o mocy 125 MWe – zwany również Linglong One – jest przeznaczony do produkcji energii elektrycznej, ogrzewania, produkcji pary lub odsalania wody morskiej.

Demonstracyjny reaktor ACP100 jest budowany na terenie istniejącej elektrowni jądrowej Changjiang. Na miejscu znajdują się już dwa czynne reaktory PWR CNP600, a w marcu tego roku rozpoczęła się budowa pierwszej z dwóch jednostek Hualong One. Obie te jednostki mają wejść do komercyjnej eksploatacji do końca 2026 roku.

CNNC ogłosił w lipcu 2019 r. rozpoczęcie projektu budowy reaktora ACP100 w Changjiang. Rozwijany od 2010 r. projekt zintegrowanego PWR ACP100 został ukończony w 2014 r. Główne elementy jego pierwotnego obiegu chłodzenia są zainstalowane w zbiorniku ciśnieniowym reaktora. W 2016 roku projekt stał się pierwszym SMR, który przeszedł przegląd bezpieczeństwa Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej.

Wstępny raport analizy bezpieczeństwa dla pojedynczego bloku demonstracyjnego w Changjiang został zatwierdzony w kwietniu 2020 roku. Ostateczną zgodę na budowę zakładu wydała Chińska Narodowa Komisja Rozwoju i Reform na początku czerwca tego roku.

Projekt w Changjiang obejmuje wspólne przedsięwzięcie trzech głównych firm: spółki zależnej CNNC, China National Nuclear Power jako właściciela i operatora; Chińskiego Instytutu Energetyki Jądrowej (NPIC) jako projektanta reaktora; oraz China Nuclear Power Engineering Group odpowiedzialnej za budowę elektrowni. Przewidywany czas budowy to 58 miesięcy. W przypadku instalacji demonstracyjnej zbiornik reaktora jest dostarczany przez Shanghai Boiler Works Limited, generatory pary przez spółkę zależną CNNC, a inne elementy wewnętrzne reaktora przez Dongfang Electric Corporation.

Kluczowy projekt

ACP100 został zidentyfikowany jako "kluczowy projekt" w 12. planie pięcioletnim Chin i został opracowany na podstawie większego reaktora PWR ACP1000 (Hualong One). Reaktor, którego rdzeń składa się z 57 zestawów paliwowych zawiera pasywne funkcje bezpieczeństwa i zostanie zainstalowany pod ziemią.

Po ukończeniu reaktor Changjiang ACP100 będzie w stanie wyprodukować 1 miliard kilowatogodzin energii elektrycznej rocznie, co wystarczy, aby zaspokoić potrzeby 526 000 gospodarstw domowych - stwierdził CNNC.

„Jego promocja i zastosowanie mogą znacznie zmniejszyć wykorzystanie paliw kopalnych w Chinach, promować oszczędność energii i redukcję emisji oraz ma ogromne znaczenie dla bezpiecznego rozwoju energetyki jądrowej i niezależnych innowacji oraz zapewnienia gwarancji zielonej energii na budowę portu Hainan Free Trade Port i strefy pokazów cywilizacji ekologicznej” – poinformowała firma.

„Jego budowa z pewnością umożliwi kompleksowe wdrożenie i weryfikację technologii małych reaktorów, przyspieszy osiągnięcie przez Chiny niezależnych zdolności innowacyjnych w dziedzinie małych reaktorów modułowych i posłuży jako przykład od naśladowania i kontynuacji na szeroką skalę” – powiedział CNNC. „Kładzie fundament pod budowę industrializacji i masowej produkcji, konsoliduje przewagę Chin jako pierwszego gracza w tej dziedzinie i tworzy niezależną markę chińskich reaktorów”.

Przyszłe zakłady

Przewiduje się budowę elektrowni składających się z dwóch do sześciu reaktorów ACP100 o 60-letnim okresie eksploatacji i 24-miesięcznym okresem między uzupełnianiem paliwa.

Według informacji Światowego Stowarzyszenia Jądrowego CNNC podpisało drugą umowę na budowę ACP100 z okręgiem Hengfeng w mieście Shangrao w prowincji Jiangxi i trzecią z okręgiem Ningdu w mieście Ganzhou w prowincji Jiangxi. Dalsze jednostki śródlądowe są planowane w prowincjach Hunan i być może Jilin.

W październiku 2015 r. NPIC podpisał umowę z brytyjskim Lloyd's Register na wsparcie rozwoju pływającej elektrowni jądrowej z wykorzystaniem wariantu ACP100S projektu CNNC, morskiej wersji ACP100. Po zatwierdzeniu w ramach 13. planu pięcioletniego dla innowacyjnych technologii energetycznych, CNNC podpisało w lipcu 2016 r. umowę z China Shipbuilding Industry Corporation na budowę demonstracyjnej pływającej elektrowni jądrowej ACP100S.

Źródło: https://www.world-nuclear-news.org/Articles/China-starts-construction-of-demonstration-SMR

4. Zezwolenie na uruchomienie bloku jądrowego Shin Hanul 1

Koreański Komitet Bezpieczeństwa i Ochrony Jądrowej (NSSC) wydał warunkową zgodę na uruchomienie bloku nr 1 w elektrowni jądrowej Shin Hanul należącej do Korea Hydro & Nuclear Power (KHNP). Organ dozoru jądrowego wymaga wprowadzenia dodatkowych środków bezpieczeństwa w pierwszym z dwóch reaktorów APR-1400 budowanych w tej elektrowni.

W maju 2012 r. odbyło się wmurowanie kamienia węgielnego pod budowę pierwszego z dwóch jądrowych bloków energetycznych w Shin Hanul (dawniej Shin Ulchin). Pierwszy beton dla bloku 1 wylano dwa miesiące później, a dla bloku 2 w czerwcu 2013 r. Pierwotny plan zakładał, że reaktory wodne ciśnieniowe o mocy 1350 MWe rozpoczną pracę komercyjną odpowiednio w kwietniu 2017 r. i kwietniu 2018 r. Po występujących opóźnieniach przy budowie załadunek paliwa w bloku 1 zaplanowano na czerwiec 2019 r., ale został również opóźniony w oczekiwaniu na kontrolę bezpieczeństwa NSSC i wprowadzone pewne modyfikacje do projektu. Komercyjną eksploatację bloku nr 1 planowano wówczas na lipiec 2021 r., a bloku nr 2 na maj 2022 r., ale nastąpiły dalsze opóźnienia.

KHNP złożył wniosek o zezwolenie na prowadzenie działalności bloku Shin Hanul 1 w grudniu 2014 roku. Rozpatrując wniosek, NSSC wraz z Koreańskim Instytutem Bezpieczeństwa Jądrowego (KINS), w maju 2020 r. przeprowadził przegląd przedeksploatacyjny jednostki. NSSC poinformowała, że rozpoczęła ocenę wniosku na oficjalnym spotkaniu w listopadzie ubiegłego roku. Podczas 18 spotkań omówiono najważniejsze kwestie związane z aplikacją. Kontrole na miejscu zostały przeprowadzone pod koniec lutego br.

Na spotkaniu 9 lipca NSSC ogłosił swoją decyzję, że Shin Hanul 1 spełnia wymagania licencyjne i wydał pozwolenie na eksploatację. Jednocześnie określił dodatkowe środki bezpieczeństwa, które należy podjąć w jednostce.

W przeglądzie NSSC przeanalizowano szereg kwestii związanych z bezpieczeństwem, w tym pasywny autokatalityczny rekombinator (PAR) wodoru. System ten ma na celu zapobieganie wybuchom wodoru w przypadku poważnej awarii poprzez zmniejszenie jego stężenia w obudowie bezpieczeństwa reaktora. Konieczność montażu systemów PAR została określona po wypadku w marcu 2011 roku w EJ Fukushima Daiichi w Japonii.

Podczas przeglądu NSSC zwrócił się również o wprowadzenie więcej środków przeciwko potencjalnym atakom terrorystycznym lub katastrofom lotniczym. „Aby zmniejszyć prawdopodobieństwo wypadku lotniczego, należy przeprowadzić konsultacje z odpowiednimi agencjami w zakresie środków, takich jak ograniczenie liczby lotów nad zakładem, a następnie, w razie potrzeby, podjąć działania następcze” – czytamy w oświadczeniu.

W przyszłości NSSC planuje dokładnie kontrolować załadunek paliwa jądrowego i operacje testowe, która zostaną przeprowadzone po uruchomieniu reaktora - powiedział regulator.

APR-1400 to ewolucyjny reaktor wodny ciśnieniowy (PWR) wywodzący się z modelu CE System 80+. Głównie zaprojektowany przez Korea Engineering Company, wytwarza 1400 MWe i ma 60-letni okres użytkowania. Zastępuje znormalizowany projekt 995 MWe OPR-1000, według którego Korea Południowa zbudowała 12 jednostek. APR-1400 posiada ulepszenia w zakresie eksploatacji, bezpieczeństwa, konserwacji i przystępności cenowej w oparciu o zgromadzone doświadczenie oraz rozwój technologiczny. Certyfikacja projektu przez KINS została dokonana w maju 2003 r. W październiku 2017 r. European Utility Requirements - techniczna grupa doradcza dla europejskich zakładów energetycznych eksploatujących elektrownie jądrowe - zatwierdziła projekt reaktora APR1400. Amerykańska Komisja Regulacji Jądrowych wydała certyfikat dla APR-1400 w sierpniu 2019 r., stwierdzając, że konstrukcja w pełni spełnia amerykańskie wymagania bezpieczeństwa.

Budowa pierwszych dwóch bloków APR-1400 - Shin Kori 3 i 4 - została zatwierdzona w 2006 r., chociaż faktyczne pozwolenie na budowę wydano dopiero w kwietniu 2008 r. Pierwszy beton pod reaktor w bloku Shin Kori 3 wylano w październiku 2008 r., a w bloku nr 4 w sierpniu 2009 r. Pierwotnie planowano rozpoczęcie komercyjnej eksploatacji bloku nr 3 pod koniec 2013 r., natomiast blok nr 4 miał rozpocząć pracę we wrześniu 2014 r. Jednak ich eksploatacja została opóźniona ze względu na konieczność przetestowania okablowania sterującego związanego z bezpieczeństwem i jego późniejszej wymiany.

Blok 3 ostatecznie wszedł do komercyjnej eksploatacji w grudniu 2016 r., a blok 4 we wrześniu 2019 r. Budowa dwóch kolejnych APR-1400 jako jednostek Shin Kori 5 i 6 rozpoczęła się odpowiednio w kwietniu 2017 i wrześniu 2018 roku. Ich oddanie do użytku zaplanowano na marzec 2023 i czerwiec 2024. Cztery reaktory APR-1400 zbudowano również w EJ Barakah w Zjednoczonych Emiratach Arabskich. Pierwszy z tych bloków rozpoczął komercyjną eksploatację w kwietniu, a blok nr 2 zakończył załadunek paliwa i jest przygotowywany do rozruchu.

Korea dysponuje szóstą co do wielkości flotą reaktorów energetycznych na świecie i obecnie eksploatuje 24 jednostek o sumarycznej mocy 23,2 GWe, które w 2020 r. wyprodukowały 152,583 TWh energii elektrycznej. Kolejne 4 reaktory o mocy 5,4 GWe znajdują się w budowie. Udział energetyki jądrowej w bilansie produkcji energii elektrycznej wynosi 29,6%.

Źródło: https://www.world-nuclear-news.org/Articles/Operating-permit-granted-for-Shin-Hanul-1

 

CZY WIESZ, ŻE…
Bieżąca produkcja z istniejących kopalń (54,8 tys. tU) oraz przewidywana z nowych projektów wystarcza do pokrycia 81% zapotrzebowania na uran dla celów energetycznych, wynoszącego ok. 68 tys. tU rocznie. Brakujące ilości uranu dostarczane są na rynek z innych źródeł (tzw. wtórnych), do których należą:

• przerób wypalonego paliwa i produkcja paliwa MOX i ERU ¹,
• uran zaoszczędzony poprzez zmniejszenie resztkowej koncentracji 235U w uranie zubożonym (DU), który jest odpadem podczas procesu wzbogacania izotopowego (underfeeding),
• uran uzyskany przez poddanie ponownemu wzbogacaniu (re-enrichment) zubożonego uranu będącego odpadem z pierwotnego procesu wzbogacania ² (tails stripping),
• nadwyżka uranu i plutonu zgromadzonych dla celów militarnych ³,
• zgromadzone w latach ubiegłych zapasy paliwa w elektrowniach,
• uran i pluton zgromadzone w sektorze cywilnym poza zapasami w elektrowniach jądrowych.

Infografika "Światowe wydobycie i pokrycie zapotrzebowania na uran w latach 2007-2019 [wg. WNA]" - w załączeniu.

Opracowano w DEJ na podstawie: WNN, NucNet, WNA, NEInt
 

¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯¯

¹ ERU (enriched reprocessed uranium) – paliwo jądrowe wyprodukowane z uranu odzyskanego z przerobu wypalonego paliwa (reprocessed uranium – RepU) po jego uprzedniej konwersji i wzbogaceniu. Może być stosowane w reaktorach lekkowodnych jako zamiennik nisko wzbogaconego paliwa uranowego (LEU) lecz z uwagi na skład izotopowy uranu musi być wzbogacane do wyższych wartości ²³⁵U.

MOX (Mixed oxide fuel) – paliwo jądrowe, które zawiera pluton zmieszany z uranem naturalnym, RepU lub zubożonym (depleted uranium – DU). Skład paliwa umożliwia stosowanie go w reaktorach lekkowodnych jako zamiennik nisko wzbogaconego paliwa uranowego (LEU).

² Proces ten realizowany jest przez Rosję w zakładach w Nowouralsku i Zielenogorsku.

³ W 2013 r. nastąpiło zakończenie programu konwersji uranu zgromadzonego dla celów militarnych „Megatons to Megawatts” (M2M), który w okresie ostatnich 20 lat był źródłem paliwa powstałego ze stopienia wysoko wzbogaconego uranu klasy militarnej (Weapons Grade Uranium, WGU) z uranem zubożonym, w wyniku czego powstawał uran nisko wzbogacony (LEU) przeznaczony jako paliwo dla reaktorów energetycznych. Rosja pozbyła się w ten sposób 500 ton WGU, a Stany Zjednoczone 210 ton. Oprócz tego państwa te zobowiązały się do redukcji po 34 ton plutonu militarnego (Weapons Grade Plutonium, WGPu), który posłużyć ma do produkcji paliwa typu MOX dla reaktorów energetycznych.