Polski Atom

Materiał informacyjny
opracowany przez Departament Energii Jądrowej
Ministerstwa Klimatu i Środowiska

14 września 2022 r.

I. Bieżące Wydarzenia w Energetyce Jądrowej na Świecie

1. W chinach rozpoczęto budowę bloku lufeng 5

Koncern jądrowy China General Nuclear (CGN) w oświadczeniu z 8 września dla giełdy w Hongkongu ogłosił, że wylano pierwszy beton pod fundament (basemat) wyspy jądrowej w bloku nr 5 nowej elektrowni jądrowej Lufeng w chińskiej prowincji Guangdong. Oznacza to oficjalne rozpoczęcie budowy pierwszego z dwóch ciśnieniowych reaktorów wodnych HPR1000 (Hualong One) w tej lokalizacji, gdzie planowana jest również budowa czterech reaktorów CAP1000.

Budowa reaktorów Hualong One jako bloków 5 i 6 w zakładzie Lufeng – wraz z reaktorami CAP1000 w blokach 3 i 4 EJ Sanmen należącej do China National Nuclear Corporation (CNNC) oraz 3 i 4 EJ Haiyang należącej do State Power Investment Corporation (SPIC) – została zatwierdzona przez Radę Państwa w kwietniu br.

Konstrukcja CAP1000 to chińska wersja AP1000. Budowa Sanmen 3 rozpoczęła się w czerwcu, a pierwszy beton dla Haiyang 3 został wylany w lipcu. Proponowana budowa czterech reaktorów CAP1000 (jednostek 1-4) na terenie EJ Lufeng została już zatwierdzona przez Narodową Komisję ds. Rozwoju i Reform, ale nie została jeszcze zatwierdzona przez Radę Stanu.

Jednak Rada Państwa zatwierdziła teraz budowę bloków 5 i 6 elektrowni Lufeng, co do których China General Nuclear w oświadczeniu z 21 kwietnia potwierdził, że będą to reaktory Hualong One o mocy 1200 MWe.

Po rozpoczęciu budowy bloku Lufeng-5 obecnie w Chinach w budowie znajduje się 19 bloków jądrowych o projektowanej łącznej mocy zainstalowanej 19,6 GWe, w tym siedem zarządzanych przez koncern CGN, o łącznej mocy 8,4 GWe.

2. Dwie niemieckie elektrownie jądrowe będą trzymane w rezerwie

Federalne Ministerstwo Gospodarki i Ochrony Klimatu (Bundesministerium für Wirtschaft und Klimaschutz, BMWK) ogłosiło, że zgodnie z planem Niemcy zamkną swoje ostatnie trzy elektrownie jądrowe do końca 2022 r. Jednak dwie elektrownie na południu kraju będą utrzymywane w stanie gotowości, aby w razie potrzeby zapewnić zasilanie w trakcie nadchodzącej zimy.

Po wypadku w elektrowni Fukushima Daiichi w Japonii w marcu 2011 r. rząd kanclerz Angeli Merkel zdecydował o wycofaniu się z wykorzystania energii jądrowej najpóźniej do końca 2022 r. Przed awarią Niemcy pozyskiwały około jednej czwartej energii elektrycznej z energii jądrowej. W sierpniu 2011 r. weszła w życie 13. nowelizacja ustawy o energetyce jądrowej, która podkreśliła polityczną wolę wycofania się z energetyki jądrowej w Niemczech. W rezultacie natychmiast zlikwidowano osiem jednostek: Biblis A i B, Brunsbüttel, Isar 1, Krümmel, Neckarwestheim 1, Phillipsburg 1 i Unterweser. Zakłady Brokdorf, Grohnde i Gundremmingen C zostały wyłączone na stałe pod koniec grudnia 2021 r. Ostatnie trzy bloki jądrowe w kraju - Emsland, Isar 2 i Neckarwestheim 2 - mają zostać zamknięte pod koniec tego roku.

Czterech niemieckich operatorów systemów przesyłowych – 50Hertz, Amprion, TenneT i Transnet BW – przedstawiło 5 września rządowi wyniki drugiego testu obciążeniowego (stress test) sieci, obejmującego zimę 2022/23. W imieniu BMWK poddali bezpieczeństwo sieci energetycznej w bardziej surowych warunkach zewnętrznych tej zimy specjalnej analizie prowadzonej od połowy lipca do początku tego miesiąca.

W porównaniu z pierwszym stress testem – przeprowadzonym między marcem a majem br. – założenia dotyczące skutków działań militarnych Rosji przeciwko Ukrainie na rynku energetycznym zostały „znacznie zaostrzone i stopniowo zwiększane ze względów ostrożności”. Obliczenia uwzględniają również inne możliwe wąskie gardła w dostępności elektrowni.

„Drugi test obciążeniowy sieci prowadzi do wniosku, że godzinowe sytuacje kryzysowe w systemie elektroenergetycznym w zimie 22/23 są bardzo mało prawdopodobne, ale w tej chwili nie można ich całkowicie wykluczyć” – powiedział BMWK. „Zaleca się zatem szereg dodatkowych środków, aby nawet w tych bardzo mało prawdopodobnych scenariuszach nie było krótkotrwałego niedoboru mocy lub awarii zasilania z powodu napiętych sytuacji w sieci”.

Resort zwrócił uwagę, że niektóre z rekomendowanych w stress teście działań zostały już wdrożone lub są w trakcie realizacji, takie jak wykorzystanie rezerw elektrowni i powrót elektrowni węglowych na rynek. Stwierdził, że dalsze środki są w przygotowaniu i zostaną wdrożone wraz z trzecią poprawką do ustawy o bezpieczeństwie energetycznym.

„Wyniki testu obciążeniowego oznaczają również, że tworzymy nową rezerwę elektrowni jądrowych na zimę 22/23, która jest ograniczona czasowo i merytorycznie, składającą się z dwóch południowych elektrowni jądrowych Isar 2 i Neckarwestheim 2 - powiedział federalny minister gospodarki i ochrony klimatu Robert Habeck. „Dwie elektrownie jądrowe… powinny być nadal dostępne do połowy kwietnia 2023 r., aby w razie potrzeby móc wnieść dodatkowy wkład do sieci energetycznej w południowych Niemczech podczas zimy 2022/23.

„Oznacza to również, że wszystkie trzy elektrownie jądrowe podłączone do sieci w Niemczech zostaną wyłączone zgodnie z planem pod koniec 2022 roku. Nie będą ładowane nowe elementy paliwowe, a w połowie kwietnia 2023 roku rezerwa również zostanie zamknięta."

Ministerstwo stwierdziło, że rezerwa operacyjna Isar 2 i Neckarwestheim powinna „być celowo zaprojektowana jako rezerwa i używana tylko wtedy, gdy zaistnieje obawa, że inne instrumenty nie wystarczą, aby zapobiec kryzysowi dostaw”. Dodało: „Przedłużenie poza połowę kwietnia 2023 r. lub wznowienie pracy zimą 23/24 jest wykluczone ze względu na stan bezpieczeństwa elektrowni jądrowych i fundamentalne względy dotyczące zagrożeń związanych z energetyką jądrową”.

Stwierdzono, że nie ma potrzeby utrzymywania rezerwy elektrowni Emsland w północnych Niemczech, ponieważ zapotrzebowanie na energię w regionie można zaspokoić przy użyciu innych źródeł.

Reakcja operatorów

Energie Baden-Württemberg (EnBW), operator elektrowni Neckarwestheim 2, stwierdził, że zawsze będzie wspierać wysiłki rządu niemieckiego w celu zagwarantowania bezpiecznych dostaw energii „w granicach jego możliwości i jest w gotowości do rozmowy w każdej chwili”.

Powiedział, że po ogłoszeniu, iż dwa zakłady zostaną zachowane w rezerwie, „należy jak najszybciej stworzyć ramy prawne”, aby zakłady były gotowe do pracy po zakończeniu tego roku.

„Ponadto niemiecki rząd musi w miarę możliwości wyjaśniać szczegóły uzgodnionego podejścia w porozumieniu z operatorami elektrowni” – dodał. „EnBW niezwłocznie przeanalizuje wykonalność – szczególnie pod względem technicznym i organizacyjnym – możliwość utrzymywania elektrowni jądrowej Neckarwestheim 2 w trybie czuwania po zakończeniu roku."

Zakład Isar 2 jest zarządzany przez spółkę zależną grupy EOn, PreussenElektra.

EOn powiedział: „Po zaprezentowaniu planu, będzie to przede wszystkim kwestią zbadanie, czy i jak jest to technicznie i organizacyjnie wykonalne, ponieważ pod względem projektu technicznego elektrownie jądrowe nie są elektrowniami rezerwowymi, które można dowolnie włączać i wyłączać.

„Rząd federalny powinien zatem szybko wyjaśnić szczegóły tej procedury, najlepiej wspólnie z operatorami, i stworzyć niezbędną podstawę prawną, aby umożliwić nam zbadanie wykonalności. Ponadto chcielibyśmy jeszcze raz bardzo jasno powiedzieć, że Elektrownia jądrowa Isar 2 działa dzisiaj, a także może pracować po 31 grudnia. Elektrownia spełnia również wszystkie wymagania związane z bezpieczeństwem i jest jednym z najbezpieczniejszych systemów na świecie”.

3. brytyjski startup otrzymuje fundusze z USA na badania nad pływającymi elektrowniami jądrowymi

Core Power, brytyjska firma innowacyjna w dziedzinie technologii morskich otrzymała finansowanie od Departamentu Energii Stanów Zjednoczonych (DOE) na trzyletnie badania nad rozwojem morskiej pływającej energetyki jądrowej w Stanach Zjednoczonych.

Firma Core Power poinformowała, że będzie współpracować przy projekcie z Inicjatywą Energetyczną Massachusetts Institute of Technology (MIT) oraz Idaho National Laboratory.

Firma chce produkować zaawansowane małe reaktory zainstalowane na pływających elektrowniach, które będą mogły dostarczać energię lokalnie do małych sieci, a także chce opracować reaktor ze stopioną solą do napędu statków lub do produkcji niebieskich i zielonych paliw wodorowych.

Firma Core Power poinformowała, że jest pionierem w pracach nad rozwojem rynku nowej technologii jądrowej odpowiedniej do zastosowań morskich. Jego celem jest budowanie zaawansowanych reaktorów jako w pełni wytworzonego produktu, a nie jako projekty budowlane. Umożliwiłoby to wykorzystanie stoczniowych technik produkcyjnych i uczynienie reaktorów przystępnymi cenowo.

Oczekuje się, że fundusze przyznane w ramach uniwersyteckiego programu energetyki jądrowej DOE (NEUP) pozwolą na prowadzenie badań nad korzyściami ekonomicznymi i środowiskowymi płynącymi z zaawansowanej produkcji energii jądrowej na morzu oraz zbadanie wszystkich aspektów budowy, eksploatacji, konserwacji oraz likwidacji takich obiektów, powiedział Core Power.

Projekt NEUP przyjrzy się także, w jaki sposób regionalny ośrodek czystego wodoru zasilany energią jądrową może zademonstrować, że produkcja wodoru może być bezpieczna, tania i niezawodna poprzez umieszczenie jednostki produkcyjnej na morzu w pobliżu wybrzeży Stanów Zjednoczonych, powiedział Mikal Boe, dyrektor generalny Core Power .

Według Core Power, finansowanie NEUP jest częścią większego programu hubu wodorowego o wartości 8 miliardów dolarów (8,07 miliarda euro), którego celem jest obniżenie kosztów zaawansowanej produkcji, transportu, przechowywania i wykorzystania wodoru w wielu sektorach gospodarki. Badania nad wodorem są objęte ustawą o infrastrukturze (Bipartisan Infrastructure Law, BIL) o wartości 1,2 biliona dolarów, uchwaloną przez Kongres USA w 2021 roku.

4. Rozpoczęto budowę kadłuba pierwszej pływającej elektrowni dla Czukotki

W Nantong w prowincji Jiangsu na północ od Szanghaju we wschodnich Chinach rozpoczęto budowę kadłuba pierwszej z dwóch nowych pływających elektrowni jądrowych przeznaczonych dla zasilania złoża minerałów Baimskaja na Czukotce na dalekim wschodzie Rosji. Do końca 2022 roku zostanie podjęta decyzja, gdzie budować kadłuby dla trzeciego i czwartego obiektu.

Kadłub pierwszej rosyjskiej pływającej elektrowni jądrowej, Akademik Łomonosow, został zbudowany w Siewierodwińsku w północno-zachodniej Rosji, zanim został odholowany do Sankt Petersburga, gdzie zamontowano dwa reaktory KLT-40S.

Rosyjski państwowy koncern jądrowy Rosatom poinformował, że kadłuby dwóch nowych pływających elektrowni jądrowych są budowane w Chinach „z powodu rygorystycznych terminów realizacji projektu i dużego obciążenia pracą krajowych stoczni”.

Nie podano nazwy producenta statków, ale doniesienia w Rosji mówią, że kontrakt trafił do Wison Heavy Industries z siedzibą w Szanghaju. Rosatom poinformował, że decyzja o tym, gdzie będzie budować kadłuby dla trzeciego i czwartego zakładu zostanie podjęta w czwartym kwartale 2022 roku.

Atomenergomash, spółka zależna Rosatomu, wzięła udział w ceremonii położenia stępki w Chinach za pośrednictwem połączenia wideo z Moskwy.

Firma poinformowała, że kadłub będzie miał 140 metrów długości i 30 metrów szerokości oraz będzie ważył prawie 10 000 ton. Do końca 2023 r. zostanie odholowany do Rosji w celu zainstalowania dwóch reaktorów RITM-200M, wyposażenia pomocniczego, sterowni i pomieszczeń mieszkalnych.

RITM-200M to ciśnieniowy reaktor wodny generacji III+ opracowany przez firmę OKBM Afrikantov i zaprojektowany do produkcji 55 MWe. Wersja RITM-200M została dotychczas wykorzystana do napędu rosyjskich lodołamaczy.

Budowana w Chinach elektrownia jest pierwszą z czterech pływających elektrowni jądrowych przeznaczonych do zasilania złoża minerałów Baimskaja. W lipcu 2021 r. Rosatom i GDK Baimskaya, spółka zależna kazachskiej Kaz Minerals Group, podpisały umowę na dostawę energii dla projektu wydobywczego Baimskaya, która przewidywała wykorzystanie do tego celu pływających elektrowni jądrowych.

Umowa długoterminowa dotyczyła sprzedaży energii elektrycznej pomiędzy Rosatom a złożem Baimskaja. Rzecznik Rosatomu powiedział wówczas, że porozumienie było „najważniejszym wydarzeniem w ramach szeroko zakrojonego programu rozwoju rosyjskiej Arktyki”.

Rosatom poinformował, że planuje wykorzystać trzy pływające elektrownie jądrowe, z których każda będzie wykorzystywać dwa reaktory 55-MW RITM-200M. Czwarta jednostka byłaby trzymana w rezerwie do użytku podczas naprawy lub wymiany paliwa.

Według Kaz Minerals projekt Baimskaya jest jednym z najważniejszych na świecie niezagospodarowanych złóż miedzi i może również przynieść znaczne ilości złota. Produkcja ma się rozpocząć do końca 2027 roku.

5. Rozpoczyna się załadunek paliwa do bloku Mochovce 3 na Słowacji

Slovenské elektrárne 9 września o godzinie 1:16 czasu lokalnego wprowadziło pierwszy zestaw paliwowy do rdzenia reaktora w bloku nr 3 elektrowni jądrowej Mochovce. Słowacka firma twierdzi, że jej celem jest osiągnięcie pełnej mocy reaktora do końca 2022 roku.

W ciągu najbliższych czterech miesięcy Slovenské elektrárne stopniowo zakończy fazę fizycznego rozruchu, rozruchu energetycznego i końcowej 144-godzinnej demonstracji pracy bloku z pełną mocą nominalną 471 megawatów.

Etapy do wykonania obejmują załadowanie samego paliwa, które trwa 108 godzin, a następnie montaż reaktora, testy przedkrytyczne, osiągnięcie stanu krytycznego i testy fizycznego rozruchu. Oczekuje się, że zajmie to około sześciu tygodni, po czym moc reaktora będzie stopniowo zwiększana - do 5, 20, 35, 55, 75, 90 i wreszcie 100 procent mocy reaktora - oraz zostanie przeprowadzony szereg testów bezpieczeństwa pracy bloku.

Branislav Strýček, prezes i dyrektor generalny Slovenské elektrárne nazwał to "kulminacją długotrwałego projektu, który jest jednym z największych i najbardziej wymagających w Europie, zarówno pod względem finansowym, jak i infrastrukturalnym".

Dodał: „Po uruchomieniu z pełną mocą blok Mochovce 3 pokryje 13% zużycia energii elektrycznej na Słowacji. Dzięki temu nasz kraj stanie się samowystarczalny. Jednocześnie będziemy mieć jeden z najczystszych miksów energetycznych w Europie. Ten kamień milowy nie byłby możliwy bez pracowników Slovenské elektrárne, naszych dostawców i ekspertów z europejskiego przemysłu jądrowego, zwłaszcza ze Słowacji i Czech”.

Budowa pierwszych dwóch bloków 471 MWe WWER w czteroblokowej elektrowni Mochovce rozpoczęła się w 1982 roku. Prace na blokach 3 i 4 rozpoczęto w 1986 roku, ale przerwano je w 1992 roku. Pierwsze dwa reaktory zostały ukończone i uruchomione w 1998 i 1999 roku. Projekt ukończenia bloków 3 i 4 rozpoczął się dziesięć lat później.

Ostateczny projekt obejmuje wiele ulepszeń w zakresie bezpieczeństwa i ochrony, w tym zwiększoną ochronę przed uderzeniami samolotów i środki zarządzania awaryjnego oparte na doświadczeniach z wypadku w Fukushimie, które zostały uwzględnione podczas modyfikacji projektu. Słowacki Urząd Dozoru Jądrowego wydał w ubiegłym miesiącu ostateczne zezwolenie na uruchomienie bloku 3 elektrowni jądrowej Mochovce.

Inne wiadomości

Kanadyjska firma energetyczna Bruce Power, zarządzająca ośmioblokową elektrownią jądrową, drugą na świecie pod względem mocy zainstalowanej (6,4 GWe), otrzymała wysoką ocenę ryzyka środowiskowego, społecznego i zarządzania (Environmental, Social and Governance, ESG) od niezależnej agencji ratingowej ESG Morningstar Sustainalytics, a jej wyniki ESG poprawiają się z roku na rok. Według najnowszego rankingu firma znalazła się w pierwszej trójce w swojej podbranży w skali globalnej i odnotowała dobre wyniki w takich obszarach, jak zaangażowanie społeczności, reagowanie na sytuacje kryzysowe, programy różnorodności, zarządzanie odpadami oraz programy i polityki środowiskowe.

Francuski EDF ogłosił, że spodziewana produkcja energii jądrowej w 2024 r. wyniesie od 315 do 345 TWh. Byłoby to więcej w porównaniu z prognozami EDF 280-300 TWh na 2022 i 300-330 TWh na 2023. Prognozy dotyczące produkcji jądrowej na 2022 i 2023 były w tym roku kilkakrotnie korygowane w dół. Obecna produkcja jest znacznie zmniejszona o 48% dostępnej mocy zainstalowanej z powodu przestojów związanych z konserwacją i problemami z korozją naprężeniową.

Na marginesie VII Wschodniego Forum Ekonomicznego we Władywostoku rosyjski państwowy koncern jądrowy Rosatom oraz Ministerstwo Nauki i Technologii oraz Ministerstwo Energii Elektrycznej Myanmaru (Birmy) podpisały mapę drogową współpracy w zakresie pokojowego wykorzystania energii jądrowej na lata 2022-2023. W szczególności dokument przewiduje rozszerzenie dwustronnych ram prawnych, możliwość realizacji projektu małych reaktorów modułowych, a także szkolenia personelu i prace związane z poprawą społecznej akceptacji energetyki jądrowej w Myanmarze.

II. Opinie, komentarze

Punkt widzenia: Bilbao y León i Grossi o możliwościach i wyzwaniach związanych z energią jądrową

9.09.2022. WNA

Dyrektor generalna Światowego Stowarzyszenia Jądrowego (World Nuclear Association, WNA) Sama Bilbao y León i dyrektor generalny Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (MAEA) Rafael Mariano Grossi w swoich przemówieniach podczas Światowego Sympozjum Jądrowego 2022 w Londynie w dniach 8 i 9 września stwierdzili, że energia jądrowa może i będzie stawiać czoła wyzwaniu energetycznemu.

Poniżej przedstawiono transkrypcje ich wystąpień.

Sama Bilbao i Leon:

„Czekałam prawie dwa lata na możliwość zobaczenia was wszystkich osobiście tutaj, w Londynie, na Światowym Sympozjum Jądrowym. I sporo się zmieniło, odkąd przejęłam stery Światowego Stowarzyszenia Jądrowego.

Od tego czasu świat zdał sobie sprawę, że zmiany klimatu są nie tylko realne, ale są obecne. I pomimo ogromnych inwestycji w odnawialne źródła energii, procent energii elektrycznej o niskiej emisji dwutlenku węgla jest dziś prawie taki sam jak na początku XXI wieku.

Świat zapamiętał znaczenie bezpieczeństwa energetycznego i niezależności energetycznej oraz to, jak ważny jest dostęp do obfitej energii przez całą dobę, niezależnie od nacisków geopolitycznych, pogody czy pory roku.

Świat uznał, że przejście na czystą energię nie może pozostawić nikogo w tyle. W miarę postępów w dekarbonizacji globalnych systemów energetycznych musimy zapewnić każdemu człowiekowi na ziemi dostęp do obfitej czystej, przystępnej cenowo energii, aby mógł osiągnąć jakość życia, jaką cieszymy się w krajach o wysokich dochodach. Zdrowie, edukacja, świeża i pożywna żywność, czysta woda, czyste powietrze, satysfakcjonująca praca na rzecz społeczeństwa, dostęp do wypoczynku i rozrywki.

Świat ponownie przygląda się energetyce jądrowej.

Obserwujemy radykalną zmianę zarówno polityki, jak i opinii publicznej w kierunku energii jądrowej na całym świecie, a to stwarza ogromne możliwości dla globalnego przemysłu jądrowego.

Widzimy, jak kraje odwracają swoje plany trwałego wyłączania reaktorów jądrowych. Widzimy plany przedłużenia eksploatacji istniejącej floty tak długo, jak jest to możliwe. Widzimy, jak kraje, istniejące kraje nuklearne i nowicjusze uważają energię jądrową za kluczową część swojego koszyka energetycznego, aby poradzić sobie z zerem emisji netto.

Wspaniałą wiadomością jest to, że energia jądrowa jest jedną z niewielu technologii, które mogą jednocześnie wytwarzać niskoemisyjną energię elektryczną i ciepło, 24 godziny na dobę, 7 dni w tygodniu, przy każdej pogodzie i o każdej porze roku, co może zmienić zasady dekarbonizacji całej gospodarki w tym inne trudne do redukcji emisji sektory poza energią elektryczną, takie jak procesy przemysłowe, ogrzewanie i chłodzenie budynków, transport morski, wytwarzanie wodoru lub produkcja świeżej wody.

Ambitne, ale realistyczne scenariusze wskazują, że moce jądrowe będą musiały wzrosnąć czterokrotnie do 2050 r., jeśli mamy osiągnąć cel 1,5 stopnia. Oznacza to utrzymanie istniejącej i rozwój nowej energetyki jądrowej. Reaktory duże, małe i mikro. Reaktory tradycyjne i reaktory zaawansowane. Do produkcji energii elektrycznej i do zastosowań nieelektrycznych.

Aby ta wizja stała się rzeczywistością, jest kilka rzeczy, które muszą się wydarzyć i wszystkie zależą od nas. Aby ta wizja mogła się urzeczywistnić, my, globalny przemysł jądrowy, musimy wziąć przyszłość w swoje ręce.

Usprawnione ramy licencjonowania i regulacyjne, które umożliwiają optymalne wdrożenie technologii jądrowej na poziomie globalnym. Podczas gdy krajowe organy regulacyjne zachowują swoją suwerenność, istnieją procesy umożliwiające im współpracę i opieranie się na wzajemnej pracy. Przechodzimy od niekończącej się serii projektów pierwszych w swoim rodzaju (FOAK), do wydajnej serii n-tych projektów tego samego rodzaju (NOAK), gdzie mamy krzywe szybkiego uczenia się.

Solidne łańcuchy dostaw, moce produkcyjne i know-how zostały przywrócone na poziomie globalnym. Te solidne możliwości pozwalają branży realizować projekty jądrowe za każdym razem na czas i w ramach budżetu.

Branża jest w stanie przyciągać, zatrzymywać i rozwijać najlepsze i najbardziej zróżnicowane talenty, aby wspierać ten wzrost na poziomie globalnym.

Energia jądrowa uzyskuje dostęp do przystępnego finansowania. Wprowadzane są innowacyjne ramy finansowe i umowne, które odpowiednio alokują ryzyko finansowe i zachęcają do realizacji projektów. Energia jądrowa jest uwzględniona w programach zrównoważonego finansowania i finansowania ESG na poziomie globalnym.

Musimy inwestować w siebie, tworząc infrastrukturę ludzką, fizyczną, handlową i instytucjonalną, która pozwoli światowemu sektorowi jądrowemu naprawdę szybko rozwinąć się, aby sprostać pilnym i masowym potrzebom w zakresie dekarbonizacji. Naprawdę nie mamy czasu do stracenia.

Bardziej niż kiedykolwiek konieczna jest współpraca globalnego przemysłu jądrowego, wspólne przeglądanie horyzontu w celu zidentyfikowania wyzwań i możliwości oraz wspólnej pracy nad ich rozwiązywaniem.

Światowe Stowarzyszenie Jądrowe jest dumne z bycia międzynarodową organizacją, która skupia światowy przemysł jądrowy, cały jądrowy cykl paliwowy i naprawdę wszystkie kontynenty. Z niecierpliwością czekamy na dalsze łączenie i reprezentowanie branży oraz bycie myślącym liderem, który wprowadza energię jądrową do globalnej debaty na temat energii.

Światowy sektor jądrowy znajduje się w kluczowym momencie. Przyszłość energetyki jądrowej od wielu lat nie wyglądała jaśniej, ale to od nas zależy, czy wykorzystamy obecne tempo i jak najlepiej wykorzystamy tę szansę, aby zapewnić korzyści płynące z energii jądrowej na skalę i z szybkością, jakiej potrzebuje świat.

Na osiągnięcie zera emisji netto mamy mniej niż 30 lat. Energia jądrowa oferuje doskonałą okazję do zbudowania czystszego, bardziej sprawiedliwego świata, w którym każdy ma dostęp do czystej, obfitej i przystępnej cenowo energii oraz wysokiej jakości życia.

Podczas tego Światowego Sympozjum Jądrowego 2022 wspólnie zbadamy te wyzwania i wytyczymy drogi do wykorzystania naszych możliwości.

Nadszedł czas, aby przemysł jądrowy podjął wyzwanie energetyczne. Nie mamy czasu do stracenia. I możemy to zrobić”.

Rafael Mariano Grossi:

„Znajdujemy się w decydującym momencie dla energii jądrowej. Co ważniejsze, świat znajduje się w kluczowym momencie przejścia do bardziej zrównoważonej, bezpieczniejszej i stabilniejszej przyszłości energetycznej. Kierowane zmianami klimatu i kryzysem energetycznym rządy na całym świecie ponownie rozważają swoje portfele zamówień i bilanse na rzecz energetyki jądrowej. Wszystkie podmioty działające w dziedzinie jądrowej, czy to przemysł, organy regulacyjne czy MAEA muszą być gotowe do odegrania swojej roli.

Będziemy musieli stawić czoła wielu wyzwaniom. Zacznę od najpilniejszego, groźby awarii w elektrowni jądrowej w Zaporożu na Ukrainie. Zaledwie kilka dni temu kierowałem zespołem ekspertów MAEA w zakresie bezpieczeństwa, ochrony i zabezpieczeń do tego miejsca. Dokonaliśmy inspekcji kluczowych obszarów i ustanowiliśmy tam stałą obecność MAEA.

Robię wszystko, co w mojej mocy, aby zmniejszyć ryzyko wypadku w Zaporożu, ponieważ może to stanowić wielkie zagrożenie dla życia i warunków egzystencji ludzi w zakładzie i społeczności wokół niego. Wypadek miałby również mrożący wpływ na akceptację energii jądrowej przez społeczność międzynarodową. A to byłoby bardzo niefortunne, ponieważ osłabienie przyszłości drugiego co do wielkości, niskoemisyjnego źródła energii na świecie spowodowałoby cierpienie o wiele więcej ludzi żyjących na całym świecie. Wzrost gospodarczy stałby się trudniejszy do osiągnięcia. Zanieczyszczenie atmosfery nadal zabijałoby miliony ludzi każdego roku, a katastrofalne skutki ocieplenia naszej planety byłyby coraz bardziej widoczne na wszystkich kontynentach.

Gdy w Zaporożu robimy wszystko, co w naszej mocy, nalegam, aby wasze uzasadnione obawy dotyczące sytuacji na Ukrainie nie odciągnęły was od ważnej roli, jaką jest zapewnienie spełnienia obietnicy w stosunku do energii jądrowej, ponieważ ludzie na was liczą. Sondaże opinii publicznej, od Azji Wschodniej po Europę Środkową, w krajach posiadających programy energetyki jądrowej i w państwach bez takich programów, pokazują, że coraz więcej zwykłych ludzi wyraża zaufanie i pokłada nadzieję w energetyce jądrowej.

Niezbędne jest, abyśmy aktywnie reagowali na wyzwania sektora, takie jak na przykład harmonizacja przepisów i standaryzacja. Od lat SMR (małe reaktory modułowe) są technologią jutra, ale w końcu muszą przejść od fazy projektowej do bezpiecznego wdrażania i rozwoju, aby na czas zaspokoić potrzeby branży i krajów, które z niecierpliwością na nie czekają.

Wiem, że wielu z was należy do inicjatywy standaryzacyjnej NHSI (Nuclear Harmonization Standardization Initiative), którą uruchomiłem w tym roku, aby pomóc w realizacji tego celu. Spotkałem się z niektórymi z was w Wiedniu w ubiegłym tygodniu. Podwójmy więc nasze wysiłki w projektowaniu i wdrażaniu znormalizowanych i zharmonizowanych wyników. Oznacza to wykorzystanie każdej okazji do współpracy i pracy nad tym, co najważniejsze.

Oznacza to podkreślanie i ustalanie priorytetów naszych wspólnych celów. Musimy nadal pracować nad kwestiami, które ze zrozumiałych względów, są przedmiotem obaw ze strony rządów i opinii publicznej. Są to kwestie takie jak, oczywiście, bezpieczeństwo i odpady jądrowe. Ale żeby to zrobić, musimy zaangażować naszych interesariuszy, być uczciwi i otwarci, ponieważ ludzie mają wybór, politycy mają wyborców do obsługi, pożyczkodawcy mają inwestorów do spłaty, a ubezpieczyciele muszą zarządzać ryzykiem. Ale bez zaufania niewiele zdołamy osiągnąć. Zwłaszcza tutaj w Europie historyczny budżet i przekroczenie czasu to spuścizna, która wpływa na sposób myślenia ludzi o energii jądrowej.

Dzisiejsze branże na całym świecie stoją w obliczu wyzwań związanych z łańcuchem dostaw i wzrostem kosztów, a sektor jądrowy tutaj nie różni się. Te przeciwności wymagają innowacyjnych reakcji. Starannego planowania i wysokiego stopnia realizmu. Na całym świecie MAEA pomaga krajom kłaść fundamenty pod udany program energii jądrowej, pomagając im budować instytucje, które stawiają bezpieczeństwo jądrowe, ochronę fizyczną i zabezpieczenia przed proliferacją na pierwszym miejscu.

Istnieją dźwignie, na które przemysł może nacisnąć, aby wesprzeć MAEA. Pomagając nam wypełnić naszą misję wykorzystania energii jądrowej na rzecz pokoju i rozwoju, wspierasz przejście świata do bardziej zrównoważonej przyszłości energetycznej.

Więc pracujmy razem. Przed nami kilka ekscytujących możliwości, w tym konferencja ministerialna MAEA ds. energetyki w Stanach Zjednoczonych w październiku i COP27 w Egipcie kilka tygodni później. Musimy wykorzystać ten moment, te możliwości. Coraz więcej ludzi chce i potrzebuje energii jądrowej, aby była ona częścią rozwiązania największych problemów świata.

To od nas zależy, czy tak się stanie.”

III. Czy wiesz, że …

Wraz z dowodami na katastrofalne skutki rosnącego z dnia na dzień globalnego ocieplenia, nabiera tempa konieczność szybkiego rozwoju nowych mocy jądrowych.

Nowa energetyka jądrowa jest pilnie potrzebna

25 sierpnia 2022 r. NEInt

David Appleyard

Fala upałów, która ostatnio przetoczyła się przez Europę z rekordowo wysokimi temperaturami, jest po prostu bezprecedensowa. Jako przejaw zmian klimatu jest to wyraźne przypomnienie, że średnia globalna temperatura powietrza wzrosła już o około 1°C od początku XX wieku. Według brytyjskiego Towarzystwa Królewskiego, ponad połowa tego wzrostu nastąpiła tylko od lat 70. XX wieku.

W Hiszpanii, Portugalii, Francji i Włoszech, a nawet w Wielkiej Brytanii, która odnotowała temperatury przekraczające 40°C, warunki sprawiły, że w całej Europie wybuchły pożary. Niestety nie jest to nawet pierwsza fala upałów zarejestrowana w tym roku. Indie i Pakistan już odnotowały rekordowe temperatury bliskie 50°C, a znaczna część południowo-zachodnich Stanów Zjednoczonych znajduje się w poważnych tarapatach z powodu wysokich temperatur, długotrwałych susz i szalejących pożarów, które ogarniają cały kraj. Naprawdę smutna prawda jest taka, że kiedy dzisiaj osiągnęliśmy rekordowe temperatury, jest bardzo mało prawdopodobne, że przetrwają one znacznie dłużej niż do następnego lata, zanim te rekordy zostaną ponownie pobite. Pomimo dziesięcioleci ostrzeżeń wydaje się, że w ciągu zaledwie kilku krótkich lat przeszliśmy od troski o klimat do katastrofy klimatycznej.

Zdecydowanie konieczne jest zwiększenie zrównoważonych i niskoemisyjnych źródeł energii. Jednak jasne jest również, że wykorzystanie energii wiatrowej i słonecznej jest znacznie poniżej poziomu potrzebnego do utrzymania globalnego wzrostu temperatury poniżej 1,5°C. Według niedawnej analizy przeprowadzonej przez think tank energetyczny Ember, wdrożenia energii wiatrowej i słonecznej muszą osiągnąć 76 GW w samej tylko Europie w 2026 r., aby osiągnąć cel 1,5°C. Ich prognozy wskazują, że Europa osiągnie tylko około połowę tego wskaźnika instalacji.

W tym samym czasie, gdy temperatury gwałtownie rosną, a wdrażanie odnawialnych źródeł energii pozostaje w tyle, nasze obecne podejście do energii jest zagrożone, ponieważ siły geopolityczne uderzają w nasze bezpieczeństwo dostaw. Rosja już napina mięśnie energetyczne i niekoniecznie jest to bezpodstawne zagrożenie, że tej zimy może znacznie ograniczyć dostawy gazu do Europy, wprowadzając niektóre gospodarki w recesję. Uznając, że niedobory energii mają bardzo realny potencjał do wywołania ogromnych zakłóceń gospodarczych, przywódcy Unii Europejskiej wzywają państwa członkowskie do zmniejszenia zużycia gazu o 15% w okresie od 1 sierpnia do 31 marca 2023 r., obejmując cały zimowy szczyt zapotrzebowania. „Rosja używa energii jako broni” – powiedziała przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen, w swoim oświadczeniu. Oczekuje się, że skutki tych dobrowolnych redukcji zmniejszą potrzebę obowiązkowych ograniczeń w dostawach gazu, ale z pewnością będą odczuwalne nawet przed zimą.

Oczywiście musimy opracować zrównoważone alternatywy dla gazu i innych paliw kopalnych, a jednocześnie zapewnić stałe bezpieczeństwo dostaw. I musimy pilnie osiągnąć ten podwójny cel. W przypadku energii jądrowej wyzwaniem nie jest rozwój niskoemisyjnej, bezpiecznej i niezawodnej energii, już wiemy, że można to osiągnąć. Decyzja Parlamentu Europejskiego o włączeniu energii jądrowej do zielonej taksonomii UE jest wyraźnym tego potwierdzeniem.

Problem polega na tym, aby te nowe możliwości pojawiły się w odpowiednim czasie. Dzięki ustandaryzowanemu procesowi projektowania i zastosowaniu linii produkcyjnej w procesie wytwarzania, SMR dają dużą nadzieję na szybkie wdrożenie nowych mocy jądrowych, ale branża musi również energicznie przyjąć tę filozofię, jeśli chodzi o budowę większych jednostek. Wdrożenie standardowej i seryjnej produkcji oraz instalacji może potencjalnie spowodować, że nowe moce jądrowe zostaną uruchomione znacznie szybciej niż miało to miejsce wcześniej. Niezbędna jest współpraca przemysłu i organów regulacyjnych w celu przyspieszenia tego procesu, aby energia jądrowa mogła pomóc w realizacji naszych podstawowych celów energetycznych, zanim będzie za późno. Zegar tyka.

Obecnie powszechnie przyjmuje się, że energia jądrowa ma do odegrania rolę w rozwiązaniu energetycznego „trylematu” pozyskiwania taniej, obfitej i czystej energii, której wszyscy potrzebujemy. Prawdziwe pytanie nie brzmi „czy, ale kiedy”?

 

Opracowano w DEJ na podstawie: WNA, NucNet, DOE, MAEA, NEInt