Polski Atom

Materiał informacyjny
opracowany przez Departament Energii Jądrowej
Ministerstwa Klimatu i Środowiska
18 lutego 2022 r.

BIEŻĄCE WYDARZENIA W ENERGETYCE JĄDROWEJ NA ŚWIECIE

1. US DOE URUCHAMIA PROGRAMY DOTYCZĄCE INFRASTRUKTURY JĄDROWEJ I WODOROWEJ

Kilka dni po uruchomieniu programu o wartości 6 miliardów dolarów wspierającego dalszą pracę istniejących elektrowni jądrowych, Departament Energii (DOE) uruchomił program inwestycji 9,5 miliarda dolarów w czyste technologie wodorowe, które mogą obejmować również wykorzystanie energii jądrowej. Obie inicjatywy wpisują się w ustawę o infrastrukturze Bipartisan Infrastructure Law.

Ustawa o infrastrukturze – jej pełny tytuł to Infrastructure Investment and Jobs Act – określa pakiet 1,2 biliona dolarów w ramach agendy Build Back Better prezydenta Joe Bidena, w tym ponad 62 miliardy dolarów dla Departamentu Energii między innymi na wspieranie dalszej eksploatacji elektrowni jądrowych, które obecnie dostarczają ponad połowę czystej energii elektrycznej w USA.

„Elektrownie jądrowe w USA są niezbędne do osiągnięcia celów klimatycznych prezydenta Bidena, a DOE zobowiązuje się do utrzymania 100% czystej energii elektrycznej i zapobiegania przedwczesnym wyłączeniom” – powiedziała sekretarz ds. energii Jennifer Granholm.

„Ponadpartyjna ustawa o infrastrukturze umożliwia to wszystko, pozwalając nam wykorzystać naszą istniejącą infrastrukturę czystej energii, wzmocnić nasze bezpieczeństwo energetyczne i chronić miejsca pracy w USA”.

Program Civil Nuclear Credit Program o wartości 6 miliardów USD pozwoli przydzielić kredyty reaktorom przewidzianym do zaprzestania działalności ze względu na czynniki ekonomiczne, dla których istnieją uzasadnione gwarancje regulacyjne, że będą nadal działać bezpiecznie, a ich wyłączenie spowoduje przewidywany wzrost zanieczyszczenia powietrza.

Kredyty będą udzielane wybranym reaktorom przez okres czterech lat i będą mogły zostać przyznane do końca września 2031 r., jeśli pozostaną dostępne środki.

Zawiadomienie o zamiarze (NOI) i wniosek o informacje (RFI) w sprawie realizacji programu cywilnego kredytu jądrowego o wartości 6 mld USD zostały ogłoszone 11 lutego i opublikowane w Rejestrze Federalnym 15 lutego. NOI umożliwia potencjalnym wnioskodawcom składanie dobrowolnych, niewiążących deklaracji zainteresowania programem, podczas gdy RFI zwraca się do interesariuszy o informacje na temat proponowanego podejścia. Termin składania ogólnych odpowiedzi wyznaczono na 17 marca.

Inicjatywa wodorowa

Departament ogłosił również RFI o informację na temat trzech programów wodorowych: (1) budowa regionalnych „hubów czystego wodoru” w celu rozszerzenia wykorzystania wodoru w sektorze przemysłowym i poza nim (8 miliardów dolarów); (2) czysta elektroliza wodoru w celu obniżenia kosztów wodoru produkowanego z czystej energii elektrycznej (1 miliard dolarów); oraz (3) wsparcie inicjatyw związanych z produkcją i recyklingiem wodoru (500 mln USD).

Według Departamentu Energii większość obecnej produkcji wodoru w USA – około 10 milionów ton rocznie w porównaniu z produkcją światową wynoszącą około 90 milionów ton – pochodzi z gazu ziemnego za pomocą technologii reformingu parowego metanu. Technologia elektrolizy, która wykorzystuje energię elektryczną do produkcji wodoru z wody, pozwoli na produkcję wodoru przy użyciu czystej energii elektrycznej ze źródeł odnawialnych, w tym energii słonecznej, wiatrowej i jądrowej.

RFI pomogą obniżyć koszty technologii i zwiększyć wykorzystanie wodoru jako nośnika czystej energii, stwierdza DOE, a także dostarczą informacji zwrotnych, aby wesprzeć wysiłki na rzecz zmniejszenia kosztów czystego wodoru do 1 USD za 1 kilogram w ciągu jednej dekady. Odpowiedzi na RFI dotyczące Strategii Wdrażania Hubów Wodorowych należy udzielić do 8 marca, a na RFI dotyczące produkcji czystego wodoru, recyklingu i elektrolizy do 29 marca.

2. ROZPOCZĘCIE REMONTU TRZECIEGO REAKTORA W EJ DARLINGTON

Przedsiębiorstwo Ontario Power Generation (OPG) ogłosiło, że remont czterech reaktorów CANDU w elektrowni jądrowej Darlington w Kanadzie minął już półmetek i rozpoczęły się prace przy bloku nr 1. Blok 2 powrócił do eksploatacji w czerwcu 2020 r. po jego remoncie, natomiast prace na bloku 3 rozpoczęły się we wrześniu 2020 r.

Bloki energetyczne w EJ Darlington są modernizowane w ramach projektu o wartości 12,8 miliarda CAD (10,1 miliarda dolarów), który pozwoli elektrowni działać przez dodatkowe 30 lat. Prace obejmują demontaż pozbawionych paliwa i izolowanych reaktorów, usunięcie elementów 480 kanałów paliwowych, w tym rur zasilających, końcówek, rur ciśnieniowych i rur kalandrii. Obejmuje również szczegółowe inspekcje wnętrza kalandrii oraz otworów, przez które doprowadzane i zabezpieczane są kanały paliwowe. Są one przeprowadzane przed ponownym montażem reaktorów. Realizacja projektu rozpoczęła się w październiku 2016 roku.

Pierwszy wyremontowany blok nr 2 został przywrócony do eksploatacji w czerwcu 2020 r., a po krótkim opóźnieniu związanym z pandemią COVID-19 we wrześniu 2020 r. rozpoczęły się prace na bloku nr 3. Demontaż bloku nr 3 został zakończony pod koniec października ubiegłego roku i obecnie znajduje się on w fazie ponownego montażu. Remont bloku nr 3 ma zakończyć się na początku 2024 roku.

Wraz z rozpoczęciem prac na bloku nr 1, po raz pierwszy podczas realizacji projektu, remontowane są jednocześnie dwa bloki. Zakończenie prac na bloku 1 zaplanowano na drugi kwartał 2025 r. Rozpoczęcie prac na bloku 4, ostatnią jednostką przewidzianą do remontu, zaplanowano na trzeci kwartał 2023 r. OPG poinformowało, że cały projekt modernizacyjny jest na dobrej drodze do ukończenia przed końcem 2026 roku.

„Pomyślne osiągnięcia zespołu zajmującego się remontami bloków 2 i 3, w połączeniu ze szczegółowym planowaniem dla bloku 1, pozwalają nam na osiąganie dalszych sukcesów” - powiedział starszy wiceprezes OPG ds. remontów obiektów jądrowych Subo Sinnathamby. „Ciągłe uczenie się i praca w zespole z naszymi partnerami i Bruce Power były jak dotąd kluczem do naszego sukcesu. Wciąż stosujemy innowacje i wyciągamy wnioski, aby zapewnić jeszcze lepszą wydajność w miarę postępów w realizacji tego projektu”.

„Modernizacja elektrowni jądrowej Darlington jest kluczem do planu OPG walki ze zmianami klimatu” - stwierdził Ken Hartwick, prezes i dyrektor generalny OPG. „Ten bezpieczny koń pociągowy do produkcji czystej energii wytwarza każdego roku ponad 20% energii elektrycznej w Ontario bez emisji gazów cieplarnianych i dwutlenku węgla. Dzięki temu remontowi EJ Darlington będzie nadal zasilać domy, szpitale i firmy w Ontario w sposób czysty przez dziesięciolecia”.

Według niezależnego raportu Conference Board of Canada, projekt modernizacji EJ Darlington ma przynieść w Ontario korzyści gospodarcze w wysokości 89,9 miliarda CAD, stworzyć 14 200 miejsc pracy rocznie i zwiększyć PKB prowincji średnio o 1,4 CAD za każdego wydanego dolara.

3. UKRAIŃSKI ENERGOATOM WYZNACZA PRIORYTETY NUKLEARNE

Intensyfikacja prac nad ukończeniem bloku nr 3 w EJ Chmielnicki, zbadanie terenu pod ewentualną budowę nowej elektrowni jądrowej i zbadanie możliwości wdrożenia małych reaktorów modułowych to jedne z priorytetów na nadchodzący rok, poinformował ukraiński Energoatom.

Priorytety na 2022 r. zostały przedstawione podczas wizyty Petro Kotina, prezesa Energoatomu, w elektrowni jądrowej Zaporoże, do której dołączyli szefowie elektrowni jądrowych i związków zawodowych Energoatomu.

Kotin stwierdził, że w 2021 r. nastąpił szereg pozytywnych wydarzeń i osiągnięć, w tym wzrost produkcji energii elektrycznej przez Energoatom o 13% oraz zakończenie budowy Centralnego Magazynu Wypalonego Paliwa (CSFSF) w Czarnobylskiej Strefie Wyłączenia.

„Zapewniliśmy zrównoważone przejście przez obecny i poprzednie sezony grzewcze. Ustanowiliśmy szereg rekordów produkcyjnych, zapewniając najwyższy poziom bezpieczeństwa podczas eksploatacji obiektów jądrowych – powiedział, dodając, że pomogło to w podjęciu decyzji o obniżeniu taryf na energię elektryczną dla 80% gospodarstw domowych w kraju.

Zaznaczył, że niedawna decyzja Unii Europejskiej o włączeniu energii jądrowej do taksonomii pokazała, że energia jądrowa będzie siłą napędową dekarbonizacji.

W ciągu ostatniego roku kontakty międzynarodowe firmy wzrosły dziesięciokrotnie. „W ubiegłym roku przyjęliśmy i poparliśmy na wysokim szczeblu państwowym decyzję o budowie pięciu nowych bloków energetycznych na Ukrainie z wykorzystaniem amerykańskiej technologii AP1000. Najpierw podpisaliśmy memorandum, a następnie dwie kolejne umowy z Westinghouse na budowę dwóch bloków energetycznych w elektrowni jądrowej Chmielnicki”.

Firma przedstawiła również plany na nadchodzący rok, mówiąc, że „ważne jest utrzymanie wysokich wskaźników … rozwoju, ukończenie prac organizacyjnych, legislacyjnych i innych działań przygotowawczych do rozpoczęcia budowy dwóch bloków w Chmielnickiej elektrowni jądrowej”.

Opublikowana lista priorytetów obejmuje również:

• rozpoczęcie działalności CSFSF i przyjęcie zużytego paliwa jądrowego z trzech ukraińskich elektrowni jądrowych;
• intensyfikacja prac nad dokończeniem budowy bloku nr 3 w EJ Chmielnicki;
• podłączenie do sieci nowego trzeciego generatora w elektrowni szczytowo-pompowej Tashlyk;
• uruchomienie basenów rozbryzgowych 3, 4, 5 w południowo-ukraińskiej elektrowni jądrowej;
• rozpoczęcie prac przy przebudowie elektrowni wodnej Wozniesieńska;
• badanie terenu pod ewentualną budowę nowej elektrowni jądrowej;
• uruchomienie produkcji komponentów do zestawów paliwowych w technologii Westinghouse w zakładzie Atomenergomash; oraz
• zbadanie możliwości wdrożenia technologii małych reaktorów modułowych z partnerami z Rolls Royce i NuScale.

 

4. PREZYDENCI ROSJI I BRAZYLII ROZMAWIAJĄ O MAŁYCH ELEKTROWNIACH JĄDROWYCH

Obaj przywódcy rozmawiali na spotkaniu w Moskwie o budowie w Brazylii lądowych i morskich elektrowni jądrowych małej mocy.

„Rosyjski Rosatom eksportuje paliwo do brazylijskich elektrowni jądrowych oraz radioizotopy do celów medycznych. Rosatom jest również zainteresowany udziałem w budowie nowych bloków energetycznych w Brazylii, w tym elektrowni jądrowych małej mocy, zarówno na lądzie, jak i pływających, ponieważ posiada duże, unikatowe doświadczenie i technologie niedostępne nigdzie indziej na świecie” – powiedział prezydent Rosji Władimir Putin.

Prezydent Brazylii Jair Bolsonaro stwierdził: „Mamy ogromny potencjał do rozwijania współpracy w sferze ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego. Dążymy do wzmocnienia naszego dialogu na wysokim szczeblu w sprawie poszukiwania i wydobycia ropy ze złóż głębinowych. Jesteśmy zainteresowani w małych elektrowniach jądrowych."

We wspólnym oświadczeniu wydanym po spotkaniu, które trwało prawie dwie godziny, oba kraje "podkreśliły swoją determinację do wzmocnienia strategicznego partnerstwa".

„Głowy państw podkreśliły ogromny potencjał rozwoju współpracy i nowych inicjatyw biznesowych w dziedzinie energetyki, podkreślając komplementarność obu krajów w przemyśle naftowym i gazowym w zapewnianiu efektywności energetycznej i energii odnawialnej” – czytamy we wspólnym oświadczeniu.

Prezydenci wyrazili zamiar poszerzenia dialogu o kwestie takie jak wydobycie węglowodorów na morzu, rozwój produkcji wodoru i energetyki jądrowej. Rosja i Brazylia mają już umowy w dziedzinie energetyki jądrowej z protokołem ustaleń podpisanym w 2017 roku przez Rosatom i brazylijskie Electrobras and Electonuklear w celu promowania współpracy w dziedzinie energetyki jądrowej.

Brazylia eksploatuje obecnie dwa reaktory jądrowe wytwarzające około 3% energii elektrycznej i oczekuje się, że wkrótce, po siedmioletniej przerwie, wznowione zostaną prace na bloku 3 elektrowni jądrowej Angra w Rio de Janeiro.

Ale kraj chce dalej rozwijać swoje moce jądrowe - w ubiegłym miesiącu Brazylia rozpoczęła proces poszukiwania lokalizacji dla nowych bloków jądrowych, które chce mieć w eksploatacji do 2050 roku.

Na zeszłorocznym spotkaniu COP26 w Glasgow minister ds. kopalń i energii Bento Costa Lima stwierdził, że energia jądrowa „była, jest i będzie niezbędna i fundamentalna dla transformacji energetycznej”, dodając, że „zwiększymy o 10 GW moce jądrowe w ciągu następnych 30 lat."

INNE WIADOMOŚCI

Wybór preferowanej lokalizacji dla pierwszej elektrowni jądrowej w Ghanie zostanie zakończony do końca tego roku, powiedział Stephen Yamoah, dyrektor wykonawczy Nuclear Power Ghana w wywiadzie dla agencji Ghana News Agency. Stwierdził, że NPG, która jest upoważniona do kierowania budową i eksploatacją elektrowni, zidentyfikowała cztery miejsca kandydujące do realizacji projektu i analizuje dane historyczne dotyczące tych lokalizacji.

W wyniku specjalnego dochodzenia Biura Generalnego Inspektora (OIG) amerykańskiej Komisji Regulacji Jądrowych (NRC) wykryto podrobione, oszukańcze i podejrzane przedmioty (CFSI) w działających amerykańskich elektrowniach jądrowych. Termin CFSI, używany w raporcie OIG, obejmuje części, które mogą być oryginalne, ale nie spełniają zamierzonych specyfikacji produktu, a także części, które są „celowo zmienione w celu imitowania legalnego produktu” lub „celowo nieprawdziwe, z zamiarem oszukania”.

Elektrownia jądrowa Kozłoduj zleciła Westinghouse Electric Sweden AB zaprojektowanie, dostawę i instalację systemu cyberbezpieczeństwa w bułgarskiej elektrowni. Utrzymanie solidnego i skutecznego systemu cyberbezpieczeństwa ma „kluczowe znaczenie” dla elektrowni, powiedział prezes Nasko Mihov, dodając, że kontrakt przewiduje wdrożenie zaawansowanych technologicznie rozwiązań do ochrony przed cyberatakami, zwiększając ogólne bezpieczeństwo sieci i informacji w zakładzie. Projekt ma rozpocząć się w marcu, a zakończenie zaplanowano na październik 2023 roku.

 

CZY WIESZ, ŻE:

Opracowano w DEJ na podstawie: WNA, NucNet, MAEA